Την Τρίτη 10 Οκτωβρίου ψηφίστηκε στην Βουλή ο νόμος για τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου. Τα νέα της ψήφισης ακολούθησε ο ενθουσιασμός και η αισιοδοξία των ΛΟΑΤ+ (και όχι μόνο) ατόμων, που γνωρίζουν και βιώνουν τις διακρίσεις στο πετσί τους.
Τι είναι τα διεμφυλικά (ή αλλιως τρανς) άτομα
Διεμφυλικό είναι ένα άτομο που το κοινωνικό του φύλο δεν ταυτίζεται με το βιολογικό. Βιολογικό φύλο ονομάζεται η βιολογική ταυτότητα του ατόμου, τα γεννητικά όργανα, τα χρωμοσώματα κλπ, δηλαδή το φύλο με το οποίο γεννήθηκε. Κοινωνικό φύλο είναι το πώς βλέπει κοινωνικά τον εαυτό του: άντρα, γυναίκα ή με στοιχεία και των δύο. Στο κοινωνικό φύλο περιλαμβάνονται όλες οι κοινωνικές συμπεριφορές και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά όπως στάση σώματος, τρόπος ομιλίας, τρόπος σκέψης, περπατήματος, χρήση γλώσσας, ντύσιμο, κομμώσεις, που θεωρούνται αποκλειστικά ή κυρίαρχα για το κάθε φύλο.
Με λίγα λόγια, διεμφυλικά ή τρανς άτομα είναι όσοι συνάνθρωποι μας δεν αισθάνονται καλά με το φύλο με το οποίο γεννήθηκαν, και επιλέγουν να ζουν με το φύλο με το οποίο αισθάνονται καλά κοινωνικά.
Πέρα από την ηθική ικανοποίηση που προκάλεσε η ψήφιση του νόμου, ο νόμος αποτελεί και σημαντικό προχώρημα στην καθημερινότητα των διεμφυλικών ατόμων, που αποτελούν μία από τις πιο καταπιεσμένες κοινωνικές ομάδες που μέχρι και σήμερα ζούσαν στην αφάνεια της ελληνικής κοινωνίας.
Τι προβλέπει ο νέος νόμος
Ο νέος νόμος προβλέπει ότι πλέον τα διεμφυλικά άτομα μπορούν να αλλάξουν τα στοιχεία της ταυτότητάς τους και τα υπόλοιπα επίσημα έγγραφα χωρίς να απαιτείται η επέμβαση διόρθωσης φύλου, που στην ουσία σημαίνει στείρωση των διεμφυλικών ατόμων, είναι εξαιρετικά ακριβή και δεν την επιθυμούν όλα τα διεμφυλικά άτομα. Παράλληλα δεν απαιτείται ψυχιατρική γνωμάτευση, διαδικασία χρονοβόρα, επίσης κοστοβόρα, που στιγματίζει την διεμφυλικότητα.
Την ίδια ώρα, υπάρχουν ελλείψεις αφού η διαδικασία παραμένει δικαστική και άρα μπορεί να καθυστερεί πολύ, διατηρώντας γραφειοκρατικό χαρακτήρα για μία υπόθεση που θα έπρεπε και θα μπορούσε να αποτελεί μια απλή και γρήγορη διαδικασία στο ληξιαρχείο. Επίσης το γεγονός ότι δεν επιτρέπεται στα έγγαμα άτομα να αξιοποιήσουν τις διατάξεις του νόμου, άρα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στο γάμο και στην ελεύθερη έκφραση του φύλου τους, είναι μια από τις άλλες ελλείψεις του νόμου που εντοπίζουν τα ΛΟΑΤ άτομα, όπως και το γεγονός ότι δεν γίνεται καμία αναφορά στα μεσοφυλικά άτομα (τα άτομα των οποίων το βιολογικό φύλο δεν μπορεί τα ταξινομηθεί ως “αυστηρά” αρσενικό ή θηλυκό). Παρόλα αυτά, η ψήφιση του νόμου είναι ένα σημαντικό προχώρημα, τόσο για την αυτοπεποίθηση των διεμφυλικών ατόμων, όσο και για την ουσιαστική βελτίωση των ζώων τους. Στιγμές της καθημερινότητας, που φαντάζουν απλές όπως το να γραφτείς στη σχολή ή το σχολείο σου, να παραλάβεις ένα δέμα από το ταχυδρομείο αλλά και να περάσεις από συνέντευξη για μία δουλειά γίνονται πλέον πολύ ευκολότερες, αφού δεν χρειάζεται να αντιμετωπίσουν την αμηχανία το χλευασμό μέχρι και την άρνηση να εξυπηρετηθούν επειδή το όνομά της ταυτότητας τους δεν «ταιριάζει» με την εξωτερική τους εμφάνιση.
