Του Τάκη Γιαννόπουλου
Η νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του Οκτώβρη του 1981 αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος, της φτωχής αγροτιάς και της νεολαίας.
Αυτό μπορεί να ακούγεται σήμερα παράταιρο – ιδιαίτερα στις νεότερες γενιές – εξαιτίας της πλήρους αστικοποίησης του ΠΑΣΟΚ, των δυσδιάκριτων διαφορών του με τη ΝΔ και του γεγονότος ότι η εκλογική εναλλαγή των 2 κομμάτων στην εξουσία δεν σηματοδοτεί ουσιαστικές αλλαγές στις κυβερνητικές πολιτικές της λιτότητας και του νεοφιλευθερισμού.
Οι συνθήκες
Το 1981 τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά. Η ελληνική κοινωνία μεταπολεμικά και για 4 δεκαετίες είχε γνωρίσει μόνο κυβερνήσεις της δεξιάς και την 7χρονη δικτατορία.
Η ιστορική καθυστέρηση του ελληνικού καπιταλισμού και η βαθιά χρεωκοπία του, σχεδόν με την εμφάνισή του, δεν του έδωσαν την δυνατότητα ούτε καν της παροχής των στοιχειωδών κοινοβουλευτικών ελευθεριών που γνώρισαν οι πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Τα κόμματα της αριστεράς είτε ήταν απαγορευμένα (ΚΚΕ) είτε λειτουργούσαν κάτω από τις διαρκείς απειλές και επιθέσεις του συστήματος (ΕΔΑ).
Έτσι όλες οι κυβερνήσεις εφάρμοσαν σκληρές αντιλαϊκές πολιτικές στηριγμένες στο μαστίγιο των κατασταλτικών μηχανισμών δηλαδή του στρατού και της αστυνομίας. Στις μεταπολεμικές δεκαετίες ο χωροφύλακας, ειδικά στην επαρχία, ενσάρκωνε τον αυταρχικό χαρακτήρα των μεταπολεμικών κυβερνήσεων της δεξιάς ( Αλ.Παπάγου, Κ.Καραμανλή κλπ). Κι όταν η κατάσταση έτεινε να ξεφύγει από κάθε έλεγχο ήρθε η επιβολή της δικτατορίας για να διατηρήσει στη ζωή τον σάπιο ελληνικό καπιταλισμό.
Το να είσαι αριστερός ή απλά αντιδεξιός σήμαινε διώξεις, εξορίες, ανάγκη έκδοσης πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων, απαγόρευση συνδικαλισμού και στοιχειωδών πολιτικών ελευθεριών. Ολα αυτά σε συνδυασμό με την φτώχεια, την έλλειψη στοιχειωδών υποδομών, την ανεργία και τη μαζική μετανάστευση που χαρακτήριζαν την ελληνική οικονομία, δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μείγμα που πυροδοτήθηκε ιδιαίτερα μετά την πτώση της χούντας το 1974.
Το ΠΑΣΟΚ
Το ΠΑΣΟΚ όπως είδαμε και στο πρώτο μέρος του αφιερώματος ( Ξ τ.279 Ιουλίου) γεννήθηκε μέσα από το επαναστατικό κύμα που προκάλεσε η κατάρρευση της δικτατορίας. Η περίοδος 1974-81 σημαδεύτηκε από τους μεγαλειώδεις αγώνες του εργατικού κινήματος ενάντια στις κυβερνήσεις Κ.Καραμανλή και Γ.Ράλλη.
«Ήτανε τα 15 εκ. απεργών από το 1974 μέχρι το 1981 – ια μια εργατική τάξη 1.5 εκ. – που επέβαλαν την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και αποκάλυψαν τη δύναμη του κινήματος σαν τον αποφασιστικό παράγοντα στις εξελίξεις.» ( κείμενο συνεδρίου Ξ – Οκτώβρης 1984).
Στις 18 Οκτώβρη του 1981 για πρώτη φορά στην μεταπολεμική ιστορία του κινήματος ερχόταν στην εξουσία με ποσοστό 48% μια κυβέρνηση που το κίνημα πλατιά θεωρούσε δική του. Στην τελευταία – και από τις πιο μαζικές στην ιστορία – προεκλογική συγκέντρωση του ΠΑΣΟΚ στο Σύνταγμα όσο ο ομιλητής Α.Παπανδρέου νέρωνε τις θέσεις του τόσο ο κόσμος από κάτω φώναζε σοσιαλιστικά συνθήματα. Ο ενθουσιασμός ήταν τόσος που αν ο ομιλητής καλούσε τον κόσμο να καταλάβει το κτίριο της Βουλής που βρισκόταν δίπλα του δεν θα δίσταζε να το κάνει.
