11 εβδομάδες από τότε που ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις στην Συρία, και παρόλο που έχουν πεθάνει ήδη πάνω από 1200 άτομα ενώ πάνω από 25.000 έχουν συλληφθεί και βασανιστεί, το κίνημα όχι μόνο δεν έχει υποχωρήσει αλλά δυναμώνει μέρα με την μέρα και οργανώνεται. Μιλήσαμε στην Κύπρο με τον Άντι Ατάσσι, Σύριο ζωγράφο που μένει στην Κύπρο τα τελευταία 23 χρόνια ο οποίος είναι ενεργός στο κίνημα των Σύριων στην Κύπρο από την πρώτη μέρα που ξέσπασαν οι εξεγέρσεις.
Άντι εδώ και 3 μήνες οι σύριοι πολίτες βρίσκονται στους δρόμους. Οι Σύριοι για χρόνια δεν είχαν κινητοποιηθεί παρόλο που το καθεστώς ήταν μια στυγνή δικτατορία.
Η Συρία είναι ένα καζάνι που βράζει εδώ και χρόνια. Όταν ανέβηκε στην εξουσία ο Μπασάρ Αλ Άσαντ είχαμε την ελπίδα – ή την αυταπάτη – ότι αφού σπούδασε στην Αγγλία θα ξέρει τι σημαίνει δημοκρατία. Αυτές τις ελπίδες μας καλλιέργησε κι ο ίδιος μέσα από τις δηλώσεις του. Έλεγε ότι υπάρχει απόσταση ανάμεσα στο κράτος και τον κόσμο και πρέπει να τους φέρουμε πιο κοντά, ότι θα δώσει φωνή στο λαό και ότι θα επιτρέψει να υπάρχουν πολιτικά κόμματα. Καλλιέργησε πολύ μεγάλες ελπίδες γιατί ήξερε ότι η Συρία είναι ένα καζάνι που βράζει. Όμως οι υποσχέσεις του ήταν μια παγίδα. Πολλοί έπεσαν σε αυτή την παγίδα, όπως κι εγώ, που ψήφισα για πρώτη φορά μετά από χρόνια.
Αμέσως μετά την εκλογή του δημιουργήθηκαν πολλά φόρουμ στα οποία ο κόσμος συμμετείχε με πολύ διάθεση και χαρά, καθώς σκέφτονταν ότι τώρα επιτέλους μπορούσε να εκφραστεί ελεύθερα. Όμως αυτό κράτησε μόνο για 2 χρόνια. Όταν το καθεστώς συνειδητοποίησε ότι δεν συμφωνούσε με αυτά που γράφονταν και στα συμπεράσματα στα οποία κατέληγε ο κόσμος στα φόρουμ, άρχισαν να συλλαμβάνουν τους ηγετικούς τους. Από τότε όλα πήγαν πολλά χρόνια πίσω, χάθηκε κάθε ελπίδα.
Μίλησε μας λίγο για το κίνημα στην Συρία
Το κίνημα σήμερα ξεκίνησε από την νεολαία και κινείται από την νεολαία. Το 90% του είναι νεολαία. Δεν υπάρχουν κόμματα, καθώς ήταν όλα απαγορευμένα. Αν κάποιο κόμμα ισχυριστεί ότι κινεί τις κινητοποιήσεις στην Συρία λέει ψέματα. Βασικά, αν συμμετείχες σε κάποιο κόμμα είχες να επιλέξεις ανάμεσα στην φυλακή, στον θάνατο ή την εξορία. Έτσι όλοι όσοι ασχολούνταν με την πολιτική βρίσκονται στην εξορία.
Το κίνημα αυτό στην Συρία ήταν αυθόρμητο. Ξεκίνησε στις 15 του Μάρτη, στην Ντάαρα μια πόλη στην νοτιοδυτική Συρία.
Ένα βράδυ 13 παιδιά 9-13 χρονών πήγαν στους τοίχους του σχολείου τους και έγραψαν συνθήματα ενάντια στο καθεστώς. Έγραφαν «κάτω ο Άσαντ», «κάτω το καθεστώς», ότι δηλαδή ακούγανε στα σπίτια τους από τους γονείς τους και καθώς ήταν μικροί και δεν καταλάβαιναν ποιες μπορεί να ήταν οι συνέπειες των πράξεών τους, έβαλαν το όνομά τους από κάτω. Έτσι την επόμενη μέρα συλλήφθηκαν κι από τότε εξαφανίστηκαν. Όταν οι γονείς τους αλλά και άλλοι συγγενείς άρχισαν να τους αναζητούν κανείς δεν τους έδινε απάντηση για το που είναι. Οι τοπικές αρχές δεν είχαν ιδέα και έστειλαν τους γονείς να βρουν τους αρχηγούς της τοπικής μυστικής αστυνομίας. Ο τοπικός αρχηγός της μυστικής αστυνομίας δεν έδινε απάντηση και ο κόσμος έμεινε έξω από την πόρτα του μέχρι να μάθουν τι απέγιναν τα παιδία. Η απάντηση των αρχών ήταν τραγική. Είπαν, ούτε καν στο πρόσωπο των γονιών αλλά μέσα από μια χαραμάδα, ότι τα παιδιά αυτά δεν υπάρχουν πλέον και να πείτε τις μανάδες τους να κάνουν άλλα. Αυτά ήταν τα λόγια που ξεχείλισαν το ποτήρι.
