Πολύ ικανοποιημένους άφησε όλους όσους συμμετείχαν, συνολικά 130 περίπου συντρόφους και συντρόφισσες,, η εκδήλωση που οργάνωσαν από κοινού το «Ξεκίνημα» και η «Αριστερή Ριζοσπαστική Κίνηση» (ΑΡΚ) την Τετάρτη 25/10 στο χώρο Art Garage με θέμα
«Οκτώβρης 1917-2017: 100 χρόνια από τη χρονιά που άλλαξε τον κόσμο».
Την εκδήλωση συντόνισαν η Σίσσυ Βελισσαρίου εκ μέρους της ΑΡΚ και η Χριστίνα Ζιάκα εκ μέρους του «Ξ». Μετά από μια σύντομη εισαγωγή από το προεδρείο ο λόγος δόθηκε στον σ/φο Σεραφείμ Σεφεριάδη, αναπληρωτή καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο, που έκανε το άνοιγμα της εκδήλωσης.
Σεραφείμ Σεφεριάδης
Ο σ. Σεφεριάδης ξεκίνησε την ομιλία του αναφερόμενος σε δυο επικίνδυνες απόψεις που στηρίζονται στην παραποίηση των γεγονότων της Οκτωβριανής Επανάστασης:
- Η πρώτη είναι αυτή που ταυτίζει την επανάσταση με την σταλινική της παραμόρφωση,
- Η δεύτερη αυτή που αποσιωπά τα εγκλήματα του Σταλινισμού ή/και τα εξωραΐζει.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε 3 κορυφαίες παρακαταθήκες του Οκτώβρη όσον αφορά το όραμα, την πολιτική και την πάλη.
Εξήγησε ότι σε επίπεδο οράματος ο σοσιαλισμός ως επιδίωξη επαγγέλλεται μια βαθιά ουσιαστική, κοινωνική δημοκρατία, με δημοκρατικό έλεγχο της παραγωγής και σχεδιασμό της οικονομίας – που αποτελεί και την μόνη ρεαλιστική απάντηση στην καπιταλιστική κρίση.
Στο πεδίο της πολιτικής αναφέρθηκε στο πως ο Οκτώβρης ξεκαθάρισε πόσο λανθασμένη είναι η «θεωρία των σταδίων» και η μάταιη αναζήτηση μιας κάποιας «προοδευτικής» αστικής τάξης με την οποία η Αριστερά υποτίθεται ότι πρέπει να συνεργαστεί – με ολέθρια αποτελέσματα. Αντίθετα, η Οκτωβριανή Επανάσταση έδειξε ότι προϋπόθεση της επιτυχίας της σοσιαλιστικής υπόθεσης είναι η κατάληψη της εξουσίας από τους εργαζόμενους.
Όσον αφορά τις μεθόδους πάλης, μίλησε για το γεγονός πως οι Μπολσεβίκοι ήταν το πιο δημοκρατικό κόμμα στην Ιστορία, με πλατιά εσωκομματική ελευθερία, αναφέροντας μια σειρά από παραδείγματα που το επιβεβαιώνουν: το γεγονός ότι ο Λένιν ήταν μειοψηφία στην ΚΕ τον Απρίλη του ‘17 αλλά κέρδισε την πλειοψηφία στηριγμένος στη βάση του κόμματος, το παράδειγμα των Ζηνόβιεφ και Κάμενεφ τον Σεπτέμβρη του ‘17 και το παράδειγμα της αντιπολίτευσης που υπήρχε μέσα στο στράτευμα την περίοδο του εμφύλιου πολέμου. Τέλος μίλησε για την εναιο-μετωπική προσέγγιση των Μπολσεβίκων, την ενωτική τους στάση και την ανάγκη της συγκρότησης στο σήμερα ενός επαναστατικού πόλου. Την εισήγηση του σ. Σεφεριάδη μπορείτε να την δείτε στο xekinima.org, 29.10.2017.
Ελένη Μήτσου – «Ξεκίνημα»
Στη συνέχεια το λόγο πήρε η σ. Ελένη Μήτσου εκ μέρους του «Ξ». Ξεκίνησε την τοποθέτηση της αναφερόμενη στη σημασία της Οκτωβριανής Επανάστασης σαν της πρώτης πετυχημένης προσπάθειας όχι μόνο να καταληφθεί η εξουσία από την εργατική τάξη, αλλά και να κρατηθεί. Εξήγησε το πώς η Οκτωβριανή Επανάσταση αφομοίωσε τα συμπεράσματα της Παρισινής Κομμούνας που πνίγηκε στο αίμα, και τόνισε το γεγονός ότι δεν υπάρχει ειρηνικός τρόπος ανατροπής του καπιταλισμού.
