Όλα τα τελευταία χρόνια, σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη, οι φυσικοί πόροι, με πρώτο και καλύτερο το νερό, μπαίνουν στο στόχαστρο των πολυεθνικών τροφίμων, που το «αγοράζουν» με αστεία αντίτιμα -στην ουσία το παίρνουν δωρεάν- το εμφιαλώνουν και το πουλάνε. Την ίδια ώρα, η πρόσβαση σε καθαρό, πόσιμο νερό έχει μετατραπεί σε άπιαστο όνειρο για τεράστιες πληθυσμιακές ομάδες, από τη Λατινική Αμερική και την Ασία, μέχρι τις φτωχές χώρες της Αφρικής, αλλά ακόμη και τις πιο πλούσιες του πλανήτη, όπως ο Καναδάς!
Το βόρειο τμήμα των ΗΠΑ, με τις τεράστιες λίμνες, τα πλούσια οικοσυστήματα και τις μικρές πόλεις με τους φτωχούς κατοίκους, αποτελεί ένα ενδιαφέρον παράδειγμα για το πως πολυεθνικές όπως η Nestle ληστεύουν τα αποθέματα νερού, την ώρα που η ποιότητα των δικτύων ύδρευσης αποτελεί ακόμη και κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
Φλιντ
Το Φλιντ είναι μια μικρή πόλη στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ. Έγινε γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο πριν από μερικά χρόνια, εξαιτίας της εκτεταμένης ρύπανσης του δικτύου ύδρευσης. Πέρα από επικίνδυνα βακτήρια, το νερό που έπιναν οι κάτοικοι περιείχε και μόλυβδο, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να εμφανίσουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Οι πιο ευάλωτοι οργανισμοί, όπως τα παιδιά, επηρεάστηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό από το επικίνδυνο νερό.
Η κατάσταση αυτή ανάγκασε τους κατοίκους της περιοχής, όχι μόνο να πίνουν, αλλά και να μαγειρεύουν και να κάνουν μπάνιο με εμφιαλωμένο νερό. Και ενώ για ένα διάστημα το νερό αυτό τους παρεχόταν δωρεάν, το περασμένο Απρίλη η δωρεάν διανομή σταμάτησε με τη δικαιολογία ότι η ποιότητα του νερού αποκαταστάθηκε. Οι κάτοικοι της μικρής, φτωχής πόλης, που για περίπου δύο χρόνια πίνανε νερό με μόλυβδο, μέχρι τελικά να αποκαλυφθεί το σκάνδαλο, περιμένουν να ξαναρχίσει η δωρεάν διανομή εμφιαλωμένου νερού μέσα στο Γενάρη, αφού η τοποθέτηση φίλτρων, αντί για την πλήρη αντικατάσταση των σωληνώσεων του δικτύου, δεν πείθει κανέναν ότι το νερό είναι πλέον ασφαλές.
Mecosta County
Όχι πολύ μακριά από το Φλιντ, για την ακρίβεια στην ίδια χώρα και στην ίδια Πολιτεία, στην περιοχή Mecosta County, κάποιοι δικαιούνται τεράστιες ποσότητες νερού σε συμβολική τιμή, χωρίς μάλιστα να το έχουν ιδιαίτερη ανάγκη. Δεν κινδυνεύουν να αρρωστήσουν ή να διψάσουν χωρίς αυτό το νερό. Το μόνο που κινδυνεύει είναι τα αμύθητα κέρδη τους. Ο λόγος βέβαια για τη Nestle, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων παγκοσμίως, γνωστή ανάμεσα σε άλλα για την καταλήστευση των υδατικών πόρων από πολλές περιοχές του πλανήτη. Μάλιστα, το νερό που εμφιαλώνει η Nestle από την Mecosta County, περίπου 3 ώρες βόρεια του Φλιντ, είναι αυτό που καταναλώνουν οι κάτοικοί του, από τότε που ανακάλυψαν ότι το δίκτυο ύδρευσης της πόλης είναι επικίνδυνο!
Το εργοστάσιό της Nestle στη Mecosta County αντλεί από την περιοχή ποσότητες νερού που αντιστοιχούν σε 500 ως 1.200 μπουκάλια το λεπτό, ή 3,5 εκατομμύρια μπουκάλια την ημέρα. Οι εγκαταστάσεις της διατηρούν σταθερά 125 τόνους πλαστικού ως πρώτη ύλη για τα μπουκάλια, ενώ σε καθημερινή βάση, 75 φορτηγά έρχονται και φεύγουν, φορτωμένα με το εμφιαλωμένο νερό. Αυτό από μόνο του, θα μπορούσε να θεωρηθεί αρκετή περιβαλλοντική επιβάρυνση. Οι κάτοικοι όμως της περιοχής, που μάχονται εδώ και χρόνια ενάντια στην εταιρεία, εξηγούν πως τα τελευταία χρόνια τα αποθέματα νερού της περιοχής έχουν συρρικνωθεί, ότι αυτά που κάποτε ήταν ζωντανά ρέματα και ποτάμια, σήμερα είναι απλές λακκούβες με λάσπη, ή στην καλύτερη περίπτωση με ελάχιστο νερό. Εξηγούν επίσης, ότι μαζί με το νερό, εξαφανίζεται σταδιακά το οικοσύστημα που αυτό συντηρούσε, με τεράστιες επιπτώσεις σε όλα τα είδη της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής.
Τι πληρώνει η Nestle;
Η παραγωγή ως και 3,5 εκατομμυρίων μπουκαλιών νερού την ημέρα, μπορεί να θεωρηθεί μια μάλλον επικερδής δραστηριότητα. Ιδιαίτερα αν το μόνο πραγματικό κόστος, είναι το λειτουργικό της μονάδας εμφιάλωσης. Γιατί η πρώτη ύλη, είναι στην ουσία δωρεάν. 200 δολάρια το χρόνο πληρώνει η Nestle για να κάνει δικό της το νερό της Mecosta County! Και βέβαια, πρόκειται για ένα μόνο, από τα περίπου 100 εργοστάσια εμφιάλωσης, σε 34 χώρες του κόσμου!
Τεράστια κέρδη, κανένα κόστος. Εκτός βέβαια από το ανυπολόγιστο κόστος για το περιβάλλον της περιοχής, αλλά και για τους κατοίκους της, που υποχρεώνονται να αγοράσουν σε πλαστικά μπουκαλάκια, αυτό που θα μπορούσε να έρχεται στις βρύσες τους, μέσω ενός ασφαλούς, συντηρημένου δικτύου ύδρευσης, με ελάχιστα χρήματα. Αυτό είναι το πραγματικό πρόσωπο των πολυεθνικών τροφίμων, που αφήνουν αμέτρητους ανθρώπους χωρίς πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό σε ολόκληρο τον πλανήτη. Και η περίπτωση του Μίσιγκαν, δεν είναι παρά σταγόνα στα τεράστια υδατικά αποθέματα που κλέβουν από τον παγκόσμιο πληθυσμό.
