Ένα ανέλπιστα καλό νέο για τις γυναικείες διεκδικήσεις, έρχεται από μια χώρα που σίγουρα δεν το περιμέναμε! Στη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, όπου η οπισθοδρόμηση και η αμφισβήτηση ακόμη και των πιο στοιχειωδών δικαιωμάτων των γυναικών κερδίζει έδαφος κάθε μέρα που περνάει, τρεις αδερφές που σκότωσαν τον πατέρα τους μετά από χρόνια βίας και σεξουαλικής κακοποίησης δικαιώνονται. Περίπου ενάμιση χρόνο μετά τη σύλληψή τους το καλοκαίρι του 2018, οι κατηγορίες ενάντια στις αδερφές Μαρία, Αγκελίνα και Κρεστίνα Χατζατουριάν για φόνο εκ προ μελέτης, μετατράπηκαν σε κατηγορίες για ανθρωποκτονία σε άμυνα.
Μια μακρόχρονη ιστορία βίας
Οι τρεις αδερφές κάλεσαν μόνες τους την αστυνομία αφότου σκότωσαν τον πατέρα τους. Την ίδια μέρα τους είχε επιτεθεί, τις είχε χτυπήσει και χρησιμοποίησε εναντίον τους σπρέι πιπεριού. Περίμεναν να κοιμηθεί και του επιτέθηκαν με μαχαίρι, τραυματίζοντάς τον θανάσιμα, αφού πλέον αντιλαμβάνονταν πως αν δεν προστάτευαν μόνες τους τη ζωή τους, θα βρίσκονταν οι ίδιες νεκρές. Πραγματικά, κανείς δεν είχε σκοπό να τερματίσει τον πολυετή βασανισμό τους. Η μητέρα τους, την οποία ο Χατζατουριάν έδιωξε με απειλές από το σπίτι πριν λίγα χρόνια μετά από πολυετή κακοποίηση, τον κατήγγειλε στην αστυνομία η οποία αρνήθηκε να αναλάβει δράση.
Έτσι, τα κορίτσια που είχαν υποστεί από τα παιδικά τους χρόνια βία και σεξουαλική κακοποίηση από τα χέρια του πατέρα τους, αναγκάστηκαν να πάρουν την κατάσταση στα δικά τους χέρια. Όπως ήταν αναμενόμενο, η αστυνομία και το δικαστικό σύστημα δεν τις αντιμετώπισαν σαν θύματα, αλλά σαν εγκληματίες, έτσι σε πρώτη φάση ασκήθηκαν εναντίον τους κατηγορίες για φόνο εκ προ μελέτης. Αν οι τρεις κοπέλες καταδικάζονταν για αυτή την κατηγορία, θα βρίσκονταν αντιμέτωπες με δέκα έως είκοσι χρόνια φυλάκισης.
Ένα βήμα πριν την ελευθερία, χάρη στις μαζικές κοινωνικές αντιδράσεις
Αν και η υπόθεση δεν έχει λήξει σε όλες της τις νομικές της λεπτομέρειες, η περιπέτεια των κοριτσιών αναμένεται να τελειώσει σύντομα. Τίποτα όμως από όλα αυτά δε θα είχε συμβεί αν δεν υπήρχαν κοινωνικές αντιδράσεις, κινητοποιήσεις και οι μακρόχρονες εκστρατείες από μια σειρά φεμινιστικές οργανώσεις. Ανάμεσά τους, η «Σοσιαλιστική Φεμινιστική Εναλλακτική» (το γυναικείο τμήμα της αδελφής οργάνωσης του «Ξ» στη Ρωσία) που παλεύει εδώ και μήνες για να πάρει η υπόθεση τη δημοσιότητα που της αρμόζει και να μάθει η κοινωνία τι πραγματικά συνέβη. Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, σήμερα το 90% της ρωσικής κοινωνίας αναγνωρίζει ότι η ενδοοικογενειακή βία είναι μια ανεπίτρεπτη, εγκληματική πράξη.
Το δικαίωμα στην αυτοάμυνα
Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, το 80% των γυναικών που κρατούνται στις ρωσικές φυλακές για φόνο, έχουν στην πραγματικότητα σκοτώσει σε άμυνα κάποιο συγγενικό πρόσωπο που τις κακοποιούσε. Η κατάσταση αυτή πηγάζει στην αντίληψη ότι η βία που μπορεί να δέχεται μια γυναίκα στο σπίτι της είναι «οικογενειακή υπόθεση», κάτι που δεν ενδιαφέρει τη δικαιοσύνη ή την κοινωνία, αλλά κάτι που πρέπει «να λύσει το ζευγάρι». Μόνο που όταν το μέλος του ζευγαριού που κακοποιείται συστηματικά αποφασίζει να αμυνθεί, η πράξη αυτή αφορά ξαφνικά το δικαστικό σύστημα και την κοινωνία, παύει να είναι ιδιωτική υπόθεση και γίνεται «εγκληματική ενέργεια». Η αντίληψη αυτή διαπερνά το δικαστικό σύστημα όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά και σε πολλές ακόμη χώρες του κόσμου. Έτσι, στις λίγες περιπτώσεις που τα δικαστήρια αποφασίζουν να δικαιώσουν το θύμα, έχουμε κάθε λόγο να χαιρόμαστε, αν και ο δρόμος για την πραγματική ισότητα παραμένει πολύ μακρύς, παρά τις σποραδικές νίκες και είναι συνδεδεμένος με την αλλαγή της κοινωνίας.
Η εκστρατεία συνεχίζεται
Η «Σοσιαλιστική Φεμινιστική Εναλλακτική» θα συνεχίσει να παλεύει για την πλήρη δικαίωση των αδερφών Χατζατουριάν, διεκδικώντας να αναλάβει το κράτος να δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες ώστε να συνεχίσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια, ασφαλείς από τα μέλη της οικογένειας του πατέρα τους που ενδεχομένως θα προσπαθήσουν να εκδικηθούν, αλλά και για να είναι τα τελευταία θύματα ενδοοικογενειακής βίας! Πέρα από το να στέκονται στο πλευρό των θυμάτων, οι γυναικείες οργανώσεις πρέπει να διεκδικήσουν ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, δομές υποστήριξης κακοποιημένων γυναικών, εκπαίδευση των κρατικών λειτουργών που χειρίζονται σχετικές υποθέσεις, ώστε να αντιμετωπίζονται με την απαιτούμενη σοβαρότητα και να μην αναγκάζονται τα θύματα να διαλέξουν αν θα σκοτώσουν, ή αν θα πεθάνουν.