« Για πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος η αριστερά ( ΠΑΣΟΚ-ΚΚΕ-ΚΚΕ εσωτ.) παίρνει 60%. Για πρώτη φορά μετά από 64 χρόνια όλα τα Εργατικά Κέντρα της χώρας, με επικεφαλής την Αθήνα, την Θες/νίκη, τον Πειραιά και την Πάτρα είναι στα χέρια της αριστεράς. Οι ομοσπονδίες, τα εργοστασιακά σωματεία, οι δήμοι μικροί και μεγάλοι και οι κοινότητες στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι στα χέρια της αριστεράς. Το ποσοστό οργάνωσης του εργατικού κινήματος έφτασε στο ποσοστό ρεκόρ στην ιστορία του των 600.000 εργατών. Και ακόμα περισσότερο στις 500 μεγάλες επιχειρήσεις που ελέγχουν όλη τη ζωή της χώρας το ποσοστό οργάνωσης βρίσκεται στο 90-100% στην βάση των εργοστασιακών σωματείων.» (κείμενο Ξ ο.π.)
Το εργατικό κίνημα υποδέχτηκε με μεγάλες αυταπάτες τη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 81. Παρότι μέχρι τότε το ΠΑΣΟΚ είχε αισθητά νερώσει το πρόγραμμά του, για το εργατικό κίνημα η εκλογική νίκη σήμαινε απλά την ανάληψη της εξουσίας από μια δική του κυβέρνηση. Συνθήματα όπως «κοινωνικοποίηση», «αυτοδιαχείριση», «λαϊκή συμμετοχή» πάνω στα οποία το ΠΑΣΟΚ διαμόρφωσε τη συνείδηση των μαζών, ενώ για την ηγεσία είχαν ένα δημαγωγικό χαρακτήρα, για την εργατική τάξη είχαν πολύ συγκεκριμένο νόημα και σημασία. Έτσι η εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ σήμανε την απαρχή μιας μεγάλης επίθεσης από τη μεριά των εργατικών μαζών ενάντια στις καπιταλιστικές σχέσεις ιδιοκτησίας, με κυρίαρχα συνθήματα την κρατικοποίηση και τον εργατικό έλεγχο. Το χαρακτηριστικό των αγώνων αυτή την περίοδο ήταν ότι στρέφονταν ενάντια στους καπιταλιστές και αποζητούσαν την υποστήριξη της κυβέρνησης. Η άρνηση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ να συμπαρασταθεί και η προσπάθεια εξευμενισμού της αστικής τάξης οδήγησε μέχρι τις εκλογές του 1985 στην κατάρρευση πολλών αυταπατών. Μετά τη λιτότητα του ’85 τα χαρακτηριστικά των αγώνων είναι διαφορετικά: στράφηκαν ενάντια στην κυβερνητική πολιτική και η έκταση τους πήρε τις διαστάσεις έκρηξης που αγκάλιασε το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
__________
"Τα πολύ προχωρημένα πολιτικά θεσμικά αιτήματα σε συνδυασμό μ’ ένα ψηλό ηθικό και μεγάλη αισιοδοξία είναι τα χαρακτηριστικά του κινήματος την πρώτη περίοδο μετά το 1981. Τους αγώνες αυτής της περιόδου καθοδήγησαν κύρια συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ. Κύριοι χώροι σύγκρουσης ήταν οι προβληματικές επιχειρήσεις από τη μια και η Κοινή Ωφέλεια από την άλλη." ( συνεδριακό κείμενο Ξ Σεπτέμβρης 1988).
ΧΡΟΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΕΡΓΙΩΝ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΕΡΓΩΝ
1980 —1470—3.243.000
1981—579 —1.252.000
1982—1300—800.000
1983—1127—1.735.000
1984—760—3.078.000
1985—754—3.922.000
1986—780—5.000.000
σημ: σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΑΚ-Σ (συνδικαλιστική παράταξη του ΚΚΕ)
__________
Οι αγώνες της περιόδου 82-83 είχαν επιθετικά αιτήματα σε αντίθεση με την σημερινή εποχή που τα αιτήματα έχουν αμυντικό χαρακτήρα δηλ. να μη χαθούν και άλλες κατακτήσεις. Τότε οι εργαζόμενοι καταλάμβαναν τις επιχειρήσεις ζητώντας αυτοδιαχείριση, δήμευση των περιουσιακών στοιχείων των ιδιοκτητών που τις χρεοκόπησαν μέχρι γ΄ βαθμού συγγένειας και ο αγώνας τους γινόταν αγώνας όλης της ευρύτερης περιοχής ( Τσιμέντα Χαλκίδας, Μιχαηλίδης στη Θήβα, Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ΣΟΦΤΕΞ, Πειραϊκή-Πατραϊκή, ΒΕΛΚΑ κτλ.)
Στην Κοινή Ωφέλεια και στο Δημόσιο τομέα οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν να εφαρμόσουν την κοινωνικοποίηση στην πράξη προσπαθώντας να πάρουν τις επιχειρήσεις στα δικά τους χέρια.
Οι αγρότες κινήθηκαν για να φτιάξουν συνεταιρισμούς και το 82-83 σημαδεύτηκε από ένα κύμα δημιουργίας επιτροπών και στα 3 σώματα του στρατού με κινητοποιήσεις, ανοικτές εκδηλώσεις, διαδηλώσεις και πανελλαδική συνάντηση στην Αθήνα τον Δεκέμβρη του 1982.
Στα σχολεία φτιάχτηκαν τα μαθητικά συμβούλια, καταργήθηκαν οι ποδιές και το ξύλο από τους καθηγητές και οι μαθητές διεκδικούσαν πιο αποφασιστική συμμετοχή στην λειτουργία του σχολείου.
Τέλος, στα πανεπιστήμια η έκρηξη του 79-80 οδήγησε στην απόσυρση του ν.815 και στην διεκδίκηση της συμμετοχής των φοιτητών στην διοίκηση των σχολών ενώ στα ΤΕΙ ξέσπασε ένα πανελλαδικό κύμα κινητοποιήσεων και καταλήψεων το 1984-85.
Η αντίδραση της αστικής τάξης…
Μπροστά σε όλη αυτή την κατάσταση ο τρόμος που είχε καταλάβει την αστική τάξη δεν είχε προηγούμενο. Οι επιχειρηματίες απειλούσαν με επιχειρηματικό σαμποτάζ και οργάνωσαν μια αποτυχημένη συγκέντρωση τύπου «κατσαρόλας» στην πλ.Κλαυθμώνος το 1982. Ένα τμήμα των στρατιωτικών στην Θράκη επιχείρησε να κινηθεί στις 27 Φλεβάρη του 1982 αλλά γρήγορα το ξανασκέφτηκαν καθώς το 1982 δεν ήταν 1967 από τη σκοπιά της οργανωμένης δύναμης και του ηθικού του κινήματος.
Η ΝΔ επιστράτευσε τους παρακρατικούς και τα φασιστοειδή της ΟΝΝΕΔ και της τότε ΕΠΕΝ (χουντικοί) για να κτυπήσουν το κίνημα. Οι επιθέσεις, τα μαχαιρώματα, οι ξυλοδαρμοί ξεκίνησαν από την επαρχία το 1983 ( Καλαμάτα, Αγρίνιο ) για να επεκταθούν στην Αθήνα, με αποκορύφωμα τις ευρωεκλογές του 1984 όπου κάθε αφισοκόλληση ή παρέμβαση ήταν κυριολεκτικά πόλεμος με τις φασιστοσυμμορίες των Ρέηντζερς και των Κένταυρων που ήταν τα ονόματα των ομάδων κρούσης της ΟΝΝΕΔ και που τότε καθοδηγούσαν σημερινά αστέρια του κεντρώου χώρου και υπουργοί της κυβέρνησης όπως ο Βουλγαράκης και ο Μιχαλολιάκος.
..και της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ
Όμως τρόμος είχε καταλάβει και την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ που πήγαινε ολοένα και πιο δεξιά και με το εφεύρημα του τρίτου δρόμου προς τον σοσιαλισμό προσπαθούσε να εφαρμόσει ένα μοντέλο κευνσιανισμού στην οικονομία και να ισορροπήσει ανάμεσα στους εργαζόμενους και στο κεφάλαιο.
