Του Ανδρέα Παγιάτσου
Οποιαδήποτε προσπάθεια να ερμηνευτεί το αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές με τρόπο εύκολο και επιφανειακό, θα προκαλέσει δικαιολογημένα την οργή και την αγανάκτηση του κόσμου του ΣΥΡΙΖΑ.
Υπάρχουν ασφαλώς πολλοί παράγοντες οι οποίοι έχουν παίξει ρόλο, αλλά στα πλαίσια ενός σύντομου άρθρου δεν μπορούμε παρά να σταθούμε μόνο στον κεντρικό: το πολιτικό πρόγραμμα, οι πολιτικές θέσεις και συνθήματα, με τα οποία ως ΣΥΡΙΖΑ κατέβηκε στις ευρωεκλογές (αλλά και την περίοδο πριν απ’ αυτές) ήταν λανθασμένα σε βαθμό κακουργήματος!
Αυτή η στάση ήταν αποτέλεσμα μιας πορείας που χαρακτήριζε τον ΣΥΡΙΖΑ όλους τους προηγούμενους μήνες. Είναι αποτέλεσμα από τη μια της πίεσης της δεξιάς πτέρυγας του ΣΥΝ (Ανανεωτική Τάση) κι από την άλλη της «αδυναμίας» της αριστεράς του ΣΥΝ (και του ΣΥΡΙΖΑ) να την αντιμετωπίσει.
Σήμερα η δεξιά πτέρυγα του ΣΥΝ μπαίνει ξανά στην αντεπίθεση ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι δε αριστεροί συσπειρώνονται. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Θολό και ασαφές πολιτικό στίγμα
Τα κεντρικά επιτελεία του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξαν για τις ευρωεκλογές ένα στίγμα θολό και ασαφές. Επέλεξαν ο ΣΥΡΙΖΑ να μιλάει γενικά «για τις ανάγκες των πολλών» και να προβάλλει συνθήματα και αφίσες τις οποίες κάλλιστα θα μπορούσε να επιλέξει το ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Όλες οι ριζοσπαστικές θέσεις της προηγούμενης περιόδου «εξαφανίστηκαν» και μάλιστα τη στιγμή που η κοινωνία ήρθε αντιμέτωπη με την οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της.
Από την προεκλογική εκστρατεία του ΣΥΡΙΖΑ έλειπαν παντελώς θέσεις όπως η εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, η επανεθνικοποίηση όλων των ΔΕΚΟ, η αναφορά σε κοινωνικό και εργατικό έλεγχο, η αναφορά σε άμεσες αυξήσεις στα ελάχιστα εισοδήματα και συντάξεις της τάξης των 300 ευρώ, η αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή, η φορολογία στο μεγάλο κεφάλαιο, η αναφορά στην παγκόσμια οικονομική κρίση και την ανάγκη του σοσιαλισμού, το κάλεσμα στην υπόλοιπη Αριστερά και ιδιαίτερα το ΚΚΕ για συνεργασία, κλπ, κλπ.
Έλειπε το τι κάνουν οι εργαζόμενοι απέναντι στην κρίση και απέναντι στην προσπάθεια του κεφαλαίου να τους κάνει να πληρώσουν. Έλειπε, δηλαδή, ότι θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά, ότι μπορούσε να εμπνεύσει και να δώσει προοπτική στους εργαζόμενους και τη νεολαία!
Ποιος φταίει γι’ αυτό; Μήπως φταίνε οι Ανανεωτικοί του ΣΥΝ και μόνο αυτοί για το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατέβηκε με αριστερές-αντικαπιταλιστικές θέσεις στις εκλογές;
Οι ευθύνες των «Ανανεωτικών» του ΣΥΝ
Οι «Ανανεωτικοί» του ΣΥΝ ασφαλώς έχουν τεράστιες ευθύνες για το αποτέλεσμα με βάση το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς όχι μόνο δεν ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ αλλά είχαν ανοικτό μέτωπο ενάντια σε κάθε αριστερή πολιτική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ την προηγούμενη περίοδο. Είναι επίσης γνωστό ότι η «Ανανεωτική τάση» του ΣΥΝ ποτέ δεν συμφιλιώθηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ και στην ουσία επιζητά τη διάλυσή του.
