Την αφορμή γι’ αυτό το άρθρο αποτέλεσε το άκουσμα της διαφήμισης της Shell από τον ραδιοσταθμό «Κόκκινο» του ΣΥΡΙΖΑ πριν από κάποιες μέρες. Το θέμα της διαφήμισης βέβαια είναι πάντα ένα αντιφατικό και δύσκολο ζήτημα για κάθε αριστερό ΜΜΕ, ειδικά όταν δεν υπάρχει άλλος τρόπος να έχει έσοδα – όπως είναι η περίπτωση του ραδιοφώνου. Για την γράφουσα, η έμφαση πρέπει πάντα να είναι στην εθελοντική δουλειά και στη συμβολή των μελών της Αριστεράς και των ακτιβιστών του κινήματος – κι αυτό σε όλα τα επίπεδα. Καταλαβαίνουμε όμως, από την άλλη, ότι αυτό δεν είναι κάτι εύκολο κι απλό κι εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις και τις διακυμάνσεις του κινήματος, που καθορίζονται από αντικειμενικές συνθήκες και είναι σε μεγάλο βαθμό έξω από τον έλεγχο της Αριστεράς. Μ’ αυτή την έννοια κάποια παραχώρηση στην ιδέα κάποιας περιορισμένης εξάρτησης από διαφημίσεις μπορεί να είναι συζητήσιμη.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες εταιρείες (και προϊόντα) για τα οποία δεν πρέπει να τίθεται καν θέμα συζήτησης. Είναι τόσο «ανήθικες», τόσο ανελέητες και καταστροφικές στο κυνηγητό του κέρδους, που η Αριστερά δεν πρέπει με κανένα τρόπο να «πλησιάζει».
Η Royal Dutch Shell Petroleum Plc (Βασιλική Ολλανδική Εταιρεία Πετρελαίου Shell) ανήκει σε αυτή την κατηγορία όχι μόνο για το ρόλο της σε διάφορα μέρη του κόσμου σήμερα, αλλά και για ολόκληρη την ιστορία της.
Διαδήλωση ενάντια στη Shell στην Ιρλανδία
Δέλτα του Νίγηρα – η καθημερινή εξόντωση των Ογκόνι
Η Shell έχει κάνει γεωτρήσεις για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο Δέλτα του Νίγηρα στη Νιγηρία, από την δεκαετία του 1950. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα κατέγραψε πρωτοφανή κέρδη σε βάρος της πλήρους καταστροφής του περιβάλλοντος της περιοχής Ogoni (Ογκόνι). Η περιοχή έχει πληθυσμό περίπου 600.000 ανθρώπων Ogoni – μια από τις εθνικές μειονότητες της Νιγηρίας.
Η καταστροφή του περιβάλλοντος σε ορισμένες περιοχές των Ogoni είναι πια απόλυτη και μη αναστρέψιμη! Οι διαρροές πετρελαίου, οι αναφλέξεις φυσικού αερίου, η ρύπανση των ποταμών, της γης και της ατμόσφαιρας, είναι η καθημερινή και μόνιμη πραγματικότητα με την οποία ζει η φυλή των Ogoni. Δεν έχουν σχολεία, δεν έχουν νοσοκομεία και καμία υποδομή, παρ’ ότι πρόκειται για μία από τις πλουσιότερες περιοχές της Νιγηρίας. Εδώ οι άνθρωποι έχουν καταδικαστεί σε απάνθρωπες συνθήκες, που ισοδυναμούν με γενοκτονία, δεδομένου ότι ο μόνος τρόπος επιβίωσης είναι ενασχόληση με τη γεωργία και την αλιεία, που έχει καταστεί αδύνατη επειδή η γη και τα ποτάμια έχουν καταστραφεί από την ρύπανση. Οι άνθρωποι της περιοχής έχουν υποστεί επανειλημμένα βάναυσες επιθέσεις από στρατό και αστυνομία με ξυλοδαρμούς, βιασμούς καταστροφή των σπιτιών τους και δολοφονίες.
