Της Ηλέκτρας Κλείτσα
Σχεδόν ένα μήνα μετά τις προτροπές της τρόικας προς την ελληνική κυβέρνηση να πουλήσει τμήμα της δημόσιας περιουσίας, ανάμεσα στο οποίο και την έκταση του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού, προκειμένου να μειωθεί το δημόσιο χρέος, ο υπουργός Επικρατείας Χάρης Παμπούκης, επέστρεψε από το Κατάρ, όπου σύμφωνα με τις δηλώσεις του «βολιδοσκόπησε τις προθέσεις των ενδεχόμενων επενδυτών».
«Δε θα πουλήσουμε, θα… αξιοποιήσουμε»
Η κυβέρνηση ωστόσο, επιμένει ότι δεν υπάρχει θέμα πώλησης τμημάτων της δημόσιας περιουσίας. Φρόντισε μάλιστα για λίγες μέρες μετά τις ανακοινώσεις του ΔΝΤ να παραστήσει τη «θιγμένη», στέλνοντας επιστολές διαμαρτυρίας για την πρωτοφανή παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας.
Στην πραγματικότητα βέβαια, είχε ήδη αποφασίσει να «αξιοποιήσει» το Ελληνικό, αποσκοπώντας στα μεγαλύτερα δυνατά κέρδη για τους επενδυτές που προσπαθεί να προσελκύσει. Τα σχέδια της κυβέρνησης για το χώρο του πρώην αεροδρομίου είχαν ήδη ανακοινωθεί λίγες μέρες πριν τη συνέντευξη του εκπροσώπου της τρόικας, Σ. Ντερούζ στο «Βήμα της Κυριακής», στην οποία πρότεινε την πώληση του Ελληνικού της ΔΕΗ, ακόμη και παραλιών για να ενισχυθεί ο τουρισμός (13/2/11).
Χωρίς «γραφειοκρατικές χρονοτριβές»…
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τον υπουργό Επικρατείας, δεν έχει ακόμη αποφασιστεί αν τα έργα που προβλέπονται για το Ελληνικό θα προχωρήσουν με διαγωνισμό ή με διακρατική συμφωνία.
«Το θέμα του διαγωνισμού δεν έχει κλείσει. Γιατί άλλο η ουσιαστική διαφάνεια και άλλο η γραφειοκρατία της διαφάνειας, με διαγωνισμούς που τελειώνουν μετά από 7 χρόνια».
Επτά χρόνια είναι πάρα πολλά για την κυβέρνηση. Θα προτιμούσε να ξεμπερδεύει με αυτή την ιστορία μέσα σε μερικούς μήνες, που είναι το διάστημα μέσα στο οποίο αναμένεται να συσταθεί η εταιρία «Ελληνικό ΑΕ» που θα αναλάβει τη διαχείριση της έκτασης. Από εκεί και πέρα, η υλοποίησή του σχεδίου θα ξεκινήσει με τη διαδικασία του fast track (δηλαδή ταχύτατα).
…και τους επενδυτές χορτάτους…
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ανακοινώσεις, η νέα μορφή του χώρου του πρώην αεροδρομίου θα βασιστεί στο σχέδιο του αρχιτέκτονα Χοσέ Αθεμπίγιο, το οποίο περιλαμβάνει προτάσεις για
«…ήπια οικιστική ανάπτυξη, μεγάλες ζώνες πρασίνου, την υπογειοποίηση της παραλιακής λεωφόρου, την κατασκευή μαρινών, ξενοδοχειακών συγκροτημάτων ή πανεπιστημιακών χώρων, καθώς και για τη δημιουργία σύγχρονων κέντρων για την προώθηση της έρευνας και της τεχνολογίας». (Έθνος 10/2/2011)
Βέβαια οι προτάσεις για «ήπια οικιστική ανάπτυξη» δεν είναι απλά «ιδέες» υπό διαπραγμάτευση, αλλά το μόνο από τα παραπάνω που δε θα παραλείψουν να υλοποιήσουνε, αφού δεν υπάρχει περίπτωση να έρθουν οι επενδυτές από το Κατάρ και να διαθέσουν τα κεφάλαιά τους για να χτίσουν… «πανεπιστήμια» και «σύγχρονα κέντρα για την προώθηση της έρευνας». Προφανώς θα πρέπει με κάποιον τρόπο να βγάλουν κέρδη και τα ξενοδοχεία είναι αρκετά καταλληλότερα από τα πανεπιστήμια για αυτό το σκοπό. Επιπλέον, ανάμεσα στα σχέδια είναι και η διατήρηση όσων από τα ολυμπιακά ακίνητα «ταιριάζουν» (…)με το συνολικό πλάνο του αρχιτέκτονα.
Και το πάρκο;
Ωστόσο… κανένας λόγος ανησυχίας δεν υπάρχει, αφού η κυβέρνηση διαβεβαιώνει, ότι δίπλα σε όλο αυτό το οικοδομικό όργιο που σχεδιάζουν για το Ελληνικό, θα υπάρχει και χώρος για να κατασκευαστεί και… μητροπολιτικό πάρκο! Και μάλιστα δε θα είναι ένα απλό παρκάκι, αλλά θα έχει περίπου την έκταση του Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης.
