Της Ελένης Μήτσου
26 μέρες κράτησε η κατάληψη του Δημαρχείου της Πλατείας Κοτζιά από τους συμβασιούχους του Δήμου Αθήνας1. Ήταν η πιο μακρόχρονη κατάληψη που έγινε από εργαζόμενους τα τελευταία χρόνια. Μια κατάληψη η οποία θα μπορούσε να συνεχιστεί για ακόμα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να επεκταθεί σε μια σειρά άλλους Δήμους με πολύ σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας, αν δεν ξεπουλιόταν «από τα μέσα».
Ο ρόλος του συντονιστικού της κατάληψης
Από την πρώτη μέρα της κατάληψης, δημιουργήθηκε ένα συντονιστικό, το οποίο αποτελούνταν από 1-2 συμβασιούχους από κάθε υπηρεσία του Δήμου2. Αυτό το συντονιστικό δεν εκλέχτηκε από τους συμμετέχοντες στην κατάληψη. Συγκροτήθηκε από εργαζόμενους που είτε ήταν «μπροστά» στους αγώνες της κάθε υπηρεσίας του Δήμου (και μ’ έναν φυσικό τρόπο ωθήθηκαν από τους συναδέλφους τους να συμμετέχουν στο συντονιστικό), αλλά και από …εργαζόμενους που είχαν «τις καλύτερες σχέσεις» με τους επαγγελματίες συνδικαλιστές – συγκεκριμένα με το ΔΣ του Συλλόγου Εργαζομένων Δήμου Αθήνας (ΣΕΔΑ, ελέγχεται από τη Νέα Δημοκρατία).
Θεωρητικά, ο ρόλος του συντονιστικού ήταν να οργανώσει πρακτικά την κατάληψη και να διασφαλίζει πως οι αποφάσεις για την πορεία και την εξέλιξη του αγώνα λαμβάνονταν από τους ίδιους τους συμβασιούχους. Ωστόσο, οι προθέσεις των «εργατοπατέρων» ήταν εντελώς διαφορετικές. Ήθελαν ένα συντονιστικό το οποίο απλά να μεταφέρει τις αποφάσεις του ΔΣ του ΣΕΔΑ στους καταληψίες συμβασιούχους και στη συνέχεια να τις υλοποιεί χωρίς σε καμία φάση οι αποφάσεις αυτές να μπορούν να αμφισβητηθούν από τους συμμετέχοντες στην κατάληψη.
Άρνηση του δικαιώματος των συμβασιούχων να ελέγχουν τις αποφάσεις και το συντονιστικό!
«Σχεδόν σε κάθε συντονιστικό, έβαζα το ζήτημα της διεξαγωγής γενικής συνέλευσης. Το συντονιστικό δεν ήταν εκλεγμένο και δεν νομιμοποιούνταν να παίρνει μόνο του αποφάσεις που καθόριζαν την πορεία του αγώνα. Βέβαια και εκλεγμένο να ήταν το συντονιστικό, και πάλι, οι αποφάσεις θα έπρεπε να λαμβάνονται σε γενικές συνελεύσεις της κατάληψης. Είναι ζήτημα στοιχειώδους δημοκρατίας.
Όμως μια συγκεκριμένη μερίδα του συντονιστικού αντιδρούσε έντονα, με επιχειρήματα του τύπου ‘δεν είναι ώριμος ο κόσμος για συνέλευση’, ‘θα ζητήσουν να μπουν κι’ άλλοι στο συντονιστικό’ κοκ. Στην πραγματικότητα φοβόταν μην χάσουν τον έλεγχο της κατάληψης. Δυστυχώς, για μεγάλο χρονικό διάστημα παρέσυραν μαζί τους και άλλους συναδέλφους, οι οποίοι υποχωρούσαν ‘για χάρη της ενότητας του συντονιστικού’.
Η διαρκής και επίμονη άρνηση για γενική συνέλευση, η άρνηση δηλαδή του δικαιώματος των συμβασιούχων να αποφασίζουν οι ίδιοι για την πορεία του αγώνα τους ήταν καθοριστικό για να ηττηθεί η κατάληψη.»
Διονύσης Χριστόπουλος, μέλος του συντονιστικού και του «Ξ»
Τα «φρένα» στην συνέχιση και επέκταση του κινήματος
Υπάρχει ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο που έπαιξε ρόλο στο να ηττηθεί η κατάληψη των συμβασιούχων. Η άρνηση των συνδικαλιστών – εργατοπατέρων να πάρουν πρωτοβουλίες για την εξάπλωση των καταλήψεων σε άλλους Δήμους και φορείς του Δημοσίου που έχουν μεγάλους αριθμούς συμβασιούχων.
