Του Αλέξανδρου Πραντούνα
Περιθώριο, κοινωνικός αποκλεισμός, άνθρωποι σε κρίση, απόγνωση, παρακμή: άστεγοι.
Σε 17.000 άτομα υπολογίζονται οι άστεγοι στη χώρα μας(για το 2003)εκ των οποίων γύρω στους 8.000 ζουν στην Αθήνα σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την Έλλειψη Στέγης.
Από το συνολικό αριθμό των αστέγων, περίπου 1.000 Έλληνες δεν διαθέτουν κανένα σταθερό κατάλυμα, 280 φιλοξενούνται σε κρατικούς και δημοτικούς ξενώνες, 2.000 από μη κυβερνητικές και εκκλησιαστικές οργανώσεις, 500 διαμένουν σε οικοτροφεία, 2.000 έχουν “καταλάβει” κτίρια και καταλύματα, 3.000 βρίσκονται σε διάφορα ιδρύματα και άσυλα, ενώ 8.000 είναι μετανάστες και αιτούντες άσυλο.
Ας σημειωθεί ότι ο αριθμός των απόκληρων θα ήταν πολύ υψηλότερος εάν στη χώρα μας οι οικογενειακοί δεσμοί δεν παρέμεναν ισχυροί. H ελληνική οικογένεια συνήθως προστατεύει τα μέλη της, γεγονός που αποτρέπει την διόγκωση του φαινομένου.
Όπως προκύπτει από σχετικές έρευνες, όμως, όσοι έχουν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο διολισθήσει στην κατάσταση του απόκληρου δεν αντιμετωπίζουν μόνο σκληρά προβλήματα στο επίπεδο των καθημερινών υλικών αναγκών. O ένας στους τρεις άστεγους παρουσιάζει ψυχικές διαταραχές, ενώ πολλοί από αυτούς πάσχουν και από χρόνια προβλήματα υγείας.
“Οι αριθμοί δεν περιλαμβάνουν εκείνους οι οποίοι διαμένουν σε επισφαλείς κατοικίες, γεγονός που σχετίζεται με τη διαρκή φτώχεια και την οικονομική ανασφάλεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου 140.000 Έλληνες και 85.000 μετανάστες, κάτοικοι Αθηνών, ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας σε ενοικιαζόμενα σπίτια με υποβαθμισμένες στεγαστικές συνθήκες”, επισημαίνουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων και για να μην “ρεζιλευτούμε” διεθνώς η κυβέρνηση βρήκε μια προσωρινή “λύση” αυξάνοντας κατακόρυφα τον αριθμό των αναγκαστικών προσαγωγών τοξικομανών, καθώς επίσης και τους αναγκαστικούς εγκλεισμούς αστέγων σε ψυχιατρεία (χωρίς απαραίτητα αυτοί οι άστεγοι να έχουν όντως ψυχολογικά προβλήματα). Έτσι μπορεί να “κουκούλωσαν” το πρόβλημα μέχρι να διεξαχθούν οι αγώνες όμως η κατάσταση παραμένει ακριβώς η ίδια.
Σε μια πόλη με 8.000 άστεγους, μόλις 180 βρίσκουν προσωρινό κατάλυμα σε ξενοδοχεία που νοικιάζει ο Δήμος Αθηναίων ενώ καμία μέριμνα δεν υπάρχει για τους άστεγους τοξικομανείς.
Σύμφωνα με τη Eurostat, το 22% του ελληνικού πληθυσμού είναι κάτω από τα όρια της φτώχειας, με τάση αυξητική. Το πιθανότερο λοιπόν είναι ο αριθμός των αστέγων να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια.
Αυτή είναι η ισχυρή Ελλάδα της ΟΝΕ και των Ολυμπιακών Αγώνων. Τεράστια κέρδη για τους αστούς από τη μία, ανέχεια και συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους από την άλλη. Οι άστεγοι δεν επιλέγουν να ζουν στην μιζέρια. Οι περισσότεροι κάποτε είχαν σπίτι και δουλειά και έχουν κάθε δικαίωμα να τα ξαναποκτήσουν. Οι κυβερνώντες δεν έχουν καμία πρόθεση να ενισχύσουν το κοινωνικό κράτος. Πρέπει λοιπόν ο αγώνας για αξιοπρεπή διαβίωση να γίνει άμεσα υπόθεση του εργατικού και του νεολαιίστικου κινήματος.