Την Τρίτη 20 Φλεβάρη το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης συζήτησε σε Ειδική Συνεδρίαση το ζήτημα της κατασκευής του «Flyover», του υπερυψωμένου αυτοκινητόδρομου που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί σαν «όροφος» επάνω από την υπάρχουσα Περιφερειακή Οδό της πόλης. Ακόμα και με τα έργα προετοιμασίας που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη, ολόκληρη η πόλη «στενάζει» από το κυκλοφοριακό κομφούζιο. Για όσους/ες αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν τον περιφερειακό έχει πολλαπλασιαστεί ο χρόνος μετακίνησης λόγω του μποτιλιαρίσματος, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει «χτυπήσει κόκκινο» καθώς βρίσκεται σε επικίνδυνα επίπεδα για τη δημόσια υγεία.
Αυτή η «Ειδική Συνεδρίαση» προέκυψε ύστερα από μεγάλη εκστρατεία της αριστερής δημοτικής κίνησης «Η Πόλη Ανάποδα», με ενημερωτικές παρεμβάσεις και συλλογή πάνω από 2.500 υπογραφών κατοίκων, οι οποίες στην ουσία δεν άφησαν επιλογή στη δημοτική αρχή Αγγελούδη παρά να φέρει το ζήτημα προς συζήτηση. Η δημοτική αρχή σχεδίαζε μια συνεδρίαση με «θεσμικούς φορείς» (όπως Τροχαία, Πυροσβεστική, Υπουργούς, άλλους Δημάρχους, Εμπορικό Σύλλογο κλπ) με στόχο να ακουστούν κάποιοι μικροί προβληματισμοί, αλλά να δοθεί ο τόνος ότι το έργο είναι απαραίτητο, ότι πρέπει να γίνει και να βρεθούν κάποιες λύσεις ανακούφισης όσο διαρκούν τα έργα.
Ωστόσο, μετά από κινητοποίηση που κάλεσαν η Πόλη Ανάποδα και άλλες συλλογικότητες, τον λόγο πήραν και εκπρόσωποι τοπικών πρωτοβουλιών κατοίκων της περιοχής, εκπρόσωποι σωματείων και επιστήμονες που έβαλαν την άλλη όψη του ζητήματος, αναδεικνύοντας τις καταστροφικές συνέπειες του έργου και τους λόγους για τους οποίους το 65% των κατοίκων της Θεσσαλονίκης το απορρίπτει!
Η κυβέρνηση ήρθε να κουνήσει το δάκτυλο και να προκαλέσει
Στη συνεδρίαση καλέστηκε και πήρε τον λόγο ο Υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος. Η τοποθέτησή του ήταν προσβλητική, προκλητική και εξοργιστική, τόσο για τους κατοίκους και όσους/ες αντιδρούν στον flyover, όσο και για αυτούς που απλώς παρακολουθούσαν τη συνεδρίαση!
Τα πρώτα του λόγια ήταν ενδεικτικά του τι ήθελε να πετύχει. Είπε κατά λέξη:
«Εκπλήσσομαι όταν ανακαλύπτω ότι ο παλαιοχριστιανισμός δεν κατοικεί μόνο σε λαγούμια της Κορινθίας»,
ταυτίζοντας ουσιαστικά όσους/ες αντιδρούν σε αυτό το καταστροφικό έργο με θρησκόληπτους οπισθοδρομικούς! Είπε πως όσοι αντιδρούν το κάνουν για «κομματικούς λόγους» (;), ότι οποιοδήποτε άλλο έργο (πχ τραμ) αποτελεί «φαντασίωση που δεν μπορεί να γίνει» κλπ.
Με ένα γενικό ύφος «αποφασίζομεν και διατάσσομεν», ήθελε να περάσει το μήνυμα ότι η κυβέρνηση λέει ότι το έργο θα γίνει, και θα γίνει. Ενδεικτικό είναι ότι επέπληξε δημόσια τον Δήμαρχο Πυλαίας-Χορτιάτη (που ανήκει και αυτός στην ΝΔ) γιατί στην ομιλία του είπε πως το έργο «εν πάσει περιπτώσει» έχει αποφασιστεί και θα γίνει. Αυτό το «εν πάσει περιπτώσει» εξόργισε τον Ταχιάο, που απαίτησε από όλους Δημάρχους να στηρίξουν ενεργά και να μην εκφράζουν καν προβληματισμούς.