Από τις πρώτες μέρες της κατάληψης στην Πλ. Κοτζιά, το «Ξ» εξηγούσε τη σημασία της εξάπλωσης και του συντονισμού των καταλήψεων, τόσο στις προκηρύξεις που εξέδιδε, όσο και σε συζητήσεις μέσα και έξω από το συντονιστικό. Και σύντομα, άρχιζαν να εμφανίζονται έμπρακτα οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός ευρύτερου και συντονισμένου κινήματος καταλήψεων συμβασιούχων. Στα Τρίκαλα και τα Γιάννενα πραγματοποιήθηκαν αντίστοιχες καταλήψεις Δημαρχείων. Στην Αθήνα, συμβασιούχοι σε μια σειρά Δήμους (π.χ. Αιγάλεω, Φυλή κ.α) προσπάθησαν να ωθήσουν τους χώρους τους στην ίδια κατεύθυνση. Όμως παντού οι συμβασιούχοι είχαν να αντιμετωπίσουν το ίδιο εμπόδιο: τις ηγεσίες των σωματείων (που ελέγχονται από την ΠΑΣΚΕ ή τη ΔΑΚΕ) οι οποίες δεν άφηναν τους εργαζόμενους να προχωρήσουν σε καταλήψεις.
Σταδιακά προετοιμαζόταν το ξεπούλημα και το κλείσιμο του αγώνα και στο Δήμο Αθήνας. Το συντονιστικό συνεδρίαζε όλο και πιο αραιά, άρχισαν να εμφανίζονται αποφάσεις του συντονιστικού, χωρίς αυτό να έχει καν συνεδριάσει, ενώ η κατάληψη οδηγούνταν συνειδητά και μεθοδευμένα σε απομόνωση και απομαζικοποίηση. Στους εκπροσώπους του Ξ απαγορεύτηκε η είσοδος στην κατάληψη – παρόλο που συμμετείχαν και βοηθούσαν ενεργά από την πρώτη μέρα. Σε μια σειρά δημοσιογράφους, εκπροσώπους οργανώσεων, ακόμα και εργαζόμενους «αορίστου» στο Δήμο Αθήνας, η είσοδος στην κατάληψη είτε απαγορεύτηκε είτε γινόταν με μεγάλη δυσκολία και «υπό επιτήρηση».
Ονομάζοντας το ξεπούλημα «νίκη»
Το προκλητικό ξεπούλημα του αγώνα πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 15/4. Οι «επαγγελματίες» συνδικαλιστές στο Δήμο της Αθήνας, με επικεφαλής τον πρόεδρο του ΣΕΔΑ Β. Πολυμερόπουλο, αποφάσισαν να κλείσουν την κατάληψη, χρησιμοποιώντας σαν δικαιολογία τη απόφαση που είχε ληφθεί την προηγούμενη μέρα στον Άρειο Πάγο και η οποία δικαίωνε τις συμβασιούχους καθαρίστριες που εργαζόταν στον ΟΠΑΠ την περίοδο 1991-1997.
Η απόφαση αυτή δεν αφορούσε τους συμβασιούχους του Δήμου Αθηναίων, ενώ μια σειρά συνταγματολόγοι αμφισβητούν κατά πόσο η απόφαση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί με οποιοδήποτε τρόπο δικαστικά προς όφελος των σημερινών συμβασιούχων, καθώς μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2001, οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου δεν μπορούν να μετατραπούν σε αορίστου ακόμα κι όταν καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Ωστόσο, οι επικεφαλείς των σωματείων των εργαζομένων στο χώρο του Δήμου, παρουσίασαν την δικαστική επιτυχία των συμβασιούχων του ΟΠΑΠ σαν νίκη για όλους τους συμβασιούχους και ανακοίνωσαν το κλείσιμο της κατάληψης. Μια μειοψηφία μελών του συντονιστικού αντέδρασε στην απόφαση αυτή και επέμενε στο κάλεσμα γενικής συνέλευσης η οποία να πάρει την τελική απόφαση.
Ωστόσο το πρωί της 15/4 όταν μαζεύτηκε ο κόσμος, ο Πολυμερόπουλος και οι υποτακτικοί του δεν επέτρεψαν να γίνει γενική συνέλευση! Κάλεσαν τον κόσμο να βγει έξω από το χώρο της κατάληψης για να ενημερωθεί δήθεν από τους δικηγόρους. Σ’ αυτή την «ενημέρωση», ο Πολυμερόπουλος δήλωσε στους συμβασιούχους ότι η κατάληψη λήγει. Οι συμβασιούχοι δεν ρωτήθηκαν, δεν μίλησαν, δεν ψήφισαν!
