«Το φυσικό αέριο είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη πηγή ενέργειας στον πλανήτη. Αυτό συμβαίνει τα τελευταία 50 χρόνια, αποτελεί το 40% της συνολικής ανάπτυξης στον τομέα της ενέργειας. Η ζήτηση για φυσικό αέριο είναι απλά τεράστια. Η Αλάσκα έχει ένα σπουδαίο αγωγό μεταφοράς πετρελαίου και μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου, αλλά δεν έχει τρόπο να μεταφέρει αυτά τα αποθέματα. Έχουμε ήδη έναν δρόμο δίπλα στον αγωγό πετρελαίου, όπου μπορούμε να τοποθετήσουμε έναν «δίδυμο» αγωγό μέχρι το νότιο άκρο της Αλάσκας και έναν τερματικό σταθμό εξαγωγής φυσικού αερίου. Μέσα σε έξι μέρες θαλάσσιου ταξιδιού θα βρίσκεται στην Ιαπωνία, στην Κορέα και με μια δυο μέρες ακόμη, στην Ταιβάν … Η ζήτηση για φυσικό αέριο αναπτύσσεται γρήγορα, αλλά γρήγορα αναπτύσσονται και οι γεωπολιτικές ανησυχίες. Επομένως μιλάμε για μια μοναδική ευκαιρία».
Οι παραπάνω δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού ενέργειας Κρις Ράιτ, εντάσσονται στο μεγάλο σχέδιο ενίσχυσης της εξορυκτικής δραστηριότητας που έχει αναγγείλει ο Τραμπ από την πρώτη μέρα της προεδρίας του. Νέες εξορύξεις, νέοι αγωγοί μεταφοράς, αλλά και μαζική άρση των περιβαλλοντικών περιορισμών, είναι οι βασικές πτυχές της πολιτικής «drill baby drill», που προωθεί ο Τραμπ και ο φανατικός αρνητής της κλιματικής αλλαγής υπουργός του.
Η Αλάσκα θα αποτελέσει έναν σημαντικό σταθμό αυτού του σχεδίου, στο οποίο ενθαρρύνονται να επενδύσουν, αλλά και να αγοράσουν το τελικό προϊόν, εκπρόσωποι της αγοράς ενέργειας από την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την Ταϊβάν. Κάποιοι από τους σημαντικότερους εκπροσώπους αυτής της αγοράς, τόσο από την Ασία όσο και από τις ΗΠΑ, συναντήθηκαν στις αρχές του Ιούνη στο Προύντο Μπέη της Αλάσκας, συζήτησαν την κερδοφόρα προοπτική και ταυτόχρονα έδωσαν ένα σόου αισιοδοξίας για τις προοπτικές τόνωσης της οικονομίας και της ενεργειακής αυτάρκειας στους δύσκολους καιρούς των «γεωπολιτικών ανησυχιών» για εσωτερική κατανάλωση από την κυβέρνηση Τραμπ.
Κι άλλες εξορύξεις…
«Ξεφορτωθείτε τις, έφυγαν, είναι μια καινούρια μέρα!», φώναζε ο Νταν Σάλιβαν, γερουσιαστής της Αλάσκας, καθώς έσκιζε μπροστά στις κάμερες τις αποφάσεις για την περιβαλλοντική προστασία της περιοχής που έβαζε φρένο σε δραστηριότητες όπως οι εξορύξεις και η κατασκευή συνοδευτικών εγκαταστάσεων. Η κυβέρνηση Τραμπ παρουσιάζει την άρση των ομοσπονδιακών περιορισμών σαν μια μεγάλη νίκη της ανάπτυξης και της προόδου, που θα επιτρέψει την αύξηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων και θα τονώσει την τοπική οικονομία, θα δημιουργήσει δουλειές, θα αυξήσει τις εξαγωγές στον τομέα της ενέργειας.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις της περιοχής ωστόσο, έχουν διαφορετική άποψη. Η Κρίστεν Μίλερ, εκπρόσωπος της Alaska Wilderness League αναφέρει ότι:
«Η κίνηση της κυβέρνησης Τραμπ να καταργήσει την προστασία στις πιο σημαντικές από οικολογική άποψη περιοχές της Δυτικής Αρκτικής απειλεί την άγρια ζωή, τις τοπικές κοινότητες και το κλίμα μας … Πρόκειται για άλλη μια εξωφρενική προσπάθεια να ξεπουληθούν δημόσιες εκτάσεις σε δισεκατομμυριούχους της πετρελαϊκής βιομηχανίας εις βάρος ενός από τα πιο παρθένα μέρη που έχουν απομείνει στην Αμερική. Αυτά τα εδάφη φιλοξενούν καριμπού, αποδημητικά πουλιά, αλλά και ζωτικούς πόρους διαβίωσης, στους οποίους βασίζονται οι κοινότητες των ιθαγενών…».
