Ανταπόκριση από το χώρο των δημοσιογράφων και την απεργία της ΕΣΗΕΑ. Aπό τον Χάρη Σαβίδη
«Είναι μόνο η αρχή» λένε οι περισσότεροι συνάδερφοι για την 24ωρη απεργία στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (Τρίτη, 27 Νοεμβρίου). Η ατμόσφαιρα στις εφημερίδες και τους ραδιο-τηλεοπτικούς σταθμούς μυρίζει… μπαρούτι και συχνά ακούγεται μια φράση από… τα παλιά: απεργία διαρκείας.
Τα μέτρα για το ασφαλιστικό, που ανακοίνωσε ο υπουργός Απασχόλησης, Β. Μαγγίνας, στο προεδρείο της ΕΣΗΕΑ προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων. Περισσότερο ενοχλημένοι, μάλιστα, εμφανίζονται οι συνάδελφοι που ψήφισαν τη δεξιά παράταξη στις συνδικαλιστικές εκλογές του Ιουνίου. Το προεδρείο της ΕΣΗΕΑ, όπου συνδιοικούν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ (υπό τον Π. Σόμπολο), αναγκάστηκε να σηκώσει τις σημαίες του αγώνα, καθώς η πίεση της βάσης είναι ασφυκτική.
Η κυβέρνηση επέλεξε τους δημοσιογράφους μεταξύ των ομάδων από τις οποίες ξεκινά την ασφαλιστική… απορύθμιση, πιστεύοντας ότι στη συνείδηση του κόσμου ο συγκεκριμένος επαγγελματικός κλάδος εγείρει μάλλον αρνητικά συναισθήματα. Ότι θεωρείται «ρετιρέ». Ακολουθώντας τα διδάγματα της Θάτσερ, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και συγχρονίζοντας το βήμα της με τον Σαρκοζί, η κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή προσπαθεί να νικήσει το συνδικαλιστικό κίνημα μέσω της… σαλαμοποίησής του. Εφαρμόζοντας, δηλαδή, την παραδοσιακή βρετανική τακτική του «διαίρει και βασίλευε», στρέφει αρχικά την πλειοψηφία των εργαζομένων ενάντια σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, με στόχο να εξισώσει τα προνόμια όλων «προς τα κάτω».
Στα πλαίσια αυτής της στρατηγικής, είναι λογικό που το πρώτο κύμα της απορύθμισης του ασφαλιστικού πλήττει δημοσιογράφους, γιατρούς, δικηγόρους και μηχανικούς. Μόνο που, στο σημείο αυτό, η κυβέρνηση ξέχασε ότι οι συγκεκριμένες ομάδες τυγχάνουν σημαντικό κομμάτι του περίφημου «μεσαίου χώρου». Της δεξαμενής ψήφων, δηλαδή, που η ΝΔ κατάφερε να αποσπάσει τα τελευταία χρόνια από το ΠΑΣΟΚ. Έτσι εξηγείται και η απροσδόκητα έντονη αντίδραση της βάσης: Πολλοί είναι εκείνοι που νιώθουν προδομένοι, αδυνατώντας να πιστέψουν ότι η δική τους κυβέρνηση τους πλήττει εκεί που τους πονάει: Στην τσέπη τους.
Πολλοί από τους δημοσιογράφους πίστευαν όντως ότι είναι ρετιρέ. Ακόμα και αν οι ίδιοι αμείβονταν με μισθούς των 1.200 ευρώ (ποσό που για πολλούς εργαζομένους είναι υψηλό αλλά σίγουρα δεν αντιστοιχεί σε πλουσιοπάροχο μισθό), η αμεσότητα στη σχέση με την εξουσία (λόγω της φύσης του επαγγέλματος) και η δύναμη της δημοσιότητας, τους καλλιεργούσαν αυταπάτες. Θυμάμαι εξαντλητικές συζητήσεις για το αν και εμείς ανήκουμε στην εργατική τάξη ή σε μια καινούρια, ενδιάμεση τάξη, που ήρθε για να γεφυρώσει το χάσμα εργασίας και κεφαλαίου, δίνοντας τέλος στην Ιστορία. Όπως, επίσης θυμάμαι τη δυσκολία που συναντούσαμε, κάθε φορά, τα μέλη των αριστερών δημοσιογραφικών παρατάξεων να πείσουμε τους συναδέρφους μας για την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός κοινού συνδικάτου στο χώρο του Τύπου (στη θέση της ΕΣΗΕΑ), που δεν θα αποκλείει όσους δεν κάνουν καθαρά δημοσιογραφική δουλειά. Αυτοί οι ίδιοι συνάδερφοι, σήμερα, ζητούν από όλες τις συνδικαλιστικές ενώσεις του χώρου να στηρίξουν την ΕΣΗΕΑ…
Στην προσπάθειά της να διασπάσει τους εργαζομένους, η κυβέρνηση κατάφερε να ξυπνήσει ανακλαστικά και να ενισχύσει την ταξική συνείδηση στα τμήματα που στοχοποιεί. Πιθανότατα το περίμενε και ενδεχομένως να μην τα φοβάται. Στο χέρι μας είναι να αποδείξουμε ότι κάνει λάθος, ότι μας υποτιμά. Οι εργαζόμενοι μπορούν να αντλήσουν τεράστια δύναμη από την άμεση σχέση που έχουν με τα μέσα παραγωγής. Αρκεί να το συνειδητοποιήσουν. Όταν μάλιστα, τα μέσα παραγωγής είναι τα μέσα ενημέρωσης και το θεσμικό πολιτικό παιχνίδι παίζεται με όρους τηλεοπτικής δημοκρατίας, τα όρια του εφικτού μπορεί να αποδειχθεί ότι βρίσκονται πολύ πιο μακριά από όσο ο καθένας φαντάζεται.
Εγώ, για παράδειγμα, φαντάζομαι τους δημοσιογράφους να πραγματοποιούν τις απειλές περί απεργίας διαρκείας. Φαντάζομαι να επαναλαμβάνεται το εγχείρημα έκδοσης απεργιακού φύλλου (όπως στις μεγάλες απεργίες του χώρου πριν τρεις δεκαετίες) που θα προβάλλει μόνο τη «δική μας» ενημέρωση. Φαντάζομαι οι συνελεύσεις στους χώρους εργασίας (ήδη συνέρχονται με εντυπωσιακή συχνότητα) να εξουσιοδοτούν τους εκπροσώπους κάθε μέσου (συστήνουν την απεργιακή επιτροπή, για την οποία το καταστατικό της ΕΣΗΕΑ προβλέπει αυξημένες αρμοδιότητες σε περίοδο αγώνων) να διαμορφώσουν το περιεχόμενο της ενημέρωσης. Φαντάζομαι μια ενημέρωση ουσιαστική, που θα ασχολείται με την ουσία της πολιτικής. Φαντάζομαι τα τηλεοπτικά talk-shows και τα δελτία ειδήσεων να μετατρέπονται σε εργαλεία ανάπτυξης της ταξικής συνείδησης και τον τίτλο της εκπομπής του κ. Πρετεντέρη να ανταποκρίνεται στο περιεχόμενό της. Γιατί η «ανατροπή» μόνο έτσι είναι εφικτή.