Στη συνέχεια μίλησε για το επαναστατικό κύμα που ξέσπασε στην Ευρώπη μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και τις ήττες των εξεγέρσεων και των επαναστάσεων σε αυτές τις χώρες. Σ’ αυτό το επαναστατικό κύμα οι Μπολσεβίκοι είχαν επενδύσει τα μέγιστα, όμως η ήττα των επαναστάσεων στην Ευρώπη είχαν σαν συνέπεια την απομόνωση του πρώτου εργατικού κράτους στην ιστορία, πράγμα που είχε τραγικές συνέπειες για την μετέπειτα πορεία της επανάστασης και τον σταλινικό εκφυλισμό της.
Εξήγησε ότι σε πρώτη φάση οι ήττες των ευρωπαϊκών επαναστάσεων ήταν αποτέλεσμα της απειρίας και αδυναμίας των νεοδημιούργητων Κομμουνιστικών Κομμάτων, στη συνέχεια όμως ήταν αποτέλεσμα του σαμποτάζ από τη σταλινική γραφειοκρατία.
Αναφέρθηκε επίσης στην εμπειρία των Σοβιέτ (Συνελεύσεων) όχι μόνο σαν την πιο δημοκρατική μορφή οργάνωσης, αλλά και σαν τη «δομή» μέσα από την οποία οργανώθηκε και νίκησε η Επανάσταση εγκαθιδρύοντας την εργατική εξουσία.
Τέλος αναφέρθηκε στη γλώσσα και το πρόγραμμα που επέλεξαν οι Μπολσεβίκοι για να κερδίσουν την πλειοψηφία στα Σοβιέτ. Μίλησε για τα μεταβατικά αιτήματα που πρότειναν και την σύνδεση που έκαναν με την ανάγκη της σοσιαλιστικής ανατροπής.
Σπύρος Μπενετάτος – ΑΡΚ
Τον λόγο έπειτα πήρε ο Σπύρος Μπενετάτος από την ΑΡΚ. Ξεκίνησε αναφέροντας πως η Οκτωβριανή Επανάσταση, παρά τον εκφυλισμό και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, εξακολουθεί να προκαλεί δέος. Τα 100χρονα της Επανάστασης δεν είναι ένα «τυπικό» που ακολουθούμε για λόγους «ευλάβειας» αλλά επειδή παραμένει κορυφαία στιγμή της επαναστατικής μας συνείδησης. Στάθηκε στο γεγονός ότι ήταν η πρώτη φορά στην Ιστορία που «της γης οι κολασμένοι» πήραν την εξουσία και την κράτησαν κόντρα στις επιθέσεις της εγχώριας και διεθνούς καθεστηκυίας τάξης.
Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οι ηγέτες της Οκτωβριανής Επανάστασης ήξεραν ότι αυτή δεν θα ήταν ολοκληρωμένη, αλλά ήταν το πρώτο βήμα της διεθνούς σοσιαλιστικής επανάστασης, πρώτα και κύρια στην Γερμανία.
Μίλησε για την ήττα της Επανάστασης και για την δυσκολία της Αριστεράς να την χειριστεί αποτελεσματικά.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην σχέση μεταξύ της επανάστασης του Φλεβάρη και του Οκτώβρη και για το πώς η δημοκρατική διεκδίκηση ήταν τελικά διεκδίκηση της εξουσίας από πλευράς των λαϊκών στρωμάτων.
Εξήγησε πως αυτό που συνέβαινε ήταν ένας πόλεμος με επίδικο την ταξική εξουσία στον οποίο οι πληβείοι κατανόησαν πως η μόνη ρεαλιστική επιλογή ήταν η συντριβή της πολιτικής δύναμης του ταξικού αντιπάλου. Τόνισε πως η Οκτωβριανή Επανάσταση συνιστά έναν θαυμαστό και εξαιρετικά επιτυχή συνδυασμό κινηματικής ορμής και πολιτικής ηγεσίας.
Δημήτρης Παπαζαχαρίας – Ανασύνθεση ΟΝΡΑ
Ο Δημήτρης Παπαζαχαρίας εκ μέρους της «Ανασύνθεσης» – Οργάνωσης Νεολαίας Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΟΝΡΑ) ανάφερε ότι η Οκτωβριανή Επανάσταση δεν ήταν μια τέλεια ιστορική στιγμή χωρίς προβλήματα· αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να την θεωρήσουμε ούτε καν εξ’ αμελείας ένοχη για εκ προμελέτης εγκλήματα όπως αυτά του Σταλινισμού στη δεκαετία του ’30.
