Σε τηλεδιάσκεψη που είχε με στελέχη της εκπαίδευσης ο Γενικός Γραμματέας Παιδείας, Αλ. Κόπτσης, ανακοίνωσε ότι το Υπουργείο Παιδείας προχωράει σε συγχωνεύσεις σχολείων και τμημάτων.
Αυτό συμβαίνει καθώς κάθε χρόνο οι συνταξιοδοτήσεις δεν αναπληρώνονται με νέες προσλήψεις με αποτέλεσμα οι ελλείψεις να μεγαλώνουν διαρκώς, ενώ ακόμα και οι λιγοστές προσλήψεις που αναμένονται για τη νέα χρονιά δεν καλύπτουν καν τη φετινή «χασούρα».
Σαν αποτέλεσμα, με λιγότερους εκπαιδευτικούς θα δημιουργηθούν μεγαλύτερα τμήματα με περισσότερους μαθητές – κάτι το εντελώς απαράδεκτο αν αναλογιστεί κανείς ότι αυτοί οι σχεδιασμοί συμβαίνουν ενώ καθόλου δεν έχουμε ξεμπερδέψει με την πανδημία του κορονοϊού.
Πέρα από το θέμα της πανδημίας όμως τα μέτρα αυτά είναι εξοργιστικά τόσο για τους εκπαιδευτικούς όσο και για τους μαθητές και τους γονείς, καθώς περισσότεροι μαθητές σε κάθε τάξη και σχολείο, σημαίνει λιγότερος ατομικός διαθέσιμος χρόνος από τους εκπαιδευτικούς για κάθε μαθητή/τρια και άρα υποβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Την ίδια στιγμή σημαίνει μεγαλύτερη πίεση και εντατικοποίηση της δουλειάς του εκπαιδευτικού, που πάλι υποσκάπτει το εκπαιδευτικό έργο.
Βέβαια, δεν φτάσαμε «ξαφνικά» σε αυτό το σημείο – η υποβάθμιση βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και χρόνια.
Κάθε πέρυσι και καλύτερα
Φέτος αναμένεται να αποχωρήσουν από την εκπαίδευση (λόγω συνταξιοδότησης) περίπου 8.500 εκπαιδευτικοί, ενώ οι προγραμματισμένες προσλήψεις είναι περίπου 5.000.
Η κυβέρνηση απαντάει στο πρόβλημα των ελλείψεων με προσλήψεις συμβασιούχων εκπαιδευτικών (αναπληρωτών, που στην πλειοψηφία τους καλύπτουν βέβαια μόνιμες ανάγκες – δεν «αναπληρώνουν» έκτακτα κενά). Κάθε χρόνο ο αριθμός των συμβασιούχων σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Την χρονιά 2020-2021 προσλήφθηκαν πάνω από 44.000 αναπληρωτές, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν!
Σύμφωνα με τα στοιχεία του alfavita.gr (άρθρο του φιλόλογου Γ. Καββαδία), τη σχολική χρονιά 2008-09 στη δημόσια εκπαίδευση υπήρχαν 186.000 εκπαιδευτικοί ενώ το 2019-20 ο αριθμός αυτός μειώθηκε στους 130.000. Έχουμε δηλαδή την τελευταία δεκαετία 56.000 ή 30% λιγότερους εκπαιδευτικούς!
Αυτό συμβαίνει γιατί οι αποχωρήσεις/συνταξιοδοτήσεις δεν ακολουθούνται από νέες προσλήψεις. Αξίζει εδώ να θυμηθούμε τον κανόνα των μνημονίων λιτότητας που προέβλεπε μόλις 1 πρόσληψη για κάθε 10 συνταξιοδοτήσεις…
Η συνταγή που αντιμετώπισαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις τα παραπάνω, δεν ήταν πρωτότυπη: συγχωνεύσεις και κλείσιμο σχολικών μονάδων (το 2010-2014 έκλεισαν πάνω από 2.000), αύξηση αριθμού μαθητών ανά τμήμα, αύξηση του ωραρίου των καθηγητών, κατάργηση ειδικοτήτων κλπ.