Το κίνημα
Ένα ισχυρό κίνημα αναπτύχθηκε εναντίον όλης αυτής της ανθρώπινης και περιβαλλοντικής καταστροφής στην περιοχή των Ogoni το 1990, το Movement For The Survival Of The Ogoni People – MOSOP (Κίνημα Για Την Επιβίωση Του Λαού των Ogoni) υπό την ηγεσία του Ken Saro Wiwa και άλλων που αγωνίστηκαν και πολέμησαν τη δικτατορία του στρατηγού Abacha και την πολυεθνική Shell Oil.
Με τις πρώτες επιτυχίες του κινήματος, άρχισε βάναυση επίθεση στους Ogoni οι οποίοι είδαν τα σπίτια τους να καταστρέφονται και μέλη της κοινότητάς τους να σκοτώνονται ή να ακρωτηριάζονται προκειμένου να τρομάξουν ώστε να μην μιλούν. Η στρατιωτική δικτατορία της Νιγηρίας και η Shell εργάζονται χέρι με χέρι με την πλήρη υποστήριξη των ιμπεριαλιστών – Ολλανδών, Αμερικανών, Βρετανών, κλπ.
Το 1994 το στρατιωτικό καθεστώς μαζί με τη Shell ενορχήστρωσε τη δολοφονία τεσσάρων πολιτικά μετριοπαθών ηγετών των Ogoni και στη συνέχεια κατηγόρησε τον Ken Saro Wiwa και άλλους ηγέτες του MOSOP για τις δολοφονίες! Οι τελευταίοι συνελήφθησαν βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν, ενώ οι Ολλανδοί, Βρετανοί, Αμερικανοί και οι κυβερνήτες του υπόλοιπου κόσμου γύρισαν την πλάτη – συμπεριλαμβανομένου, οφείλουμε να τονίσουμε, του Νέλσον Μαντέλα (που είναι «μια άλλη ιστορία», που μιλά πολύ δυνατά, άμα λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι η Νότια Αφρική μόλις έβγαινε από το Απαρτχάιντ).
Ένα χρόνο αργότερα οι εννέα αυτοί ηγέτες των Ogoni καταδικάστηκαν σε θάνατο από ένα ειδικά στημένο στρατιωτικό δικαστήριο με στημένους και πληρωμένους από την Shell ψευδομάρτυρες, για να καταθέσουν κατά των αγωνιστών (αυτό είναι κάτι που από τότε οι ψευδομάρτυρες αυτοί έχουν ανοιχτά ομολογήσει). Το αποτέλεσμα ήταν οι «Εννέα των Ογκόνι» (ο Ken Saro Wiwa και οκτώ σύντροφοί του) να απαγχονιστούν στις 10/11/1995, αποσιωπώντας οριστικά εννέα θαρραλέες και ριζοσπαστικές Αφρικανικές φωνές και κλείνοντας το στόμα ενός μεγάλου Αφρικανού συγγραφέα, στοχαστή και κοινωνικά ενεργού ακτιβιστή, του Ken Saro Wiwa.
Δεκατρία χρόνια
Οι οικογένειες των δολοφονημένων αγωνιστών πάλεψαν για δεκατρία χρόνια για να αποδείξουν την αθωότητα τους και τoν ολέθριο και εγκληματικό ρόλο της στρατιωτικής δικτατορίας και της Shell. Δεδομένου ότι δεν υπήρχε διεθνές δικαστήριο που θα μπορούσαν να απευθυνθούν, την υπόθεση τελικά πήγαν σε ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο στις ΗΠΑ χρησιμοποιώντας μια ασαφή νομοθεσία του 1789 (Alien Tort Statute – που επιτρέπει σε πολίτες άλλων χωρών να προσφύγουν σε ένα δικαστήριο των ΗΠΑ για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – κάτι που σίγουρα η αστική τάξη θα χτυπιέται που έχει ξεχάσει να αναιρέσει).
