Tου Νίκου Αναστασιάδη
μέλους της Επιτροπής Αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού
Στις 5 Ιουλίου δημοσιεύτηκε μια σημαντική απόφαση για την εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές. Το περίεργο είναι ότι αυτή η απόφαση πέρασε στα ψιλά, τόσο από τα κυβερνητικά ΜΜΕ, όσο και από τα ΜΜΕ που επηρεάζει η Eldorado Gold. Τι συμβαίνει λοιπόν;
Και ξαφνικά βρέθηκαν «όπλα»
Από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση το θέμα της εξόρυξης στις Σκουριές εκτός από μεγάλες κινητοποιήσεις έχει προκαλέσει και μια δημόσια συζήτηση, που αφορά το θέμα «πως μπορούμε να σταματήσουμε την εξόρυξη χρυσού» [Σε αυτή τη συζύτηση έχουμε τοποθετηθεί αναλυτικά εδώ].
Μέχρι τώρα, η γραμμή της κυβέρνησης ήταν περίπου ότι «εμείς έχουμε την πολιτική βούληση, αλλά δεν μπορούμε να σταματήσουμε την εξόρυξη γιατί δεν έχουμε τα απαραίτητα νομικά όπλα και η εταιρεία αν πάμε στα δικαστήρια θα δικαιωθεί». Με αυτή την πρόφαση έδιναν τη μία αδειοδότηση μετά την άλλη και άφηναν την εταιρεία να προχωράει κανονικά τους σχεδιασμούς της, έστω και με κάποια μικρά «τζαρτζαρίσματα».
Η τελευταία απόφαση όμως του υπουργείου, αποδεινύει με ξεκάθαρο και πειστικό τρόπο ότι η Eldorado Gold έχει παραβιάσει τη σύμβαση της με το Ελληνικό Δημόσιο! Με άλλα λόγια, αποδεινύεται ότι υπάρχουν τα νομικά όπλα για να εκδιωχθεί η εταιρεία! Τα επειχειρήματα βέβαια που περιλαμβάνονται στην τελευταία αυτή απόφαση δεν είναι καινούρια, είναι πράγματα που το κίνημα έλεγε εδώ και κάποια χρόνια.
Τι λέει η απόφαση
Η απόφαση επιστροφής της τεχνικής μελέτης όσον αφορά τη μεταλλουργία (διαβάστε την εδώ) είναι όντως ένα πολύ καλό νομικό-τεχνικό κείμενο με την έννοια ότι αποδεινύει:
- Η υποτίθεται πρωτοποριακή μέθοδος της «ακαριαίας τήξης» (flash smelting) που θα εφάρμοζε η εταιρεία για να αποφύγει το κυάνιο (που έχει απαγορευτεί στην Ελλάδα) δεν είναι εφαρμόσιμη
- Οι δοκιμές που έκανε η εταιρεία έγιναν σε άλλο μέρος και με άλλο μετάλλευμα από αυτά που προβλέπει η σύμβαση
- Δεν έχει αποδειχτεί ότι από την επεξεργασία θα παράγονται καθαρά μέταλλα, κάτι το οποίο είναι σημαντικό για τη σύμβαση μιας και μόνο με αυτό τον τρόπο θα προκύπτουν έσοδα για το δημόσιο
- Δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη διαχείρηση των τοξικών αερίων που θα παράγονται από την επεξεργασία μεταλλευμάτων με τόσο υψηλή περιεκτικότητα σε αρσενικό
(Για λεπτομέρειες διαβάστε τον αναλυτικό σχολιασμό της απόφασης εδώ).
Με δυο λόγια, το υπουργείο επιστρέφει την τεχνική μελέτη πίσω στην εταιρεία, ζητώντας να διορθωθούν τα παραπάνω προβλήματα εντός δύο μηνών (όπως προβλέπει ο νόμος). Αν εντός των επόμενων δύο μηνών η εταιρεία δεν έχει αποδείξει ότι αυτά τα προβλήματα λύνονται, το Ελληνικό Δημόσιο έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει την σύμβαση με υπαιτιότητα της Eldorado, που την παραβίασε.
Αυτό δε σημαίνει ότι τα παραπάνω στοιχεία είναι τα μόνα που δικαιολογούν το δίκαιο του αιτήματος να ακυρωθεί η σύμβαση με την Eldorado. Έχουμε αναλύσει αλλού τις μεγάλες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που θα δικαιολογούσαν κάτι τέτοιο.
