Με αφορμή το σημερινό δημοψήφισμα στην Ιταλία δημοσιεύσουμε συνέντευξη που πήραμε από τον σύντροφο Μάρκο Βερούτζιο, γραμματέα της Controcorente (Ιταλικό τμήμα της CWI και αδερφή οργάνωση του «Ξ») για τις εξελίξεις στην Ιταλία σε ότι αφορά το δημοψήφισμα και κάποιες σημαντικές εργατικές κινητοποιήσεις.
Σύντροφε Μάρκο, την ερχόμενη Κυριακή (4/12) θα πραγματοποιηθεί δημοψήφισμα στην Ιταλία. Γιατί κάλεσε το δημοψήφισμα αυτό ο Ρέντσι και τι προοπτικές ανοίγονται;
Καταρχάς, όλο το τελευταίο διάστημα η ισχύς του Ρέντσι βρίσκεται σε διαρκή υποχώρηση. Πρέπει να θυμίσουμε ότι ήρθε στην εξουσία με το προφίλ του νέου άφθαρτου πολιτικού με την υπόσχεση ότι θα ανανεώσει την Ιταλική πολιτική σκηνή. Όμως τρία χρόνια τώρα, το μόνο που βλέπουν τα πλατιά λαϊκά-εργατικά στρώματα είναι η πτώση του βιοτικού τους επιπέδου σαν αποτέλεσμα της λιτότητας που εφάρμοσε. Αλλά και από τη σκοπιά της αστικής τάξης, ο Ρέντσι απέτυχε να δώσει ώθηση στον Ιταλικό καπιταλισμό που βρίσκεται σε βαθιά κρίση.
Ο Μπερλουσκόνι είχε καταφέρει να αποκτήσει κάποια κοινωνική βάση δημιουργώντας το δικό του κόμμα και τη δική του συνδικαλιστική συνομοσπονδία. Σε αντίθεση με τον Μπερλουσκόνι, ο Ρέντσι είναι ένας πολιτικός χωρίς ρίζες μέσα στην κοινωνία ή τα συνδικάτα και δεν έχει δικό του κομματικό μηχανισμό. Αυτή η κατάσταση ενώ αρχικά ήταν η δύναμη του, με την έννοια ότι δεν αισθάνονταν την κοινωνική πίεση και έτσι εφάρμοσε μέτρα λιτότητας, σήμερα αυτό ακριβώς μετατρέπεται στην κεντρική του αδυναμία. Τα κοινωνικά στρώματα που τον στήριξαν στην αρχή, σήμερα απομακρύνονται πολύ γρήγορα.
Βάση της πολιτικής αυτής κρίσης είναι η βαθιά οικονομική κρίση του Ιταλικού καπιταλισμού. Η οικονομία βαλτώνει, το ΑΕΠ δεν αναπτύσσεται, η ανεργία είναι κοντά στο 11% (στη νεολαία φτάνει στο 40-45%) ενώ το Τραπεζικό σύστημα βρίσκεται αντιμέτωπο με τον κίνδυνο κατάρρευσης με αλυσιδωτές επιπτώσεις για όλο το Ευρωπαϊκό Τραπεζικό σύστημα.
Τι θέλει να πετύχει ο Ρέντσι μέσα από το δημοψήφισμα; Ποιο είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα;
Η επιδίωξη του Ρέντσι είναι να ενισχύσει τη θέση του. Το επίσημο ερώτημα του δημοψηφίσματος αφορά αλλαγές στο σώμα της Γερουσίας που προϋποθέτουν συνταγματική αναθεώρηση.
Μέσα από αυτές τις αλλαγές ο Ρέντσι επιδιώκει να αποκτήσει περισσότερες εξουσίες. Όμως για τα πλατιά εργατικά-λαϊκά στρώματα και την κοινωνία το πραγματικό ερώτημα είναι «ναι» ή «όχι» στον Ρέντσι και την κυβέρνησή του!
Το πιθανότερο σενάριο, χωρίς να είναι σίγουρο φυσικά, είναι να επικρατήσει το «όχι» κάτι που θα προκαλέσει πολιτική κρίση και θα θέσει το θέμα της παραίτησης του Ρέντσι.
Σε αυτή την περίπτωση, η εκτίμησή μας είναι ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα διορίσει υπηρεσιακό πρωθυπουργό και προσωρινή κυβέρνηση με ένα και μόνο στόχο, την αλλαγή του εκλογικού νόμου ώστε να αποτραπεί η ανάληψη της διακυβέρνησης από το «Κίνημα των 5 Αστέρων» στις βουλευτικές εκλογές του 2018.
Σε ποια φάση βρίσκεται το «Κίνημα 5 Αστέρων»;
Το «Κ5Α» βρίσκεται σε διαρκή άνοδο στις δημοσκοπήσεις σαν συνέπεια της λιτότητας του Ρέντσι και της τραγικής απουσίας μια αριστερής εναλλακτικής πρότασης. Όμως η αστική τάξη είναι ιδιαίτερα ανήσυχη λόγω του ασταθούς και λαϊκίστικου χαρακτήρα του «Κ5Α».