Αγγελούδης, Δανιηλίδης: λόγια, λόγια…
Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης προσπάθησε να φανεί συγκαταβατικός απέναντι στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, επαναλαμβάνοντας ότι θα προτιμούσε να λειτουργήσει πρώτα το μετρό και μετά να ξεκινήσουν τα έργα του flyover. Ασφαλώς δεν τον απασχολεί το γεγονός ότι εκλέχθηκε με την παραπάνω προεκλογική θέση και πλέον στην πράξη λέει «δεν μπορεί να αλλάξει τώρα αυτό – ας απαλύνουμε τις συνέπειες», στηρίζοντας ουσιαστικά τα επιχειρηματικά συμφέροντα που βρίσκονται πίσω απ’ την κατασκευή αυτού του έργου, το οποίο εκτιμάται ότι θα κοστίσει (κατασκευή-λειτουργία-συντήρηση) κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ!
Στην ίδια γραμμή και ο Δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών Σίμος Δανιηλίδης, που ήταν προσκεκλημένος στη συνεδρίαση, ο οποίος στην ομιλία του με έντονο τρόπο μιλούσε για τις «τεράστιες επιπτώσεις» του έργου, τις παραλήψεις κλπ κλπ, αλλά όταν εγκαλέστηκε ότι είναι ενάντια στο flyover πετάχτηκε ξεκαθαρίζοντας τη θέση του ότι «εγώ ποτέ δεν είπα πως είμαι ενάντια στο έργο»!
Κλασσικές περιπτώσεις «πολιτευτών» που προέρχονται από τα βάθη του ΠΑΣΟΚ – κοντά στον λαό στα λόγια, αλλά όταν έρθει η ώρα της ουσίας βρίσκονται σταθερά ενάντια στα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας και στο πλάι των μεγαλοεπιχειρηματιών.
Η φωνή της κοινωνίας
Στον αντίποδα όλων των παραπάνω ήταν η φωνή της κοινωνίας που στενάζει. Εργαζόμενοι στο ΕΚΑΒ περιέγραψαν το πως αναγκάζονται να κάνουν ζιγκ-ζαγκ όπου βρουν χώρο για να περάσουν τα ασθενοφόρα, καθώς η περιφερειακή οδός (που πλέον είναι μποτιλιαρισμένη για ώρες και χωρίς ΛΕΑ) εξυπηρετεί 3 νοσοκομεία της πόλης! Ο πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών (ΕΝΙΘ) ανέφερε ότι από τύχη δεν έχουμε θρηνήσει θύμα που δεν πρόλαβε να φτάσει στο νοσοκομείο, αλλά ακόμα και μια μικρή καθυστέρηση μπορεί να αποβεί κρίσιμη για την υγεία επειγόντων περιστατικών. Ακόμα και ο αξιωματικός της πυροσβεστικής που πήρε τον λόγο ανέφερε τους κινδύνους που προκαλεί το έργο στην πυροσβεστική υπηρεσία, είτε αφορά στο Δάσος του Σέιχ σου, είτε για περιστατικά στην περιφέρεια της πόλης.
Από συλλογικότητες πολιτών μίλησαν κάτοικοι από τον συνοικισμό των Κωνσταντινουπολιτών που εφάπτεται του περιφερειακού, από την Πυλαία και τη Μαλακοπή, οι οποίοι ανέδειξαν τις συνέπειες που ήδη έχει η κατασκευή του έργου στην καθημερινότητα των πολιτών (ατέλειωτες χρονικές καθυστερήσεις, επιπλέον κόστη καυσίμων, επιβάρυνση της υγείας και της ψυχικής υγείας κ.α.) και τις επιπτώσεις που θα έχει στις κατοικημένες περιοχές όταν και εάν ολοκληρωθεί.
Από την επιστημονική πλευρά, ο Κώστας Σαμδάνης εκπροσωπώντας στον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης μετέφερε τους λόγους για τους οποίους ο ΣΑΘ τίθεται ενάντια στην κατασκευή του έργου, ενώ ο Κώστας Νικολάου, ως περιβαλλοντολόγος και πρώην εργαζόμενος στον (κατηργημένο από τα μνημόνια) Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης, ανέφερε ότι κανένας σχεδιασμός από αυτούς που εκπονήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και δεκαετίες (για τη Μητροπολιτική Περιοχή ή το σχέδιο για τη Βιώσιμη Κινητικότητα) δεν προέκριναν τον flyover. Ταυτόχρονα, ο δικηγόρος Αλέξης Αδαμίδης ανέφερε ότι υπάρχουν παρατυπίες στη διαδικασία αδειοδότησης, καθώς δεν υπάρχουν πλήρεις κυκλοφοριακές μελέτες και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, την ίδια στιγμή που έχουν ξεκινήσει τα έργα!
Όταν ρωτήθηκαν επισταμένα ο Υπουργός ή άλλοι αξιωματούχοι αν έχουν στα χέρια τους ολοκληρωμένη κυκλοφοριακή μελέτη, κανείς δεν απάντησε θετικά! Μάλιστα, στην σύσκεψη του «συντονιστικού οργάνου» που έγινε στις 19/2, ανήγγειλαν ότι ΘΑ γίνει μελέτη!