Οι διαγραφές επανήλθαν στην ημερήσια διάταξη, οι αλλαγές των προεκλογικών θέσεων ήταν εμφανείς και η συχνή χρήση των κατασταλτικών μηχανισμών γέννησαν το σύνθημα «αλλαγή δεν γίνεται χωρίς τον Αρκουδέα»(τότε διοικητή των ΜΑΤ) και τις επιχειρήσεις «Αρετή» στα στέκια της νεολαίας επί υπουργίας του στρατηγού Δροσογιάννη. Στο πρώτο –μετά από 10 χρόνια ύπαρξης- συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1984, το 80% των Τ.Ο και Κ.Ο(τοπικές και κλαδικές οργανώσεις) καταψήφισαν την εισήγηση της ΚΕ στις προσυνεδριακές διαδικασίες. Αυτό βέβαια δεν εκφράστηκε στο συνέδριο αφού η ηγεσία φρόντισε να εκλεγούν οι εκλεκτοί της και όχι οι αντιπρόσωποι της βάσης.
Η εσωκομματική διαμάχη στο ΠΑΣΟΚ κορυφώθηκε με το θέμα της ψήφισης του Κ.Καραμανλή για πρόεδρο της δημοκρατίας το 1985 και τις διαγραφές των ηγετικών στελεχών της ΠΑΣΚΕ στη ΓΣΕΕ που οδήγησε στην δημιουργία της ΣΣΕΚ (Σοσιαλιστική Συνδικαλιστική Εργατουπαλληλική Κίνηση).
Η καταψήφιση του Καραμανλή από τον Α.Παπανδρέου, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, ήταν μια τεράστια νίκη για την αριστερή βάση του ΠΑΣΟΚ. Επί 4 χρόνια ο Α.Παπανδρέου και η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προετοίμαζαν το έδαφος για υπερψήφιση του μισητού Καραμανλή στην λογική των συμβιβασμών με το σύστημα. Τότε ο θεσμός του προέδρου είχε σημαντικές εξουσίες και δυνατότητες παρεμβάσεων σε αντίθεση με σήμερα που ουσιαστικά είναι διακοσμητικός ο ρόλος του.
Ο Α.Παπανδρέου, εξαιτίας της τεράστιας αντίδρασης στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, αναγκάστηκε στο παρά πέντε να καταψηφίσει τον Καραμανλή και να αλλάξει το σύνταγμα στο ζήτημα του προέδρου, γεγονός που του επέτρεψε να πετύχει μια δεύτερη εκλογική νίκη με 45% τον Ιούνη του 1985.
Από κει και μετά η δεξιά πορεία του ΠΑΣΟΚ γίνεται ακόμα πιο εμφανής και η πολιτική της ακόμα πιο σκληρής λιτότητας με το σταθεροποιητικό πρόγραμμα του 1985 γίνεται η αφορμή για ένταση των αγώνων, την μεγαλειώδη γενική απεργία του Νοέμβρη του 1985 και τη διαγραφή των στελεχών της ΠΑΣΚΕ στη ΓΣΕΕ που οδήγησε στην αλλαγή του συσχετισμού και στην δυνατότητα της αριστεράς ( διαγραμμένοι ΠΑΣΚΕ +ΕΣΑΚ) να πάρουν την πλειοψηφία και να καθοδηγήσουν τους αγώνες. 1300 συνδικαλιστικά στελέχη προερχόμενα κύρια από το χώρο του ΠΑΣΟΚ συμμετείχαν στην ιδρυτική συνδιάσκεψη της ΣΣΕΚ στις 8/2/86 στο κλειστό γήπεδο του Μίλωνα.
