Η πρώτη του Μάη του 1886 σημαδεύτηκε από μαζικούς εργατικούς αγώνες στις Ηνωμένες Πολιτείες, με βασική διεκδίκηση την καθιέρωση της 8ωρης εργασίας, αλλά και τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών συνολικά. Εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες και εργάτριες σε ολόκληρη τη χώρα και πάνω από 90.000 στο Σικάγο, το επίκεντρο των κινητοποιήσεων, βγήκαν στους δρόμους διεκδικώντας ελεύθερο χρόνο και χρόνο για ξεκούραση, αμφισβητώντας το καθεστώς άγριας εκμετάλλευσης και εργοδοτικής αυθαιρεσίας στο οποίο ζούσαν. Δύο μέρες αργότερα, στις 3/5, η απεργιακή συγκέντρωση έξω από το εργοστάσιο Μακ Κόρμικ συγκρούστηκε με απεργοσπάστες και την αστυνομία, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τέσσερις απεργοί και να τραυματιστούν δεκάδες.
Στις 4/5, κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης διαμαρτυρίας ενάντια στην καταστολή που πραγματοποιήθηκε από τους απεργούς, εξερράγη χειροβομβίδα με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας αστυνομικός. Ακολούθησαν πυροβολισμοί από τους οποίους σκοτώθηκαν τουλάχιστον τέσσερις διαδηλωτές και έξι ακόμη αστυνομικοί, ενώ εκατοντάδες ήταν οι τραυματίες, στη μεγάλη τους πλειοψηφία απεργοί. Για τη βομβιστική επίθεση κατηγορήθηκαν χωρίς στοιχεία οκτώ συνδικαλιστές, εκ των οποίων όλοι καταδικάστηκαν σε θάνατο και τέσσερις τελικά εκτελέστηκαν τον επόμενο χρόνο.
***
137 χρόνια αργότερα στις ΗΠΑ, η εργοδοτική αυθαιρεσία και η παραβίαση κάθε έννοιας εργασιακών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων είναι ο κανόνας και οι ανθρώπινες συνθήκες εργασίας η εξαίρεση.
Στις αποθήκες της Amazon (μιας από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές ηλεκτρονικού εμπορίου και τεχνολογίας) επιθεωρητές του σώματος που ελέγχει τις συνθήκες ασφάλειας σε εργασιακούς χώρους ανακάλυψαν σοβαρές παραβιάσεις των πρωτοκόλλων ασφαλείας, με αποτέλεσμα τα πολύ συχνά ατυχήματα και τραυματισμούς εργαζομένων.
Όλο και μεγαλύτεροι αριθμοί ασυνόδευτων παιδιών μεταναστών πέφτουν θύματα κυκλωμάτων που τα ωθούν σε εργοστάσια, οικοδομές και άλλες σκληρές και επικίνδυνες θέσεις εργασίας – μάλιστα στην Αϊόβα είναι πιθανό η παιδική εργασία να νομιμοποιηθεί το επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που προωθείται, παιδιά από 14 ως 17 ετών θα μπορούν να δουλεύουν ως και έξι ώρες την ημέρα παράλληλα με το σχολείο, σε κατεδαφίσεις, κατασκευές, οικοδομές, γραμμές παραγωγής κ.α.
Παρόμοιες συνθήκες επικρατούν σε ολόκληρο τον πλανήτη, ενώ ειδικά στις χώρες του «αναπτυσσόμενου» κόσμου παρατηρούνται συχνά εικόνες σύγχρονης δουλείας.
Και στον λεγόμενο «ανεπτυγμένο» κόσμο όμως η εργοδοτική αυθαιρεσία, τα εξαντλητικά ωράρια και η στέρηση στοιχειωδών δικαιωμάτων είναι καθημερινό φαινόμενο. Στην Ευρώπη πληθαίνουν διαρκώς οι παραβιάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων, τα εξουθενωτικά ωράρια και τα εργατικά ατυχήματα, ενώ οι επιθέσεις των κυβερνήσεων σε εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα δεκαετιών δεν έχουν προηγούμενο. Τα όρια συνταξιοδότησης ωθούνται διαρκώς προς τα πάνω, οι μισθοί δεν επαρκούν για να συντηρήσουν τους εργαζόμενους καθώς εξανεμίζονται από το εφιαλτικό κύμα ανατιμήσεων, ενώ τα ωράρια στον ιδιωτικό τομέα γίνονται λάστιχο στα χέρια του κάθε εργοδότη.
Από τα τέλη του Απρίλη στη Ρωσία κυκλοφορεί βίντεο στο οποίο φαίνονται εργαζόμενες της εταιρείας Wildberries (την αποκαλούν ρωσική Amazon)[4] να υποχρεώνονται να γδυθούν κατά τη λήξη της βάρδιας τους, ώστε να ελεγχθούν για κλοπές εμπορευμάτων.
***
Την ίδια ώρα όμως το εργατικό κίνημα ανασυγκροτείται και αντεπιτίθεται σε πολλές περιοχές του πλανήτη.
Όλους τους τελευταίους μήνες η Ευρώπη συγκλονίζονται από μαζικά απεργιακά κινήματα. Η επίθεση στο ασφαλιστικό σύστημα στην Γαλλία του Μακρόν και η ακραία λιτότητα στη Βρετανία των Συντηρητικών, έχει πυροδοτήσει απεργίες με συντριπτική συμμετοχή και εξαιρετικά μαζικές διαδηλώσεις, που έχουν καταφέρει να τρομοκρατήσουν όχι μόνο τις εγχώριες κυβερνήσεις αλλά και το σύνολο του ευρωπαϊκού κατεστημένου. Σημαντικές εργατικές κινητοποιήσεις διοργανώθηκαν και σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, η Πορτογαλία, η Νορβηγία, κ.α.
Στις ΗΠΑ, νέοι εργαζόμενοι που δεν είχαν γνωρίσει ποτέ στη ζωή τους τι σημαίνει συνδικαλισμός και διεκδίκηση, χτίζουν σωματεία σε κάτεργα όπως η Amazon, τα Starbucks και άλλες μεγάλες πολυεθνικές.
Στην Ελλάδα της βαθιάς απογοήτευσης που άφησαν πίσω τους τα μνημόνια και η συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ, της λαίλαπας της κυβέρνησης της ΝΔ που επιχειρεί μέχρι και την τελευταία στιγμή να μην αφήσει όρθια καμιά κατάκτηση, η κατάσταση αρχίζει να αλλάζει. Οι τελευταίες γενικές απεργίες, ιδιαίτερα αυτή της 8ης Μάρτη, όπου εκφράστηκε με μαζικότατο τρόπο η οργή για το έγκλημα στα Τέμπη, μπορούν να συγκριθούν μόνο με εκείνες της περιόδου των μεγάλων αγώνων του 2011-12. Το επόμενο διάστημα, υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να συνεχιστούν οι μαζικές κινητοποιήσεις, καθώς όποια κυβέρνηση κι αν προκύψει θα συνεχίσει τις επιθέσεις.
Τα κινήματα που θα αναπτυχθούν την επόμενη περίοδο, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, είναι ανάγκη να μαζικοποιηθούν, να συντονιστούν, να διεκδικήσουν χειροπιαστές νίκες, ακολουθώντας τις παραδόσεις και το παράδειγμα του 1886!