Όλα αυτά είναι στοιχεία που εδώ και καιρό έχει αποκαλύψει το «Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων» και φυσικά τα ήξεραν και στο υπουργείο.
Γιατί λοιπόν τόσο χαμηλά η μπάλα;
Ωραία θα πει κάποιος, η πολιτική βούληση υπάρχει, τα νομικά όπλα υπάρχουν, όλα καλά, ήρθε η ώρα να φύγει η Eldorado.
Κάτι όμως δεν πάει καλά στην υπόθεση.
Μια τόσο σημαντική απόφαση, που θα μπορούσε να σημαίνει το ξήλωμα της Eldorado από την Ελλάδα, δημοσιεύτηκε σε κάτι μικρά κουτσουρεμένα άρθρα στα κυβερνητικά μέσα, χωρίς μεγάλους τίτλους και αναλύσεις. Το ίδιο «χαμηλά» ήταν και η επικοινωνιακή διαχείρηση από τους υποστηρικτές της κυβέρνησης μέσα στο κίνημα: απλή δημοσιοποίηση χωρίς άλλη εξήγηση.
Κάτι ύποπτο υπάρχει και από την άλλη μερία. Η Eldorado μέχρι τη στιγμή που γράφεται το άρθρο δεν έχει βγάλει κάποια ανακοίνωση (ενώ σε άλλες περιπτώσεις ήταν πολύ άμεση η απάντηση της) και στο στρατόπεδο των παπαγάλων της εταιρείας επικρατεί μια περίεργη αμηχανία.
Το κίνημα ενάντια στις εξορύξεις έχει ταλαιπωρηθεί πολύ με διαδόσεις και ψυθίρους και στέκεται επιφυλλακτικό σε κάθε νέα «θετική» είδηση για τις κινήσεις της κυβέρνησης. Η δυσπιστία αυτή έχει να κάνει και με τη συνολική στάση της κυβέρνησης που έχει υποχωρήσει σε όλα αυτά που υποτίθεται θα έκανε: και μνημόνιο υπέγραψε, και ο καλός μαθητής του ΔΝΤ και της ΕΕ έγινε, και τα ΜΑΤ δε διέλυσε, και λιτότητα εφαρμόζει, και τα λιμάνια και τον ΟΣΕ ξεπουλάει, και, και, και. Υπάρχει λοιπόν κανένας που πιστεύει ότι αυτή η κυβέρνηση που κάνει πίσω σε όλα, θα ορθώσει το ανάστημα της σε μια πολυεθνική και θα συγκρουστεί μαζί της; Όχι φυσικά, και αν δεν το έκανε στην αρχή της διακυβέρνησης που ήταν κάπως «φρέσκια» και «άφθαρτη», όσο περνάει ο καιρός κάτι τέτοιο, έστω και σαν ατύχημα, φαίνεται ακόμα περισσότερο απίθανο.
Αυτό δε σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν είναι αναγκασμένη να δείχνει ότι αντιστέκεται στις επιδιώξεις της εταιρείας. Αυτό το κάνει και για να δείξει προς τα έξω ότι παραμένει «αριστερή», και γιατί φοβάται τις αντιδράσεις του κινήματος στη συνειδητοποίηση ότι έχει ξεπουληθεί, και για να αποφύγει κάποιες μικρές εσωκομματικές πιέσεις, και γιατί το θέμα έχει πανελλαδικές διαστάσεις και παρακολουθείται από πολύ κόσμο.
Από την άλλη όμως η εταιρεία, παρόλο που δεν μπορούμε να πούμε ότι ελέγχει πλήρως αυτή την κυβέρνηση όπως τις προηγούμενες, έχει σαφώς δείξει τις προθέσεις της: αν η κυβέρνηση την ζορίσει πολύ είναι διατεθιμένη (και έχει τα μέσα να το κάνει) να προκαλέσει «σύρραξη» στην περιοχή. Και η κυβέρνηση σε αυτό τον εκβιασμό είναι καταδικασμένη να κάνει πίσω γιατί έχει επιλέξει να παίξει «εντός του συστήματος» και με αυτούς τους όρους δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μια τέτοια απειλή.
