Tα σημάδια μιας νέας οικονομικής ύφεσης στη διεθνή οικονομία πληθαίνουν, προκαλώντας ανησυχία στο μεγάλο κεφάλαιο και τις άρχουσες τάξεις όλου του πλανήτη.
Μια σειρά από διεθνείς οργανισμοί του κεφαλαίου (ΔΝΤ, ΟΟΣΑ, Παγκόσμια Τράπεζα) αλλάζουν προς το χειρότερο τις προβλέψεις τους για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, κυρίως λόγω των «αναπτυσσόμενων» οικονομιών. Οι χώρες αυτές και ιδιαίτερα οι χώρες που είναι γνωστές σαν BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότιος Αφρική), λειτούργησαν το προηγούμενο διάστημα σαν «ατμομηχανές» για τη διεθνή οικονομία, με ψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης που βοήθησαν το σύστημα να κρατηθεί σε μια ισορροπία μετά τη μεγάλη κρίση των τελευταίων χρόνων της προηγούμενης δεκαετίας.
Όμως τα «καύσιμα» των «αναδυόμενων» οικονομιών τελειώνουν. Η κατάρρευση των χρηματιστηρίων της Κίνας το καλοκαίρι που πέρασε, σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της (πραγματικής) οικονομίας της Κίνας, απειλεί να παρασύρει ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία. Είναι ενδεικτικό ότι χώρες όπως η Βραζιλία έκλεισαν το 2015 με βαθιά ύφεση και το ίδιο προβλέπεται για το 2016 ενώ οι τιμές του πετρελαίου διεθνώς καταρρέουν (οδηγώντας πετρελαιοπαραγωγούς χώρες σε κρίση), σε μεγάλο βαθμό λόγω της μείωσης της ζήτησης από την Κίνα.
Με την έναρξη του 2016 ένα νέο κύμα πανικού διαπέρασε το διεθνές κεφάλαιο. Στην πρώτη συνεδρίαση του χρόνου (4 Γενάρη) τα χρηματιστήρια της Κίνας αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη δραστηριότητά τους μετά από δραματική πτώση των δεικτών τους.
Τρεις μέρες μετά, άνοιξαν για μόλις 29 λεπτά και στη συνέχεια έκλεισαν λόγω της μεγάλης πτώσης των μετοχών. Είναι χαρακτηριστικό ότι την πρώτη βδομάδα του 2016, ο δείκτης CSI 300 (που αφορά τις επιδόσεις των 300 μεγαλύτερων επιχειρήσεων της χώρας) έπεσε κατά 12%.
Το πτωτικό αυτό «ράλι» παρέσυρε όπως ήταν φυσικό και τα διεθνή χρηματιστήρια, λόγω του βάρους της Κίνας στη διεθνή οικονομία (η δεύτερη σε μέγεθος μετά τις ΗΠΑ).
Οι εξελίξεις στην Κίνα δεν σταματούν βέβαια στα χρηματιστήρια. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το 2015 έκλεισε με ανάπτυξη 6,9%, που είναι το χαμηλότερο ποσοστό εδώ και 25 χρόνια! