Της Ηλέκτρας Κλείτσα
Στις 9 Νοεμβρίου, και ενώ ολόκληρη η χώρα παρακολουθούσε «με κομμένη την ανάσα» τις διαδικασίες ανάδειξης της νέας κυβέρνησης «εθνικής σωτηρίας», η προηγούμενη κυβέρνηση πρόλαβε οριακά να σώσει τις τουριστικές επενδύσεις, που όλα τα τελευταία χρόνια δέχονται άγρια επίθεση από τα διαρκώς εξαπλούμενα δάση! Προκειμένου να αποφευχθεί η κάλυψη κάθε γωνιάς τη χώρας από την πράσινη λαίλαπα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, (ΥΠΕΚΑ), κατέβασε άρον – άρον προς ψήφιση το νόμο «Νέος τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών και άλλες διατάξεις». Ευτυχώς για το μέλλον των επενδύσεων, ο νόμος που ψηφίστηκε επεκτείνει τη δυνατότητα επέμβασης σε δάση και δασικές εκτάσεις προκειμένου να «αξιοποιηθούν» τουριστικά.
Τι προβλέπει ο νέος νόμος για τα δάση;
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου:
«επαναφέρεται η δυνατότητα συνολικής επέμβασης σε δάσος ή δασική έκταση σε ποσοστό 20% επί του συνόλου της έκτασης με σκοπό την κατασκευή συνοδών σε τουριστικές υποδομές αθλητικών εγκαταστάσεων (π.χ. γήπεδα διαφόρων αθλημάτων, ιππασία κλπ), με δυνατότητα δόμησης 10%».
Μέχρι σήμερα, υπήρχε δυνατότητα συνολικής επέμβασης στο 10% δασών και δασικών εκτάσεων. Με το νέο νόμο η δυνατότητα συνολικής επέμβασης διπλασιάζεται. Πρακτικά, άλλο ένα 10% των δασικών εκτάσεων θυσιάζεται προκειμένου να κατασκευαστούν αθλητικές υποδομές που θα «συνοδεύουν» τουριστικές εγκαταστάσεις. Σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται για ξενοδοχειακές μονάδες, είτε για γήπεδα γκολφ, πίστες ιππασίας, ή τους δρόμους που αναγκαστικά θα τα συνοδεύουν, το δάσος συρρικνώνεται για να δώσει τη θέση του σε δραστηριότητες που αποφέρουν κέρδη (σε κάποιους).
«Αυστηρές προϋποθέσεις»
Επειδή όμως το ΥΠΕΚΑ φροντίζει πάντα οι επενδύσεις να συνοδεύονται από την απαιτούμενη περιβαλλοντική ευαισθησία, η αιτιολογική έκθεση του νόμου συμπληρώσει:
«… τίθεται ως προϋπόθεση ότι τα ανωτέρω δάση και δασικές εκτάσεις καλύπτονται από βλάστηση αειφύλλων πλατυφύλλων, σε ποσοστό τουλάχιστον 80%, προκειμένου η πρόσθετη επέμβαση να περιορίζεται σε θαμνώδεις εκτάσεις και ότι η συνολική προς αξιοποίηση έκταση είναι μεγαλύτερη των 3.000 στρεμμάτων προκειμένου η δυνατότητα αυτή να αφορά μόνο πολύ μεγάλες εκτάσεις και επομένως μεγάλα επενδυτικά σχέδια με σημαντική προστιθέμενη αξία για την εθνική οικονομία».
Αυτό που ουσιαστικά εξηγεί η παραπάνω διατύπωση, είναι ότι το ΥΠΕΚΑ δεν έχει καμία διάθεση να μπλέξει με «ψιλικατζίδικα», ούτε βέβαια να θυσιάσει δασικές εκτάσεις για ψίχουλα! Αν είναι να γίνει η καταστροφή, πρέπει να είναι τόσο μεγάλη, ώστε να αποφέρει «σημαντική προστιθέμενη αξία για την εθνική οικονομία». Επιπλέον, η όποια επέμβαση, δε θα ακουμπήσει τα «κανονικά» δέντρα, αλλά μόνο τις «άχρηστες» θαμνώδεις εκτάσεις.
Προφανώς δε χρειάζεται να είναι κανείς δασολόγος για να καταλάβει ότι το δάσος δεν αποτελείται μόνο από «πλατύφυλλα», αλλά από κάθε μορφή χλωρίδας και πανίδας που συνυπάρχουν στις εκτάσεις του, και λειτουργεί ως ένα ενιαίο σύνολο, με άμεση σχέση και αλληλεπίδραση των διαφορετικών ειδών μεταξύ τους. Η μπακαλίστικη λογική «δε θα πειράξουμε το δάσος, μόνο αυτά εδώ τα μικρά θαμνάκια θα κόψουμε», θα ήταν πραγματικά για γέλια αν δεν ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη για τις ελάχιστες δασικές εκτάσεις που έχουν απομείνει μετά από δεκαετίες καταστροφικών πυρκαγιών, καταπατήσεων και «ανάπτυξης».
Και οι εκτάσεις… δωράκι στους επενδυτές
Σύμφωνα με το άρθρο 55 του νέου νόμου, οι (πρώην) δασικές εκτάσεις που «αξιοποιούνται τουριστικά» ανήκουν στο δημόσιο. Πάντα; Όχι! Μπορούν να γίνουν και εξαιρέσεις:
«Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η κατά κυριότητα και με αντάλλαγμα παραχώρηση σε τρίτους των χώρων, οι οποίοι σύμφωνα προς την εγκεκριμένη μελέτη της τουριστικής αξιοποιήσεως καταλαμβάνονται υπό ξενοδοχείων, ξενώνων ή βοηθητικών τούτων μονίμων εγκαταστάσεων, απαγορευόμενης της μεταβολής της χρήσεως των παραχωρημένων χώρων επί ποινή άρσεως της παραχωρήσεως».
Ποιο ακριβώς θα είναι το «αντάλλαγμα» των «τρίτων» (δηλαδή των ιδιωτών που θα επενδύσουν στις τουριστικές εγκαταστάσεις) προς το δημόσιο, προκειμένου να τους παραχωρηθεί η έκταση «κατά κυριότητα», δε διευκρινίζεται!
Δε διευκρινίζεται επίσης σε ποιες περιπτώσεις θα γίνονται οι «εξαιρέσεις»! Ο μόνος όρος(!) που μπαίνει, είναι οι εκτάσεις αυτές να καταλαμβάνονται από ξενοδοχεία και βοηθητικές εγκαταστάσεις, και ο ιδιώτης στον οποίο θα παραχωρηθούν, να μη μεταβάλει τη χρήση τους!!
Αν μέχρι και σήμερα υπήρχαν αμφιβολίες σχετικά με το τι ακριβώς εννοούσε ο υπουργός περιβάλλοντος όταν έλεγε ότι πρέπει να ξανασυζητήσουμε «τι είναι δάσος, αλλά και τι θέλουμε να είναι δάσος», μετά τα τελευταία του κατορθώματα, δεν υπάρχει πλέον καμία!
Δε θέλει δάσος ο άνθρωπος! Θέλει ξενοδοχεία, μεζονέτες, γήπεδα γκολφ και αυτοκινητόδρομους! Κι αν κάτι γλιτώσει από τις επενδύσεις, ε, το καλοκαίρι δεν είναι μακριά…
