Η 30η Ιουλίου έχει καθιερωθεί από το 2013 ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων. Γνωστό με τον αγγλικό όρο «τράφικινγκ» (trafficking), η εμπορία ανθρώπων είναι μία εξαιρετικά επικερδής «επιχείρηση» με τα πλοκάμια της –όπως και τα θύματα– να είναι εξαπλωμένα σε όλον τον κόσμο.
Αν και στο άκουσμα της λέξης «τράφικινγκ», οι συνειρμοί των περισσότερων πηγαίνουν στη σεξουαλική εκμετάλλευση γυναικών και κοριτσιών, που είναι όντως η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων, η εμπορία ανθρώπων γίνεται και για άλλους σκοπούς, όπως η εργασιακή σκλαβιά, η εξαναγκαστική επαιτεία, οι υποχρεωτικοί γάμοι και η υποχρεωτική στρατολόγηση παιδιών σε εμπόλεμες καταστάσεις.
Σύμφωνα με την παγκόσμια οργάνωση ενάντια στο τράφικινγκ Α21, σήμερα:
- 40 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο βρίσκονται παγιδευμένοι στην εμπορία ανθρώπων, που αποτελεί τον μεγαλύτερο αριθμό από οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή στο παρελθόν!
- Για κάθε 1.000 ανθρώπους, οι 5,4 είναι «σύγχρονοι» σκλάβοι.
- Η εμπορία ανθρώπων είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη εγκληματική βιομηχανία στον κόσμο, με τζίρο που ξεπερνά τα 150 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο.
Γυναίκες και κορίτσια τα περισσότερα θύματα
Σύμφωνα με την «Παγκόσμια έκθεση για την εμπορία ανθρώπων» του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα, το 65% των θυμάτων τράφικινγκ –γενικά– είναι γυναίκες και κορίτσια.
Το 77% των γυναικών και το 72% των κοριτσιών πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης, ενώ οι υπόλοιπες πέφτουν θύματα καταναγκαστικής εργασίας ή άλλων μορφών εκμετάλλευσης.
Συνολικά, το 50% των θυμάτων τράφικινγκ είναι θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Προφανώς αυτή η θλιβερή στατιστική αντικατοπτρίζει με τον πιο σκληρό τρόπο τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, όπου ένας από τους βασικούς ρόλους που της έχει αποδοθεί είναι αυτός της σεξουαλικής ικανοποίησης αντρών, με τις δικές της επιθυμίες και την αυτονομία του σώματός της να βρίσκονται μονίμως σε αμφισβήτηση και υποτίμηση. Αντικατοπτρίζει επίσης τον στρεβλό και άρρωστο τρόπο με τον οποίο αποτυπώνεται το σεξ σε κάποια κομμάτια της κοινωνίας. Αντί για μια διαδικασία συναίνεσης, αλληλοσεβασμού και ικανοποίησης για όσους συμμετέχουν, έχει μετατραπεί σε μια διαδικασία βίας, επιβολής εξουσίας και σε εμπόρευμα.
Έτσι, σε ένα σύστημα που έχει μάθει αφενός να υποτιμά την οντότητα και την αξία της ζωής των γυναικών και αφετέρου πως οτιδήποτε είναι επικερδές μπορεί να μετατραπεί σε εμπόρευμα, το τράφικινγκ για τη σεξουαλική εκμετάλλευση γυναικών και κοριτσιών είναι από τις πιο ακραίες διαστάσεις των σεξιστικών αντιλήψεων και πρακτικών.
Εργασιακή σκλαβιά
Η καταναγκαστική εργασία είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη μορφή της σύγχρονης σκλαβιάς. Το 38% των θυμάτων τράφικινγκ είναι θύματα αυτής της μορφής, με το 67% των αντρών και το 66% των αγοριών θυμάτων τράφικινγκ να ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία.
Η φτώχεια, οι πόλεμοι, η εξαθλίωση είναι «ευκαιρία»
Στις αρχές του Ιούλη στην Ουκρανία, συνελήφθη ένα ηγετικό μέλος κυκλώματος τράφικινγκ, που υποσχόταν σε Ουκρανές πως θα τους βρουν νόμιμη δουλειά στο εξωτερικό, ενώ στη συνέχεια τις εξέδιδαν με τη βία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, άφησε πολλές Ουκρανές ευάλωτες, αφού έχασαν τις δουλειές τους τις οικογένειές τους κλπ.
Τα κυκλώματα τράφικινγκ πάντα «έλκονται» από την ανθρώπινη απελπισία και την εκμεταλλεύονται με σκοπό να θησαυρίσουν. Αυτό συμβαίνει σήμερα στην Ουκρανία αλλά και διεθνώς.