Στη διαδικτυακή σελίδα της οργάνωσης, αναφέρεται ανάμεσα σε άλλα ότι η Αλάσκα φιλοξενεί 21.000 γνωστά είδη, το 85% των συνολικών εκτάσεων των ΗΠΑ που διαχειρίζεται η Υπηρεσία Ψαριών και Άγριας Ζωής και το 65% του συνόλου των εθνικών πάρκων της χώρας. Διαθέτει επίσης μεγαλύτερη ακτογραμμή από όλες τις υπόλοιπες πολιτείες μαζί.
Οι εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη μια μεριά απειλούν το κλίμα του πλανήτη που βρίσκεται ήδη σε οριακό σημείο. Κάποιοι επιστήμονες εκτιμούν ότι έχει ήδη χαθεί η μάχη της συγκράτησης της θερμοκρασίας της γης όχι στον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα όπως ήταν ο αρχικός στόχος, αλλά στους 2 βαθμούς. Αυτή η κατάσταση μπορεί να αλλάξει μόνο προς το χειρότερο, όσο συνεχίζεται και επεκτείνεται η χρήση ορυκτών καυσίμων. Και οι επιπτώσεις της δεν είναι απλά λίγη παραπάνω ζέστη, αλλά σημαντική ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων και καταστροφών, άνοδος της στάθμης της θάλασσας, εκτίναξη του αριθμού των περιβαλλοντικών προσφύγων, καταστροφή καλλιεργήσιμων εδαφών, κλπ.
Από την άλλη, απειλούν επίσης το περιβάλλον τοπικά, την ποιότητα του αέρα και του εδάφους, τις υπόγειες και υπέργειες αποθήκες νερού, τη βλάστηση και την άγρια ζωή. Οι ίδιες οι εξορύξεις και οι εγκαταστάσεις που τις συνοδεύουν (πριν δηλαδή φτάσουμε στην καύση τους), παράγουν αέριους ρύπους, προκαλούν ηχορύπανση και βέβαια απειλούν διαρκώς με διαρροές, είτε στα ίδια τα σημεία της εξόρυξης, είτε κατά τη μεταφορά των καυσίμων (αγωγοί, βυτιοφόρα, κλπ).
Καταστροφικά σχέδια
Το σχέδιο για τον «δίδυμο» αγωγό φυσικού αερίου που ονειρεύεται ο Κρις Ράιτ (δίπλα στον υπάρχοντα αγωγό πετρελαίου) είναι να διασχίζει την Αλάσκα από τον βορρά προς τον νότο, όπου θα καταλήγει σε σταθμό υγροποίησης και φόρτωσης σε πλοία. Θα έχει μήκος 1.287 χιλιόμετρα, ενώ το συνολικό κόστος κατασκευής του υπολογίζεται στα 44 δις δολάρια. Η έναρξη της κατασκευής του προγραμματίζεται μέσα στο 2026 και η ολοκλήρωση του πριν από το 2031 (που αναμένεται να αρχίσει η μεταφορά αερίου).
Οι σχετικές συμφωνίες δεν έχουν κλείσει ακόμη, ούτε υπάρχει βεβαιότητα ότι θα κλείσουν στο άμεσο μέλλον παρά τους πανηγυρισμούς των κυβερνητικών στελεχών του Τραμπ. Είναι όμως καθαρό ότι η κυβέρνησή του βάζει πολύ ψηλά στις προτεραιότητες της τη μαζική επέκταση (αντί για τον τερματισμό) των επενδύσεων στα ορυκτά καύσιμα, και το σχέδιο για τον αγωγό και τις νέες εξορύξεις στην Αλάσκα αποτελεί βασική πτυχή αυτής της πολιτικής.
Το περιβαλλοντικό κίνημα στις ΗΠΑ και διεθνώς, δεν αρκεί να μιλάει γενικά για την ανάγκη μείωσης των εκπομπών αερίων ρύπων. Είναι ανάγκη να βάζει στο στόχαστρο κάθε συγκεκριμένη προσπάθεια υποβάθμισης του περιβάλλοντος με κάθε μέσο, σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες, αλλα κοινωνικά κινήματα, αλλά και με τις εργατικές ενώσεις των κλάδων που πλήττονται από την επέλαση της «ανάπτυξης».
Είναι όμως επίσης απαραίτητο να προσεγγίσει τους εργαζόμενους και τα συνδικάτα σε μεγάλους κλάδους όπως οι κατασκευές, οι μεταφορές, οι νέες τεχνολογίες, αλλά και ο ίδιος ο τομέας της ενέργειας, εξηγώντας ότι η απόρριψη της πολιτικής των ορυκτών καυσίμων και η πλήρης στροφή σε πραγματικά ανανεώσιμες πηγές, είναι ο μόνος τρόπος να προστατέψουν ταυτόχρονα το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής κάθε ανθρώπου, αλλά και τις θέσεις εργασίας τους. Εξάλλου οι εργαζόμενοι είναι και οι μόνοι που μπορούν να εμποδίσουν πρακτικά την καταστροφή, βάζοντας φρένο στα έργα που ονειρεύονται τα αφεντικά του λόμπι των ορυκτών καυσίμων. Είναι αυτοί που μπορούν να προχωρήσουν σε απεργίες διεκδικώντας τη συνολική στροφή των μονάδων στις οποίες δουλεύουν σε πραγματικά φιλικές περιβαλλοντικά πηγές ενέργειας. Είναι αυτοί που μπορούν να αρνηθούν να δουλέψουν στην κατασκευή έργων που ενδεχομένως θα έχουν καταστροφικές συνέπειες, κλπ.
Ποιος είναι ο Κ. Ραιτ
Ο Κρις Ράιτ, υπουργός ενέργειας των ΗΠΑ και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ενέργειας «Liberty Energy», εκτός από εκατομμυριούχος, είναι ένας από τους αγαπημένους συνεργάτες του Ντ. Τραμπ. Όπως και ο Τραμπ, ο Ράιτ δηλώνει ότι η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί πραγματική απειλή για τον πλανήτη και επιμένει ότι οι εξορύξεις πρέπει να επεκταθούν:
«Δεν υπάρχει κλιματική κρίση. Ούτε και βρισκόμαστε στη διαδικασία ενεργειακής μετάβασης…»
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει κάνει κατά διαστήματα διθυραμβικά σχόλια για τον Ράιτ, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με τη συμβολή του στην ανάπτυξη της μεθόδου του fracking, η οποία εφαρμόζεται στην εξόρυξη φυσικού αερίου και πετρελαίου και περιλαμβάνει τη διοχέτευση στο υπέδαφος ενός μίγματος νερού υπό πίεση, μαζί με άμμο και διάφορα χημικά.
Τον περασμένο Μάρτη ο Ραιτ έδωσε άλλο ένα σόου, κατά το οποίο ό ίδιος και μερικοί συνεργάτες του, προσπαθώντας να αποδείξουν ότι το μίγμα χημικών που χρησιμοποιείται στο fracking είναι ασφαλές για το περιβάλλον ήπιαν περιχαρείς μπροστά στις κάμερες ένα ποτήρι με το εν λόγω διάλυμα. Ή τουλάχιστον αυτό ισχυρίστηκαν. Τα χημικά αυτά, αν και ποικίλουν ανάλογα με το έδαφος στο οποίο χρησιμοποιούνται, κατά κανόνα περιλαμβάνουν διάφορα οξέα και ουσίες με απολυμαντική δράση. Ο ίδιος ο Ράιτ, την ώρα που παρασκευάζεται το μίγμα αναφέρει ότι προσθέτουν χλωρίνη και λέει γελώντας ότι στο fracking χρησιμοποιούνται μόνο ασφαλή, απλά χημικά που έχουμε όλοι στα σπίτια μας.