Ανέφερε ότι η Οκτωβριανή Επανάσταση μας θυμίζει ότι το ζήτημα της εξουσίας οφείλει να βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη της Αριστεράς, όπως και οι επαναστατικές ενέργειες για την επιτυχία της κατάληψης της.
Μιλώντας για τα όρια της επανάστασης υποστήριξε πως αυτή δεν αρκεί επουδενί για να πέσει ο καπιταλισμός, αλλά σίγουρα αποτελεί σημείο καμπής. Εξέφρασε την άποψη πως η επανάσταση δεν μπορεί να τίθεται ως αυτοσκοπός από την Αριστερά, αλλά αν κάτι θα μπορούσε να είναι αυτοσκοπός αυτός πρέπει να είναι η ανατροπή του καπιταλισμού και η οικοδόμηση του κομμουνισμού.
Μιλώντας για την κοινωνία που γέννησε την Οκτωβριανή Επανάσταση αναφέρθηκε στην έλλειψη επιστημονικού δυναμικού με προλεταριακή κουλτούρα, κάτι που ανάγκασε τους Μπολσεβίκους να στηριχτούν σε αστικά στοιχεία, πράγμα που συνέβαλε καθοριστικά στην γραφειοκρατικοποίηση του κόμματος και της κοινωνίας. Ανέφερε τέλος ότι σήμερα έχουμε ένα σημαντικό επιστημονικό δυναμικό που βρίσκεται κοντά στην Αριστερά, που προλεταριοποιείται γοργά, αλλά, από την άλλη και μια κουλτούρα καταναλωτισμού που δημιουργεί μικροαστικές αυταπάτες.
Γιάννης Ανδρουλιδάκης – «Ροσινάντε»
Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης εκ μέρους της αναρχοσυνδικαλιστικής πρωτοβουλίας «Ροσινάντε» στάθηκε αρχικά στο γεγονός ότι η ΑΡΚ, το Ξεκίνημα και η Ροσινάντε έχουν βρεθεί πολλές φορές μαζί στον δρόμο το τελευταίο διάστημα.
Συνέχισε αναπτύσσοντας την άποψή του ότι αυτό που συνέβη τον Οκτώβρη δεν ήταν επανάσταση, αλλά επανάσταση ήταν αυτό που έγινε τον Φλεβάρη – και από τότε ξεκίνησε μια διαπάλη μεταξύ αστικών και εργατικών στοιχείων μέσα στο κίνημα και την κοινωνία. Τόνισε πως, κατά τη γνώμη του ρεύματος που εκπροσωπεί, τον Οκτώβρη δεν είχαμε μια διαδικασία κοινωνικού μετασχηματισμού.
Μίλησε για την καθυστέρηση της Ρωσίας και το γεγονός ότι αυτοί που ξεκίνησαν το επαναστατικό κίνημα στην χώρα ζούσαν κατά βάση στις μεγαλουπόλεις και ήταν κυρίως κομμάτι της κρατικής γραφειοκρατίας με σχέσεις με την Δύση με όρους πολιτικούς περισσότερο παρά κοινωνικούς. Έκφρασε την άποψη ότι οι Μπολσεβίκοι ήταν περισσότερο συνέχεια αυτού του φωτισμένου ρεύματος διανοουμένων παρά γέννημα του εργατικού κινήματος.
Αναφέρθηκε στη συνέχεια στο κίνημα των Σοβιέτ σαν αποτέλεσμα της ανωριμότητας, της πολιτικής και της οργανωτικής καθυστέρησης του ρωσικού προλεταριάτου και της έλλειψης οικονομικών οργανώσεων της εργατικής τάξης στη χώρα.
Υποστήριξε ότι η πολιτική των Μπολσεβίκων ήταν η βίαιη καταστολή των πολιτικών τους αντιπάλων αναφερόμενος αρχικά στη διάλυση της Συντακτικής Συνέλευσης σαν προσπάθεια επιβολής της εξουσίας τους και στη συνέχεια στο κίνημα του Μάχνο και τα γεγονότα της Κρονστάνδης.
