Η εκδίκαση της υπόθεσης γύρω από την έκδοση του Αυστραλού δημοσιογράφου, ακτιβιστή και ιδρυτή τoυ δημοσιογραφικού ιστότοπου Wikileaks, Τζούλιαν Ασάνζ από τη Βρετανία στις ΗΠΑ, αποτελεί μια τεράστια πρόκληση. Το ενδεχόμενο να παραδοθεί ο Ασάνζ στους διώκτες του και να μεταφερθεί σε φυλακές των ΗΠΑ, δεν θα είναι απλά ένα σοβαρό πλήγμα για τον ίδιο, αλλά και για τα δημοκρατικά δικαιώματα κάθε ανθρώπου, για την ελευθερία του τύπου και της έκφρασης.
Το βρετανικό δικαστήριο που εκδικάζει την υπόθεση ζήτησε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ να προσφέρει ορισμένες «διαβεβαιώσεις» προκειμένου να προχωρήσει στην έκδοσή του. Συγκεκριμένα ζήτησε να δικαστεί ο Ασάνζ ως πολίτης της χώρας (των ΗΠΑ) και όχι ως ξένος, και να του δοθεί το δικαίωμα να επικαλεστεί την πρώτη τροπολογία του συντάγματος των ΗΠΑ που προστατεύει την ελευθερία του λόγου. Ζήτησε επίσης τη διαβεβαίωση ότι δεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη θανατική ποινή
Στα μέσα του Απρίλη οι ΗΠΑ έδωσαν τις συγκεκριμένες «διαβεβαιώσεις». Έτσι πλέον, η υπόθεση βρίσκεται ξανά στα χέρια του βρετανικού δικαστηρίου, που θα πρέπει να αποφασίσει στις 20 Μάη για το αν οι διαβεβαιώσεις αυτές μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Αν το δικαστήριο δεν πειστεί, τότε θα δοθεί στον Ασάνζ το δικαίωμα μιας τελευταίας έφεσης ενάντια στην έκδοσή του. Σε αντίθετη περίπτωση, η έκδοσή του στις ΗΠΑ θα τον φέρει αντιμέτωπο με ποινή κάθειρξης 175 ετών για 18 κατηγορίες, βάσει του νόμου περί κατασκοπείας.
Οι αποκαλύψεις του Wikileaks
Ο λόγος που ο Ασάνζ διώκεται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι το γεγονός πως μέσω του Wikileaks, έβγαλε στο φως της δημοσιότητας μια σειρά από απόρρητα έγγραφα.
Ενδεικτικά, μερικές από τις πιο σημαντικές αποκαλύψεις ήταν οι εξής:
- Το 2007 δημοσίευσε λεπτομέρειες σχετικά με τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης, αλλά και τις μεθόδους βασανιστηρίων που χρησιμοποιούνταν καθημερινά στις φυλακές στην αμερικανική βάση του Γκουαντάναμο στην Κούβα.
- Το 2010 δημοσίευσε περίπου 400.000 έγγραφα σχετικά με τον πόλεμο στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, που έδειχναν με λεπτομέρειες τον στρατιωτικό εξοπλισμό που χρησιμοποίησε ο αμερικανικός στρατός, πληροφορίες για στρατιωτικούς στόχους και δολοφονίες πολιτών, καθώς και καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα βασανιστήρια κατά των αιχμαλώτων πολέμου.
- Ανάμεσα σε άλλα, δημοσιεύτηκε βίντεο που έδειχνε την εν ψυχρώ δολοφονία 18 αμάχων στο Ιράκ από Αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονται σε ελικόπτερο.
- Το 2016 δημοσιεύτηκαν 44.000 email της Κεντρικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ, που αποκάλυπταν την εκστρατεία κατά της υποψηφιότητας του Μπέρνι Σάντερς και υπέρ της Χίλαρι Κλίντον στις εσωτερικές εκλογές του κόμματος. Από αυτά τα email, τα 30.000 ανήκουν ή στάλθηκαν στην Κλίντον όσο ήταν υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, επί προεδρίας Ομπάμα.
Κενές «διαβεβαιώσεις»
Οι «διαβεβαιώσεις» που απαίτησε και πήρε το βρετανικό δικαστήριο στην πραγματικότητα δεν αποτελούν κάποιου είδους εγγύηση, καθώς το ίδιο το κείμενο της απάντησης αναφέρει ότι θα δοθεί η δυνατότητα στον Ασάνζ να επικαλεστεί την πρώτη τροπολογία, αλλά η εφαρμογή της «εμπίπτει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των αμερικανικών δικαστηρίων». Όσο για τη διαβεβαίωση ότι δεν θα ζητηθεί ούτε θα επιβληθεί η θανατική ποινή, ούτε αυτές πείθουν την οικογένεια και τους δικηγόρους του Ασάνζ.
Ακόμα όμως και χωρίς αυτή την απειλή, η ποινή φυλάκισης ως και 175 χρόνων είναι εξοντωτική! Ιδιαίτερα για έναν άνθρωπο του οποίου η υγεία επιδεινώνεται διαρκώς όπως δείχνουν τα ιατρικά στοιχεία.
