Του Χάρη Σιδέρη – Βιβλιοθηκονομία ΤΕΙ Αθήνας
Η δια βίου μάθηση χωρίζεται – με βάση το σχέδιο νόμου – στην δια βίου εκπαίδευση και τη δια βίου κατάρτιση.. Ως δια βίου εκπαίδευση ορίζεται η απόκτηση ή η βελτίωση γενικών γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, ενώ η δια βίου κατάρτιση αφορά την απόκτηση ή βελτίωση εξειδικευμένων γνώσεων για μια συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα.
Ποιοι παρέχουν τη δια βίου μάθηση;
Δικαίωμα παροχής δια βίου μάθησης έχουν τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, τα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων, οι Νομαρχιακές Επιτροπές Λαϊκής Επιμόρφωσης και τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης, ενώ ο νόμος προβλέπει τη δημιουργία Ινστιτούτων Δια Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ) από (ΑΕΙ-ΤΕΙ) και λειτουργία τους υπό την ευθύνη των ίδιων των ιδρυμάτων.
Ποιος συντονίζει;
Για το συντονισμό της λειτουργίας του νόμου συνίσταται η Επιτροπή Δια Βίου Μάθησης. Η επιτροπή απαρτίζεται από 9 μέλη εκ των οποίων, πλην του υπουργού, τα 6 προέρχονται από το υπουργείο παιδείας, διορισμένα δηλαδή από τον υπουργό..!! Καμία συμμετοχή απ’ την πλευρά των καθηγητών και φυσικά κανένας λόγος για την άποψη των ίδιων των εκπαιδευομένων..
Προγράμματα δια βίου μάθησης..
Τα προγράμματα λειτουργούν και διαμορφώνονται με ευθύνη του ανάλογου φορέα στον οποίο ανήκει το κέντρο δια βίου μάθησης, ενώ προβλέπεται «ευέλικτο ωράριο» ανάλογα με τις ανάγκες του εκπαιδευόμενου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι «η διδασκαλία μπορεί να πραγματοποιείται και κατά τις νυχτερινές ώρες, τα Σάββατα, τις αργίες και κατά την περίοδο των θερινών διακοπών» (Άρθρο 3/παρ. 2). Τα προγράμματα χωρίζονται σε ενότητες των 25 ωρών και έχουν συνολική διάρκεια 50-250 ωρών.
Πιστοποιητικά..
Τα πιστοποιητικά που αποκτά ο εκπαιδευόμενος για την παρακολούθηση ενός προγράμματος δια βίου μάθησης χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με τις ώρες παρακολούθησης, όσο περισσότερο δηλαδή διαρκεί η παρακολούθηση ενός προγράμματος, τόσο «καλύτερο» είναι και το πιστοποιητικό που θα πάρει..
Αξιολόγηση των προγραμμάτων..
Η αξιολόγηση των προγραμμάτων δια βίου μάθησης γίνεται εσωτερικά και εξωτερικά. Η εσωτερική αξιολόγηση διενεργείται κάθε χρόνο από τον υπεύθυνο για τη λειτουργία του Φορέα Παροχής Δια Βίου Μάθησης, ενώ η εξωτερική γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια «από φορέα αξιολόγησης ο οποίος επιλέγεται κατόπιν ανοιχτού διαγωνισμού» (Άρθρο 7/παρ. 2). Να λοιπόν το πρώτο παραθυράκι του νόμου για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη λειτουργία της δια βίου μάθησης. Σε έναν ανοιχτό διαγωνισμό μπορεί να λάβει μέρος οποιοσδήποτε θελήσει ή έχει συμφέρον να το κάνει. Έτσι, μπορεί να συμμετέχει στη διαμόρφωση των προγραμμάτων αλλά και να αποφασίζει ακόμη και για την οριστική διακοπή του προγράμματος απ’ τη στιγμή που θα το θεωρήσει «ασύμφορο».
Ινστιτούτα Δια Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ)
Με απόφαση της διοίκησης των ΑΕΙ και των ΤΕΙ υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας ενός ΙΔΒΕ ανά ίδρυμα, του οποίου η ευθύνη για τη λειτουργία βαρύνει τα ίδια τα ιδρύματα. Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι των ΙΔΒΕ είναι οι πόροι απ΄ τους οποίους θα παίρνουν χρήματα για τη λειτουργία τους. Σύμφωνα λοιπόν με το σχέδιο νόμου, ένα μέρος των δαπανών των ΙΔΒΕ καλύπτεται απ΄ τον τακτικό προϋπολογισμό του αντίστοιχου ιδρύματος (που αυτή τη στιγμή δε φτάνει ούτε για τις στοιχειώδεις ανάγκες των ΑΕΙ-ΤΕΙ) ενώ για τις λοιπές δαπάνες προβλέπεται να καλυφθούν από παροχή υπηρεσιών, δάνεια, την εκπόνηση μελετών και την αξιοποίηση καινοτόμου εκπαιδευτικού υλικού (κάτι που απλά δεν υφίσταται στα περισσότερα πανεπιστημιακά ιδρύματα), αλλά και τη «..συμμετοχή των εκπαιδευομένων στην κάλυψη των λειτουργικών αναγκών..»!! Στην περίπτωση που ούτε αυτά αρκέσουν, προβλέπεται χρηματοδότηση «..από φορείς του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα ή από διεθνείς οργανισμούς.» (Άρθρο 9/παρ. 2)
Οι προθέσεις της κυβέρνησης από όλα τα παραπάνω είναι προφανείς. Δια Βίου Μάθηση με προγράμματα σπουδών κατά παραγγελία των επιχειρήσεων, άσχετα με ότι έχει σπουδάσει κάποιος μέχρι τότε, με δίδακτρα για τους εκπαιδευόμενους, (οι πρώτες τιμές που έχουν ακουστεί είναι γύρω στα 1000 ευρώ το χρόνο), με μαθήματα ακόμα και τις αργίες για να μην «χάνονται» οι εργάσιμες.. Αυτό που κάνει η κυβέρνηση είναι βραχυχρόνια ψευτοκατάρτιση, που θα την οργανώνει όποιος πληρώνει και δεν θα έχει καμία σχέση με την διαρκή επιστημονική επιμόρφωση που είναι αναγκαίο να υπάρχει. Οι απόφοιτοι ΑΕΙ-ΤΕΙ πρέπει να ενημερώνονται πάνω στις επιστημονικές εξελίξεις, τις νέες τεχνικές μεθόδους. Αυτό θα πρέπει να γίνεται δωρεάν, να καλύπτεται από κρατικές δαπάνες, με προγράμματα σπουδών που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες των εκπαιδευομένων και της κοινωνίας και όχι των εργοδοτών τους, με ισότιμη συμμετοχή των εκπαιδευομένων, καθηγητών ΑΕΙ-ΤΕΙ και των κοινωνικών φορέων στην λειτουργία τους, με χορήγηση αδειών μετ’ αποδοχών για την παρακολούθηση των μαθημάτων.