Δημοσθένης Παπαδάτος – Δικτύωση Ριζοσπαστικής Αριστεράς
Ο Δημοσθένης Παπαδάτος εκ μέρους της Δικτύωσης Ριζοσπαστικής Αριστεράς ξεκίνησε με μια αναφορά στο γεγονός ότι σήμερα δεν υπάρχει επαναστατικό φόβητρο όπως του 1917. Υποστήριξε ότι σήμερα θυμόμαστε περισσότερο την ήττα και τον εκφυλισμό της Οκτωβριανής Επανάστασης παρά τα επιτεύγματα της. Ανέφερε στη συνέχεια ότι η συστημική κρίση που ζούμε ξανακάνει επίκαιρη την συζήτηση για την επανάσταση, όμως δεν υπάρχει ούτε επαναστατική συνθήκη, ούτε ύπαρξη ελκυστικού υποδείγματος.
Στάθηκε στο συμπέρασμα ότι οποιαδήποτε μεταρρύθμιση σήμερα «απαγορεύεται» όπως απέδειξε και το ελληνικό παράδειγμα. Στη συνέχεια ανέφερε ότι το δίλημμα του 1917 ήταν αν την εξουσία θα την έπαιρναν οι Μπολσεβίκοι ή αν θα επικρατούσε μια στρατιωτική δικτατορία των Λευκών, ενώ στάθηκε στο πως και τότε δεν μπορούσαν να εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις.
Τέλος αναφέρθηκε στους λόγους που οδήγησαν στην ήττα της Επανάστασης στεκόμενος ιδιαίτερα στην καθυστέρηση της χώρας, την διεθνή απομόνωση και τις έκτακτες συνθήκες που αντιμετώπισε, ενώ άσκησε κριτική στο λενινισμό για αυταρχικές τάσεις υποστηρίζοντας ότι δεν μπορούμε να μιλάμε ούτε για απόλυτη τομή ούτε για απόλυτη συνέχεια Λένιν-Στάλιν.
Φάνης Μπαλάφας – «Ποδονίφτης»
Επόμενος ομιλητής ήταν ο Φάνης Μπαλάφας από τη συλλογικότητα Ποδονίφτης από τη Νέα Ιωνία. Ξεκίνησε υποστηρίζοντας ότι η Οκτωβριανή Επανάσταση ήταν εκ των προτέρων καταδικασμένη να αποτύχει, αλλά έκανε τεράστιο καλό στην ανθρωπότητα διότι στηρίχθηκε σε μια μαρξιστική φιλοσοφική βάση. Μίλησε στη συνέχεια για τις κατακτήσεις της Επανάστασης για την εργατική τάξη. Τέλος αναφέρθηκε στην ανάγκη η συζήτηση αυτή να συνεχιστεί και να βγουν συμπεράσματα για την Αριστερά σήμερα.
Τάκης Γιαννόπουλος – «Ενωτική Αριστερή Συνεργασία» Πατησίων
Ο Τάκης Γιαννόπουλος από την «Ενωτική Αριστερή Συνεργασία» (ΕΑΣ) Πατησίων αφιέρωσε την τοποθέτηση του για να απαντήσει στην κριτική των αναρχικών για την Οκτωβριανή Επανάσταση και τους Μπολσεβίκους. Ξεκίνησε διαβάζοντας αποσπάσματα από κείμενα του Μάχνο του 1918 και του Κροπότκιν του 1919 στα οποία αμφότεροι μιλούσαν για τα επιτεύγματα της Επανάστασης και με πολύ θερμά λόγια για τους Μπολσεβίκους. Στη συνέχεια στάθηκε στην αναφορά του Γ. Ανδρουλιδάκη ότι η πραγματική επανάσταση έγινε τον Φλεβάρη, θυμίζοντας πως αυτή ήταν μια αστική επανάσταση.
Εξήγησε πως η εξέγερση της Κρονστάνδης δεν είχε σύνθημα «ελεύθερα Σοβιέτ» αλλά «Σοβιέτ χωρίς Μπολσεβίκους». Απαντώντας στην αναφορά του Γ. Ανδρουλιδάκη πως η Επανάσταση τέλειωσε τον Δεκέμβρη του ’17 ανέφερε πως αν ήταν έτσι δεν θα είχαμε την ιμπεριαλιστική εισβολή 21 χωρών στην Σοβιετική Ένωση, ούτε οι αστοί θα υποστήριζαν τους εξεγερμένους της Κρονστάνδης όπως έκαναν τότε που την παρουσίαζαν ως σύμβολο της καταπίεσης των Μπολσεβίκων.
Όσον αφορά τον αναρχικό ηγέτη Νέστορα Μάχνο, ανέφερε πως αν ήταν πραγματικός επαναστάτης δεν θα επέλεγε το 2014 η Ουκρανική Κεντρική Τράπεζα να τυπώσει νόμισμα με την εικόνα του. Τέλος αναφέρθηκε στο γεγονός πως όχι απλώς ο Στάλιν δεν ήταν συνέχεια του Λένιν, αλλά για να επιβληθεί το σταλινικό καθεστώς έπρεπε να επιδοθεί σε ένα λουτρό αίματος.