Βέβαια είχαν ήδη ξεκινήσει και οι κινητοποιήσεις στις άλλες χώρες της βόρειας Αφρικής οι όποίες είχαν σπάσει τον φόβο κι έτσι ο κόσμος ξεσηκώθηκε.
Ο ξεσηκωμός ανάγκασε τις τοπικές αρχές και την τοπική μυστική αστυνομία να φύγει από την περιοχή. Οι κάτοικοι πήραν την περιοχή στα χέρια τους. Όμως το καθεστώς απάντησε στέλνοντας το στρατό για να σταματήσει την εξέγερση.
Οι οδηγίες που έδωσαν στον στρατό ήταν ότι πρέπει να πάνε και να σκοτώσουν τους φανατικούς ισλαμιστές της πόλης. Όμως, κι όπως ήταν φυσικό επειδή δεν ήταν φανατικοί ισλαμιστές αυτοί που έκαναν την εξέγερση, οι στρατιώτες δεν βρήκαν κανέναν άλλο παρά γυναίκες, παιδιά, νέους και γέρους να διαδηλώνουν. Έτσι αρνήθηκαν να τους επιτεθούν. Εκατό πενήντα (150) στρατιώτες μαζί με τους αξιωματικούς πέρασαν με το μέρος του λαού. Αυτό εξαγρίωσε το καθεστώς το οποίο έστειλε τις ειδικές δυνάμεις του στρατού, με την οδηγία να σκοτώσουν τους στρατιώτες και όσους τους δίνουν προστασία. Η πόλη Νταάρα νομίζω το είδατε και στα νέα βρίσκονταν σε πολιορκία για πολλές μέρες.
Η κατάσταση στην Νταάρα ξεσήκωσε τον κόσμο και στις άλλες πόλεις. Αυτή τη στιγμή η εξέγερση υπάρχει σε 13 πόλεις. Δυστυχώς όμως όχι στο Αλίπο και στην Δαμασκό, που είναι οι δύο μεγαλύτερες πόλεις και οι πιο σημαντικές. Αλλά ελπίζουμε σε λίγο να ξεσηκωθούν κι εκείνοι.
Τα κυπριακά ΜΜΕ παρουσιάζουν ότι πίσω από τις εξεγέρσεις είναι η Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Ναι το ίδιο ισχυρίζεται και η κυβέρνηση του Άσαντ.
Επειδή ακριβώς η Συρία είναι ένα μωσαϊκό θρησκειών και εθνικοτήτων χρησιμοποιούν συνέχεια τις διαφορές μας για να διχάζουν τον πληθυσμό και να επιτίθεται ο ένας του άλλου.
Με αυτό το σύνθημα μπήκαν αρχικά στην Ντάαρα και με αυτό το σύνθημα επιτέθηκαν και στους κατοίκους στην Ταλ Καλακ που έφυγαν πρόσφυγες.
Όμως παρόλο που μαζευόμαστε στα τζαμιά και οι περισσότερες πορείες γίνονται τις Παρασκευές μετά την προσευχή δεν καθοδηγούμαστε από την Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Για 50 χρόνια, και ακόμη και τώρα απαγορεύεται η συγκέντρωση κόσμου στις πλατείες ακόμη και σε σπίτια. Πρέπει να ζητήσεις άδεια για να το κάνεις και το πιθανότερο είναι να μην σου την δώσουν. Όμως στα τζαμιά επιτρέπεται η συγκέντρωση. Έτσι μπορούν μέσα από τα τζαμιά να ξεκινήσουν την κινητοποίηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι συμμετέχουν μόνο μουσουλμάνοι στην κινητοποίηση. Έρχονται και πολλοί Χριστιανοί. Και να σου φέρω ένα παράδειγμα να καταλάβεις ότι παλεύουμε όλοι μαζί στην πόλη μου την Χόμς, έκλεισαν το τζαμί για να αποτρέψουν την κινητοποίηση. Έτσι αντί για το τζαμί συγκεντρώθηκε όλος ο κόσμος, μουσουλμάνοι και χριστιανοί, στην διπλανή εκκλησία και ξεκίνησαν από εκεί.