« Οι συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ που ζούσαν από κοντά τη ζωή και τις πιέσεις του εργατικού κινήματος διαχώρισαν τη θέση τους από την πολιτική της λιτότητας. Η ΓΣΕΕ 4 χρόνια μετά που πέρασε από τη δεξιά στο ΠΑΣΟΚ, πέρασε από το (επίσημο) ΠΑΣΟΚ σε μια αριστερή αντιπολίτευση…
Το 85 και 86 το κίνημα έφτασε στο πιο ψηλό του σημείο. Το ΚΚΕ βρέθηκε αντικειμενικά στην καθοδήγηση των αγώνων καθώς εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι γύρευαν τα μέσα για να παλαίψουν ενάντια στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ που τους είχε προδώσει. Το εργατικό κίνημα από αντικειμενική σκοπιά μπορούσε να νικήσει. Για να γίνει αυτό όμως έπρεπε ο αγώνας να πάρει επιθετικό χαρακτήρα να γενικευόταν στην προοπτική της κλιμάκωσής του, να κτίζονταν επιτροπές ενάντια στη λιτότητα παντού για να συντονίζεται ο αγώνας, να συνδεθεί ο αγώνας ενάντια στη λιτότητα με τον αγώνα με τον αγώνα ενάντια στην κυριαρχία του κεφαλαίου, που ήταν η ρίζα του προβλήματος. Δεν υπήρχε άλλος δρόμος μπροστά ούτε απεριόριστος χρόνος. Τα σημάδια της απαισιοδοξίας ήταν ήδη εμφανή στην εργατική τάξη από το 84. Είτε το κίνημα θα συνδύαζε τον αγώνα ενάντια στη λιτότητα με τον αγώνα για εργατική εξουσία είτε θα έβγαινε ηττημένο. Η εγκληματική ηγεσία του ΚΚΕ δεν ήταν δυνατό να αναλάβει μια τέτοια ευθύνη. Εδωσε στον αγώνα ένα καθαρά οικονομίστικο χαρακτήρα κόβοντας έτσι τα πόδια του κινήματος. Επιπλέον αφού κάλεσε 2-3 γενικές απεργίες σποραδικά, έχοντας αφαιρέσει τον επαναστατικό χαρακτήρα και τη δυναμική από αυτό το πανίσχυρο όπλο της εργατικής τάξης, σήμανε το ίδιο την υποχώρηση από τα τέλη του 85(!) ρίχνοντας το πιο άθλιο σύνθημα που ήταν δυνατόν: «αγώνας κατά σωματείο»!! Η απεργιακή έκρηξη του 85-86 είχε έτσι σύντομη διάρκεια, δεν κράτησε παρά μερικούς μήνες.
Η δημιουργία της ΣΣΕΚ ήταν η πιο μεγάλη διάσπαση στην ιστορία του ΠΑΣΟΚ. Η ΣΣΕΚ δημιουργήθηκε από συνδικαλιστικά στελέχη που σε μια προηγούμενη περίοδο ήταν πιστοί στον Α.Παπανδρέου και είχαν παίξει το ρόλο της γραφειοκρατίας στην επίθεση ενάντια στους μαρξιστές και την αριστερά του κόμματος στη δεκαετία του 70. Η πιο στενή τους σχέση με το εργατικό κίνημα τους ανάγκασε όμως να διαχωρίσουν τη θέση τους κι έτσι να διαγραφούν… Η ζωή της όμως ήταν σύντομη. Οι λόγοι γι αυτό είναι πολιτικοί: από τη μια δεν είχε κι ούτε επιδίωκε πολιτική πρόταση ουσιαστικά διαφορετική απ’ του ΠΑΣΟΚ ενώ συνδικαλιστικά ταυτίστηκε με τη χρεοκοπημένη καθοδήγηση του ΚΚΕ στους αγώνες του 85 και 86…» ( συνεδριακό κείμενο Ξ 1988).