Η υπόθεση δεν έκλεισε
Τι συμβαίνει λοιπόν; Βασικά από τις αντιδράσεις κυβέρνησης και εταιρίας φαίνεται ότι η τελευταία κίνηση της κυβέρνησης ήταν μια προσπάθεια να «ζοριστεί» η εταιρεία για να κάνει κάποιες υποχωρήσεις. Η κυβέρνηση ανοιχτά έχει δηλώσει ότι επιδιώκει συμβιβασμό πάνω στο θέμα. Συμβιβασμός στο θέμα νοείται μόνο στη βάση ότι η εξόρυξη θα γίνει, αλλά ίσως σταματήσουν οι Σκουριές για μια περίοδο και δουλέψουν σε άλλες τοποθεσίες (π.χ. Ολυμπιάδα) ίσως αλλάξει η ονομασία και δεν παρουσιάζεται σαν εξόρυξη χρυσού αλλά χαλκού (όπως παλιότερα είχε προτείνει ο υπουργός Περιβάλλοντος) ή κάτι τέτοιο. Ίσως λοιπόν η τελευταία αυτή απόφαση της κυβέρνησης προσπαθεί να αναγκάσει την εταιρεία να δεχτεί κάτι τέτοιο. Το ότι η εταιρεία δεν έχει βγει στα κεραμίδια είναι μάλλον ένδειξη ότι είναι και αυτή έτοιμη να δεχτεί ένα μικρό συμβιβασμό από την πλευρά της, προκειμένου να προχωρήσουν τα σχέδια της στο μεγαλύτερο ποσοσό.
Ο μόνος άγνωστος παράγοντας σε αυτή την εξίσωση είναι το κίνημα. Προφανώς για όλους όσοι έδωσαν τα τελευταία χρόνια σκληρούς αγώνες ενάντια σε θεούς και δαίμονες, ένας συμβιβασμός σαν αυτόν που ετοιμάζεται είναι κατάπτυστος. Το ζήτημα είναι αν θα μπορέσει το κίνημα να ξεπεράσει την αναμονή και τον αποπροσανατολισμό που έφερε η ανάθεση που καλλιέργησαν οι «κυβερνητικοί».
Ναι, αυτή η κυβέρνηση είναι πιο ευάλωτη στις πιέσεις του κινήματος από τους προηγούμενους, αλλά ο μόνος τρόπος να έχουμε θετικές εξελίξεις είναι να ξαναμαζικοποιηθεί ο αγώνας και να ασκηθεί αφόρητη πίεση σε όλους (κυβέρνηση, ΜΜΕ, εταιρεία, κτλ). Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να αποκαλύψουμε τις προσπάθειες ξεπουλήματος πίσω από την πλάτη μας και θα έχουμε τη δύναμη να επιβάλλουμε την οριστική ακύρωση της σύμβασης με την εταιρεία.
Σχετικά άρθρα:
- Σκουριές: Η κυβέρνηση θέλει συμβιβασμό με την Eldorado. Εμείς πάλι, όχι! – 04/04/2016
https://xekinima.org/σκουριές-η-κυβέρνηση-θέλει-συμβιβασμ/ - Σκουριές: η τακτική της «νομιμότητας» καταρρέει! – 04/03/2016
https://xekinima.org/arthra/view/article/-fba011f99f/ - Συνέντευξη Τσιρώνη για Σκουριές: προς ένα «ανέντιμο συμβιβασμό»; – 16/02/2016
https://xekinima.org/arthra/view/article/synenteyksi-tsironi-gia-skoyries-pros-ena-anentimo-sy/ - Σκουριές: η Eldorado ανακοινώνει ότι σταματάει… με σκοπό να προχωρήσει! – 14/01/2016
https://xekinima.org/arthra/view/article/skoyries-i-eldorado-anakoinonei-oti-stamataei-me-skopo-n/ - Σκουριές: «Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ακυρώσει τις συμβάσεις για την εξόρυξη χρυσού». Τι, όχι; – 28/11/2015
https://xekinima.org/arthra/view/article/skoyries-o-syriza-tha-akyrosei-tis-symbaseis-gia-tin-e/ - Τσιρώνης: «αν θέλαμε, αύριο κλείναμε την Eldorado!» Λοιπόν; Γιατί δεν κλείνει; – 13/05/2015
https://xekinima.org/arthra/view/article/tsironis-an-thelame-ayrio-kleiname-tin-eldorado-loipon/ - Πως θα σταματήσει η εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές; – 06/04/2015
https://xekinima.org/pos-tha-stamatisei-i-eksoryksi-xrysoy-stis-skoyries/
