Διαβάστε παρακάτω αποσπάσματα της συνέντευξης του Αντρέ Φεράρι,
από την οργάνωση «Σοσιαλισμός, Επανάσταση και Ελευθερία» (LSR), τμήμα της ISA στην Βραζιλία. Ολόκληρη η συνέντευξη σε βίντεο στο xekinima.org με ημερομηνία 10/4.
- Στη Βραζιλία, οι επίσημοι αριθμοί των κρουσμάτων έχουν ξεπεράσει τις 12.000, ενώ εκατοντάδες είναι οι νεκροί. Ταυτόχρονα, έχουν εμφανιστεί τα πρώτα κρούσματα στις φαβέλες του Ρίο ντε Τζανέιρο, με μεγάλο συσσωρευμένο πληθυσμό και έλλειψη βασικών υπηρεσιών όπως το νερό. Πώς είναι η κατάσταση;
Βασικά η πανδημία έχει μπει σε μια νέα φάση, ποιοτικά διαφορετική, στη Λατινική Αμερική. Και αυτό σε συνδυασμό με τις άθλιες κοινωνικές συνθήκες, με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των περικοπών, των επιθέσεων στα κοινωνικά δικαιώματα, προκαλεί μια κατάσταση στην πραγματικότητα καταστροφική στην περιοχή. Όλοι θα έχουν ακούσει για τη δραματική κατάσταση στο Εκουαδόρ, όπου η πόλη του Γουαγιακίλ για παράδειγμα δεν έχει τρόπο να διαχειριστεί τα πτώματα που βρίσκονται στο δρόμο, ενώ χρησιμοποιούνται μέχρι και χαρτόκουτα για τους νεκρούς!
Στη Βραζιλία, σε τουλάχιστον τέσσερις Πολιτείες, έχουμε μπει σε αυτό που ονομάζεται ανεξέλεγκτη εξάπλωση της πανδημίας. Αυτή είναι η πιο δύσκολη φάση, η υπερφόρτωση του συστήματος υγείας που έχει ξεκινήσει ήδη να εκδηλώνεται. Η εξάπλωση του ιού στις πιο φτωχές περιοχές και ειδικά στις φαβέλες, συμβαίνει ήδη. Υπάρχουν περιοχές στις οποίες είναι πολύ δύσκολη η πρόληψη, ακόμα και τα μέτρα της κοινωνικής απομόνωσης, είναι μη εφαρμόσιμα. Τα σπίτια είναι πολύ μικρά, ανθυγιεινά, χωρίς εξαερισμό, η πληθυσμιακή πυκνότητα είναι πολύ υψηλή και ακόμα και η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι δύσκολη.
Ήδη υπάρχει κόσμος που πεινάει στις πιο φτωχές περιοχές, όπως για παράδειγμα στις μεγάλες πόλεις όπως το Σάο Πάολο ή το Ρίο. Το 62% από τους κατοίκους στις φαβέλες δεν έχουν αποταμιεύσεις για να συντηρηθούν για πάνω από μια βδομάδα. Το 46% του εργατικού δυναμικού στη Βραζιλία, δηλαδή πάνω από 40 εκατομμύρια εργαζομένοι είναι αδήλωτοι και δεν έχουν καμία εγγύηση για την επιβίωσή τους μέσα σε συνθήκες παράλυσης των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Επομένως, σε αυτό το ζήτημα, η Βραζιλία είναι μαζί με την Ινδία, τη Νιγηρία, κ.α., ανάμεσα στις χώρες που θα επηρεαστούν περισσότερο, σύμφωνα με τη ΔΟΕ (Διεθνής Οργάνωση Εργασίας). Είναι μια κατάσταση που επηρεάζει κυρίως τον κόσμο που ζει σε ακραίες συνθήκες φτώχεια, άρα, οι πιθανότητες μιας υγειονομικής τραγωδίας, ή και κοινωνικού χάους, γίνονται πολύ συγκεκριμένες στη Βραζιλία και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.
