Η Ανθή Καπριτσάνη, στα 31 της χρόνια πίστεψε πως βρήκε μια εργασία που θα την γέμιζε και θα της έδινε ένα αξιοπρεπές εισόδημα όταν προσελήφθη με σύμβαση έργου από το υπουργείο παιδείας. Η πραγματικότητα απέδειξε κάτι το εντελώς διαφορετικό.
Ανθή εξήγησε μας πώς σε προσλάβανε στο υπουργείο παιδείας
Το πρόγραμμα πάνω στο οποίο κληθήκαμε να δουλέψουμε ήταν στην ουσία πιλοτικό, ο απώτερος στόχος του είχε να κάνει με την προεργασία για την είσοδο ψυχολόγων στα σχολεία. Το υπουργείο ήθελε να μετρήσει τα οφέλη από την παρουσία μέσα στα σχολεία ψυχολόγων, οι οποίοι να είναι δίπλα στα παιδιά, ιδιαίτερα μετά τα πρόσφατα κρούσματα βίας, βιασμών κ.λπ. Μια παρουσία υποστηρικτική και ενημερωτική τόσο για όσα παιδιά το έχουν ανάγκη, όσο και για τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, σε επίπεδο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πάνω σε θέματα ψυχικής υγείας.
Υπάρχει δηλαδή η ανάγκη μελέτης για να θεωρηθεί απαραίτητη η παρουσία ψυχολόγων σε σχολεία, ιδιαίτερα αν σε αυτά παρουσιάζονται κρούσματα βίας και βιασμών;
Κατά τη γνώμη μου, σίγουρα όχι. Για το υπουργείο όμως χρειαζόταν μια ανάλυση «κόστους – οφέλους». Έπρεπε να τεκμηριωθεί στατιστικά και με μετρήσιμα μεγέθη η χρησιμότητα της παρουσίας ψυχολόγων.
Θα ξεκινούσαν λοιπόν με μετρήσεις σε έναν αριθμό σχολείων, αρχικά, από τα οποία στη συνέχεια θα επιλέγαμε τα μισά για περαιτέρω δράση και μελέτη. Το όλο σχέδιο αποτελούνταν από 8 μέρη. Το πρώτο ήταν ο σχεδιασμός του έργου -στο οποίο και συμμετείχα- όπου και έμεινε. Στη συνέχεια θα είχαμε την παρουσία ομάδας ψυχολόγων στα σχολεία, τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων των μετρήσεων, τη δημιουργία ιστότοπου, όπου θα είχαν πρόσβαση οι μαθητές για να ενημερώνονται κλπ.
Στα σχολεία που θα επιλέγαμε για να έχουμε τις πρώτες παρεμβάσεις θα επιστρέφαμε ένα χρόνο μετά με νέες μετρήσεις για να μπορέσουμε να κάνουμε συγκρίσεις.
Ακούγεται πολύ ενδιαφέρον…
Εξαιρετικά. Και εξαιρετικά χρήσιμο. (Απαραίτητο δε, ιδιαίτερα στα σχολεία σε υποβαθμισμένες περιοχές, σε φτωχές περιφέρειες, όπου υπάρχουν πολλά παιδιά μεταναστών κοκ.) Όχι βέβαια γιατί χρειαζόταν να αποδειχτεί με κάποιο τρόπο η ανάγκη της παρουσίας των ψυχολόγων στα σχολεία, όπως προαναφέρθηκε, αλλά κυρίως για τις υποστηρικτικές δράσεις που θα λάμβαναν χώρα μέσα στα σχολεία και γενικότερα την κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση πάνω σε θέματα ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα σε έναν τόσο ευαίσθητο χώρο όπως είναι αυτός του σχολείου.
Εγώ αλλά και άλλοι συνάδελφοι όταν μας προσέλαβαν γι’ αυτό το έργο ήμασταν ενθουσιασμένοι. Μπήκαμε σ’ αυτή τη δουλειά με πάθος, πιστέψαμε στους στόχους που έθετε το έργο, τα βλέπαμε όλα πολύ ρομαντικά… Νομίσαμε ότι θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε ομαδική εργασία, συλλογικότητα… Και πραγματικά στην αρχή το τελευταίο πράμα που σκεφτόμουν ήταν τα λεφτά …
Τι ανέλαβες να κάνεις ακριβώς;
Βασικά η δική μου δουλειά ήταν ερευνητική. Συγκέντρωνα εξειδικευμένο επιμορφωτικό υλικό πάνω σε θέματα ψυχικής υγείας που χρειάζονταν σε διάφορες φάσεις του έργου (ημερίδες, φυλλάδια, ιστοσελίδα, ενημέρωση, αξιολόγηση).