Οι απόψεις των μελών του συντονιστικού, που διαφωνούσαν με το κλείσιμο (όπως του Διονύση Χριστόπουλου και της Αρετής Δήμου) δεν έτυχαν καμίας δημοκρατικής αντιμετώπισης – αντίθετα αντιμετωπίστηκαν με χυδαίο και τραμπούκικο τρόπο3. Πολλοί συμβασιούχοι, μέσα στην σύγχυση που προκλήθηκε, δεν μπόρεσαν να καταλάβουν τι πραγματικά συνέβαινε, ενώ άλλοι που συνειδητοποίησαν από την πρώτη στιγμή το ξεπούλημα και ξεχείλιζαν από οργή, δεν κατάφεραν να οργανώσουν έγκαιρα τις αντιδράσεις τους, να πάρουν την κατάληψη στα χέρια τους και να δείξουν την πόρτα στους εργατοπατέρες.
Το πιο σημαντικό συμπέρασμα
Πολλοί συμβασιούχοι, είναι αγανακτισμένοι και απογοητευμένοι απ’ την εξέλιξη του αγώνα τους. Αυτό που προκύπτει για όλους αυτούς τους συμβασιούχους, κατά τη γνώμη μας, είναι να επιδιώξουν να ξανασυναντηθούν μεταξύ τους, να δημιουργήσουν ένα δίκτυο επικοινωνίας και να προετοιμαστούν, βγάζοντας συμπεράσματα για τους επόμενους αγώνες που θα χρειαστεί να δώσουν.
Να κατανοήσουν τον πραγματικά προδοτικό ρόλο που παίζουν οι συνδικαλιστές που είναι πουλημένοι στα δύο κόμματα εξουσίας, το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, και να διασφαλίσουν στο μέλλον ότι οι αγώνες τους θα χαρακτηρίζονται από δημοκρατία. Για να ελέγχουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι τους αγώνες τους κι όχι ο κάθε γραφειοκράτης των μηχανισμών της εξουσίας.
Η μάχη για νικηφόρους αγώνες είναι, ταυτόχρονα, η μάχη για να περάσουν τα σωματεία και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις στα δικά μας χέρια, στα χέρια των εργαζομένων. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να τα αφήσουμε στα χέρια των γραφειοκρατών γιατί αυτό είναι εγγύηση για ήττες.
_____________________________
1.https://xekinima.org/arthra/view/article/agonas-mexri-teloys-kai-oso-xreiastei-enantia-stis-ap/ &
https://xekinima.org/arthra/view/article/katalipsi-toy-dimarxeioy-athinas/
2. στο συντονιστικό συμμετείχαν και δυο εργαζόμενοι αορίστου, που έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη των συμβασιούχων στηρίζοντας ενεργά τον αγώνα τους.
3. https://xekinima.org/arthra/view/article/proklitiko-ksepoylima-tis-katalipsis-ton-symbasioyxon/
ΠροσωπογραφίεςΠοιοί ήταν οι συμβασιούχοι που κατέλαβαν το Δημαρχείο της Κοτζιά; Άνθρωποι με οικογένειες, μικρά παιδιά, υποχρεώσεις, προβλήματα… Τα έβαλαν όλα στην άκρη, όταν πίστεψαν ότι υπάρχει μια ευκαιρία να δώσουν μια μεγάλη και αποφασιστική μάχη για να υπερασπιστούν τις θέσεις εργασίας τους. Είναι πάρα πολλές οι ιδιαίτερες ιστορίες που θα μπορούσαμε να γράψουμε… οι θυσίες που έγιναν γι’ αυτόν τον αγώνα. Για λόγους χώρου όμως μπορούμε να αναφέρουμε μόνο μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Η Α.K. μητέρα μονογονεϊκής οικογένειας, κάθε βράδυ, αφού τελείωνε τα μαθήματα στο νυχτερινό λύκειο, άφηνε το παιδί της στη μητέρα της και πήγαινε στην κατάληψη για να ενισχύσει τη βραδινή βάρδια. Η Γ.Χ. όταν έγινε η κατάληψη βρισκόταν εκτός Αθήνας, καθώς η μητέρα της διένυε το τελευταίο στάδιο καρκίνου. Επέστρεψε, για να συμμετέχει στον αγώνα. Ο Σ.Κ. συμβασιούχος ετών … 76! Δουλεύει ακόμα καθώς του λείπουν 200 ένσημα για να πάρει την κατώτατη σύνταξη. Ήταν καθημερινά στην κατάληψη από νωρίς το πρωί μέχρι το μεσημέρι. Η Α.Κ. διαγνώστηκε με καρκίνο τις πρώτες μέρες της κατάληψης. Παρέμεινε μέχρι την τελευταία μέρα, καθυστερώντας τη θεραπεία της. Ο Ν.Α. 65 ετών, θα βγει σύντομα στη σύνταξη. Ωστόσο, καθημερινά περνούσε πολλές ώρες στην κατάληψη για να συμπαρασταθεί στους συναδέλφους του. «Έχω παιδί άνεργο και ξέρω πολύ καλά τι σημαίνει ανεργία» έλεγε «τι θα γίνουν αυτά τα παιδιά αν τα διώξουν;»
|