- Ποια μέτρα έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής; Πώς βλέπεις την κατάσταση για τους επόμενους μήνες;
Μπροστά στην πανδημία η Βραζιλία ζει μια πρωτόγνωρη κατάσταση, γιατί υπάρχει μια ανοιχτή διαμάχη ανάμεσα στην εγκληματική στάση του προέδρου Μπολσονάρο, που συνεχίζει να αρνείται τη σοβαρότητα του προβλήματος και τα μέτρα της κοινωνικής απομόνωσης, κλπ, και στους κυβερνήτες των διαφορετικών Πολιτειών, που υποχρεώθηκαν να πάρουν πιο ισχυρά μέτρα πρόληψης, με πολλά βέβαια προβλήματα. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και ο Μπολσονάρο προσπάθησαν να περάσουν διάταγμα που θα απαγορεύει την καραντίνα!
Οι κυβερνήτες των Πολιτειών τρέχουν κόντρα στον άνεμο προσπαθώντας να ανοίξουν νέα κρεβάτια στα νοσοκομεία και να εισάγουν ιατρικό εξοπλισμό κλπ, σε μια προσπάθεια να «συμμαζέψουν» την καταστροφή που προκάλεσαν τα προηγούμενα χρόνια με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές τους. Στη Βραζιλία για παράδειγμα, για να έχουμε μια ιδέα, πέρασε μια συνταγματική τροπολογία που παγώνει τις δημόσιες δαπάνες για 20 χρόνια! Είναι μια εγκληματική πολιτική ακόμη και σε μια φυσιολογική κατάσταση. Σε μια κατάσταση υγειονομικής κρίσης και πανδημίας όπως αυτή, είναι ένα μέτρο που οδηγεί στη γενοκτονία!
Σε οικονομικό επίπεδο, το Κονγκρέσο ψήφισε μέτρα για όσους επηρεάζονται από την παράλυση της οικονομίας, (για παράδειγμα θα διανεμηθεί οικονομική βοήθεια σε περίπου 30 εκατομμύρια ανθρώπους). Αυτό είναι μια σημαντική κατάκτηση μπροστά στην ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική του Μπολσονάρο. Ακόμα κι έτσι όμως τα μέτρα πάρθηκαν πολύ αργά και είναι πολύ λίγα, απέναντι στην κατάσταση που αντιμετωπίζουμε.
- Ο Μπολσονάρο επιμένει ότι η οικονομία δεν μπορεί να σταματήσει, απαίτησε τα μέτρα της καραντίνας να περιοριστούν και αποκάλεσε την πανδημία «γριπούλα». Ποιές είναι οι αντιδράσεις απέναντι σε αυτή την πολιτική ανευθυνότητα;
Ο Μπολσονάρο έχει χάσει μεγάλο μέρος της λαϊκής του υποστήριξης, από την αρχή της κρίσης. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, το 76% του πληθυσμού στηρίζει τα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης, κάτι που είναι σε πλήρη αντίθεση με τις θέσεις του. Χάνει υποστήριξη ακόμα και μέσα στην ίδια του την κυβέρνηση, αλλά και έξω από αυτή, κομμάτια της μεσαίας τάξης που τον στήριξαν αρχικά, τώρα αλλάζουν θέση.
Υπάρχει ένα μεγάλο στρώμα της άρχουσας τάξης και του πολιτικού κατεστημένου συνολικά που έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια απομόνωσης και περιορισμού του Μπολσονάρο, για να μη δημιουργήσει προβλήματα στα μέτρα ενάντια στην πανδημία. Οι κυβερνήτες των Πολιτειών κάνουν συναντήσεις και αποφασίζουν χωρίς την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, το Κονγκρέσο έχει τη δική του ατζέντα, ανεξάρτητη από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και πολλές φορές αντίθετη με τη στάση του Μπολσονάρο. Ακόμα και το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, αμφισβητεί αποφάσεις της κυβέρνησης και ανακοίνωσε ότι δεν θα δεχτεί καμία κυβερνητική απόφαση που θα είναι αντίθετη με τις οδηγίες του ΠΟΥ.