Το ΚΚΕ
Από το δεύτερο μισό του 1986 είχαμε εμφανή πτώση των αγώνων και του ηθικού της εργατικής τάξης. Η απογοήτευση από τις ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ ήταν κοινός τόπος σε πλατιά στρώματα της κοινωνίας. Οι αγώνες δεν λείπουν αλλά δεν έχουν τον ενθουσιασμό και τα προχωρημένα αιτήματα της προηγούμενης περιόδου. Το ΠΑΣΟΚ απομαζικοποιείται από εργάτες και νεολαία. Το ΚΚΕ δεν κατορθώνει να συσπειρώσει τους χιλιάδες απογοητευμένους αγωνιστές εξαιτίας της λαθεμένης πολιτικής του. Το πρόγραμμα της «πραγματικής αλλαγής» του 12ου συνεδριου του ΚΚΕ είναι δεξιότερο από αυτό του ΠΑΣΟΚ( δες ενδεικτικά αποσπάσματα σε κουτί). Η αλλοπρόσαλλη τακτική της ηγεσίας του ΚΚΕ το οδηγεί από τον σεκταριστικό στόχο του 17% στις εκλογές του 81, στο μορατόριουμ με την κυβέρνηση το 82-83, στο «τι ΠΑΣΟΚ τι δεξιά» και στην έμμεση πριμοδότηση των υποψηφίων της ΝΔ στον β΄ γύρο των δημοτικών εκλογών του 1986, στην συνεργασία με την ΕΑΡ και τον ενιαίο ΣΥΝ το 1988 και τέλος στην κυβέρνηση Τζανετάκη με τη ΝΔ και Ζολώτα με ΝΔ και ΠΑΣΟΚ το 1989. Ολα αυτά σε συνδυασμό με την κατάρρευση του ανύπαρκτου σοσιαλισμού, είχαν σαν αποτέλεσμα την εκλογική συρρίκνωση και την διπλή διάσπαση του ΚΚΕ το 1989-91.
Το ΞΕΚΙΝΗΜΑ στη δεκαετία του ’80
Η νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981 ήταν μια μεγάλη επιβεβαίωση των προβλέψεων του Ξεκινήματος από την δημιουργία του το 1974. Η τακτική της παρέμβασης στα εκατομμύρια των πρωτοπόρων αγωνιστών που κινήθηκαν στο χώρο του ΠΑΣΟΚ μαζικοποίησε το Ξ και το καθιέρωσε σαν μια από τις πιο μαζικές οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, με σημαντική παρέμβαση στο κίνημα των εργαζομένων και της νεολαίας. Η επιρροή του Ξ δεν είχε να κάνει μόνο με την σημαντική αριθμητική του ανάπτυξη, την επέκτασή του σε μια σειρά πόλεις πέρα από την Αθήνα και τη Θες/νίκη αλλά πάνω από όλα –πρωτόγνωρο για οργάνωση της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς- στην εκλογή σ. σε διοικητικά συμβούλια μαζικών εργοστασιακών σωματείων και συνδικάτων του δημόσιου τομέα ( ΒΕΛΚΑ, Μιχαηλίδης, ΣΟΦΤΕΞ, ΕΚΑΒ, Μπερκσάϊρ, ΕΙΣΦ) ή σπουδαστικών συλλόγων ( ΣΔΟ ΤΕΙ Μεσολογγίου, ΣΔΟ και ΣΤΕΦ ΤΕΙ Κοζάνης). Αυτές οι θέσεις αξιοποιήθηκαν για την καθοδήγηση σημαντικών απεργιακών αγώνων – όπως το κίνημα των προβληματικών- και καταλήψεων στις σχολές των ΤΕΙ σε Μεσολόγγι, Κοζάνη, Ηράκλειο Κρήτης, Χαλκίδα, Αθήνα. Όλες αυτές οι επιτυχίες μας έβαλαν στο στόχαστρο των αστικών εφημερίδων, των ηγεσιών του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ καθώς και των παρακρατικών μηχανισμών.
«Μυστική οργάνωση μέσα στο ΠΑΣΟΚ», «κόμμα του δρόμου» ήταν οι πιο επιεικείς χαρακτηρισμοί της ΒΡΑΔΥΝΗΣ. «Να διαγραφούν οι αριστεριστές του ΠΑΣΟΚ επειδή υποστηρίζουν συνθήματα που δεν έγιναν αποδεκτά από τις ευρύτατες μάζες των κεντρώων ψηφοφόρων» πρότεινε ο τότε διευθυντής του ΒΗΜΑΤΟΣ και του συγκροτήματος Λαμπράκη Στ. Ψυχάρης.
Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ διέγραφε οποιονδήποτε της έκανε κριτική σαν «τροτσκιστή» ενώ δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει μπράβους τραυματίζοντας σ. για να εμποδίσει την παρέμβασή μας στο συνέδριο του ’84 και στην γιορτή νεολαίας του ’87.
Όλη αυτή την περίοδο η ηγεσία του ΚΚΕ και της ΚΝΕ είχε εξαπολύσει πόλεμο λάσπης κατηγορώντας το Ξ επειδή ψηφίζει ΠΑΣΟΚ. Εκτός του ότι η ιστορία έδειξε ότι το ΚΚΕ όχι μόνο ψήφισε αλλά έκανε κυβέρνηση και με το ΠΑΣΟΚ και με την ΝΔ, το Ξ ποτέ δεν αρνήθηκε ότι τότε ψήφιζε ΠΑΣΟΚ γιατί ήταν το βασικό κόμμα της εργατικής τάξης και παράλληλα πρότεινε συνεργασία ΠΑΣΟΚ – ΚΚΕ στη βάση ενός σοσιαλιστικού προγράμματος.. Το Ξ ήταν πάντα μια ανεξάρτητη επαναστατική οργάνωση που πάλευε για την δημιουργία ενός πραγματικά επαναστατικού κόμματος στην Ελλάδα και διεθνώς. Ψηφίζαμε ΠΑΣΟΚ γιατί τότε δεν ήταν ίδιο με την ΝΔ, είχαμε μικρές δυνάμεις για να κατέβουμε στις εκλογές και γιατί το ΚΚΕ είχε χάσει την εμπιστοσύνη των μαζών εξαιτίας του σταλινισμού του, της δεξιάς πολιτικής του και των ιστορικών του λαθών σε κρίσιμες καμπές του κινήματος.
Άλλωστε εξαιτίας αυτών των θέσεων είχαμε αποκτήσει επιρροή και στις γραμμές του ΚΚΕ με αποτέλεσμα να εκδόσουμε το περιοδικό ΣΦΥΡΙ ΚΑΙ ΔΡΕΠΑΝΙ τον Οκτώβρη του ’89 (δες φώτο δίπλα) μέσα στις γραμμές του ΚΚΕ θέλοντας να συμβάλλουμε στον αγώνα των πιο πρωτοπόρων αγωνιστών της βάσης του ενάντια στις πολιτικές της ηγεσίας.
Τέλος, με αφορμή τον καταλυτικό ρόλο της πανελλαδικής εκστρατείας του Ξ ενάντια στην ψήφιση του Καραμανλή για πρόεδρο της δημοκρατίας και της πορείας που οργανώσαμε έξω από την Βουλή, είχαμε δεχθεί επιθέσεις παρακρατικών ( Αθήνα, Κοζάνη κ.α), απειλητικά τηλεφωνήματα ανώνυμα ή από την αστυνομία σε σπίτια σ. και βέβαια τις λοιδωρίες των αστικών εφημερίδων.
Το ΚΚΕ και η πραγματική αλλαγή
« Η πραγματική αλλαγή είναι ένα σύνολο δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και μέτρων που δεν απαλλάσσουν την χώρα από την κυριαρχία των ντόπιων και ξένων μονοπωλίων… Δεν είναι επαναστατική αλλαγή γιατί δεν μας βγάζει έξω από τα πλαίσια του καθεστώτος των μονοπωλίων δεν σημαίνει ανατροπή του καθεστώτος αυτού…
Το μέτωπο των δυνάμεων της αλλαγής που θα κλείνει στις γραμμές του διάφορες πολιτικές δυνάμεις (αστούς δημοκράτες, τεχνοκράτες, ρεφορμιστές, ριζοσπάστες, προοδευτικούς δημοκράτες, σοσιαλιστές, κομμουνιστές) θα διαθέτει την πλειοψηφία στη βουλή και την κυβερνητική εξουσία, θα προχωρεί με στήριξη στο μαζικό κίνημα και μέσα από κοινοβουλευτικές διαδικασίες σε μέτρα εκδημοκρατισμού του κράτους…» ( ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ και ΚΟΜΕΠ 12.9.1982)
Η εξωκοινοβουλευτική αριστερά
Είναι χαρακτηριστικό ότι οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που σήμερα θεωρούν το ΠΑΣΟΚ εργατικό κόμμα (π.χ. ΣΕΚ) τότε είτε ψήφιζαν λευκό είτε τον ενιαίο ΣΥΝ ενώ άλλες όπως το ΕΕΚ, που έκαναν επιθέσεις στο Ξ για την τακτική του, ίδρυαν το επαναστατικό κόμμα με τυμπανοκρουσίες στο Σπόρτινγκ το 1985 για να διαλυθούν σαν διεθνής και να διασπαστούν σαν ελληνικό τμήμα λίγες βδομάδες μετά.