Το κίνημα αυτό είναι πολύ δυνατό. Έχει απαλείψει όλες τις διαφορές. Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, Κούρδοι, Άραβες παλεύουν μαζί για την ίδια πατρίδα, για την Συρία.
Ποιες δυνάμεις είναι μπροστά στο κίνημα;
Όπως σου είπα το κίνημα το ξεκίνησε η νεολαία κι αυτή είναι μπροστά. Κανένα κόμμα δεν μας εκπροσωπεί κι αν πει ότι το κάνει λέει ψέματα. Βέβαια οι περισσότεροι που βγαίνουν μπροστά είτε φυλακίζονται, είτε εξορίζονται είτε δολοφονούνται.
Οπότε όλη η αντιπολίτευση βρίσκεται στις φυλακές και στην εξορία. Μέχρι τώρα δεν είχαμε οργανωμένη αντιπολίτευση. Όμως το κίνημα έχει δώσει ώθηση για να οργανωθεί η αντιπολίτευση στο εξωτερικό.
Ήδη οι περισσότεροι εξόριστοι, παρ’ όλες τις διαφορές μας έχουμε αρχίσει και καταφέρνουμε να βρεθούμε όλοι μαζί και να παλέψουμε για ένα σκοπό, για να βοηθήσουμε όπως μπορούμε.
Βέβαια υπάρχουν και αυτοί που έχουν επιρροές ή υποστηρίζουν και υποστηρίζονται από την Δύση, από την Αμερική και την ΕΕ ή και τους Μουσουλμάνους, την Σαουδική Αραβία, αλλά δεν είναι αυτοί που έχουν την μεγαλύτερη επιρροή στο κίνημα. Ούτε η Μουσουλμανική Αδελφότητα. Μπορεί να ελέγχουν το 10-20% του κινήματος αλλά δεν είναι η ηγεσία του κινήματος. Μάλιστα κάτω από την πίεση του κινήματος έχουν αναγκαστεί δηλώσουν ότι σε περίπτωση ανατροπής του καθεστώτος θα στηρίξουν ένα κράτος στο οποίο θα υπάρχει διαχωρισμός της θρησκείας από την πολιτική εξουσία.
Το πιο σημαντικό είναι όμως ότι η νεολαία είναι μπροστά σε αυτό το κίνημα και δεν είναι διατεθειμένη να υποταχτεί σε κάποια ηγεσία. Κάποια μέλη του κινήματος στη Συρία κατάφεραν να έρθουν στις συναντήσεις τις αντιπολίτευσης. Έγιναν μέχρι στιγμής 3 συναντήσεις, μία στην Κωνσταντινούπολη, μία στην Αντάλια και μία στις Βρυξέλλες. Σε αυτή που έγινε στην Αντάλια, ήρθαν κάποιοι νεολαίοι, 19 χρονών, ηγετικοί του κινήματος και απευθυνόμενοι σε όλους είπαν ότι «εμείς θέλουμε να ρίξουμε το καθεστώς και θέλουμε να εγκαθιδρύσουμε μια δημοκρατία με διαφάνεια, να είναι καθαρό το τι λέει και τι θα κάνει μια νέα κυβέρνηση. Δεν θα μας πείτε εσείς πως θα είναι τα πράγματα. Θα τα αποφασίσουμε όλοι μας».
Μετά και από την τρίτη συνάντηση της αντιπολίτευσης ο κόσμος ένοιωσε ότι έχει ραχοκοκαλιά και αυξήθηκε κατά 50% η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις.
Σε τι κατάσταση βρίσκεται τώρα το Συριακό καθεστώς;
Το καθεστώς βρίσκεται τώρα σε πολύ δύσκολη θέση. Έχουν ζητήσει και διάλογο με την αντιπολίτευση. Όμως, όταν υπόσχεται ότι θα σταματήσουν οι δολοφονίες και μετά από 3 ώρες γίνονται ξανά επιθέσεις, δεν μπορείς να συνομιλήσεις. Αν έκανε αυτή την πρόταση πριν από 3 μήνες τότε ίσως να το σκεφτόμασταν. Τώρα όμως η αντιπολίτευση αρνήθηκε.
