Η υποχρηματοδότηση των δομών ψυχικής υγείας δεν είναι καινούριο φαινόμενο. Ωστόσο η κρίση επιδείνωσε την κατάσταση δραματικά. Μόνο φέτος, τα κονδύλια που είχαν προϋπολογιστεί για την ψυχική υγεία περικόπηκαν κατά 55% με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν πλέον χρήματα ούτε για τους μισθούς των εργαζομένων, ούτε για τα λειτουργικά έξοδα των δομών*. Οι δομές του Εθνικού Προγράμματος Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης «Ψυχαργώς» αποτελούνται από ξενώνες, οικοτροφεία, κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες κ.α. που προσφέρουν υπηρεσίες σε ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας (ψυχικές διαταραχές, όπως αυτισμό, αλτσχάιμερ κ.α.).
Μέσα στο Σεπτέμβρη, τα σωματεία των εργαζομένων στην ψυχική υγεία είχαν αλλεπάλληλες συναντήσεις με την νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας (τον γενικό γραμματέα ψ.υγείας Καλλίρη, την υφυπουργό Φ. Σκοπούλη και τον Επιστημονικό της Σύμβουλο Π. Θεοδωράκη και τον Υπουργό Α. Λυκουρέντζο) για να τους εκθέσουν την κατάσταση και τα αιτήματά τους. Για τις συναντήσεις αυτές μας μιλά η συντρόφισσα Αγγελική Συλλιγαρδάκη, Πρόεδρος του ΣΕΨΑΕΚΟ (Σωματείο Εργαζομένων σε φορείς Ψυχικά Ασθενών και Ευάλωτων Κοινωνικά Ομάδων).
Τη συνέντευξη πήρε η συντρόφισσα Ελένη Μήτσου.
Ερ. Στα τέλη του Σεπτέμβρη συμμετείχες σε μια συνάντηση με τον Υπ. Υγείας Α. Λυκουρέντζο. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα της συνάντησης;
Α.Σ. Υπάρχει μία μόνο δέσμευση από τον κ. Λυκουρέντζο: Ότι δεν θα υπάρξει ούτε 1 ευρώ αύξηση στον κρατικό προϋπολογισμό για την ψυχική υγεία ούτε για το 2012, ούτε για το 2013 ούτε για το 2014.
Ο κ. Λυκουρέντζος μας «εξήγησε» ότι «η πατρίδα περνά μεγάλη κρίση», ότι «δεν υπάρχουν λεφτά» και ότι «πρέπει να δείξουμε κατανόηση». Οι λογαριασμοί όμως δεν πληρώνονται με «κατανόηση». Οι εργαζόμενοι στην ψυχική υγεία είναι ήδη πολλούς μήνες απλήρωτοι. Κάποιοι έχουν να πληρωθούν από το Φλεβάρη, ενώ οι πιο «τυχεροί», και είναι λίγοι αυτοί, είναι απλήρωτοι από τον Ιούνιο. Οι οικογένειες δεν μπορούν να τραφούν με «κατανόηση» ούτε οι ασθενείς βέβαια φροντίζονται με «κατανόηση».
Ερ. Μέχρι σήμερα οι Υπουργοί δίνανε κάποιες «υποσχέσεις». Δεν τις κρατούσανε ποτέ, αλλά όλο και κάτι υποσχόταν για να σταματήσουν τους εργαζόμενους από το να προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις. Η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου τι σας είπε;
Α.Σ. Μας είπαν πως θα διερευνήσουν αν μπορούν να βρουν λεφτά για την ψ. υγεία εκτός κρατικού προϋπολογισμού, από ένα κονδύλι που μπορούν αξιοποιήσουν και αφορά το 2% των προμηθειών για τα νοσοκομεία. Αυτή την πηγή χρηματοδότησης την ακούμε από το 2009… Υποτίθεται ότι θα μας ενημέρωναν για το αν μπορούν να βρεθούν χρήματα από εκεί μέχρι τις 26/9. Βρισκόμαστε στον Οκτώβρη και δεν έχουμε ακόμα κανένα νέο από το Υπουργείο.
Επίσης μας είπαν πως η χρηματοδότηση για το 2013 και το 2014 που είναι πολύ μειωμένη μπορεί ίσως να συμπληρωθεί με χρήματα από προγράμματα ΕΣΠΑ. Αλλά κι’ αυτό μια κουβέντα στον αέρα είναι. Δεν ξέρουμε αν θα δοθούν όντως τα ΕΣΠΑ στις υπάρχουσες δομές ψ. υγείας, για τι ποσά μιλάμε, για τι χρονοδιαγράμματα. Τίποτα…
Ερ. Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα των εργαζομένων στην ψ. υγεία;
Α.Σ. Η πρόταση του ΔΣ του σωματείου μας και μιας σειράς άλλων σωματείων είναι να προχωρήσουμε σε επίσχεση. Δεν μας αφήνουν άλλη επιλογή. Ο κ. Λυκουρέντζος μας έλεγε στη συνάντηση: «Το Υπουργείο αυτό δεν εκβιάζεται». Είναι εκβιασμός να διεκδικείς τα δεδουλευμένα σου; Είναι εκβιασμός να ζητάς να δώσουν χρήματα για την φροντίδα των ασθενών που ανήκουν στο Υπουργείο που ανέλαβαν; Στην πραγματικότητα οι εκβιαστές είναι αυτοί, η ηγεσία του Υπουργείου. Ο κ. Λυκουρέντζος μας είπε: «Μην τραβάτε το σχοινί, γιατί το σχοινί μπορούμε να το κόψουμε». Αυτός είναι εκβιασμός. Ωμός εκβιασμός, που λέει στους εργαζόμενους να δουλέψουν απλήρωτοι.
Εμείς, οι εργαζόμενοι στην ψ. υγεία δηλώνουμε ξεκάθαρα ότι δεν αντέχουμε άλλο να δουλεύουμε «εθελοντικά». Κάποιοι θα σπεύσουν πιθανά να μας κατηγορήσουν ότι εγκαταλείπουμε τους ασθενείς. Θα είναι καθαρή αντεργατική προπαγάνδα. Το Υπουργείο έχει εγκαταλείψει τους ασθενείς και την ψυχιατρική μεταρρύθμιση προ πολλού με την υποχρηματοδότηση. Ότι κρατήθηκε μέχρι σήμερα, κρατήθηκε από εργαζόμενους που δουλεύουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες, δουλεύουν για μήνες χωρίς να πληρώνονται και τα βγάζουν πέρα με δανεικά, με τη στήριξη των οικογενειών τους… Δεν πάει άλλο. Πλέον μπαίνει επιτακτικό ζήτημα επιβίωσης και δικό μας και των ασθενών – σε πολλές δομές δεν υπάρχουν πια χρήματα ούτε για τη σίτισή τους!
Οι εργαζόμενοι στην ψ. υγεία πρέπει να προχωρήσουμε σε επίσχεση διαρκείας, να συντονιστούμε με τους εργαζόμενους στους υπόλοιπους χώρους της υγείας και με κάθε κλάδο που θα μπει στον αγώνα ενάντια σ’ αυτή την κυβέρνηση και σε κάθε κυβέρνηση που θα εφαρμόσει μνημονιακές πολιτικές και που καταδικάζει όλη την κοινωνία, ακόμα και τα πιο ευάλωτα κομμάτια της, στην εξαθλίωση.