Το ρίσκο από την πλευρά του κατεστημένου είναι τέτοιου είδους μανούβρες και κόλπα, με στόχο τον αποκλεισμό του «Κ5Α», μπορεί να φέρουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα και αντί να αποδυναμώνουν το «Κ5Α», τελικά να το ενισχύσουν. Κι αυτό, παρότι το «Κ5Α» αστέρων βρίσκεται το ίδιο σε εσωτερική κρίση. Ενδεικτικό είναι ότι μόλις ένα μήνα μετά την εκλογική νίκη του «Κ5Α» στο Δήμο της Ρώμης (τον περασμένο Ιούνιο) πέντε στελέχη του «Κ5Α» που πλαισίωσαν το Δήμο παραιτήθηκαν προκαλώντας μεγάλη αίσθηση, γεγονός που αντανακλά τις έντονες αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε διαφορετικά ρεύματα εντός του «Κ5Α».
Είναι ευνόητο πως αν τελικά το «Κ5Α» βρεθεί στην κυβέρνηση το θέμα μιας νέας κρίσης της Ευρωζώνης και της ΕΕ θα τεθεί ξανά επί τάπητος καθώς υποστηρίζει την έξοδο από το Ευρώ. Αυτό, ο κύριος όγκος της ιταλικής άρχουσας τάξης προσπαθεί να το αποφύγει με κάθε τρόπο. Η μόνη τακτική που μπορούν στην παρούσα συγκυρία να εφαρμόσουν είναι να κερδίσουν χρόνο – γιατί αν μια ιταλική κρίση ακολουθήσει πολύ σύντομα μετά από το Brexit εύκολα μπορεί να αποτελέσει δυναμίτη στα θεμέλια της ΕΕ και της ΕΖ.
Ποια είναι η κατάσταση στο εργατικό κίνημα; Υπάρχουν εργατικοί αγώνες αυτή την περίοδο;
Σε γενικές γραμμές το εργατικό κίνημα βρίσκεται σε στασιμότητα εδώ και αρκετό καιρό. Την ίδια στιγμή όμως σε κάποιους εργασιακούς χώρους και κλάδους έχουν αναπτυχθεί σημαντικοί εργατικοί αγώνες από παραδοσιακά αλλά και νέα στρώματα εργαζομένων.
Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα των εργαζομένων στην Καθαριότητα των Δήμων.
Η συνδικαλιστική ηγεσία υπέγραψε νέα εθνική κλαδική σύμβαση εργασίας για τους εργαζόμενους στην καθαριότητα στις 10 Ιουλίου. Πρόκειται για μια απαράδεκτη συμφωνία που προέβλεπε την αύξηση των ωρών εργασίας κάθε μέρα χωρίς όμως ουσιαστική αύξηση των μισθών.
Η αντίδραση της βάσης των εργαζομένων ήταν οργισμένη. Εκατοντάδες εργάτες από όλη τη χώρα ζήτησαν να διαγραφούν από τα συνδικάτα ενώ στη Ρώμη, όπου υπάρχουν 8.000 εργαζόμενοι στον κλάδο, περίπου 400 με 500 άτομα επέστρεψαν τις κάρτες μέλους των συνδικάτων ενώ μια ομάδα 100 περίπου, πήγαν όλοι μαζί στο κτίριο των συνδικάτων για να επιστρέψουν τις κάρτες μέλους.
Οι εργαζόμενοι στη Ρώμη, το Μιλάνο, τη Μπολόνια, το Μπάρι και τη Γένοβα απέρριψαν αυτή την απαράδεκτη κλαδική σύμβαση.
Στη Γένοβα η συνδικαλιστική γραφειοκρατία υπέστη τη μεγαλύτερη ήττα. Εκεί δραστηριοποιείται μια ομάδα μαχητικών εργαζόμενων σε στενή συνεργασία με την Controcorrente. Η «παράταξη» αυτή οργάνωσε μια μαχητική καμπάνια ενάντια στην κλαδική σύμβαση και άσκησε σκληρή κριτική στην ηγεσία του συνδικάτου, στη γενική συνέλευση των εργαζομένων. Όταν οι γραφειοκράτες συνδικαλιστές προσπάθησαν να απαντήσουν σε αυτή την κριτική όλοι οι εργαζόμενοι που βρίσκονταν στην αίθουσα αποχώρησαν από την αίθουσα.
Η κίνηση αυτή πήρε μεγάλες διαστάσεις στα τοπικά ΜΜΕ – εφημερίδες, τηλεοράσεις και διαδίκτυο. Οι γραφειοκράτες συνδικαλιστές είχαν το θράσος να κατηγορήσουν τους εργαζόμενους για αντιδημοκρατικές και βίαιες συμπεριφορές κάτι που εξαγρίωσε ακόμη περισσότερο τους εργαζόμενους.
Σαν αποτέλεσμα το 80% των εργαζομένων στην καθαριότητα πήρε μέρος στην ψηφοφορία για την κλαδική σύμβαση και το 75% την απέρριψε.