Η σύζυγός του, Στέλλα Ασάνζ, αναφέρει ότι «η υγεία του βρίσκεται σε επιδείνωση, σωματικά και ψυχικά» και συνέχισε λέγοντας πως «η ζωή του κινδυνεύει κάθε μέρα που μένει στη φυλακή και αν εκδοθεί, θα πεθάνει». Παλιότερα μάλιστα είχε προειδοποιήσει ότι η «αν εκδοθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι συνθήκες υπό τις οποίες θα βρίσκεται θα είναι πολύ καταπιεστικές» και «θα τον οδηγήσουν να θέσει τέρμα στη ζωή του».
Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι στο παρελθόν η CIA και η κυβέρνηση Τραμπ οργάνωναν σχέδια για την απαγωγή ή ακόμα και τη δολοφονία του Ασάνζ δεν αφήνουν πολλά περιθώρια παρερμηνείας για το πως θα ήθελαν πραγματικά να τον αντιμετωπίσουν. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Χίλαρι Κλίντον, η οποία σύμφωνα με έγγραφο του WikiLeaks, σε συνάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ το 2010 ρώτησε εάν ο Ασάνζ θα μπορούσε να σκοτωθεί σε επίθεση με drone.
Τι σημαίνει μια πιθανή έκδοση στις ΗΠΑ
Είναι ξεκάθαρο πως ο Ασάνζ στοχοποιήθηκε επειδή αποκάλυψε τα σκάνδαλα και τα βρόμικα σχέδια του αμερικανικού και διεθνούς κατεστημένου. Στην πραγματικότητα λίγοι άνθρωποιέχουν κυνηγηθεί κι έχουν δεχθεί δημόσια επίθεση σε τέτοιο βαθμό.
Η Τσέλσι Μάνινγκ, πρώην υπάλληλος του αμερικάνικου στρατού που διέρρευσε πληροφορίες στο Wikileaks για εγκλήματα πολέμου στο Ιράκ, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 35 χρόνων. Μετά τη δημόσια κατακραυγή για την απελευθέρωσή της, της δόθηκε χάρη και αφέθηκε ελεύθερη κατά την προεδρεία Ομπάμα. Βρέθηκε όμως ξανά στη φυλακή και της επιβλήθηκε πρόστιμο 256.000 δολαρίων επειδή αρνήθηκε να καταθέσει εναντίον του Ασάνζ.
Πέρα από τις τραγικές συνέπειες για τον ίδιο, στην περίπτωση που ο Ασάνζ εκδοθεί στις ΗΠΑ και του ασκήσουν δίωξη βάσει του νόμου περί κατασκοπείας, θα υπάρχει από εδώ και στο εξής ένα επικίνδυνο προηγούμενο. Δεδομένου ότι ο Ασάνζ δεν είναι Αμερικανός πολίτης και το Wikileaks δεν έχει έδρα στις ΗΠΑ, αν δικαστεί από αμερικάνικο δικαστήριο, θα είναι ακόμη πιο εύκολο στο μέλλον για την κυβέρνηση των ΗΠΑ να εντοπίζει οποιονδήποτε δημοσιογράφο, οπουδήποτε στον κόσμο που αποκαλύπτει τα κρυφά της σχέδια και στη συνέχεια θα τον συλλαμβάνει, θα τον μεταφέρει στις ΗΠΑ και θα τον εξαφανίζει σε κάποια φυλακή.
Αγώνας για την απελευθέρωση του Ασάνζ
Η δίωξη του Ασανζ αποτελεί μια σφοδρή επίθεση στα δημοκρατικά δικαιώματα όσων καταγγέλλουν και αποκαλύπτουν τα μυστικά των ισχυρών. Μέσα από την υπόθεση αυτή το κατεστημένο θέλει να στείλει ένα σαφές μήνυμα σε όσους προσπαθούν να καταγγείλουν τις εγκληματικές πρακτικές του, ενώ την ίδια ώρα παρουσιάζεται ως η μοναδική δύναμη «ασφάλειας», «δημοκρατίας» και «ελευθερίας».
Είναι δεδομένο ότι στο πλαίσο του καπιταλιστικού συστήματος τα όρια της δημοκρατίας και της ελευθερία φτάνουν μέχρι εκεί που δεν απειλούνται τα κέρδη και τα συμφέροντα των καπιταλιστών. Όταν αυτά τα όρια ξεπεραστούν, τότε οι ελευθερίες και τα δικαιώματα καταργούνται.
Η μάχη ενάντια στην έκδοση του Ασάνζ στις ΗΠΑ και για την άμεση απελευθέρωσή του, είναι μια μάχη που μας αφορά όλους και όλες. Η ελευθερία του λόγου και η πρόσβαση της κοινωνίας σε κάθε πληροφορία που φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το σύστημα, πρέπει επίσης να γίνει υπόθεση όλων μας.