Το ερώτημα όμως δεν είναι απλά το τι κάνει η «Ανανεωτική τάση» του ΣΥΝ. Είναι και το τι κάνουν οι υπόλοιποι που τοποθετούνται αριστερά για να εμποδίσουν την επιβολή των απόψεων και των πιέσεων που προέρχονται από την ανανεωτική τάση.
Οι συμβιβασμοί των αριστερών του ΣΥΝ και ΣΥΡΙΖΑ
Η απάντηση είναι: συμβιβάζονται!
Όχι όλοι βέβαια (χαρακτηριστική είναι η δημιουργία του 2ου κύματος στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ) αλλά η βασική ηγετική ομάδα μέσα στον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Κάνουν παραχωρήσεις στη δεξιά πτέρυγα του ΣΥΝ, αποδέχονται το νέρωμα του αριστερού προγράμματος και καταλήγουν τελικά με προτάσεις «νερόβραστες»! Κι όλα αυτά για να μην διακινδυνεύσουν υποτίθεται να χάσουν την ψήφο των «Ανανεωτικών»(?)!
Οι ευθύνες της αριστερής πτέρυγας του Συνασπισμού καθώς και οι ευθύνες μιας σειράς συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ είναι, έτσι, μεγάλες γιατί αντί να αντιμετωπίσουν πολιτικά και επιθετικά τις απόψεις της Ανανεωτικής τάσης, υποχωρούν στην πίεση της!
Ο κίνδυνος να χαθεί μια ιστορική ευκαιρία
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε φτάσει στις δημοσκοπήσεις πριν από ένα περίπου χρόνο το 18,5 %! Επρόκειτο για μια ιστορικής σημασίας εξέλιξη η οποία έδειχνε ότι η κοινωνία άνοιγε δρόμο στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν λέμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπιανε όντως 18,5% στις κάλπες, εύκολα κι απλά. Αλλά αυτό το δημοσκοπικό ποσοστό έδειχνε τις προσδοκίες του κόσμου και τις δυνατότητες του ΣΥΡΙΖΑ. Τη δυνατότητα για ένα άλμα, τη δυνατότητα να επιφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ μια πρωτόγνωρη εδώ και δεκαετίες ανατροπή στα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα στην Ελλάδα.
Ένα όμως κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ (στο οποίο περιλαμβάνονται τμήματα του ΣΥΝ αλλά και οργανώσεις όπως η ΚΟΕ) αντί να τονίζουν την ιστορική ευκαιρία που εμφανιζόταν, τονίζανε ότι κατά τη γνώμη τους τα ποσοστά αυτά ήταν μια φούσκα η οποία δεν θα αργούσε να ξεφουσκώσει!
Δυστυχώς οι ίδιες αυτές οι δυνάμεις ήταν αυτές οι οποίες «έλυναν και έδεναν» μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι γνωστή στους αναγνώστες μας όλη η προηγούμενη αρθρογραφία μας στην οποία στιγματίζουμε και ασκούμε σοβαρή κριτική στη βασική συντονιστική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ (Αριστερό Ρεύμα του ΣΥΝ, ΚΟΕ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ) για τους διαρκείς συμβιβασμούς τους στο επίπεδο του πολιτικού προγράμματος και για το δημοκρατικό έλλειμμα το οποίο με δική τους ευθύνη αναπτύσσονταν στον ΣΥΡΙΖΑ.
Τα ζικ ζακ αριστερά και δεξιά
Χωρίς να θέλουμε να απλουστεύσουμε τα πράγματα, γιατί αυτά είναι πάντα πολυσύνθετα, μπορούμε γενικά να πούμε ότι μέχρι τον Δεκέμβρη ο ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν σε μια πορεία προς τα αριστερά – με δυσκολίες, προβλήματα και εμπόδια, μεν, αλλά προς τα αριστερά. Τα χαρακτηριστικά στίγματα αυτής της περιόδου ήτανε η έγκριση από τον ΣΥΡΙΖΑ ενός αριστερού προγράμματος πάλης, των γνωστών «15 σημείων», και η υποστήριξη που έδωσε στην εξέγερση νεολαίας τον Δεκέμβρη.