Ένα κομμάτι των Ένοπλων Δυνάμεων κέρδισε ένα μεγαλύτερο συσχετισμό δύναμης μέσα στην κυβέρνηση και προσπαθεί να κάνει τον διαμεσολαβητή ανάμεσα στον Μπολσονάρο και το σύνολο του πολιτικού συστήματος στη χώρα. Πριν από την οικονομική και υγειονομική κρίση που περνάμε τώρα, η συμβίωση του Μπολσονάρο με την αστική τάξη και το πολιτικό σύστημα εν γένει ήταν πολύ πιο σταθερή γιατί υπήρχε μια ισχυρή ενότητα γύρω από τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις που περνούσε η κυβέρνησή του. Σήμερα η ενότητα αυτή έχει διαταραχθεί και το σενάριο της ανατροπής του δε μπορεί να αποκλειστεί.
- Πώς μπορεί να οργανωθεί η αντίσταση των εργαζομένων, των ανέργων, των νέων, των γυναικών κλπ. σε αυτή τη φάση; Τι κινητοποιήσεις οργανώνονται;
Είναι πολύ δύσκολο να οργανωθεί ο αγώνας στη μέση μιας καραντίνας. Αλλά την ίδια στιγμή υπάρχει μια έντονη πολιτικοποίηση στην κοινωνία και πολύς κόσμος βγάζει πολιτικά συμπεράσματα σε σχέση με το ρόλο των κυβερνήσεων, τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, το άδικο πολιτικό σύστημα. Επομένως, υπάρχει δουλειά που πρέπει να γίνει και ήδη γίνεται, μέσα στις οργανώσεις των εργαζομένων.
Αξιοποιούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το ίντερνετ για πολιτική αντιπαράθεση, πολιτικές συζητήσεις κλπ. Την ίδια ώρα, υπάρχουν διάφοροι κλάδοι εργαζομένων που κινητοποιήθηκαν για το δικαίωμα να μείνουν σπίτι, σε καραντίνα, με το μισθό τους εγγυημένο, για παράδειγμα οι μεταλλουργοί της αυτοκινητιστικής βιομηχανίας στην περιοχή του Σάο Πάολο, γνωστή σαν περιοχή ABC, απείλησαν με απεργίες αν οι εταιρείες δε σταματούσαν τη λειτουργία τους. Το ίδιο συνέβη και με εργαζόμενους σε τηλεφωνικά κέντρα, όπου ένα μέρος μόνο των εργαζομένων θεωρείται απαραίτητο, όπου βέβαια η κατάσταση είναι πολύ πιο επισφαλής και ο αγώνας ακόμα πιο δύσκολος. Επίσης, υπάρχει αγώνας για ασφαλείς συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους σε αναγκαίους τομείς, όπως είναι η υγεία, τα ΜΜΜ, κλπ.
Στις πιο φτωχές κοινότητες, στις φαβέλες, οργανώνονται αυτόνομα λαϊκές επιτροπές για την αλληλέγγυα διανομή τροφίμων και μέσων προστασίας, αλλά και για την άσκηση πολιτικής πίεσης. Σχεδόν κάθε βράδυ εδώ στο Σάο Πάολο και σε μεγάλο μέρος της χώρας γίνονται οι λεγόμενες cacerolazos, ο κόσμος χτυπάει τις κατσαρόλες στα παράθυρα και τα μπαλκόνια, πρόκειται βασικά για διαμαρτυρίες ενάντια στην κυβέρνηση του Μπολσονάρο
Σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής είδαμε τη δύναμη των εργαζομένων τους τελευταίους μήνες, όπως π.χ. στη Χιλή, το Εκουαδόρ, την Κολομβία. Η μεγάλη δύναμη του κινήματος ακόμα δεν έχει χαθεί, αντίθετα συσσωρεύεται και θα ξανακάνει την εμφάνισή της την επόμενη περίοδο. Για τη σοσιαλιστική αριστερά και το κίνημα των εργαζομένων, είναι αναγκαίο να οργανωθούν οι άμεσοι αγώνες, αλλά την ίδια στιγμή να μαζέψουμε δυνάμεις για να παρέμβουμε σε μια κατάσταση με ακραία πόλωση που θα διαμορφωθεί την επόμενη περίοδο. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να χαράξουμε ένα αντικαπιταλιστικό και σοσιαλιστικό δρόμο διαφυγής από αυτή τη βαθιά κρίση που βιώνουμε σήμερα στη Βραζιλία, στη Λατινική Αμερική, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.