Βέβαια, η κοινή λογική λέει ότι δεν μπορείς να έχεις και μητροπολιτικό πάρκο και ταυτόχρονα να «προσελκύσεις επενδυτές» που θα έρθουν για να κατασκευάσουν όλα τα παραπάνω και να βγάλουν κέρδη από αυτά. Όπως δήλωσε και ο δήμαρχος Ελληνικού – Αργυρούπολης, Χρήστος Κορτζίδης,
«Οι προτάσεις για δημιουργία πάρκου σε συνδυασμό με χώρο επενδύσεων γίνονται για να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις. Προσπαθούν να βρουν δικαιολογία για να δώσουν το χώρο για αντιπαροχή, απλώς προσπαθούν να προσθέσουν και λίγο πράσινο για να πουν ότι κάνουν πάρκο».
Όσο για το πάρκο αντίστοιχης έκτασης με αυτή του Σέντραλ Παρκ, ακούγεται περισσότερο σαν κακόγουστο ανέκδοτο. Η έκταση του Σέντραλ Παρκ είναι περίπου 3.500 στρέμματα, ενώ το σύνολο της έκτασης του Ελληνικού είναι 5.300 στρέμματα.
Αν λοιπόν έχουμε ένα «Σέντραλ Παρκ» στο Ελληνικό, η έκταση που θα έχει απομείνει για να κατασκευάσουν οι φιλάνθρωποι επενδυτές τα … «πανεπιστήμια», τα «ερευνητικά» κέντρα, την ήπια «οικιστική ανάπτυξη», τα εμπορικά κέντρα κοκ, είναι 1.800 στρέμματα. Μάλλον δύσκολα τα πράγματα… Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι μόνο η έκταση της Πανεπιστημιούπολης της Πάτρας είναι 4.500 στρέμματα, από τα οποία περίπου τα μισά καλύπτονται από πράσινο, ενώ τα υπόλοιπα εξυπηρετούν ανάγκες του πανεπιστημίου (χώροι διδασκαλίας, διοικητικά κτίρια, φοιτητικές εστίες, νοσοκομείο, βιολογικός καθαρισμός κλπ)![i] Εδώ μπορούμε να αρχίσουμε να ανησυχούμε… οι επενδυτές, υποψιαζόμαστε, μάλλον θα προτιμήσουν τα ξενοδοχεία και τις μεζονέτες αντί του πρασίνου. Οπότε, αντί για Σέντραλ Παρκ των 3.500 στρεμμάτων το πιο πιθανό είναι πως θα περισσέψει κανα παρκάκι των 350 στρεμμάτων.
Για το καλό μας…
Η κυβέρνηση δηλώνει ότι η «αξιοποίηση» του Ελληνικού «θα δημιουργήσει 35.000 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας και μπορεί να αποτελέσει την πύλη για προσέλκυση και άλλων επενδύσεων…» (Ναυτεμπορική, 25/2/2011).
Με την ειλικρίνεια που χαρακτηρίζει την κυβέρνηση (κι όχι μόνο αυτή την κυβέρνηση…) από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων της αλλά και κι από πριν, στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, δεν δικαιούται κανείς να αμφιβάλλει για την ακρίβεια αυτών των προβλέψεων… 35.000 θέσεις εργασίας υπόσχονται, έτσι απλά και μάλιστα.. σημειώστε το αυτό, μόνιμες (όταν καταργούν τη μονιμότητα παντού, ακόμα και στο δημόσιο)!!
Στην πραγματικότητα προσπαθούν να μειώσουν τις αντιδράσεις για την τσιμεντοποίηση ενός ακόμη δημόσιου χώρου, (που εδώ και χρόνια η τοπική κοινωνία και το περιβαλλοντικό κίνημα διεκδικούν να μετατραπεί σε μητροπολιτικό πάρκο), πετώντας το «τυράκι» των νέων θέσεων εργασίας.
Το πραγματικό «πρόβλημα» της κυβέρνησης δεν είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά το αν η έκταση του Ελληνικού θα αποφέρει γρήγορα, μεγάλα κέρδη σε σχέση με το κόστος «αξιοποίησης». Γιατί ένα μητροπολιτικό πάρκο, μπορεί επίσης να δημιουργεί θέσεις εργασίας, αλλά είναι δυνατό οι βελανιδιές και τα πλατάνια να βγάλουν τα κέρδη που βγάζουν τα ξενοδοχεία, οι μεζονέτες και τα εμπορικά κέντρα;
[i] «Μελέτη αναθεώρησης ρυθμιστικού σχεδίου της πανεπιστημιούπολης», Πάτρα, Μάιος 2010
[ii] Αποσπάσματα από το άρθρο «Μύθοι και πραγματικότητες για το μητροπολιτικό πάρκο Ελληνικού» του επίκουρου καθηγητή του ΕΜΠ Ν. Μπελαβίλα, που δημοσιεύτηκε στην Αυγή της Κυριακής στις 20/1/2008).