ΚΚΕ: «ναι μεν, αλλά…» και για κίνημα «κουβέντα»
Η στάση του ΚΚΕ και των εκπροσώπων της Λαϊκής Συσπείρωσης για ακόμα μια φορά ήταν ναι μεν αλλά. Ενώ ανέδειξε κάποια από τα πραγματικά προβλήματα του έργου, η βασική του ένσταση ήταν ότι αυτό γίνεται με ΣΔΙΤ δεν απέκλεισε ότι με άλλους όρους θα μπορούσε να ήταν υπέρ του έργου («να μην κατασκευαστεί το flyover όπως έχει σχεδιαστεί και σε κάθε περίπτωση όχι με ΣΔΙΤπου θα χρυσοπληρωθούν»)!
Με αυτή τη στάση ουσιαστικά υποτιμά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως δεν έκανε καμία πρόταση στην κατεύθυνση του χτισίματος ενός μαζικού κινήματος για να σταματήσει το έργο. Το ΚΚΕ έχει τις δυνάμεις σε εργατικούς χώρους και γειτονιές που αν τις κινητοποιούσε και είχε μια ενωτική προσέγγιση με τις υπόλοιπες κινήσεις που αγωνίζονται για το ζήτημα, θα μπορούσαν να παίξουν αποφασιστικό ρόλο! Δυστυχώς όμως, μετά την πολύ καλή και ενωτική πορεία στην Τούμπα τον Νοέμβρη, το ΚΚΕ αποσύρθηκε από κάθε σχετική προσπάθεια.
Τον τελευταίο λόγο θα τον έχουν οι πολίτες
Η «Ειδική Συνεδρίαση» ξεκαθάρισε κατά την γνώμη μας μερικά πράγματα.
Πρώτον, η κυβέρνηση και όσοι/ες στηρίζουν την κατασκευή του έργου το κάνουν για να εξυπηρετήσουν τα οικονομικά συμφέροντα του κατασκευαστικού κεφαλαίου, αδιαφορώντας για την υγεία, το περιβάλλον και τις ζωές της πλειοψηφίας των πολιτών – όπως κάνουν πάντα δηλαδή. Αν τους αφήσουμε περιθώριο θα προχωρήσουν με βάση το σχέδιο, όσο καταστροφικό και αν είναι αυτό.
Δεύτερον, υπάρχουν ισχυρές πιέσεις από τον κόσμο που αναστενάζει και αυτές αντανακλώνται στις τοποθετήσεις των Δημάρχων που προσπαθούν να διαφοροποιηθούν και να εμφανιστούν ότι λένε κάτι διαφορετικό από την κυβέρνηση. Οι τοποθετήσεις όμως αυτές δεν σημαίνουν τίποτα στην πράξη. Οι Δήμαρχοι δεν είναι ενάντια στο έργο, ούτε φαίνονται διατεθιμένοι να κάνουν οτιδήποτε πρακτικό για να πιέσουν, δίνοντας αποκλειστικά έμφαση σε κάποια «αντισταθμιστικά» μέτρα, λες και το πρόβλημα αντιμετωπίζεται με ασπιρίνες.
Ο μόνος τρόπος για να αλλάξουν τις αποφάσεις τους Δήμαρχοι, κυβερνήσεις, ΣτΕ κλπ είναι αν υπάρξει αφόρητη πίεση μέσω μαζικού κινήματος. Την επόμενη ημέρα, Τετάρτη 21/2, έγινε στο Πολιτιστικό Κέντρο Τούμπας μια εκδήλωση που διοργάνωσαν τοπικές πρωτοβουλίες πολιτών για το ζήτημα, με τη συμμετοχή να φτάνει τα 180 άτομα. Σε ένα γεμάτο αμφιθέατρο με δεκάδες όρθια άτομα, που συζητούσαν και αναζητούσαν τους τρόπους που θα μπορέσουν οι κάτοικοι να σταματήσουν το έργο.
Όσοι/ες βλέπουν το εφιαλτικό μέλλον που μας επιφυλάσσει η κατασκευή του flyover χρειάζεται στρέψουν την έμφασή τους στις γειτονιές, να χτιστούν τοπικές πρωτοβουλίες (όπως έχει ήδη γίνει σε κάποιες περιοχές) σε όλες τις γειτονιές, να γίνει πλατιά εκστρατεία ενημέρωσης όπου να συζητηθούν τα επόμενα βήματα του αγώνα, για να βρει έκφραση η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου που τάσσεται κατά του έργου. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να έχει πιθανότητες επιτυχίας.
Δείτε στη συνέχεια την τοποθέτηση του σ. Νίκου Αναστασιάδη που μίλησε ως μέλος της Πρωτοβουλίας Κατοίκων Μαλακοπής ενάντια στον flyover:
