Στην αρχή ήταν οι Κούρδοι. Στη δεκαετία του ‘90 έφταναν στην Πάτρα, κατασκήνωναν απέναντι από το λιμάνι και έμπαιναν στα πλοία για Ιταλία κι από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη. Έπειτα ήρθαν οι Αφγανοί. Για αυτούς ο δρόμος προς τη Δύση δεν είναι καθόλου εύκολος. Συγγενείς και χρήματα δεν υπάρχουν, οι Ιταλοί «απέναντι» τους γυρίζουν πίσω και η Πάτρα κάνει ότι δεν τους βλέπει. Αποτέλεσμα, η δημιουργία παραγκούπολης κοντά στο λιμάνι, με ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής, με «κλεμμένο» ρεύμα από τη ΔΕΗ και νερό από παράπλευρο ρυάκι.
Για χρόνια η επίσημη πολιτική της Πάτρας θεωρεί περαστικούς τους ανθρώπους αυτούς οπότε τους αγνοεί.
Οι άνθρωποι αυτοί όμως δεν θα έφευγαν για άλλες χώρες αν μπορούσαν να ζήσουν εδώ με νόμιμο τρόπο, αν μπορούσαν να μάθουν τη γλώσσα και να εργαστούν. Υπάρχουν άτομα που έχουν υποβάλει αιτήσεις ασύλου, ψάχνουν γα σπίτι και δουλειά, μαθαίνουν ελληνικά και θέλουν να ζή-σουν στην Ελλάδα. Ωστόσο, κανένας δε θέλει να ασχοληθεί μαζί τους. Κανένας δεν τους ενημερώνει ότι δεν μπορούν να φύγουν για την Ευρώπη γιατί σύμφωνα με τη συνθήκη του Δουβλίνου θα τους γυρίσουν ξανά στην Ελλάδα. Οι αιτήσεις ασύλου απορρίπτονται μαζικά, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι αυτοί να χάνουν και τα λίγα δικαιώματα που τους δίνει ο νόμος.
Η τοπική αυτοδιοίκηση τώρα ανακαλύπτει ότι δε μπορεί να ξεφορτωθεί χιλιάδες άτομα στέλνοντάς τα στο εξωτερικό. Τώρα διαπιστώνει ότι η αδράνεια τόσων χρόνων και η ανοχή της κατάστασης στο λιμάνι έχει γυρίσει μπούμερανγκ. Μέσα σε 2 μήνες ο αριθμός των Αφγανών αυξήθηκε κι άλλο. Κάποιοι μιλούν για 2.000 με 3.000 άτομα. O Ερυθρός Σταυρός για συνολικά 1.500.
Η παρουσία τόσων πολλών ανθρώπων και η απουσία κάλυψης ακόμα και των στοιχειωδών ανα-γκών τους, προκαλεί προβλήματα. Μικροκλοπές, συμπλοκές με αστυνομικούς, λιμενικούς αλλά και μετανάστες άλλων εθνικοτήτων που συχνά οδηγούν σε τραυματισμούς, κατάληψη σε γιαπιά, είναι καθημερινά γεγονότα που ξεσηκώνουν την τοπική κοινωνία.
Τελευταία, γίνονται αλλεπάλληλες συσκέψεις με φορείς, υπουργούς, εκπροσώπους της Ε.Ε. για να δοθεί μια λύση. Όμως μια ισχυρή αριστερή αντιπολίτευση δεν υπάρχει να καταθέσει προτάσεις και φυσικά από παντού απουσιάζουν οι ίδιοι οι Αφγανοί για να πουν τα αιτήματά τους. Το μόνο μέτρο που εφαρμόζεται αλλά δεν φέρνει αποτέλεσμα είναι η δρακόντεια αστυνόμευση του λιμανιού.
Αν η κατάσταση διάλυσης στο Αφγανιστάν δημιουργεί τα κύματα παράνομων ανθρώπων, αν η ευρωπαϊκή νομοθεσία και η ανυπαρξία ελληνικής πολιτικής παροχής ασύλου έφεραν στο λιμάνι της Πάτρας όλους αυτούς τους ανθρώπους, αυτό είναι κάτι που πλέον μας αφορά όλους. Η κατάσταση, είναι τόσο επείγουσα που ο μόνος χρόνος που μένει είναι για να δράσουμε, πριν να είναι αργά.
Η δημιουργία ενός κέντρου φιλοξενίας για τα άτομα που φτάνουν στην πόλη είναι απαραίτητη. Η ιδιαίτερη μέριμνα για τους ανήλικους είναι επιβεβλημένη. Η ενημέρωση για τα δικαιώματα που έχουν στην υποβολή αίτησης ασύλου και η αναγνώρισή τους ως πρόσφυγες, καθώς και η ενημέρωση των ανθρώπων που φτάνουν στο λιμάνι για να φύγουν στην Ευρώπη ότι αυτή δεν είναι η λύση στο πρόβλημά τους, θα μείωναν τον αριθμό των παρανόμων και θα αποδυνάμωναν τα κυκλώματα που τους υπόσχονται ένα ανέφικτο μέλλον.
Επιπλέον, τόσο η ελληνική πολιτική απέναντι στη χορήγηση ασύλου, όσο και η ευρωπαϊκή πολιτική απέναντι στους ανθρώπους που φτάνουν στο έδαφός της χωρίς χαρτιά πρέπει να αλλάξει. Δε θέλουμε την Ευρώπη-φρούριο. Η τύχη και τα δικαιώματα τόσων χιλιάδων ανθρώπων, πρέπει να γίνουν σεβαστά.
Μαριανή Παπανικολάου, Πάτρα
____________