H Shell αρνήθηκε τις κατηγορίες περί καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενδεχόμενη ανάμειξη της σε εγκλήματα κατά του πληθυσμού, αλλά έδωσε 15,5 εκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση – ισχυριζόμενη δήθεν ότι επιτελούσε μια «ανθρωπιστική κίνηση». Κανένας, πολιτικά συνειδητός και ενημερωμένος άνθρωπος ασφαλώς δεν το πιστεύει αυτό. Αντίθετα, η χειρονομία αυτή αποτελεί στην ουσία παραδοχή του εγκλήματος.
Σε κάθε περίπτωση, τα αποδεικτικά στοιχεία εναντίον τους ήταν αδιάσειστα και αυτό εξηγεί γιατί η Shell προχώρησε σε εξωδικαστικό διακανονισμό, μια μέρα πριν από την δίκη. Τα αποδεικτικά στοιχεία κατά της Shell δείχνουν χωρίς αμφιβολία την άμεση συνεργασία μεταξύ της Shell, της στρατιωτικής δικτατορίας Νιγηρίας και τις άλλες ιμπεριαλιστικές κυβερνήσεις που όχι μόνο γνώριζαν τη συμπαιγνία, αλλά ήταν οι ίδιοι άμεσα εμπλεκόμενοι.
Ιρλανδία: Ακτιβιστές του MOSOP από τη Νιγηρία, στο County Mayo, σε υποστήριξη του αγώνα της κοινότητας του. Οι 9 σταυροί γράφουν τα ονόματα των ακτιβιστών που δολοφονήθηκαν από την Νιγηριανή Χούντα και την Shell το 1995
Από το 1995, η καταστροφή στο Δέλτα του Νίγηρα αυξάνεται χρόνο με το χρόνο, τίποτα δεν έχει γίνει για να διορθώσει την καταστροφή που έχει μετατρέψει μια πανέμορφη και εύφορη γη με τεράστιο φυσικό πλούτο και πόρους σε μια χέρσα περιοχή – και με αυτόν τον τρόπο η εξόντωση των Ογκόνι συνεχίζεται.
Από το Νίγηρα στην Ιρλανδία
Η Royal Dutch Shell μεταφέρει την απληστία και τις ίδιες αδίστακτες μεθόδους όπου βλέπει ότι υπάρχουν κέρδη ξεκαθαρίζοντας ότι τίποτα δεν θα σταθεί εμπόδιο στον δρόμο των κερδών της.
Το 1996 ανακαλύφθηκε η ύπαρξη φυσικού αερίου στην County Mayo (Kομητεία Mayo) στη βορειοδυτική Ιρλανδία από την Enterprise Oil, μια Βρετανική εταιρεία που αγοράστηκε στη συνέχεια από την Shell – το 2002.
Για να την προετοιμασία του εδάφους για το τι έμελλε να ακολουθήσει, η Ιρλανδική κυβέρνηση από το 1987 κατάργησε το νόμο που παραχωρούσε το 50% των κερδών στο κράτος, μειώνοντάς τα στο 0%. Κατάργησε επίσης όλα τα άλλα δικαιώματα που μπορούσε να έχει το κράτος που ανέρχονταν σε ένα επιπλέον 16% των κερδών.
Το 1992 προχώρησαν παραπέρα, μειώνοντας και τη φορολογία. Μείωσαν τον φορολογικό συντελεστή επί των κερδών από την πώληση των φυσικών πόρων από 50% σε 25%, επιτρέποντας επίσης στις εταιρείες να διαγράψουν μέχρι και το 100% των φορολογικών υποχρεώσεών τους λόγω δαπανών ακόμα και σε άλλες χώρες – εκτός δηλαδή της Ιρλανδίας!
Η αξία του φυσικού αερίου και πετρελαίου στην County Mayo υπολογίζεται ότι είναι πάνω από 420 δισ. ευρώ. Με αυτές τις συμφωνίες η ιρλανδική κυβέρνηση παραχωρεί στην ουσία όλο αυτό τον πλούτο στη Shell χωρίς να δεσμεύει την τελευταία σε τίποτα, ούτε καν στην πληρωμή φόρων επί των κερδών της, αφού η Shell μπορεί να επικαλεστεί ακόμα και δαπάνες σε κάποιο άλλο μέρος του πλανήτη για να μην πληρώσει!
Η Shell και η Ιρλανδική κυβέρνηση ισχυρίζονται ότι 60% των αναγκών φυσικού αερίου της Ιρλανδίας θα καλύπτονται από αυτήν την επιχείρηση, αλλά, και πάλι, η θεωρία δεν αντιστοιχεί στην πράξη, αφού η ίδια συμφωνία λέει ότι η Shell δεν έχει υποχρέωση να πωλήσει στην Ιρλανδική αγορά αλλά είναι ελεύθερη να εξάγει όλο το φυσικό αέριο.
Πέρα από την περιβαλλοντική ασχήμια που θα προκαλέσουν οι «επενδύσεις» της Shell, το βασικό πρόβλημα που ανησυχεί την κοινότητα είναι ότι αυτό το συγκεκριμένο εγχείρημα (ονομάζεται Corrib Gas Project – Έργο Aερίου Corrib) είναι ένα πείραμα με τεράστιους κινδύνους για το περιβάλλον και την κοινότητα. Σύμφωνα μ’ αυτό θα μεταφερθεί ακατέργαστο φυσικό αέριο από το πεδίο Corrib, 83 χλμ από την ακτή στα διυλιστήρια, μέσω σωλήνων που θα τοποθετηθούν μόλις 11/4 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Το φυσικό αέριο θα περιέχει προσμίξεις που το κάνουν ιδιαίτερα τοξικό και εξαιρετικά διαβρωτικό των σωλήνων με σοβαρούς κινδύνους εκρήξεων. Επιπλέον, το ακατέργαστο υγραέριο δεν έχει καμία μυρωδιά – σε περίπτωση διαρροής οι κάτοικοι δεν θα έχουν καμιά προειδοποίηση!
Το County Mayo αντιστέκεται
Γι ‘ αυτό δεν αποτελεί έκπληξη ότι από το 2002 μέχρι σήμερα η Shell βρήκε τεράστια εμπόδια στα σχέδιά της, καθώς ο τοπικός πληθυσμός έχει ταχθεί ενεργά κατά του έργου. Ωστόσο, η Shell επιμένει, γιατί τα κέρδη που εμπλέκονται είναι τεράστια και γιατί έχει την πλήρη υποστήριξη της Iρλανδικής κυβέρνησης. Έχουν εξαγοράσει πολιτικούς (τόσο τους τοπικούς όσο της κεντρικής σκηνής) και επιχειρούν συστηματικά τη δωροδοκία των κατοίκων της περιοχής για να πετύχουν τους στόχους τους. Σαν αποτέλεσμα έχουν δημιουργηθεί διχασμοί μέσα στην Κοινότητα («διαίρει και βασίλευε» – η συνηθισμένη μέθοδος). Κάποιοι κάτοικοι έχουν αποδεχθεί μια πενιχρή πληρωμή για να παραχωρήσουν τη γη τους. Από κάποιους ψαράδες έχουν αγοράσει τα δικαιώματα αλιείας τους. Σε άλλους δίνουν υποσχέσεις για θέσεις εργασίας. Άλλοι όμως, παρέμειναν στον αγώνα για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος και της διαβίωσής τους.
Ψέματα, καταστολή και διαφθορά
Η Shell απασχολεί λιγότερους από 1000 εργαζόμενους για να κατασκευάσει την πλατφόρμα άντλησης και το διυλιστήριο ενώ ο τελικός αριθμός των μόνιμων θέσεων εργασίας θα είναι κάπου μεταξύ 130-170. Γι’ αυτό και οι υποσχέσεις τους ότι θα φέρουν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στην περιοχή είναι ανοησίες.
