Της Μαρίας Καπαράκη
Τον Απρίλη του 2006 μια μεγάλη λαϊκή εξέγερση, με μαζικές κινητοποιήσεις και απεργίες εργαζόμενων, αγροτών και νεολαίας, συγκλόνισε το Νεπάλ. Έτσι, ο μέχρι τότε βασιλιάς Γκιανέντρα -που το 2002 πραξικοπηματικά κατήργησε το κοινοβούλιο και διόρισε δική του κυβέρνηση- αναγκάστηκε να αποκαταστήσει τη λειτουργία της Βουλής και να υποσχεθεί την πραγματοποίηση εκλογών για τη δημιουργία συντακτικής συνέλευσης.
Από τη δημιουργία του το ‘96 το ΚΚ Νεπάλ – Μαοϊκό (ΚΚΝ) είχε ξεκινήσει αντάρτικο, απέκτησε στρατό 10.000- 12.000 ανταρτών και κατάφερε να ελέγχει το 75% των αγροτικών επαρχιών της χώρας. Οι Μαοϊκοί βγήκαν κερδισμένοι μετά την εξέγερση, αφού αύξησαν την επιρροή και τις δυνάμεις τους, ιδιαίτερα στις πόλεις.
Όμως μετά την εξέγερση, η αντιπολίτευση SPA (συνασπισμός 7 κομμάτων-Seven Party Alliance) και οι Μαοϊκοί συμφώνησαν τον Ιούνιο στη δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού που θα αναλάβει την αποκατάσταση του κοινοβουλίου και τη δημιουργία συντακτικής συνέλευσης. Μεταξύ άλλων, η συμφωνία για την κυβέρνηση συνασπισμού περιλαμβάνει:
– Από τα τέλη Νοέμβρη τα όπλα των Μαοϊκών ανταρτών να είναι υπό την επίβλεψη των Ηνωμένων Εθνών, όπως και μέρος των όπλων του στρατού της χώρας.
– Πάνω από 35.000 Μαοϊκοί αντάρτες να κρατηθούν σε κατασκηνώσεις της χώρας ως τις εκλογές του Ιούνη του 2007.
– Στη μεταβατική κυβέρνηση που θα δημιουργηθεί στις αρχές Δεκέμβρη το ΚΚΝ να έχει 5 από τους 23 υπουργούς στο κοινοβούλιο.
– Να διαλυθούν οι τοπικές λαϊκές επιτροπές που είχαν φτιαχτεί σε επαρχίες και περιφέρειες της χώρας.
– Μετά το τέλος των εκλογών και τη δημιουργία της συντακτικής συνέλευσης να αφοπλιστούν πλήρως οι Μαοϊκοί αντάρτες και να ενταχθούν στο στρατό της χώρας.
Η συμφωνία αυτή, όπως ήταν φυσικό, έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από την άρχουσα τάξη στην Κίνα, τις ΗΠΑ και τα Ηνωμένα Έθνη. Κι ενώ ο εξαιρετικά φτωχός λαός του Νεπάλ έχει εναποθέσει τις ελπίδες του στους Μαοϊκούς, αυτοί είναι έτοιμοι να κάνουν οποιονδήποτε συμβιβασμό για να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση. Ο ηγέτης των Μαοϊκών Πρατσάντα δήλωσε πρόσφατα:
«Η εμπειρία μας μας έδειξε ότι δεν μπορούμε να πετύχουμε τους σκοπούς μας μέσω της ένοπλης εξέγερσης».
Και ακόμη:
«…είναι δύσκολο να φτάσουμε άμεσα στο κέντρο της εξουσίας. Πρέπει να κάνουμε μια παράκαμψη. Γι’ αυτό και χαρακτηρίζουμε σα μεταβατική φάση τη συμφωνία μας με τη φιλελεύθερη αστική πτέρυγα της αστικής τάξης».
Επίσης, ο Dev Gurung, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΝ, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι δεν ισχύει η φήμη για επιθυμία των Μαοϊκών να καταργήσουν την ιδιωτική περιουσία γης.
Αυτές οι επιλογές και δηλώσεις των ηγετών του ΚΚΝ αντανακλούν πλήρως την θεωρία των σταδίων που υποστηρίζουν Μαοϊκοί και Σταλινικοί. Σύμφωνα με αυτή, ο δρόμος για την επανάσταση περνά από 2 στάδια: α) το «δημοκρατικό στάδιο», κατά το οποίο συμμετέχουν σε κυβερνήσεις με δυνάμεις της αστικής τάξης, και β) σε κάποια απροσδιόριστη φάση στο μέλλον- το «σοσιαλιστικό στάδιο». Όμως, η ιστορία έχει αποδείξει ότι η πάλη για την εκπλήρωση των αστικο-δημοκρατικών καθηκόντων (αναδιανομή της γης, δημοκρατικά δικαιώματα, ανατροπή της φεουδαρχίας) είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη πάλη για τον σοσιαλισμό, όπως απέδειξε η Ρώσικη επανάσταση το 1917. Σε κάθε άλλη περίπτωση – όπως π.χ οι εξεγέρσεις των αποικιών τις δεκαετίες του 60 και του 70 – έχει οδηγήσει στην υποταγή των κινημάτων στα συμφέροντα μοναρχικών και αστών και σε ατέλειωτες σφαγές.
Επιπλέον, όλα αυτά τα χρόνια, παρά τα αιτήματά τους για δωρεάν παιδεία και υγεία και την πάλη τους ενάντια στην καταπίεση των γυναικών και των διαφορετικών φυλών της χώρας, η αντίσταση των Μαοϊκών περιοριζόταν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, χωρίς να παλεύουν για το χτίσιμο ενός μαζικού κινήματος, με δημοκρατικό έλεγχο από τα κάτω.
Παρόλα αυτά, στις πορείες εορτασμού της συμφωνίας που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα, εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές έδειξαν την εξαιρετικά μεγάλη υποστήριξη που παρέχουν στους Μαοϊκούς, κάτι που αποδεικνύει την απόγνωση του κόσμου για λύση των προβλημάτων του. Όμως μια αστική κυβέρνηση συνασπισμού δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να λύσει αυτά τα τεράστια προβλήματα.
Αυτό που χρειάζεται στο Νεπάλ είναι ένα πραγματικά επαναστατικό κόμμα που με βάση ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα θα προετοιμάζει και θα οργανώνει τις μάζες για ένα μαχητικό κίνημα ενάντια στη φεουδαρχία, τον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό, αντί να σπέρνει αυταπάτες στις μάζες, όπως κάνουν οι Μαοϊκοί ηγέτες στο Νεπάλ. Ένα κίνημα με εκλεγμένες επιτροπές εργατών και αγροτών στα χωριά και τις πόλεις, που θα είναι έτοιμο να υπερασπιστεί τον εαυτό του δίνοντας τα όπλα σε αυτές τις επιτροπές και όχι στα Ηνωμένα Έθνη.
Η μάχη του λαού του Νεπάλ για ειρήνη στην περιοχή και βελτίωση των συνθηκών ζωής μπορεί να είναι νικηφόρα μόνο αν συνδυαστεί με την πάλη για ανατροπή της ντόπιας άρχουσας τάξης, στην κατεύθυνση δημιουργίας ενός σοσιαλιστικού Νεπάλ και μιας σοσιαλιστικής ομοσπονδίας στην περιοχή.