Tο υλικό αυτό θα το προτείναμε για την ενημέρωση των μαθητών, των καθηγητών και των γονιών. Θα οργανώναμε ημερίδες, με βάση αυτό το υλικό, για εκπαιδευτικούς και γονείς. Θα το χρησιμοποιούσαμε για την εξειδικευμένη επιμόρφωση των ψυχολόγων και των ψυχιάτρων που θα στέλναμε στα σχολεία στα πλαίσια αυτού του προγράμματος κλπ.
Ποιοι ήταν οι όροι και οι συνθήκες εργασίας;
Έπρεπε να ετοιμάσω 15 μελέτες – “παραδοτέα” (μελέτες ή εργασίες που πρέπει να παραδοθούν σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια). Όταν θα τελείωνα τα 11 πρώτα παραδοτέα θα έπαιρνα το 65% της αμοιβής μου και με την ολοκλήρωση και παράδοση των υπολοίπων 4 θα έπαιρνα και το υπόλοιπο. Σύνολο 6336 ευρώ.
Μου αρέσει η ακρίβεια!
Κυρίως!..Ακρίβεια και..συνέπεια!
Μας δώσανε γραφείο στο οποίο θα δουλεύαμε, το οποίο είχε από έξω τις ταμπελίτσες με τα ονόματά μας – πολύ όμορφο! Αλλά.. δεν είχε ούτε καν ηλεκτρονικό υπολογιστή (παρόλο που προβλεπόταν στον προϋπολογισμό του έργου)… Ρωτήσαμε τους υπεύθυνους πού είναι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές.Το «γραφείο» μας ήταν στο υπουργείο Παιδείας…θα έπρεπε όμως, για να δουλέψουμε σωστά ή να φέρουμε τον δικό μας ή να τριγυρίζουμε εκεί ψάχνοντας να βρούμε κάποιον διαθέσιμο.
Επειδή όμως είχα πάθος για αυτή τη δουλειά δεν απογοητευόμουν εύκολα. Αγόρασα φορητό υπολογιστή. Και υπήρχαν μέρες που δούλευα ατέλειωτες ώρες, ασταμάτητα … Σιγά-σιγά όμως ο ενθουσιασμός μου άρχισε να μετατρέπεται σε μια πολύ μεγάλη ανησυχία …
Δεν σας πληρώνανε;
Και δεν ήταν μόνο αυτό…
Σύμφωνα με το συμβόλαιο η δική μας δουλειά θα διαρκούσε τρεις ανθρωπομήνες.
Τι είναι πάλι αυτό;
Α, δεν ξέρεις; Είναι κάτι τόσο «φλου», που τους βολεύει πολύ. Ανθρωπομήνας είναι όταν δουλεύεις χωρίς να υπάρχει κανένας χρονικός προσδιορισμός για το τέλος της εργασίας σου και για το ωράριο της. Κυρίως, δεν αντιστοιχεί σε ημερολογιακούς μήνες. Ένας ανθρωπομήνας μπορεί να κρατήσει 3 μήνες και να χρειάζεται να δουλεύεις 10 ώρες την ημέρα. Ένας άλλος ανθρωπομήνας μπορεί να κρατήσει έξι μήνες και να πρέπει να δουλεύεις δεκαπέντε ώρες την ημέρα, στο σπίτι σου με δικά σου έξοδα, να χρειαστεί να δουλέψεις αργίες, κλπ. Οι δικοί μου 3 ανθρωπομήνες, μέχρι δηλαδή να ετοιμάσω τα πρώτα 11 παραδοτέα, κράτησαν ένα χρόνο…
Στο τέλος πληρώθηκες;
Θες να πεις πόσα πλήρωσα;
Πλήρωσα εκτός από την αγορά του λάπτοπ, σκαναρίσματα, φωτοτυπίες, συγκοινωνίες, μεταφορικά, τρεχάματα σε βιβλιοθήκες, συνδρομή σ’αυτές κοκ, για τις μελέτες μου, δεδομένου ότι ήθελα να κάνω σωστά τη δουλειά μου. Υποχρεωτικά ήμουν απόλυτα εξαρτημένη από τους γονείς μου, και πλήρωσα και … ΤΕΒΕ. Στο ΤΕΒΕ έπρεπε να πληρώνω περίπου 150 ευρώ τον μήνα – γιατί για να μπορέσω να πάρω τα λεφτά που θα μου δίνανε έπρεπε να κόψω δελτίο παροχής υπηρεσιών. Υποχρεωτικά έπρεπε να γραφτώ στο ΤΕΒΕ…
Μόνο που τα λεφτά που θα μου δίνανε δεν μου τα έχουν δώσει ακόμα…Κι έχει περάσει ένας χρόνος, ένας χρόνος που με κάποιο τρόπο πρέπει να συντηρηθώ..και το ΤΕΒΕ τρέχει και πρέπει να πληρωθεί!