Την ίδια στιγμή αρνηθήκαμε επίσης γιατί θέλουν να επιλέξουν αυτοί, το συριακό καθεστώς, με ποιόν θα συνομιλήσει. Όμως αυτοί που επιλέγουν δεν αντιπροσωπεύουν το κίνημα. Εμείς θέλουμε να επιλέγουμε τους αντιπροσώπους μας κι όχι το καθεστώς.
Ακόμη από την αρχή του κινήματος ο Άσαντ ανακοίνωσε ότι θα άρει τον νόμο έκτακτης ανάγκης. Όμως τελικά από τότε και μετά άρχισε ακόμη μεγαλύτερη σφαγή.
Αυτό είναι αλήθεια. μάλιστα υπάρχει και ένα ανέκδοτο που λέμε μεταξύ μας, ότι ίσως είναι καλύτερα να επαναφέρει τον νόμο έκτακτης ανάγκης γιατί με αυτόν πέθαναν 10 άτομα την μέρα ενώ τώρα πεθαίνουν πάνω από 30 τη μέρα!
Στην ουσία αρχικά να πω ότι δεν κατάργησε τον νόμο έκτακτης ανάγκης αλλά μόνο είπε ότι θα τον αναστείλει για λίγο.
Παρόλα αυτά η κατάσταση δεν αλλάζει ότι και να πει ο Άσαντ. Στην ουσία ο Άσαντ δεν είναι τίποτα άλλο από μια μαριονέτα. Ο πατέρας του πριν 40 χρόνια έφτιαξε ένα σύστημα, στρατού και μυστικών υπηρεσιών και κράτους που να μπορεί να το ελέγχει πλήρως. Αυτό το σύστημα αποτελείται από ένα μικρό αριθμό ατόμων που είναι στην κορυφή. Όταν πέθανε ο Χαφεζ Άσαντ, ο Μπασάρ, ο τωρινός πρόεδρος ήταν μόνο 34 χρονών. Προκειμένου να πάρει την εξουσία άλλαξαν τον εκλογικό νόμο! Δηλαδή ενώ ο νόμος έλεγε ότι πρέπει να είσαι 40 χρονών και πάνω για να γίνεις πρόεδρος τον άλλαξαν για να μπορεί να γίνει ο Μπασάρ πρόεδρος! Στις εκλογές πήρε 99% και εκλέχτηκε όχι μόνο ως πρόεδρος της χώρας αλλά και στρατηγός και γραμματέας του κόμματος Μπάαθ.
Βέβαια τίποτα από τις υποσχέσεις του δεν έγιναν. Μόνο ιδιωτικοποιήσεις και ότι πέρασε τον έλεγχο όλου του κράτους σε μερικές οικογένειες. Το μόνο που έκανε ήταν να δώσει στους ίδιους καρχαρίες που ελέγχουν την οικονομία να ελέγχουν και την πολιτική.
Οπότε το σύστημα λειτουργεί και χωρίς αυτόν. Ήδη ο γενικός υπεύθυνος της μυστικής αστυνομίας, ο οποίος είναι και θείος του Μπασάρ, δήλωσε «εγώ τον έφερα εγώ και θα τον βγάλω».
Οπότε ότι και να πει ο Μπασάρ το σύστημα θα κάνει αυτό που θέλει. Όσο και να λέει ότι δεν θα σκοτωθεί κανένας, και ότι θα καταργήσει το νόμο έκτακτης ανάγκης, ότι θέλει να γίνει ειρήνη, κλπ, στην πράξη έχουμε νέες επιθέσεις και δεκάδες νέους νεκρούς.
Στην Κύπρο ζουν πολλοί Σύριοι και έχουμε δει πώς είναι πολύ μαχητικοί, με συχνές κινητοποιήσεις ενάντια στο καθεστώς και υπέρ της εξέγερσης.
Ναι από τη στιγμή που ξεκίνησε το κίνημα στην Συρία ξεκινήσαμε κι εδώ. Είμαστε, σε σχέση με τα κινήματα στην υπόλοιπη Ευρώπη το πιο ενεργό. Κάνουμε πορείες κάθε Παρασκευή. Βέβαια δεν έχουμε κάθε φορά δημοσιότητα. Όμως ξεκινήσαμε, την πρώτη φορά ήμασταν 4 άτομα, την επόμενη βδομάδα γίναμε 200 μετά 400 φτάσαμε μέχρι και 1200 άτομα. Αυτή τη στιγμή αρχίσαμε να οργανωνόμαστε καλύτερα.
Χθες (5/6) κάναμε την πρώτη έκθεση φωτογραφίας για το θέμα. Για να δείξουμε τη σφαγή που γίνεται στην Συρία. Έχουμε ήδη διαμορφώσει ομάδες ενημέρωσης των ΜΜΕ, ομάδα που θα κάνει δηλώσεις και ομάδα που θα κάνει επαφές με άλλες ομάδες για να δυναμώσουμε το κίνημά μας.