Τα κυκλώματα τράφικινγκ στοχεύουν στους πιο ευάλωτους της κοινωνίας. Μετανάστριες/ες χωρίς χαρτιά και άνθρωποι που ζουν στην εξαθλίωση είναι τα πιο συχνά θύματα των κυκλωμάτων. Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, σχεδόν το 5% των παιδιών θυμάτων έχουν πουληθεί σε κύκλωμα από κάποιο μέλος της οικογένειάς τους!
Μία ακόμα «Παγκόσμια Ημέρα»
Μια από τις τακτικές που χρησιμοποιεί το σύστημα για να «ξεπλύνει» τη βρωμιά που γεννάει το ίδιο, είναι να εφευρίσκει ή να υιοθετεί παγκόσμιες ημέρες, θεωρητικά για να αναδείξει ένα κοινωνικό φαινόμενο, στην πράξη για να «ξεμπερδεύει» χύνοντας κροκοδείλια δάκρυα μια μέρα του χρόνου και να συνεχίσει τη βρώμικη δουλειά τις υπόλοιπες 364 ημέρες.
Το βασικό ερώτημα είναι: θέλει το σύστημα να δώσει ένα τέλος στην εμπορία ανθρώπων; Και αν ναι, μπορεί να το κάνει;
Όταν μιλάμε για κυκλώματα εμπορίας ανθρώπων, μιλάμε στην πραγματικότητα για μια από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις, στις οποίες συμμετέχουν συχνά μεγάλα «κεφάλια», επιχειρηματιών, πολιτικών και αστυνομίας. Τα παραδείγματα από την Ελλάδα δεν είναι λίγα, με πιο πρόσφατο και χαρακτηριστικό το περιστατικό του προηγούμενου καλοκαιριού στην Ηλιούπολη, με τον αστυνομικό Δημήτρη Μπουγιούκο, που κακοποιούσε και υποχρέωνε την 19χρονη κοπέλα του να εκδίδεται. Μόνο μετά τις πιέσεις του κινήματος αναγκάστηκε η αστυνομία να συλλάβει τον συνάδερφό τους, για να αποκαλυφθεί πως ο Μπουγιούκος δεν δρούσε μόνος του αλλά συμμετείχε σε κύκλωμα.
Στην πραγματικότητα, το να αποφασίσει το καπιταλιστικό σύστημα να αντιμετωπίσει τα κυκλώματα τράφικινγκ θα σήμαινε να τα βάλει με τα δικά του παιδιά, με τον ίδιο τον εαυτό του. Οι λίγες και σπάνιες εξαρθρώσεις τέτοιων κυκλωμάτων αποτελούν την εξαίρεση, ενώ είναι αρκετά απίθανο να δούμε να συλλαμβάνονται –πόσο μάλλον να τιμωρούνται– τα ηγετικά πρόσωπα αυτών των κυκλωμάτων.
Πέρα όμως από το γεγονός πως το σύστημα δεν θέλει να τα βάλει με τα κυκλώματα, γεννάει όλες τις συνθήκες ώστε αυτά να βρίσκουν πάντα θύματα, να συνεχίζουν να κερδίζουν πάνω στην ανθρώπινη εκμετάλλευση.
Είναι το σύστημα που γεννάει πολέμους, φτώχεια και εξαθλίωση, είναι το σύστημα που αναπαράγει σεξιστικές και ρατσιστικές αντιλήψεις, που δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για τα κυκλώματα αυτά να κερδοφορούν.
Να μην χρειαζόμαστε πια «Παγκόσμιες Ημέρες»
Από αυτό το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα, δεν μπορούμε ποτέ να περιμένουμε λύσεις. Οι λύσεις μπορούν να έρθουν μόνο μέσα από μαζικά κινήματα, που θα αγωνιστούν ενάντια στις συνθήκες που επιτρέπουν στα κυκλώματα αυτά να ζουν και να πλουτίζουν. Να αγωνιστούμε ενάντια στον σεξισμό, τον ρατσισμό και την καταπάτηση των δικαιωμάτων προσφύγων και μεταναστών, ενάντια στους πολέμους και την κλιματική αλλαγή που αναγκάζουν κόσμο να μεταναστεύσει, ενάντια στους χαμηλούς μισθούς, τη φτώχεια και την εξαθλίωση.
Χρειαζόμαστε μαζικά κινήματα που θα συνεργάζονται, θα αγωνίζονται από κοινού και θα έχουν στο βασικό τους στόχαστρο το «κοινό κακό» που γεννάει όλα τα παραπάνω, το καπιταλιστικό σύστημα. Για να χτίσουμε μια εναλλακτική, σοσιαλιστική κοινωνία, με πραγματική δημοκρατία και αλληλεγγύη, ώστε να μην υπάρχουν πια ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, καταπιεσμένοι και καταπιεστές, ώστε να μην χρειαζόμαστε καμία «Παγκόσμια Ημέρα» να μας θυμίζει τις αδικίες και τη βαρβαρότητα του καπιταλιστικού συστήματος.