Η ιρλανδική κυβέρνηση μετά από αίτηση της Shell χρησιμοποίησε εκατοντάδες αστυνομικούς που με βίαια κατασταλτικά μέσα προσπαθούν να σταματήσουν το κίνημα διαμαρτυρίας. Αρχικά επέλεξαν την τακτική «καμία σύλληψη» γατί δεν ήθελαν, όπως οι ίδιοι είπαν, «να δημιουργήσουν μάρτυρες μέσα στους διαδηλωτές». Αυτό όμως σύντομα άλλαξε. Οι εντελώς ειρηνικές διαδηλώσεις βρήκαν απέναντι τους την ωμή βία, άνθρωποι έχουν ξυλοκοπηθεί, έχουν υποστεί εκφοβισμούς και απειλές, έχουν συλληφθεί.
Το 2005 η ιρλανδική κυβέρνηση παραχώρησε το χωρίς προηγούμενο δικαίωμα της «υποχρεωτικής πώλησης» σε ιδιωτικές εταιρίες – κάτι που κατά κανόνα ισχύει μόνο για τις κυβερνήσεις. Δηλαδή, όταν η Shell αποφασίσει ότι χρειάζεται κάποιο τμήμα γης, μπορεί να το απαλλοτριώσει – ο ιδιοκτήτης του είναι υποχρεωμένος να της το πουλήσει! Πέντε διαδηλωτές που αρνήθηκαν στην Shell την πρόσβαση στην γη τους παράβηκαν μ’ αυτό τον τρόπο το νόμο και κατάληξαν στη φυλακή, όπου κρατήθηκαν για 94 μέρες!
Shell to Sea
Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία του κινήματος «Shell To Sea» ( Η Shell στη θάλασσα) σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, με την υποστήριξη του MOSOP από τη Νιγηρία. Σ’ αυτό έχει ενεργή συμμετοχή ο αδελφός του Ken Saro Wiwa, Owens Saro Wiwa, που πήγε στην County Mayo με άλλους ακτιβιστές για να βοηθήσουν τον αγώνα.
Σωλήνες αερίου της Shell διασχίζουν το χωριό των Ογκόνι
Μετά την απελευθέρωση του από τη φυλακή, ένας από αυτούς που εναντιώθηκαν στην Shell, ο Pat O’Donnell, αγρότης, ξυλοκοπήθηκε και χρειάστηκε νοσηλεία.
Ενώ στην περίπτωση του Willie Corduff, ψαρά, ο οποίος είχε απειληθεί επανειλημμένα, τελικά τέσσερις μασκοφόροι μπήκαν στο αλιευτικό σκάφος του και το βύθισαν, δίνοντάς του μερικά λεπτά για να στείλει SOS και να φορέσει το σωσίβιο! Όταν η υπόθεση έφτασε στο δικαστήριο, το τελευταίο αποφάσισε ότι… επειδή το πλοίο είχε βυθιστεί στη θάλασσα δεν μπορούσαν να βρεθούν τεκμήρια!
Η Maura Harrington, διευθύντρια σχολίου, φυλακίστηκε δύο φορές κατηγορούμενη ότι χαστούκισε αστυνομικό! Εκτός από την φυλάκιση η δικαστής διέταξε να… εξεταστεί από ψυχίατρο!
Ο βρώμικος ρόλος της «δικαιοσύνης» και των ΜΜΕ
Η εν λόγω δικαστής είναι η Mary Devins, σύζυγος του υπουργού Jimmy Devins του τότε κυβερνώντος κόμματος, Fianna Fail, που άνοιξε το δρόμο στην Shell. O Devins είχε κάθε λόγο να υποστηρίζει το έργο της Shell, δεδομένου ότι είναι… μέτοχος στην Standard Life – η εταιρεία αυτή κατέχει 46 εκατομμύρια μετοχές στην Shell Oil.