Στις 16 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε μια παν-εθνική συνάντηση των εργαζομένων στη Φλωρεντία και αποφάσισε να δημιουργήσει μια «Εθνική Οργανωτική Επιτροπή» ενάντια στην κλαδική σύμβαση και καλεί σε πανεθνική απεργία του κλάδου στις 8 Δεκέμβρη.
Αυτές είναι πραγματικά πολύ σημαντικές εξελίξεις και διεργασίες! Υπάρχουν κι άλλοι χώροι που κινούνται με παρόμοιο τρόπο;
Και στις τηλεπικοινωνίες έχουμε εξελίξεις: επίθεση της εργοδοσίας, μαχητική διάθεση στη βάση, πουλημένοι συνδικαλιστές.
Η εταιρία ΤΙΜ προσπαθεί να επιβάλλει περικοπές στους μισθούς των εργαζομένων τη στιγμή που ο Διευθύνων Σύμβουλος κέρδισε πέρσι 40 εκατ. ευρώ! Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες κάλεσαν απεργία για τις 13 Δεκέμβρη κάνοντας όμως σαφές ότι δεν έχουν σκοπό να κινητοποιήσουν πραγματικά τους εργαζόμενους. Μια τουφεκιά στον αέρα, όπως το συνηθίζουν άλλωστε…
Αυτό προκάλεσε το θυμό των εργαζομένων. Για παράδειγμα σε πρόσφατη συνέλευση των εργαζομένων της ΤΙΜ στη Νάπολη, η συνδικαλιστική γραφειοκρατία είπε ότι χρειάζεται χρόνος για διαπραγματεύσεις ενώ μοίρασε φυλλάδιο χωρίς να λέει κουβέντα για τις περικοπές.
Εκατοντάδες εργαζόμενοι που ήταν στη συνέλευση έκραξαν τους γραφειοκράτες και αποφάσισαν να προχωρήσουν σε άμεσες κινητοποιήσεις, όπως και έκαναν. Στις διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν πήραν μέρος και αντιπροσωπείες εργαζομένων της ΤΙΜ και από άλλες πόλεις.
Έτσι, δημιουργούνται οι συνθήκες για να χτιστεί μια νέα εργατική αντιπολίτευση στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία. Είναι κάτι πολύ σημαντικό, που σαν Controcorrente παρακολουθούμε πολύ στενά.
Έχουμε ακούσει και για τους ντελιβεράδες της «Φουντόρα». Θες να μας πεις δυο λόγια;
Ναι, πρόκειται για ένα μικρό αλλά πολύ σημαντικό αγώνα.
Ο αγώνας των εργαζομένων (κυρίως νέων) της εταιρίας ντελίβερι «Φουντόρα» στο Μιλάνο και το Τορίνο ξεκίνησε όταν η εταιρία ανακοίνωσε νέες συμβάσεις εργασίας σύμφωνα με τις οποίες οι μισθοί θα είναι συνάρτηση του αριθμού των παραγγελιών χωρίς να προβλέπεται κανένα κατώτατο όριο!
Απέναντι σε αυτή την επίθεση, περίπου 80 ντελιβεράδες στο Τορίνο βγήκαν σε απεργία. Η κινητοποίησή αυτή κέρδισε πολύ μεγάλη κοινωνική υποστήριξη. Με πρωτοβουλία της Controcorrente το συνδικάτο των οδηγών λεωφορείων του Τορίνο στο οποίο έχουμε παρουσία κατέβηκε σε κοινές διαδηλώσεις μαζί με τους ντελιβεράδες, ενώ κάποιοι ιδιοκτήτες εστιατορίων σταμάτησαν τη συνεργασία με την «Φουντόρα».
Εδώ και μια βδομάδα οι εργαζόμενοι της Φουντόρα έχουν απευθύνει κάλεσμα για δράσεις αλληλεγγύης από τους συναδέλφους τους σε όλη την Ευρώπη μέσω της σελίδας στο fb: Deliverance Project.
Η κινητοποίηση στη Φουντόρα πήρε μεγάλη δημοσιότητα στα ΜΜΕ για αρκετές εβδομάδες και έδειξε ότι ακόμη και μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες εργασίας μπορούν να οργανωθούν εργατικοί αγώνες.
Όταν μάλιστα οι συνθήκες χειροτερεύουν ραγδαία τότε οι εργαζόμενοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν και έτσι αποφασίζουν να παλέψουν. Αυτό πια αρχίζει να γίνεται γενικός κανόνας.
Από την πλευρά μας ως Controcorrente κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για να ενισχύσουμε και να οργανώσουμε αυτούς τους εργατικούς αγώνες. Την ίδια στιγμή εξηγούμε ότι τα εργατικά και λαϊκά στρώματα έχουν ανάγκη από ένα δικό τους ανεξάρτητο πολιτικό κόμμα που να εκπροσωπεί πραγματικά τα συμφέροντα τους.