Η «εξωγήινη» συζήτηση στη βουλή
Αυτή η αφάνεια και η ρατσιστική αντιμετώπιση τόσο από τις Αρχές και το Κράτος όσο και από ένα κομμάτι της κοινωνίας, επέτρεψαν κατά την διάρκεια της συζήτησης στην Βουλή να ακουστούν από γελοίες μέχρι αισχρές απόψεις σε σχέση με τα διεμφυλικά άτομα.
Από τη συνομιλία ενός έφηβου με εξωγήινο σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, μέχρι την παράνοια και την ψυχασθένεια των διεμφυλικών σύμφωνα με τον Βασίλη Λεβέντη και από τα ατομικά δικαιώματα που είναι μέσο για να χτυπηθούν τα κοινωνικά δικαιώματα σύμφωνα με το ΚΚΕ μέχρι το κάλεσμα της Χρυσής Αυγής σε δυναμικές κινητοποιήσεις από την Εκκλησία, ο παρονομαστής είναι κοινός: ο σκοταδισμός και ο επικίνδυνος στιγματισμός των διεμφυλικών ατόμων.
Το παραλήρημα των βουλευτών κατάφερε αυτό ακριβώς που ήταν ο στόχος τους: να θολώσουν τα νερά σε σχέση με τα διεμφυλικά άτομα, να ενισχύσουν τον συντηρητισμό και να κακοποιήσουν λεκτικά τα ΛΟΑΤ+ άτομα που παρακολουθούσαν τις εξελίξεις με κομμένη την ανάσα.
Η ψήφιση όμως του νόμου σήμαινε για τα διεμφυλικά άτομα δικαίωση, αφήνοντας όμως πολλά μέτωπα ανοιχτά, με τα οποία αξίζει να ασχοληθούμε.
Ομοφυλοφιλία και διεμφυλικότητα
Μία από τις «εξαιρετικές» απόψεις που ακούστηκαν αυτές τις μέρες συμπυκνώνεται στην εξής πρόταση:
«Ας κάνουν ό,τι θέλουν στο κρεβάτι τους, αλλά γιατί να αλλάξουν το φύλο τους»;
Αυτή η πρόταση, περιέχει τόσα «φάουλ» που σχεδόν δεν ξέρουμε από πού να πρωτο-πιαστούμε. Το πρώτο έχει να κάνει με αυτήν την διαβόητη αντίληψη
«κάνε ό,τι θες στο κρεβάτι σου, αλλά μην προκαλείς!».
Πρόκειται για μια αντίληψη διαδεδομένη στις συζητήσεις για την ομοφυλοφιλία και άκρως ομοφοβική, αφού αναπαράγει την αντίληψη ότι η ομοφυλοφιλία είναι κάτι στραβό, που εντάξει, μπορούμε να δεχτούμε (μεγάλες καρδιές!) να συμβαίνει, αρκεί να μην χρειάζεται να το βλέπουμε. Έτσι, είναι πρόκληση να μπορείς να εκφράσεις τον έρωτα, την σχέση, την ερωτική σου επιθυμία και όλα πρέπει να συμβαίνουν ιδιωτικά, με κλειστές πόρτες.
Όμως, ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι αυτή η πρόταση είναι εντελώς εσφαλμένη, αφού η ταυτότητα και η έκφραση φύλου δεν είναι το ίδιο πράγμα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό!
Είναι λοιπόν εντυπωσιακό και εξοργιστικό ότι άνθρωποι όπως πχ ο Τσιάρτας, εκπρόσωποι της Εκκλησίας κλπ, που δεν έχουν καν τις βασικές γνώσεις για τα ΛΟΑΤ+ άτομα, μιλούν με φοβερή αυτοπεποίθηση και θράσος γι’ αυτά, προσφέροντας ισχυρές δόσεις ομοφοβίας και τρανσφοβίας, γιατί απλά μπορούν.
Στα 15 σου δε μπορείς να ξέρεις τί θέλεις!