12 χρόνια χωρίς μόνιμους διορισμούς στην εκπαίδευση
Τι κι αν προέβλεπαν το «1 προς 10» τα Μνημόνια, όπως καταγγέλλουν εκπαιδευτικοί η τελευταία φορά που έγιναν μόνιμοι διορισμοί στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ήταν πριν την προηγούμενη δεκαετία!
Αυτό που έκαναν όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων, είναι να καθιερώσουν σε τεράστιο βαθμό τις ελαστικές μορφές εργασίας. Αντί δηλαδή να προσλαμβάνουν μόνιμους εκπαιδευτικούς για να καλύψουν τα τεράστια κενά που αφήνουν πίσω τους οι συνταξιοδοτήσεις, επέλεγαν να τα καλύψουν με «έκτακτο» προσωπικό, δηλαδή αναπληρωτές, οι οποίοι προσλαμβάνονται για μερικούς μήνες, μπορεί να αναγκαστούν να υπηρετήσουν για αυτό το χρονικό διάστημα πολύ μακριά απ’ τη μόνιμη κατοικία τους, για να απολυθούν το καλοκαίρι, να μείνουν άνεργοι και πάλι απ’ την αρχή.
Το σχολικό έτος 2011-2012 το ποσοστό των αναπληρωτών εκπαιδευτικών επί των μόνιμων ήταν στο 8%. Σήμερα οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί αποτελούν πλέον πάνω από το 25% του συνόλου των υπηρετούντων εκπαιδευτικών, οπότε αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή η κατάσταση δεν είναι κάτι έκτακτο, αλλά αποτελεί κανονικότητα και η εργασιακή ανασφάλεια (και το μπάχαλο στην εκπαιδευτική διαδικασία) είναι το μοντέλο που οραματίζεται η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και η κυβέρνηση της ΝΔ.
Να προτάξουμε τις ανάγκες εκπαιδευτικών-μαθητών-γονιών ενάντια στις διαρκείς επιθέσεις
Το βασικό πλάνο του Υπουργείου Παιδείας είναι ο ελάχιστος αριθμός μαθητών να είναι 75 για Δημοτικά, 150 για Γυμνάσια και 250 για Λύκεια – πράγμα που σημαίνει λιγότερα σχολεία και μεγαλύτερα τμήματα, για να «εξοικονομηθεί» μεγάλος αριθμός εκπαιδευτικών.
Αυτό αναμένεται να οδηγήσει στην εξαφάνιση από τον εκπαιδευτικό χάρτη του 15-20% των υπαρχόντων σχολικών μονάδων, κυρίως σε μικρές και απομακρυσμένες περιοχές της περιφέρειας.
Η κίνηση αυτή έρχεται μετά και τις συστάσεις της «επιτροπής σοφών» που αποτυπώθηκαν και στην Έκθεση Πισσαρίδη, όπου μεταξύ άλλων προτείνονταν ένα συγκεντρωτικό σύστημα με συγχωνεύσεις μονάδων και «αύξηση του μεγέθους των τάξεων με αύξηση του ελάχιστου αριθμού μαθητών ανά τάξη».
Με αφορμή την πανδημία άνοιξε μια ολόκληρη συζήτηση για τον αριθμό των μαθητών ανά τμήμα, με την Υπουργό Ν. Κεραμέως να λέει το αμίμητο ότι έχουμε 17 μαθητές κατά μέσο όρο, οπότε «όλα καλά», αλλά και το μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Γκίκα Μαγιορκίνη, να προσπαθεί να εξηγήσει ότι είτε 15 είτε 25 μαθητές έχει μια τάξη, είναι σχεδόν το ίδιο!
Απέναντι στα αντιεκπαιδευτικά και αντικοινωνικά μέτρα και σχέδια της κυβέρνησης, εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς χρειάζεται να παλέψουμε ενάντια στις συγχωνεύσεις και για να μην κλείσει καμία σχολική μονάδα.
Αυτό που έχει ανάγκη η εκπαίδευση είναι να δημιουργηθούν νέα τμήματα, «σπάζοντας» τα μεγάλα με στόχο τους 15 μαθητές σε κάθε τμήμα, όπως διεκδικούν οι συνδικαλιστικές ενώσεις των εκπαιδευτικών. Αυτό σημαίνει μαζικές προσλήψεις εκπαιδευτικών για να καλυφθούν τα περίπου 50.000 πραγματικά κενά που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην εκπαίδευση.