Άρθρο της Σύνταξης από το νέο τεύχος του «Ξ» (τεύχος 603) που κυκλοφόρησε την Πέμπτη 21 Νοέμβρη.
Ψηφίστηκε στις 13 Νοέμβρη το νομοσχέδιο «Αναμόρφωση του θεσμού του Προσωπικού Ιατρού – Σύσταση Πανεπιστημιακών Κέντρων Υγείας και άλλες διατάξεις». Στόχος του νέου νόμου, είναι να επεκτείνει υποτίθεται τον θεσμό του προσωπικού γιατρού και την πρωτοβάθμια υγεία συνολικά. Δεδομένου όμως ότι η κυβέρνηση δεν έχει σκοπό να επενδύσει πραγματικά σε προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού και στη βελτίωση των υποδομών της δημόσιας υγείας, επιλέγει για άλλη μια φορά να σπρώξει τους ασθενείς σε ιδιώτες γιατρούς (τους οποίους θα πληρώνουν οι ίδιοι).
Ανάμεσα σε άλλα ο νόμος υποχρεώνει νέους αγροτικούς γιατρούς που μόλις τελείωσαν την ιατρική σχολή και ειδικευόμενους γιατρούς που δεν έχουν πάρει ειδικότητα, να παίξουν τον ρόλο του προσωπικού γιατρού. Πρόκειται για ένα μέτρο αντιεπιστημονικό και επικίνδυνο για την υγεία των ασθενών. Περιλαμβάνει επίσης το «δικαίωμα» του ασθενή να επιλέξει κάποιον ιδιώτη ως προσωπικό γιατρό, με την υποχρέωση να τον πληρώνει ο ίδιος. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για δικαίωμα ή για επιλογή, καθώς πολλοί ασθενείς που δεν θα καταφέρουν να βρουν προσωπικό γιατρό (τουλάχιστον σε λογική απόσταση από την περιοχή όπου ζουν και δουλεύουν) θα αναγκαστούν να καταφύγουν στον ιδιωτικό τομέα.
Ο νόμος επίσης προβλέπει πως για τους ασθενείς που δεν έχουν δηλώσει προσωπικό γιατρό μέχρι την 1η Ιούνη του 2025, θα οριστεί αυτόματα από το σύστημα και αν δεν επιθυμούν τον γιατρό που επιλέχθηκε τυχαία γι αυτούς, τότε θα είναι υποχρεωμένοι να επιλέξουν αποκλειστικά ιδιώτη. Έτσι, ο θεσμός του προσωπικού γιατρού, που θα μπορούσε να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες, καταλήγει να είναι είτε μια «παροχή» που θα πληρώνουν οι ίδιοι, είτε μια τυπική διαδικασία συνταγογράφησης, καθώς κανένας γιατρός δεν μπορεί να παρακολουθεί ουσιαστικά χιλιάδες ασθενείς.
Ο νόμος επίσης προβλέπει τη δημιουργία οκτώ πανεπιστημιακών κέντρων υγείας (συνδεδεμένων με τις αντίστοιχες ιατρικές σχολές) τα οποία θα στελεχωθούν από πανεπιστημιακούς καθηγητές, χωρίς όμως να διευκρινίζεται ποιος θα είναι ο συνολικός αριθμός γιατρών και νοσηλευτών που απαιτούνται για τη λειτουργία τους, ούτε αν τα κέντρα θα στελεχωθούν από νέες προσλήψεις, ή από το υπάρχον προσωπικό άλλων δημόσιων δομών υγείας. Σε κάθε περίπτωση, η δημιουργία οκτώ κέντρων υγείας για ολόκληρη τη χώρα, η οποία χρειάζεται λειτουργικές δομές πρωτοβάθμιας υγείας σε κάθε πόλη, είναι πολύ μακριά από τις πραγματικές ανάγκες.
