Του Κυριάκου Χάλαρη
Στις 15 και 16 Δεκέμβρη πραγματοποιήθηκε η ετήσια πανελλαδική συνάντηση του "Ξ". Τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν οι διεθνείς και οι ελληνικές πολιτικές εξελίξεις, η δράση της Επιτροπής για μια Εργατική Διεθνή, τα οργανωτικά καθήκοντα και η τακτική.
Ήταν η πιο μαζική συνάντηση των τελευταίων χρόνων με παρουσία συντρόφων από όλη την Ελλάδα. Η μαζικότητα της συνάντησης αποτύπωσε την καλή κατάσταση της οργάνωσης που, μετά από μια περίοδο σημαντικών εξελίξεων στο χώρο της παιδείας (φοιτητικό κίνημα) και στο χώρο των εργαζομένων (ασφαλιστικό), βγήκε πιο δυνατή.
Διεθνείς εξελίξεις
Το κεντρικό σημείο στις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις αφορά το ενδεχόμενο οικονομικής κρίσης στην οποία μπαίνει ο παγκόσμιος καπιταλισμός και πως αυτό αντανακλάται και θα αντανακλαστεί στη συνείδηση.
Η πιστωτική κρίση που ξέσπασε στις ΗΠΑ το περασμένο καλοκαίρι, σε συνδυασμό με την αύξηση της τιμής του πετρελαίου και την πτώση του δολαρίου, φέρνει αλυσιδωτές επιπτώσεις που θα επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία. Μπροστά στο ενδεχόμενο η αμερικανική οικονομία να μπει σε ύφεση η ΕΕ, η Κίνα και ουσιαστικά η παγκόσμια οικονομία θα αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα.
Η απειλή για μια νέα οικονομική κρίση ενισχύει την αίσθηση σε μαζικά κομμάτια της κοινωνίας ότι ο καπιταλισμός δεν μπορεί να δώσει λύσεις. Σε αυτό συμβάλουν τα αδιέξοδα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στη Μ Ανατολή, η αδυναμία του να ξεφύγει από το αδιέξοδο του Ιράκ, της Παλαιστίνης, του Αφγανιστάν.
Πιο πολύ οι αλλαγές στο επίπεδο της συνείδησης αποτυπώνονται στη Λ Αμερική, την ήπειρο που εδώ και αρκετά χρόνια το ζήτημα της επανάστασης και της αντεπανάστασης γίνεται πολύ συγκεκριμένο. Με πιο απτά τα παραδείγματα της Βενεζουέλας και της Βολιβίας( δες πιο αναλυτικά άρθρα στις σελ. 8 και 10)
Ευρώπη
Η Ευρώπη είναι η ήπειρος που χάνει διαρκώς έδαφος στο διεθνή ανταγωνισμό απέναντι στα αμερικανικά και ασιατικά κεφάλαια. Και έτσι εξηγείται και η συνεχής επιθετικότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων απέναντι στο ευρωπαϊκό εργατικό κίνημα. Το τελευταίο διάστημα ήταν εκείνο που ανέδειξε τις δυνατότητες του εργατικού κινήματος να βάλει φρένο στις επιθέσεις αυτές.
Παρά το γεγονός ότι οι ηγεσίες των κομμάτων της αριστεράς και των συνδικάτων βρίσκονται πολλά βήματα πίσω από τις πραγματικές ανάγκες του ευρωπαϊκού εργατικού κινήματος, οι εργαζόμενοι της βάσης βγάζουν όλο και περισσότερο τα δικά τους συμπεράσματα και δείχνουν ότι μπορούν να πιέζουν και να ξεπερνούν τις ηγεσίες τους δίνοντας σημαντικές μάχες. Ενδεικτικές ως προς αυτό είναι οι εξελίξεις της τελευταίας περιόδου. Οι σημαντικές απεργιακές κινητοποιήσεις στο δημόσιο τομέα της Γαλλίας, στους σιδηροδρομικούς υπαλλήλους της Γερμανίας, στην Ιταλία και η επιτυχία της γενικής απεργίας στην Ελλάδα επιβεβαιώνουν αυτές τις δυνατότητες. Την ίδια ώρα όμως αναδεικνύουν όλο και περισσότερο το πολιτικό κενό που άφησε η μετακίνηση των εργατικών κομμάτων προς τα δεξιά τη δεκαετία του 90. Και κυρίως τις αδυναμίες των νέων κομμάτων της ‘αντικαπιταλιστικής’ αριστεράς που διέψευσαν τις προσδοκίες που είχαν δημιουργήσει πριν μερικά χρόνια. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα Σκωτίας, το Respect στη Βρετανία, το WASG στη Γερμανία, ακόμα και οι τροτσκιστικές οργανώσεις της Γαλλίας LCR & LO δεν μπόρεσαν να αξιοποιήσουν τη δυναμική που είχαν. Το βασικό χαρακτηριστικό των περισσότερων ήταν η έλλειψη ενός μαχητικού σοσιαλιστικού προγράμματος στο όνομα της ‘διεύρυνσης’ τους και της διείσδυσης και σε λιγότερο ‘επαναστατικά’ ακροατήρια. Αυτό όμως τελικά ήταν που τους οδήγησε όλο και πιο δεξιά, με αποτέλεσμα σήμερα το ζήτημα της ευρωπαϊκής ‘αντικαπιταλιστικής’ αριστεράς να συζητιέται ξανά από την αρχή.
Ελληνικές πολιτικές εξελίξεις
Η συζήτηση για τις ελληνικές πολιτικές εξελίξεις συνέπεσε με την αποπομπή Μαγγίνα. Το γεγονός αυτό από μόνο του είναι ενδεικτικό των δυσκολιών που θα έχει η κυβέρνηση να περάσει τα μέτρα για το ασφαλιστικό. Το οποίο είναι το κεντρικό ζήτημα της περιόδου.
Ασφαλιστικό
Η κυβέρνηση θέλησε να κλείσει προσωρινά διάφορα μέτωπα, όπως της παιδείας και να συγκεντρώσει την προσοχή της στη μάχη για την ανατροπή των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Τα τρία ΔΕΝ του Καραμανλή πριν τις εκλογές, αμέσως ανατράπηκαν – τα όρια συνταξιοδότησης, το ύψος των συντάξεων και οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων μπήκαν στο στόχαστρο της κυβέρνησης. Η οποία στην αρχή προσπάθησε να στρέψει την κοινωνία ενάντια στα ‘προνομιούχα’ στρώματα των εργαζομένων. Το μέγεθος της απεργιακής συγκέντρωσης όμως, η οποία ήταν μεγαλύτερη ακόμα και από αυτή του 2001, έδειξε ότι οι εργαζόμενοι έχουν τις δυνατότητες να βάλουν φρένο στα σχέδια της κυβέρνησης.
Πέρα από αυτά, η γενική απεργία έδειξε και κάτι άλλο. Τη συσσωρευμένη δυσαρέσκεια της ελληνικής κοινωνίας. Η συνεχής ακρίβεια, που αποτυπώθηκε με την εκτόξευση του επίσημου πληθωρισμού στο 3,9% για το Νοέμβρη, το συνεχές πάγωμα των μισθών και των συντάξεων, η αυξημένη φορολογία που θα είναι ακόμα μεγαλύτερη στον προϋπολογισμό του 2008, οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, οι προκλητικοί μισθοί των βουλευτών, των δικαστών και τα σκάνδαλα που όλη την προηγούμενη περίοδο έβγαιναν στην επιφάνεια, το ξεπούλημα της Ολυμπιακής, όλα αυτά, έδειξαν αυτό που όλοι λίγο πολύ βλέπαμε. Ένα συνεχή αναβρασμό στη βάση της ελληνικής κοινωνίας που κάποια στιγμή θα εκτιναχθεί. Και η μάχη του ασφαλιστικού ήταν η ευκαιρία για το εργατικό κίνημα να δώσει μια πρώτη απάντηση.
Επιθέσεις χωρίς τέλος
Αυτό που υποχρεώνει την κυβέρνηση να είναι όλο και πιο επιθετική απέναντι στους εργαζόμενους και τη νεολαία είναι η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, η οποία πάει από το κακό στο χειρότερο. Η Ελλάδα γίνεται όλο και λιγότερο ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες χώρες. Η διεθνής συγκυρία δημιουργεί όλο και μεγαλύτερες πιέσεις ιδιαίτερα στις πιο αδύναμες οικονομίες όπως είναι η ελληνική. Και η κατακόρυφη άνοδος του ευρώ έναντι του δολαρίου αναμένεται να μειώσει ακόμα περισσότερο τις ελληνικές εξαγωγές και να αυξήσει τα ελλείμματα. Μέσα σε όλα αυτά διάφοροι οικονομικοί οργανισμοί προειδοποιούν για μικρότερη ανάπτυξη σε σχέση με αυτή που προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2008. Κάτι που αν συμβεί θα σημαίνει ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις στους εργαζόμενους που θα κληθούν να πληρώσουν το μάρμαρο.
Θα είναι λοιπόν το μέγεθος της επίθεσης που θα προκαλέσει νέες κινητοποιήσεις και θα καθορίσει την εξέλιξη και του ασφαλιστικού την επόμενη περίοδο. Ιδιαίτερα καθώς το ΠΑΣΟΚ, ακόμα και μετά τις εσωκομματικές εκλογές του δεν φαίνεται να μπορεί να βγει από την κρίση για το αμέσως επόμενο διάστημα. Ίσα ίσα, νέες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, σε μια περίοδο αγώνων και μαζικών απεργιών πολλών κλάδων, σε μια περίοδο που θα περίμενε κανείς ότι θα ήταν ευνοϊκή για την «αξιωματική» αντιπολίτευση, το ΠΑΣΟΚ εξακολουθεί να μαζεύει περισσότερη δυσαρέσκεια ακόμα και από τη ΝΔ.
Η αριστερά
Τα κόμματα της επίσημης αριστεράς βγήκαν ενισχυμένα από τις τελευταίες εκλογές. Και η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να σταθεί στα πόδια του για το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να διατηρήσει τη δυναμική τόσο του ΚΚΕ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, μια σημαντική παράμετρος πάνω στην οποία θα κριθεί ο καθένας την επόμενη περίοδο, θα είναι και η στάση απέναντι στο κίνημα. Και η απεργία έδειξε αρκετά πράγματα.
Οι ξεχωριστές απεργιακές συγκεντρώσεις που έκανε το ΚΚΕ μέσω του ΠΑΜΕ σε όλες τις πόλεις, αυτή τη φορά αποκάλυψαν ακόμα πιο έντονα την ανοικτά διασπαστική πολιτική του στο εργατικό κίνημα. Οι συγκεντρώσεις των επίσημων συνδικάτων ήταν κατά πολύ μεγαλύτερες από αυτές του ΠΑΜΕ και αυτό επιβεβαιώνει ότι οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να έχουν εμπιστοσύνη σε αυτά, παρά την αδυναμία των ηγεσιών τους. Πολύ περισσότερο οι συγκεντρώσεις στις 12 Δεκέμβρη απομόνωσαν το ΚΚΕ μια και έμεινε μόνο του μαζί με τον κομματικό του μηχανισμό. Και έδειξαν ότι η μάχη πρέπει να δίνεται ενωτικά, με ταξικούς όρους μέσα στα επίσημα συνδικάτα, εκεί που βρίσκονται οι εργαζόμενοι, για την αλλαγή των συσχετισμών.
Μεγάλη η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ
Η αριστερή στροφή που έκανε επί προεδρίας Αλαβάνου και η συμμετοχή του στο φοιτητικό κίνημα και σε άλλους αγώνες επέτρεψε την εκλογή του χωρίς κόπο στη Βουλή με ένα πολύ υψηλό αναλογικά ποσοστό. Και η δυναμική που είχε την τελευταία περίοδο φαίνεται ότι θα συνεχιστεί, ανεξάρτητα από τις σποραδικές δηλώσεις κάποιων στελεχών του ΣΥΝ που πολλές φορές αφήνουν περιθώρια σε κεντροαριστερά σενάρια. Η παραίτηση Αλαβάνου και το ζήτημα της διαδοχής του φαίνεται ότι θα έχει θετικό αντίκτυπο στους εσωτερικούς συσχετισμούς του Συνασπισμού, μια και θα αναγκάσει τη δεξιά του πτέρυγα να χάσει άλλη μια μάχη και θα ενισχύσει το αριστερό προφίλ τόσο του ΣΥΝ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ.
Η παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ σε εργατικούς χώρους ωστόσο παραμένει περιορισμένη. Αλλά όλο και περισσότερο διαφαίνονται οι ευκαιρίες που έχει ως πολιτικός σχηματισμός να καλύψει ένα σημαντικό κενό που υπάρχει στα αριστερά της κοινωνίας.
Πάνω σ’ αυτή τη βάση η πανελλαδική συνάντηση του Ξ, κατ’ αρχήν τόνισε την ορθότητα της απόφασης της προηγούμενης περιόδου για ψήφο στον ΣΥΡΙΖΑ σαν πρώτη επιλογή στις πρόσφατες γενικές εκλογές και, κατά δεύτερο, τη διερεύνηση του ενδεχόμενου περαιτέρω προσέγγισης και σύσφιξης των σχέσεων με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Νέοι αγώνες – νέα καθήκοντα
Η γενική απεργία στις 12 Δεκέμβρη έδειξε ότι και το 2008 θα δούμε νέους αγώνες. Με δεδομένα τα όρια των συνδικαλιστικών ηγεσιών να οργανώσουν τους αγώνες, η συμμετοχή των συνδικαλιστών της βάσης στις διαδικασίες για κινητοποίηση του κινήματος και για την αναγέννηση του συνδικαλιστικού κινήματος, είναι απαραίτητες. Αυτό το καθήκον πάει χέρι-χέρι με την πάλη για να χτιστεί μια νέα αριστερά που θα μπει μπροστά στους αγώνες του εργατικού κινήματος και που θα κινείται με ένα ξεκάθαρο τρόπο στην κατεύθυνση της ανατροπής του σοσιαλισμού και της πάλης για το σοσιαλισμό.