Μας το είπαν βουλευτές και βουλευτίνες, αποτέλεσε το μεγαλύτερο σημείο τριβής για την ψήφιση του νομοσχεδίου αλλά και η αφορμή για τις πιο τρανσφοβικές δηλώσεις που ακούστηκαν στην Βουλή, ενώ το «επιβεβαίωσε» και η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδας, λέγοντας ανάμεσα σε άλλα:
«Θεωρούμε καθήκον μας να εκφράσουμε την αντίθεσή μας για την επέκταση της δυνατότητας αλλαγής φύλου σε άτομα αυτής της ηλικίας (15 μέχρι την ενηλικίωση), ηλικία η οποία χαρακτηρίζεται από ρευστότητα της διαμορφούμενης ταυτότητας φύλου καθώς και τις ανησυχίες μας ότι η εμπλοκή των εν λόγω νέων στη διαδικασία θα επιβαρύνει παρά θα βελτιώσει την ψυχική τους κατάσταση».
Όσοι και όσες ενδιαφέρονται πραγματικά για τα νέα παιδιά και δεν παίζουν εις βάρος τους παιχνίδια εντυπωσιασμού, οφείλουν να αναγνωρίσουν ότι ένας/μία διεμφυλικός/η έφηβος/η δεν θα «αλλάξει γνώμη» στα δεκαοχτώ του και ξαφνικά, ένα ωραίο πρωί βιολογικό και κοινωνικό φύλο θα ταυτίζονται!
Σύμφωνα με πολλές επιστημονικές μελέτες, ένα παιδί διαμορφώνει την αντίληψή του για το κοινωνικό του φύλο σε ηλικία ανάμεσα στα τρία και τα έξι χρόνια της ζωής του. Με αυτό το δεδομένο λοιπόν, ένα παιδί στα δεκαπέντε του γνωρίζει ήδη πολύ καλά το κοινωνικό του φύλο.
Και το ερώτημα, επομένως, είναι το εξής: Θα αναγνωρίσουμε το δικαίωμα ενός έφηβου παιδιού να ζει και να εκφράζεται με το φύλο που προσδιορίζει τον εαυτό του ή θα του επιβάλουμε να ζει με το βιολογικό του φύλο ενώ αυτό το καταπιέζει αφάνταστα;
Θα πάρουμε μέτρα ώστε να το προστατεύσουμε από την τρανσφοβία, τον εκφοβισμό και την κατάθλιψη, ή θα το αφήσουμε έρμαιο σε έναν κόσμο που έχει μάθει να μην το δέχεται, να μην το αναγνωρίζει, να το αντιμετωπίζει σαν κάτι ξένο και παράξενο;
Ας διαβάσουν πρώτα τους νόμους…
Επίσης, όσοι και όσες ενδιαφέρονται για τα νέα παιδιά, οφείλουν να διαβάζουν λίγο καλύτερα τους νόμους με τους οποίους διαφωνούν. Σύμφωνα με το νόμο, δε μιλάμε για αλλαγή φύλου, αλλά για αναγνώριση ταυτότητας φύλου, μία διαδικασία δηλαδή στην οποία τα διεμφυλικά άτομα μπορούν να αλλάζουν τα στοιχεία της ταυτότητάς τους κλπ χωρίς ψυχιατρική γνωμάτευση και χωρίς ιατρικές επεμβάσεις (αυτά εξάλλου είναι τα βασικά σημεία του νόμου).
Επίσης, ο νόμος ορίζει για τα ανήλικα άτομα ότι το αίτημα θα κατατίθεται από τους γονείς και ότι το συγκεκριμένο άτομο θα περνά πρώτα από επιστημονική επιτροπή του Νοσοκομείου Αγλαΐα Κυριακού. Η αλλαγή φύλου με χειρουργική επέμβαση είναι μια άλλη εντελώς διαδικασία, την οποία επιλέγουν κάποια από τα διεμφυλικά άτομα, όχι όμως το σύνολο τους.
Ουσιαστική συμβολή όσων μιλάνε για τα δικαιώματα των παιδιών είναι η υπεράσπιση τους απέναντι στις διακρίσεις και τις ρατσιστικές επιθέσεις. Είναι η απαίτηση να υπάρχει σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία που να περιλαμβάνει τα ΛΟΑΤ+ άτομα, η παρουσία ΛΟΑΤ+ ατόμων στο εκπαιδευτικό υλικό, ο αγώνας ενάντια στα έμφυλα στερεότυπα που αναπαράγουν τον σεξισμό, την ομοφοβία και την τρανσφοβία.