Τα κέντρα υγείας ιδρύθηκαν επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ το 1983 και για ένα διάστημα έπαιξαν κεντρικό ρόλο στη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες, αλλά και στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων, καθώς οι ασθενείς είχαν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν εξετάσεις, ή και μικροεπεμβάσεις σε αυτές τις μικρές, τοπικές μονάδες υγείας, όπως και να απευθύνονται σε αυτές για σχετικά ήπια επείγοντα περιστατικά. Με την πάροδο των δεκαετιών και την υποχρηματοδότηση της δημόσιας υγείας συνολικά από όλες τις κυβερνήσεις, με αποκορύφωμα την περίοδο των μνημονίων, αυτές οι απαραίτητες μονάδες πρωτοβάθμιας υγείας έπαψαν να παίζουν τον παλιό τους ρόλο, αφού οι ελλείψεις προσωπικού και υποδομών τα μετέτρεψαν σε απλά τοπικά ιατρεία που κατά κανόνα οι ασθενείς επισκέπτονται για συνταγογράφηση φαρμάκων. Έτσι, όλες οι υπόλοιπες ιατρικές πράξεις που γίνονταν παλιότερα στα κέντρα υγείας, πλέον κατευθύνονται στα ήδη γονατισμένα από τον φόρτο εργασίας νοσοκομεία.
Η ανάγκη να ξαναστηθεί από την αρχή το σύστημα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης είναι προφανής. Για να υπάρξει όμως πραγματική επέκταση της πρωτοβάθμιας υγείας και ουσιαστική αναβάθμιση του θεσμού του προσωπικού γιατρού, απαιτούνται μαζικές προσλήψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού και όχι αλχημείες που καταλήγουν πάντα στην ώθηση των ασθενών σε ιδιώτες γιατρούς ή κλινικές. Απαιτούνται επίσης πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς του υγειονομικού προσωπικού, οι οποίοι σήμερα είναι πολύ χαμηλοί. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με στοιχεία της ΠΟΕΔΗΝ, ο νεοδιόριστος τραυματιοφορέας σήμερα παίρνει 665 ευρώ τον μήνα, ο νεοδιόριστος νοσηλευτές 716, ενώ ο επιμελητής β’ 1.216 ευρώ.
Η πρωτοβάθμια φροντίδα μπορεί να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην κατάσταση του βιοτικού επιπέδου της κοινωνίας. Μέσω της πρωτοβάθμιας φροντίδας μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα και γρήγορα μια σειρά ιατρικά θέματα, ενώ μπορούν να γίνουν έγκαιρα διαγνώσεις που θα σώσουν ζωές ή θα περιορίσουν πολύ τις επιπτώσεις. Επιπλέον, έγκαιρες διαγνώσεις μπορούν να γλιτώσουν το σύστημα υγείας από εκατομμύρια ευρώ σε πανάκριβες θεραπείες. Γιατί δεν υιοθετεί αυτή την πολιτική η κυβέρνηση, που κόπτεται υποτίθεται να «περιορίσει την σπατάλη»; Ο λόγος είναι ξεκάθαρος: ένας πληθυσμός που βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση όσον αφορά την υγεία, δεν ξοδεύει τόσα λεφτά σε ιδιωτικές κλινικές. Η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της ευρωπαϊκής λίστας σε σχέση με ιδιωτικές δαπάνες υγείας (και φυσικά στις χαμηλότερες θέσεις στις δημόσιες δαπάνες, που συνεχώς πέφτουν). Όταν μέσα σε ένα χρόνο δίνονται 6 δις ευρώ για ιδιωτικές δαπάνες υγείας, καταλαβαίνει κανείς ότι τα συμφέροντα είναι μεγάλα… Και η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να θυσιάζει ζωές για τα κέρδη των λίγων.
_______________________
[1] kathimerini.gr: Προσωπικός γιατρός: Ψηφίστηκε το νομοσχέδιο στη Βουλή
[2] poedhn.gr: Η ΠΟΕΔΗΝ προκηρύσσει την Τετάρτη 20/11/2024 Πανελλαδική Πανυγειονομική 24ωρη Απεργία και Συγκέντρωση 11.00πμ. στην Πλατεία Κλαυθμώνος.