Πώς βλέπετε τη στάση της κυπριακής κυβέρνησης για το τι γίνεται στην Συρία;
Η τωρινή κυβέρνηση και ο Χριστόφιας προσωπικά δήλωνε πάντα ότι είναι με το πλευρό των Σύριων. Θυμάμαι σε μια εκδήλωση μερικά χρόνια πριν το είχε πει καθαρά, είμαι μαζί σας, θα είμαι η φωνή σας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυστυχώς όμως δεν εννοούσε η δική μας φωνή, η φωνή του κόσμου αλλά του καθεστώτος.
Μόνο η Ελλάδα και η Κύπρος είπαν όχι από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα μέτρα που πήρε η ΕΕ ενάντια στην Συρία.
Για τον Χριστόφια αυτό εξηγείται εν μέρει με το ότι θεωρεί, υποτίθεται, σοσιαλιστικό το καθεστώς της Συρίας, αλλά και έπειτα λόγω των συμφωνιών που έγιναν για το αέριο καθώς και για την προσπάθεια της κυπριακής κυβέρνησης να σπάσει την καλή σχέση είχε η Συρία με την Τουρκία.
Όμως τώρα νομίζω πως είναι σε σύγχυση και σε πολύ δύσκολη θέση και ο Χριστόφιας και το ΑΚΕΛ. Σαν άνθρωπος και σαν κόμμα λέει ότι είναι με τον λαό αλλά τελικά είναι με το καθεστώς.
Μέχρι τώρα ακολουθούν μια πολιτική όπου κλείνουν όλους τους φακέλους, τις αιτήσεις για άσυλο που γίνονται από Σύριους. Τους στείλαμε γράμμα ότι αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Τους στείλαμε και το βίντεο με τον βασανισμό ενός 13χρονου που βασανίστηκε και δολοφονήθηκε στην Συρία την προηγούμενη βδομάδα.
Ο αρμόδιος υπουργός, Εσωτερικών, Συλικιώτης όμως μέχρι τώρα μας είπε μόνο ότι είναι σε πολύ δύσκολη θέση και δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Εμείς προσπαθούμε να μην έχουμε πρόβλημα με την κυβέρνηση εδώ γιατί διαφορετικά θα χάσουμε το δικαίωμα να διαδηλώνουμε και να δραστηριοποιούμαστε πολιτικά. Όμως όσους απελάνει τους στέλνει στον θάνατο.
Πώς βλέπεις το μέλλον της εξέγερσης;
Το κίνημα μας μεγαλώνει μέρα με την μέρα. Όσο και να μας επιτίθεται το καθεστώς δεν θα σταματήσουμε. Τώρα μετά από τόσα χρόνια καταφέραμε να εκφράσουμε την φωνή μας. Η αυτοθυσία του κόσμου είναι πολύ μεγάλη.
Να φανταστείς όταν κάποιος πηγαίνει στην διαδήλωση αποχαιρετά πρώτα τους γονείς του γιατί δεν ξέρει αν θα τους ξαναδεί μετά την διαδήλωση.
Υπάρχουν και κάποιες ομάδες που έχουν αρχίσει να ταξιδεύουν από πόλη σε πόλη και πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα για να πουν στον κόσμο να κατέβει στις διαδηλώσεις. Καταλαβαίνεις ότι αυτό είναι σαν να είναι καμικάζι – είναι αυτοκτονία. Μπορεί να πέσουν σε λάθος άτομο και να συλληφθούν αμέσως.
Η επανάστασή μας διεκδικεί δημοκρατία και ελευθερία. Ήδη συμμετέχουν στο κίνημα όχι μόνο Άραβες και μουσουλμάνοι αλλά και Κούρδοι, και χριστιανοί. Έχουμε καταφέρει να φωνάζουμε στις πορείες «ένα, ένα, οι Σύριοι είναι ένα» και «Χριστιανοί, μουσουλμάνοι είμαστε όλοι Σύριοι». Επίσης διαδηλώνουμε ειρηνικά, όχι με τα όπλα.
Το κίνημα δεν θα σταματήσει έτσι εύκολα. Έχουμε αρχίσει να οργανωνόμαστε καλύτερα και το καθεστώς να μας φοβάται. Θα συνεχίσουμε μέχρι να το ρίξουμε.
Άντι σε ευχαριστούμε, καλή συνέχεια στον αγώνα σας και είμαστε μαζί σας. Η δική σας νίκη είναι και δική μας.