Ο πανικός της Ιρλανδικής κυβέρνησης και της Royal Dutch Shell, λόγω της μεγάλης αντίστασης της τοπικής κοινωνίας, ήταν τέτοιος που δεν έχουν μόνο χρησιμοποιήσει υπερβολικά μεγάλους αριθμούς αστυνομικών καθώς και άνδρες ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας, αλλά έστειλαν στην περιοχή δύο Ιρλανδέζικα πολεμικά πλοία και ένα αεροπλάνο της Πολεμικής Αεροπορίας! Όλα αυτά ενάντια σε μια μικρή κι αδύναμη κοινότητα που αποτελείτε από ψαράδες και αγρότες!
Ιρλανδία: «Η Shell διασφαλίζει την υγεία σας, την ασφάλεια σας και το περιβάλλον»
Τα μέσα ενημέρωσης στην Ιρλανδία έχουν στραφεί εναντίον της Κοινότητας και συγκεκριμένων ατόμων, συσκοτίζοντας τα πραγματικά γεγονότα και υπερασπίζοντας προκλητικά τα συμφέροντα της πολυεθνικής. Και πως θα μπορούσε να ήταν αλλιώς, όταν ο γίγαντας των μέσων ενημέρωσης, Tony O’Reilley, κατέχει επίσης την Providence Resources, μια επιχείρηση εξερεύνησης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου με συμφέροντα στην Ιρλανδία και σε άλλα μέρη του κόσμου; Παρόλα αυτά υπάρχουν πάντα ακέραιοι δημοσιογράφοι τους οποίους η Shell προσπαθεί να χειραγωγήσει και να εκφοβίσει.
Παρά τις δυσκολίες, ο αγώνας κατά της Shell στην County Mayo είναι ζωντανός και ακμαίος. Ως εκ τούτου, το έργο της Shell έχει πέσει εκτός χρονοδιαγραμμάτων. Αναμένουν τώρα τη πρώτη ροή αερίου να είναι το 2015, σε αντίθεση με την αρχικά προβλεπόμενη ημερομηνία του 2011. Επίσης το αρχικά προβλεπόμενο κόστος των 800 εκατ. € έχει εκτοξευτεί σε 3.36 δις ευρώ, σύμφωνα με τον τελευταίο υπολογισμό.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως η ιστορία της Shell και του ιδρυτή της, Sir Henri Deterding, είναι «σκοτεινή». Ήταν μέλος του ναζιστικού κόμματος δίνοντας πλήρη υποστήριξη στον Χίτλερ. Χρησιμοποίησε καταναγκαστική εργασία, κατέδωσε Εβραίους εργαζόμενους σ’ αυτόν καθώς και άλλους ανεπιθύμητους (κατά αυτόν) στους Ναζί και χρηματοδότησε τον Χίτλερ κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Για όλους αυτούς τους λόγους
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η διαφήμιση της Royal Dutch Shell Petroleum Plc στο Κόκκινο 105.5 αποτελεί ένα θεμελιώδες λάθος. Όχι μόνο από σεβασμό προς τους δολοφονημένους «Εννέα των Ogoni» και την συνεχιζόμενη καταστροφή της περιοχής και των Οgoni. Πρέπει επίσης να γίνει συνείδηση το τι συμβαίνει στην Ιρλανδία και αλλού (που το άρθρο αυτό δεν έχει αναφερθεί). Αυτό πρέπει να το παραλληλίσουμε με το τι συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα και ειδικά με το Eldorado Gold στις Σκουριές. Εκεί ασκείται η ίδια αλαζονεία και αδιαφορία για τον τοπικό πληθυσμό και το περιβάλλον και οι ίδιοι μέθοδοι ωμής βίας.
