Την στιγμή που γράφεται το άρθρο το Πανελλαδικό Συντονιστικό 16 νομών των αγροτών κάλεσε σε σταμάτημα των μπλόκων ενώ τα υπόλοιπα μπλόκα συνεχίζουν. Αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη γιατί έρχεται παραμονές των απεργιών ΑΔΕΔΥ- ΓΣΕΕ όπου θα μπορούσε να επιδιωχτεί η δημιουργία μετώπου που να έδινε προοπτική στον αγώνα των αγροτών μετά από 3 βδομάδες μπλόκων. Σε κάθε περίπτωση ο στόχος του κοινού αγώνα εργαζομένων και αγροτών πρέπει να παραμείνει με κάθε τρόπο γιατί μόνο έτσι μπορεί να σπάσει στην πράξη η θεωρία του «κοινωνικού αυτοματισμού» όπου κάθε αγώνας συκοφαντείται σαν επιζήμιος για την κοινωνία.
H εικόνα των τρακτέρ στις εθνικές οδούς είναι πια συνηθισμένη. Ανεξαρτήτως κυβέρνησης, παλιοί αλλά και νέοι αγρότες κινητοποιούνται ζητώντας το αυτονόητο: δυνατότητα επιβίωσης. Όσο οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δεν λύνουν αυτό το «απλό» πρόβλημα, θα έχουμε αγροτικές «κατολισθήσεις» στα Τέμπη όλο και πιο συχνά …
Είναι οι αγρότες προνομιούχοι;
Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθεί ένας ιδιότυπος ρατσισμός ενάντια στους αγρότες που κλείνουν τους δρόμους. Η προπαγάνδα λέει ότι κάθονται όλη μέρα στο καφενείο και μετά διεκδικούν να τους «ταΐζουμε» με επιδοτήσεις.
Αυτή η εικόνα όμως αντιστοιχεί σε ένα πολύ μικρό ποσοστό μεγαλοαγροτών, που στην πραγματικότητα δεν είναι αγρότες αλλά καπιταλιστές του αγροτικού τομέα. Η μεγάλη πλειοψηφία των αγροτών είναι μικροί και μεσαίοι αγρότες που τα βγάζουν πέρα όλο και πιο δύσκολα:
Ένας στους 3 Έλληνες αγρότες ζει κάτω από το όριο της φτώχειας!
Από το ’61 μέχρι το 2001 χάθηκε ένας αγροτικός πληθυσμός 1,34εκ ατόμων. Μεταξύ ’81 και 2006, το ποσοστό των αγροτών στον συνολικό ενεργό πληθυσμό μειώθηκε στο μισό. Αν είναι τόσο «προσοδοφόρα» ασχολία γιατί οι αγρότες διαρκώς μειώνονται;
Το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών είναι το 50% του μέσου αγροτικού εισοδήματος στην ΕΕ
Οι συντάξεις του ΟΓΑ είναι συντάξεις πείνας
Οι περισσότεροι αγρότες είναι χρεωμένοι με μεγάλα δάνεια στην Αγροτική Τράπεζα.
Στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι περισσότεροι αγρότες είναι εγκλωβισμένοι σε μια παραγωγική δραστηριότητα που αργοπεθαίνει, που δεν τους αποδίδει ικανοποιητικό εισόδημα, και δεν βλέπουν άλλη επιλογή από το να βγουν στους δρόμους.
Ο πυρήνας του προβλήματος
Γιατί όμως; Μήπως δεν υπάρχει πια ανάγκη για αγροτικά προϊόντα και το επάγγελμα εξαφανίζεται για αντικειμενικούς λόγους;
Ίσα- ίσα! Το παγκόσμιο εμπόριο σε τρόφιμα 3πλασιάστηκε μέσα στις τελευταίες δεκαετίες. Στην Ελλάδα όμως η αγροτική παραγωγή καταρρέει κυριολεκτικά:
Την περίοδο 1990-2006 η ελληνική αγροτική παραγωγή μειώνεται κατά 0,9% (ενώ την 20ετία 1961-81 αυξανόταν με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,7%!)
Την ίδια στιγμή, για να καλυφθεί η ζήτηση, αυξάνονται όλο και περισσότερο οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων:
Το 2008 το εμπορικό έλλειμμα για τα αγροτικά προϊόντα ανήλθε στα 3 δισ ?! Η αξία των εισαγωγών έφτασε τα 7 δις ευρώ!
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα ελληνικά προϊόντα δεν είναι «ανταγωνιστικά», είναι δηλαδή πιο ακριβά από τα ξένα. Μήπως φταίνε οι τεμπέληδες Έλληνες αγρότες για αυτό; Όχι! Το ίδιο συμβαίνει στο σύνολο της Ελληνικής οικονομίας.
Δηλαδή: Οι Έλληνες αγρότες και εργάτες είναι οι πιο χαμηλά αμειβόμενοι, και η ελληνική παραγωγή είναι η λιγότερο ανταγωνιστική. Τι λείπει από αυτή την εξίσωση; Οι μεγαλοαγρότες και καπιταλιστές, που βγάζουν υπερκέρδη και ταυτόχρονα δεν επενδύουν σε νέες τεχνολογίες.
Τι μπορεί να γίνει
Κατ’ αρχήν πρέπει να υπάρξει άμεση ενίσχυση των μικρών και μεσαίων αγροτών. Με αυτή την έννοια τα αιτήματα που κυριαρχούν στα μπλόκα είναι δίκαια (Αναπλήρωση εισοδήματος, πάγωμα χρεών, μείωση φόρων, ασφάλιση της παραγωγής, κτλ)
Κατάργηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που ευνοεί τους μεγαλοαγρότες και δεν προσφέρει καμία εναλλακτική λύση (25% των αγροτών παίρνει το 75% των επιδοτήσεων)
Ο μόνος τρόπος να επιβιώσουν οι μικροί και μεσαίοι αγρότες είναι μέσα από συνεταιριστικές ενώσεις, με αυτοδιαχείριση από τους ίδιους και όχι σαν αυτές που έφτιαξε το ΠΑΣΟΚ τη δεκαετία του 80 και κατέρρευσαν μέσα στη ρεμούλα και την κακοδιαχείριση. Έτσι μπορεί να μειωθεί σημαντικά το κόστος μέσω της συνεργασίας, αλλά και να αυξηθεί η τιμή που θα παίρνουν για το προϊόν τους.
Το κράτος πρέπει να στηρίξει οικονομικά τους συνεταιρισμούς, και να χρηματοδοτήσει επενδύσεις για την καθετοποίηση της λειτουργίας τους (συνεταιριστικές μεταφορές, εθνικοποιημένες μεταποιητικές βιομηχανίες κ.α). Έτσι μπορούν να παρακαμφθούν σε σημαντικό βαθμό οι μεσάζοντες (που βγάζουν από 60% μέχρι και 900% κέρδος!!!). Με αυτό τον τρόπο κερδίζουν και οι καταναλωτές.
Δεν είναι λύση όμως η «προστασία» των ελληνικών προϊόντων έναντι των ξένων. Αυτό θα προωθήσει το «κλείσιμο» της ελληνικής οικονομίας, που στην προέκταση του οδηγεί στην λογική του «εμπορικού πολέμου».
Τελική λύση του αγροτικού προβλήματος μπορεί να υπάρξει μόνο αν οι αγρότες και οι εργάτες κατ’ αρχήν στην Ευρώπη πάρουν την παραγωγή στα χέρια τους, και την σχεδιάσουν με βάση τις δικές τους ανάγκες.
Νίκος Αναστασιάδης
______________