Η επόμενη φάση είναι η περίοδος της «αντεπίθεσης» της δεξιάς πτέρυγας του ΣΥΝ, η οποία ξεκινά με αφορμή την θέση του ΣΥΡΙΖΑ στα Δεκεμβριανά και επεκτείνεται σε όλα τα επίπεδα: βάζει επιθετικά θέμα συνεργασίας με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και πιέζει για την αντικατάσταση του προγράμματος των «15 σημείων» από ένα νέο (εκτενές) πρόγραμμα το οποίο αποτελεί μια σαλάτα στην οποία μπαίνουν τα πάντα και όλα μπορούν να έχουν τη μία ή την άλλη ερμηνεία και σαν αποτέλεσμα δεν λέει τίποτα συγκεκριμένο και τίποτα καθαρό. Η συνεργασία του ΣΥΝ με το ΠΑΣΟΚ σε μια σειρά δήμους και νομαρχίες συνεχίζεται, το ίδιο και στα συνδικάτα, με κοφυφαίο παράδειγμα την πισώπλατη μαχαιριά της δεξιάς πτέρυγας του ΣΥΝ στην ΠΟΣΔΕΠ.
Όλα αυτά συνδυάζονται με μία εξαιρετικά σοβαρή αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να παρέμβει ουσιαστικά και να αποκτήσει ρίζες στο εργατικό κίνημα – πράγμα που δεν είναι οργανωτικό πρόβλημα αλλά πολιτικό.
Οι ευθύνες Αριστερού Ρεύματος του ΣΥΝ και της κεντρικής συντονιστικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ
Οι ευθύνες της κεντρικής συντονιστικής ομάδας στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ (Αριστερό Ρεύμα του ΣΥΝ, ΚΟΕ, ΚΕΔΑ και ΔΕΑ), είναι ότι αποδέχτηκαν τους συμβιβασμούς για τους οποίους πίεζε η δεξιά πτέρυγα, αποδέχτηκαν το νέρωμα του προγράμματος, αποδέχτηκαν το θολό στίγμα στις ευρωεκλογές.
Επαναλαμβάνουμε για μια ακόμη φορά ότι η δική μας πρόταση δεν είναι η αντιμετώπιση της δεξιάς πτέρυγας του ΣΥΝ με διοικητικά μέτρα, διαγραφές κοκ. Αντίθετα! Είμαστε ενάντια στη χρήση τέτοιων μεθόδων! Αλλά είμαστε υπέρ της πολιτικής αντιπαράθεσης με τη δεξιά πτέρυγα του ΣΥΝ, με στόχο την αποκάλυψη του αδιεξόδου των προτάσεων τους και το που οδηγούν τελικά: σε διαχείριση των καπιταλιστικών αδιεξόδων σε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ.
Τι πρέπει να γίνει τώρα
Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να επικρατήσει απογοήτευση στις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ που (κάτω και από την αντεπίθεση των «Ανανεωτικών») να οδηγήσει σε αποσυσπείρωση. Για να αντιμετωπιστεί αυτός ο κίνδυνος, χρειάζεται:
-να βγουν τα συμπεράσματα, να υπάρξει νέα στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τα αριστερά, στη βάση ενός ταξικού προγράμματος το οποίο να ξεκινά από τα καθημερινά προβλήματα και αγώνες και να τα συνδέει με το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό.
-o ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει σε αναδιάταξη των οργανωτικών του δομών, να μετατραπεί σε ένα ομοσπονδιακό κόμμα στο οποίο να συνυπάρχουν συνιστώσες (οργανώσεις) και άτομα σαν μέλη, για να αποκτήσει έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ «βάση», που σημαίνει τοπικές και κλαδικές οργανώσεις, η οποία να έχει αποφασιστικό λόγο για να μπορεί να ελέγχει την πολιτική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ και να διασφαλίζει τη δημοκρατική λειτουργία στο εσωτερικό και τον έλεγχο της ηγετικής ομάδας.
-με βάση τα πιο πάνω να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ μαχητικά και μαζικά στην κοινωνία, μπροστά στα κινήματα, και ιδιαίτερα το εργατικό, με προτάσεις ταξικές, ριζοσπαστικές και σε ρήξη με το σύστημα.