Τίποτα;
Τίποτα.
Τι λέει το συμβόλαιό σου;
Λέει πως η σύμβαση δεν με καλύπτει σε περίπτωση ακύρωσης από τον εργοδότη. Και πώς μπορεί να λυθεί από τον εργοδότη σε οποιαδήποτε φάση χωρίς προειδοποίηση και χωρίς αποζημίωση!
Μετά τους πρώτους μήνες φαινόταν να αναπτύσσεται μια κατάσταση γενικής αδιαφορίας και το έργο να βγαίνει εκτός προγράμματος. Τον τελευταίο καιρό άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορες φήμες ότι το έργο θα έκλεινε. Και κάποιοι εργαζόμενοι στο υπουργείο παιδείας μου σιγοψιθυρίσανε να βιαστώ να κλείσω την πρώτη φάση των παραδοτέων μου, ώστε να πάρω τα λεφτά μου γιατί κινδύνευα να μην πάρω φράγκο.
Εννοείς ότι αφήσανε στη μέση ένα τόσο σημαντικό έργο;
Ούτε στα τρία βήματα δεν φτάσαμε καλά- καλά. Και το εγκατέλειψαν.
Ποτέ δεν πιστέψανε σε αυτό, ούτε και το πήραν στα σοβαρά. Και ήταν, κατά τη γνώμη μου, τόσο πραγματοποιήσιμο. Δεν ξέρω τι παίζεται από πίσω. Δεν ξέρω τι κρύβεται. Το ότι το έργο σταματάει το μάθαμε ανεπίσημα. Δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση.
Επίσημα, υποτίθεται, η επιτροπή θα αξιολογήσει τα 11 παραδοτέα μου για να πάρω τα λεφτά που δικαιούμαι.
Γιατί να ασχοληθεί οποιαδήποτε επιτροπή με τα «παραδοτέα» σου αφού θα κλείσουν το πρόγραμμα;
Καμιά σημασία δεν έχει…Αρχίζει να αμφιβάλει κανείς για το τι είναι παράλογο και τι όχι.. Τα παραδοτέα έπρεπε να ελεγχθούν. Και κυρίως-και αυτό έχει μεγάλη σημασία-από μια επιτροπή που καμιά σχέση δεν έχει με την ψυχική υγεία.
Η ΟΛΜΕ είχε καμία εμπλοκή σε όλη αυτή την διαδικασία;
Καμία. Προφανώς όμως δεν είχε και καμιά ενημέρωση. Όμως η ΟΛΜΕ δεν έχει υποχρέωση να μην παρακολουθεί αδιάφορα αυτά τα ζητήματα; Τέτοιες συμβάσεις υπογράφονται συνέχεια, με παρόμοιους όρους πάντα, και παρόμοια έργα βγαίνουν συνέχεια στον αέρα από το υπουργείο παιδείας – και όχι μόνο βέβαια. Συγκεκριμένα όμως, σε ό,τι αφορά στο συγκεκριμένο υπουργείο, πώς προστατεύει η ΟΛΜΕ εμάς, τους νέους εργαζόμενους από τους εργοδότες μας που είναι και δικοί τους εργοδότες; Ο συνδικαλισμός δεν πρέπει να έχει τη στενή έννοια της υπεράσπισης των συμφερόντων του κλάδου. Αλλά ακόμα και έτσι αν το δει κανείς όταν αφήνει η ΟΛΜΕ να γίνονται αυτά τα πράγματα, στην ουσία υποσκάπτει τα ίδια τα συμφέροντα του κλάδου ακόμα και με τη στενή έννοια του όρου.
Μια τελευταία κουβέντα;
Η κουβέντα είναι ανοιχτή.. Συνεχίζω! Μετά το σοκ και την απογοήτευση, βγαίνουν συμπεράσματα. Οργάνωση, διεκδίκηση και πάλη. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος. Και ο μόνος δρόμος.
