Του Τάκη Γιαννόπουλου
Ένας κόσμος σε κρίση
Διεθνής οικονομική κρίση, η μεγαλύτερη μετά το 1929 και, ταυτόχρονα, εξεγέρσεις πεινασμένων σε 37 χώρες.
Ένταση των ενδοϊμπεριαλιστικών διενέξεων μετά τον πόλεμο στον Καύκασο και επαναφορά της Ρωσίας στο προσκήνιο της ιμπεριαλιστικής σκακιέρας.
Αστάθεια και αβεβαιότητα όχι μόνο στον τρίτο κόσμο αλλά στην ίδια την «αναπτυγμένη» Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία.
Οι εστίες των πολεμικών κρίσεων (Βαλκάνια, Μ. Ανατολή, Ασία) δεν έχουν φως στο τέλος του τούνελ. Το Ιράκ και το Αφγανιστάν τείνουν να μετατραπούν σε νέα Βιετνάμ για τις ΗΠΑ.
Στη Λ. Αμερική ο 4ος στόλος των ΗΠΑ συναντά στο δρόμο του ρωσικά πυρηνοκίνητα καταδρομικά πλοία και βομβαρδιστικά, χωρίς να μπορεί να αντιδράσει.
Τέλος οι νέοι παίκτες στην σκακιέρα – Κίνα και Ινδία – όχι μόνο δεν έχουν την ορμή των ΗΠΑ των αρχών του 20ου αιώνα αλλά αντίθετα τείνουν να μεταφέρουν στον υπόλοιπο κόσμο τις τεράστιες εσωτερικές τους αντιφάσεις και δυνητική αστάθεια.
Ο καπιταλισμός είναι σε κρίση. Οι διεθνείς σχέσεις σε μια κρίσιμη καμπή. Το δίλημμα Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα ξαναγίνεται επίκαιρο όσο ποτέ.
Ο πόλεμος των 5 ημερών μεταξύ Ρωσίας-Γεωργίας προκάλεσε μια μεγάλη φιλολογία σχετικά με την προοπτική αναβίωσης του Ψυχρού Πολέμου στις σημερινές συνθήκες.
Η Ρωσία με την επέμβασή της στην Γεωργία ήθελε να πει «ως εδώ» σε ΗΠΑ και ΕΕ.
Οι προσπάθειες για διεύρυνση του ΝΑΤΟ με Γεωργία και Ουκρανία και η εγκατάσταση των αμερικάνικων πυραύλων σε Τσεχία, Πολωνία είχαν από καιρό σημάνει καμπανάκι στην ρώσικη άρχουσα τάξη. Επιπλέον η 7χρονη οικονομική ανάπτυξη, οι ψηλές τιμές του πετρελαίου και οι αγωγοί φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με την άνοδο στο προσκήνιο του Πούτιν, επέτρεψαν στο ρώσικο κατεστημένο να θελήσει να κλείσει την περίοδο της πλήρους υποταγής του Γέλτσιν στα κελεύσματα της Δύσης και την ανόρθωση του ρωσικού καπιταλισμού/ιμπεριαλισμού απέναντι στις ΗΠΑ.
Σε αυτό συντελούσε καταλυτικά και η ολοένα και πιο αποκαλυπτική αδυναμία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού να επιφέρει τη νέα τάξη όπου και να δοκίμασε να το κάνει.(Ιράκ, Αφγανιστάν, Λ. Αμερική).
Η επέμβαση του φιλοαμερικάνου Σαακασβίλι στη Ν. Οσετία ήταν νερό στο μύλο των σχεδίων τους. Μέσα σε 5 ημέρες η Ρωσία είχε αναγκάσει τη Γεωργία σε άτακτη υποχώρηση, προκαλώντας ανοικτά τις ΗΠΑ και αναγκάζοντας την ΕΕ να ψάχνεται και να προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις ενεργειακές της ανάγκες που καλύπτει σε μεγάλο βαθμό η Ρωσία και στις απαιτήσεις των ΗΠΑ που νοιώθουν ολοένα και πιο αδύναμες να επιβάλλουν τις απόψεις τους στη διεθνή σκηνή.
Οι εξελίξεις που ακολούθησαν τον πόλεμο στον Καύκασο (αναγνώριση Ν. Οσετίας, Αμπχαζίας, δοκιμή διηπειρωτικού πυραύλου, αποστολή πλοίων στη Βενεζουέλα κα) είχαν σαν στόχο αφενός την επίδειξη δύναμης απέναντι στη Δύση και ταυτόχρονα συσπείρωσης του ρώσικου πληθυσμού εντός και εκτός Ρωσίας ώστε να ξεχαστούν τα τεράστια οικονομικά δεινά που προκαλεί στο εσωτερικό της χώρας η πολιτική των Πούτιν/Μεντβέντεφ.
Αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου;
Ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν μια διαρκής και ανοικτή σύγκρουση μεταξύ 2 διαφορετικών κοινωνικοπολιτικών συστημάτων: του καπιταλισμού και του σταλινισμού που μιλούσε στο όνομα του σοσιαλισμού αλλά είχε θάψει ότι είχε σχέση με αυτόν και το κόμμα του Λένιν και του Τρότσκι στα γκούλαγκ και στις Δίκες της Μόσχας.
Η παραλίγο πυρηνική σύρραξη το 1962 με αφορμή την εγκατάσταση σοβιετικών πυρηνικών πυραύλων στην Κούβα σε αντίποινα για αντίστοιχη εγκατάσταση πυραύλων των ΗΠΑ σε Μ. Βρετανία, Ιταλία, Τουρκία, έδειξε πόσο κοντά ήταν ένας νέος παγκόσμιος πόλεμος με πυρηνικά όπλα.
Σήμερα υπάρχουν σημαντικές διαφορές σε σχέση με την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου.
ΗΠΑ και Ρωσία είναι και οι δύο καπιταλιστικές χώρες. Οι αντιθέσεις ανάμεσα τους είναι αντιθέσεις δύο καπιταλιστικών-ιμπεριαλιστικών χωρών. Είναι πολύ σοβαρές και εγκυμονούν μεγάλες εντάσεις και αστάθεια διεθνώς – δεν μπορούν όμως να φτάσουν τις διαστάσεις που είχε η αντίθεση που υπήρχε ανάμεσα στην ΕΣΣΔ και τον Δυτικό, καπιταλιστικό κόσμο, όταν η αντιπαράθεση ΕΣΣΔ-Δύσης διαπερνούσε τα πάντα σε όλο τον πλανήτη.
Η ανάπτυξη της οικονομίας που ακολούθησε την κρίση και κατάρρευση του ρουβλιού τον Αύγουστο του 98 στηρίχθηκε βασικά στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο οδηγώντας σε πρωτοφανή συγκέντρωση πλούτου στα χέρια λίγων νεόκοπων Ρώσων καπιταλιστών. Στη λίστα των 100 δισεκατομμυριούχων του πλανήτη που συντάσσει το περιοδικό Forbes φέτος περιλαμβάνονται 14 Ρώσοι.
Η Ρωσία σήμερα δεν μπορεί –οικονομικά και στρατιωτικά- να διεκδικήσει τον έλεγχο του μισού πλανήτη όπως επί ΕΣΣΔ. Το ΑΕΠ της Ρωσίας είναι περίπου 1 τρις δολ. ενώ το αμερικάνικο ξεπερνά τα 13.2 τρις δολ ( Ελευθεροτυπία 7.9.08).
Ήδη οι συνέπειες της κρίσης, της πτώσης της τιμής του πετρελαίου και του πολέμου στον Καύκασο προκάλεσαν στη Ρωσία πτώση της τιμής του ρουβλιού, άνοδο του πληθωρισμού σε διψήφια νούμερα και μείωση της βιομηχανικής παραγωγής για πρώτη φορά από το Νοέμβριο του 2004.
Σε αυτή τη φάση η Ρωσία θέλει να ανακτήσει μέρος της κυριαρχίας της σε χώρες που βρίσκονται στο μαλακό υπογάστριο της και στα όρια της πρώην ΕΣΣΔ ώστε να καθιερωθεί ως ισχυρός εταίρος ενός πολυπολικού καπιταλιστικού κόσμου.
______________
Δηλώσεις
« Δεν μπορώ να αποκλείσω ότι αν η στρατιωτική και πολιτική μας ηγεσία λάβει τις σχετικές αποφάσεις, η αντιπυραυλική ασπίδα στην Πολωνία, την Τσεχία αλλά και σε άλλα σημεία, θα επιλεγεί ως στόχος των διηπειρωτικών μας πυραύλων»
δήλωση του Ρώσου επικεφαλής του πυραυλικού οπλοστασίου στρατηγού Ν. Σολοφτσόφ – ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 11.9.08
«Είναι υπερβολές τα λεγόμενα περί νέου Ψυχρού Πολέμου. Δεν υπάρχει ιδεολογική βάση για έναν νέο ψυχρό πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Δύσης παρά μόνο γεωπολιτικές διαφωνίες, που μπορούν να υπερκεραστούν με ισότιμο διάλογο, χωρίς διπλά μέτρα και σταθμά και με κοινούς κανόνες παιγνιδιού. Η Ρωσία δεν έχει τις αυτοκρατορικές και ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες που κάποιοι προσπαθούν να τις αποδώσουν, η κοινωνία μας έχει αλλάξει ριζικά και δεν πρόκειται να αποδεχθεί καμιά μορφή ιμπεριαλισμού. Επιζητούμε εποικοδομητικές σχέσεις με την Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία…»
Από συνέντευξη τύπου του Β. Πούτιν στο Σότσι της Μ. Θάλασσας – BBC & Ελευθεροτυπία 12.9.08
«Η σημερινή Ρωσία, μπορεί να φαίνεται φιλοπόλεμη, αλλά οι ηγέτες της γνωρίζουν πως δεν έχουν τη δύναμη της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Κρεμλίνου για την άμυνα δεν ξεπερνά τα 43.5 δις. ευρώ. Η Αμερική, αντιθέτως ξοδεύει 385.5 δις ευρώ, σχεδόν τα μισά από όσα ξοδεύει για την άμυνα ολόκληρη η υφήλιος.
Επιπλέον η οικονομία της Αμερικής είναι σχεδόν 14 φορές μεγαλύτερη από την οικονομία της Ρωσίας. Τι σημαίνει αυτό; Η Ουάσιγκτον μπορεί να διατηρήσει τον τεράστιο στρατιωτικό εξοπλισμό της διαθέτοντας μόνο το 4.5% του ΑΕΠ της, ενώ η Ρωσία πρέπει να διαθέσει το 7% του ΑΕΠ της για να έχει μόνο το 11% του εξοπλισμού των ΗΠΑ.»
Από άρθρο της Βρετανικής Telegraph 5.9.08
____________________
Η αριστερά
Το χειρότερο που μπορεί να κάνει η αριστερά είναι να διαλέξει να πάρει το μέρος ενός ιμπεριαλιστή σε βάρος ενός άλλου.
Ένα από τα «μόνιμα» λάθη της αριστεράς στην Ελλάδα είναι η υποστήριξη του οποιουδήποτε είναι αντίθετος με τις ΗΠΑ είτε αυτός λέγεται Σαντάμ, είτε Μιλόσεβιτς, είτε Πούτιν – όσα εγκλήματα κι αν αυτός έχει κάνει.
Το 2001 έπειτα από το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους τα ΕΑΑΚ τραγούδαγαν στις πορείες τους συνθήματα υπέρ του Μπιν Λάντεν.
Ο Ριζοσπάστης την περίοδο της εξέγερσης ενάντια στον Μιλόσεβιτς έγραφε ότι «ο όχλος στο Βελιγράδι μυρίζει ουίσκι και δολάριο» εννοώντας ότι η εξέγερση της νεολαίας ήταν υποκινούμενη από τους Αμερικάνους.
Σήμερα η υποστήριξη στη Ρωσία – έμμεση ή άμεση– εκφράζεται όχι μόνο με την παντελή απουσία καταδίκης της επέμβασής της στη Γεωργία αλλά ουσιαστικά με την δικαιολόγησή της αφού για όλα φταίει μόνο το ΝΑΤΟ και η προσπάθεια επέκτασής του στον Καύκασο. Η αντίληψη ότι όποιος είναι εχθρός των αμερικάνων είναι το λιγότερο κακό διαπερνά σαν νήμα σχεδόν το σύνολο της αριστεράς από το ΚΚΕ, μέχρι τις οργανώσεις του σταλινομαοϊκού χώρου (ΚΟΕ, ΑΡΑΝ, ΑΡΑΣ), το ΝΑΡ και το ΣΕΚ. Εφημερίδες όπως το ΠΡΙΝ -στα κύρια άρθρα του Γ.Δελαστίκ- υποστηρίζουν καθαρά και ανοιχτά τον ρωσικό ιμπεριαλισμό.
Αυτή η αντίληψη δεν έχει καμία σχέση με τις αναλύσεις των κλασικών του μαρξισμού και ειδικά του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό. Στις σημερινές συνθήκες καθήκον της αριστεράς δεν είναι να διαλέγει ανάμεσα σε καλούς και κακούς ή μικρούς και μεγάλους ιμπεριαλιστές αλλά να παλεύει συνολικά ενάντια στον ιμπεριαλισμό, να αποκαλύπτει τις αντιφάσεις του και τις συνέπειές τους και να προτείνει τον σοσιαλισμό σαν την μόνη διέξοδο που μπορεί να φέρει ειρήνη και ευημερία.
Αυτό στην περίπτωση του Καυκάσου πρακτικά σημαίνει πέρα από την πάλη ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό καταδίκη και του ρώσικου ιμπεριαλισμού και των εγκλημάτων που διαπράττει (π.χ. Τσετσενία κα). Αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων από την Ν. Οσετία και τη Γεωργία. Ανατροπή των αστικών καθεστώτων στην περιοχή (Πούτιν, Σαακασβίλι κτλ). Πάλη για τη δημιουργία σοσιαλιστικής ομοσπονδίας των λαών της περιοχής με αναφαίρετο το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση όποιας εθνότητας το επιθυμεί.