Αν ενδιαφέρονται για τα παιδιά…
Τέλος, όσοι ενδιαφέρονται για τα παιδιά ας κάνουν ένα βήμα πίσω, ας ανοίξουν τα αυτιά τους και ας ακούσουν. Να ακούσουν τα ίδια τα διεμφυλικά άτομα, τα βιώματά τους, τα αιτήματά τους. Να αναγνωρίσουν ότι όταν μιλάμε για τα δικαιώματα και τις ανάγκες μίας καταπιεσμένης ομάδας, οι πιο κατάλληλοι/ες για να μας τα μεταφέρουν, είναι τα άτομα της ίδιας της αυτής ομάδας.
Άτομα που υπήρξαν παιδιά και έφηβοι/ες, γνωρίζουν πολύ καλύτερα από εμάς πώς και πότε αντιλήφθηκαν τη μη ταύτιση του κοινωνικού και του βιολογικού τους φύλου, βίωσαν στο πετσί τους τον κοινωνικό αποκλεισμό, τον σχολικό εκφοβισμό και την ταπείνωση.
Εδώ ο κόσμος καίγεται κι εσείς ασχολείστε με λίγες χιλιάδες ατόμων!
Καταρχήν, οι έρευνες που έχουν γίνει δείχνουν ότι 3-5% του γενικού πληθυσμού βιώνει σε κάποιο βαθμό ότι το κοινωνικό και το βιολογικό τους φύλο δεν ταυτίζονται, που αν το μεταφράζαμε για την Ελλάδα, θα μιλούσαμε για πάνω από 30.000 άτομα!
Το να μπούμε όμως στην διαδικασία να μιλήσουμε με νούμερα, είναι η λάθος απάντηση σε μία ακόμα πιο λάθος ερώτηση. Για μας, μια κοινωνία με ίσα δικαιώματα για όλους και όλες, περνάει αναγκαστικά μέσα από την υπεράσπιση του δικαιώματος κάθε καταπιεσμένης κοινωνικής ομάδας.
Πρέπει όμως να αναφερθούμε και στον ΣΥΡΙΖΑ που ενώ στο σύνολο της κοινωνίας επιβάλλει σκληρά μέτρα, συνεχίζοντας το έργο των προηγούμενων με μεγάλη «επιτυχία», παράλληλα φέρνει στην Βουλή προοδευτικά νομοσχέδια ώστε να μπορέσει να ξεπλύνει τα χέρια του και να παρουσιαστεί σαν κάτι διαφορετικό. Αυτό δε μειώνει την αξία του νέου νόμου! Πάνω από όλα ο νόμος αυτός είναι επιτυχία του ΛΟΑΤ+ κινήματος και όλων των αριστερών, αντιρατσιστικών κλπ οργανώσεων που ειδικά τα τελευταία χρόνια βγαίνουν μαζικά στους δρόμους και σε κινητοποιήσεις απαιτώντας τα δικαιώματά τους! Αν δεν υπήρχαν όλοι και όλες αυτοί/ες, ο νόμος δεν θα είχε έρθει ποτέ στην Βουλή!
Την ίδια ώρα, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μέσα στις βάρβαρες συνθήκες που ζούμε, τα πιο συντηρητικά στρώματα στρέφονται σε λογικές «κανιβαλισμού» και την οργή που θα έπρεπε να δέχονται οι υπεύθυνοι για την κατάσταση, την δέχονται τελικά άλλες κοινωνικές ομάδες, συνήθως οι πιο ευάλωτες. Για αυτό, είναι καθήκον τόσο της Αριστεράς όσο και των υπόλοιπων κινημάτων να υιοθετούν τα αιτήματα των ΛΟΑΤ+ ατόμων και να τα προβάλλουν. Είναι επίσης καθήκον των ΛΟΑΤ+ ομάδων και όλων των παραπάνω να ανοίγουν τα ζητήματα αυτά στην κοινωνία, με παρεμβάσεις, συζητήσεις, εκδηλώσεις κλπ ώστε να χτυπάνε καθημερινά τις ρατσιστικές αντιλήψεις, τον σεξισμό, την ομοφοβία και την τρανσφοβία.