Αντί να δίνεται διαφημιστικός χώρος για να αυξήσει το προφίλ και τα κέρδη της η Shell, θα ήταν πιο επωφελής για τον αγώνα μας να γίνουν προγράμματα που να εκθέτουν την υποκρισία και τα εγκλήματα της Shell στην περιοχή Ogoni στο Δέλτα του Νίγηρα, στην Ιρλανδία και αλλού. Που να αποκαλύπτουν τα σημερινά σχέδια της Shell για γεωτρήσεις στην Αρκτική! Που να τιμούν τους Νιγηριανούς αγωνιστές που εκτελέστηκαν, το μεγάλο Νιγηριανό συγγραφέα Ken Saro Wiwa και τους συντρόφους του, τις εκατοντάδες των ανθρώπων που έχουν σκοτωθεί, ακρωτηριαστεί και κακοποιηθεί σε αυτόν τον αγώνα για να προστατεύσουν το περιβάλλον και την επιβίωση των κοινοτήτων τους.
Η περιβαλλοντική και κοινωνική καταστροφή που έχει προκληθεί στο Δέλτα του Νίγηρα είναι ο φόβος του λαού της County Mayo στην Ιρλανδία με τον οποίον ζουν καθημερινά. Ήδη η ρύπανση έχει εμφανιστεί σε ποτάμια και στο βυθό της θάλασσας, όπου ρίχνουν τα απορρίμματα των έργων και ενώ η παραγωγή φυσικού αερίου δεν έχει καν αρχίσει.
Πέρυσι, στην παλιρροιακή εκβολή Sruwaddacon, εμφανίστηκε κάτι πολύ παράξενο. Εμφανίστηκαν χοχλακούσες λακκούβες (καταβόθρες) κάποιες με βάθος μέχρι και τρία μέτρα και διαμέτρο επίσης τριών μέτρων που αναδύανε μια αποκρουστική μυρωδιά. Είναι εδώ όπου η Shell είχε σκάψει σήραγγες. Η Shell ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει τίποτα ανησυχητικό. Οι κάτοικοι της περιοχής φυσικά δεν την πιστεύουν και είναι πολύ ανήσυχοι – πιστεύουν ότι μπορεί να υπάρχει κάποια διαρροή στη σήραγγα, σίγουρα κάτι γίνεται κάπου πολύ σοβαρό και πολύ επικίνδυνο. Είναι νωρίς για να γνωρίζουμε την έκταση των καταστροφών. Όταν όμως αποκαλυφθούν η Shell θα χρησιμοποιήσει ασφαλώς την παλιά και τετριμμένη δικαιολογία του «σαμποτάζ», για να αποφύγει τις όποιες αποζημιώσεις! Και ενώ η τοπική κοινωνία θα υποφέρει τις συνέπειες, η Shell θα συνεχίσει ι να κερδίζει ασύλληπτα ποσά και να πράττει τα εγκλήματα της.
Ένα πράγμα είναι όμως σίγουρο, σε αυτό το στάδιο της καπιταλιστικής ανάπτυξης που τα εθνικά κράτη μετατρέπονται σε μαριονέτες των πολυεθνικών, οι οποίες είναι οι πραγματικοί κυρίαρχοι και επιβάλουν τα σχέδια τους ατιμωρητί, η Ιρλανδική κυβέρνηση δεν πρόκειται να πιέσει την Shell ούτε θα ενοχληθεί με την παραγραφή των ευθυνών της για τις καταστροφές που θα έχει προκαλέσει.
Γυναίκες της κοινότητας Ογκόνι αποξεραίνουν ταπιόκα
Κι έτσι αυτό που απομένει για τον λεγόμενο «απλό λαό» που στον αγώνα του να υπερασπίσει το περιβάλλον, τις κοινότητες και τα μέσα διαβίωσης του, αποδεικνύει ότι δεν είναι καθόλου τόσο «απλός», είναι αυτό που με αγωνιστική συνέπεια οι άνθρωποι της County Mayo στην Ιρλανδία και των Ogoni, στο Δέλτα του Νίγηρα δηλώνουν:
«δεν έχουμε καμία επιλογή παρά να πολεμήσουμε και θα πολεμήσουμε για να υπερασπίσουμε της κοινότητες και το περιβάλλον μας».