Ανδρέας Παγιάτσος – Ξεκίνημα
Σύντομη παρέμβαση στην συζήτηση έκανε και ο σ. Ανδρέας Παγιάτσος από το «Ξ» αναφερόμενος, αρχικά, στις συνθήκες του πολέμου και του εμφύλιου πολέμου με τις οποίες βρέθηκαν οι Μπολσεβίκοι μήνες μόνο μετά την επανάσταση.
Εξήγησε πως ο μονοκομματισμός δεν ήταν ποτέ στο πρόγραμμα των Μπολσεβίκων ούτε και επιλογή τους – πως η πρώτη επαναστατική κυβέρνηση δεν ήταν μονοκομματική (εκτός από τους Μπολσεβίκους, οι οποίοι είχαν πρόσφατα συνενωθεί με την οργάνωση του Τρότσκι, συμμετείχαν σε αυτήν και οι Αριστεροί Σοσιαλεπαναστάτες). Ανέφερε το γεγονός πως μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων στα Σοβιέτ (μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες στη βάση της κοινωνίας) όλα τα υπόλοιπα κόμματα αποχώρησαν από αυτά στηρίζοντας μια προσπάθεια ένοπλης ανατροπής της κυβέρνησης – κατηγορώντας μάλιστα τους Μπολσεβίκους για πραξικόπημα και… μονοκομματισμό!
Τόνισε ακόμα πως ο Οκτώβρης ήταν ουσιαστικά αναίμακτος, με τον αριθμό των νεκρών να περιορίζονται στα δάχτυλα των δυο χεριών – πράγμα που δείχνει την απήχησή του! Η κατάληψη της εξουσίας αποτέλεσε την πιο δημοκρατική επαναστατική ανατροπή στην ιστορία, καθώς η απόφαση για την κατάληψη της εξουσίας πέρασε μέσα από τα σοβιέτ, τα οποία εκπροσωπούσαν τις εργατικές και λαϊκές μάζες.
Αναφέρθηκε εμφατικά στη δημόσια αντιπολίτευση που υπήρχε στο στράτευμα και στις δημόσιες αντιπαραθέσεις (σε συντροφικό πνεύμα) του Τρότσκι με τα στελέχη του Κόκκινου Στρατού για την πορεία της επανάστασης. Εξήγησε πως δεν υπάρχει κανένα αντίστοιχο παράδειγμα στην παγκόσμια ιστορία στην οποία σε συνθήκες πολέμου υπάρχει τέτοιου είδους δημοκρατία μέσα στο στράτευμα – κι αυτό βέβαια αποτελούσε αντανάκλαση της δημοκρατίας που υπήρχε μέσα στη κοινωνία!
Τέλος αναφέρθηκε στο γεγονός πως οι ηγέτες των Μπολσεβίκων γνώριζαν πως αν η επανάσταση δεν επικρατούσε διεθνώς δεν θα μπορούσε να νικήσει. Εξήγησε πως βασικό καθήκον σήμερα είναι να ερμηνευθεί με επιστημονικό τρόπο ο σταλινικός εκφυλισμός της επανάστασης και πως ο Οκτώβρης και οι Μπολσεβίκοι μας δείχνουν τι είδους Αριστερά πρέπει να χτίσουμε σήμερα για να απαλλάξουμε τον κόσμο από την καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Κλείσιμο
Η συζήτηση έκλεισε με μια σύντομη καταληκτική τοποθέτηση από τον σ. Σεραφείμ Σεφεριάδη που αρχικά αναφέρθηκε στο γεγονός πως «ο πάγος έσπασε» με την πρώτη νικηφόρα επανάσταση στην Ιστορία. Στη συνέχεια τόνισε πως οι Μπολσεβίκοι ποτέ δεν είχαν την αυταπάτη ότι θα μπορούσαν να χτίσουν τον σοσιαλισμό σε μια μόνο χώρα και συνόψισε τις αιτίες του εκφυλισμού της Επανάστασης. Τέλος μίλησε για την ανάγκη αποφυγής του σεχταρισμού, εσωτερικής δημοκρατίας στο κίνημα και την κοινωνία και ύπαρξης πολιτικού φορέα που θα μπορέσει να διατάξει στρατηγικά τις δυνάμεις του κινήματος – ενός φορέα που δεν υπάρχει και στον οποίο πρέπει να επενδύσουμε και να χτίσουμε.
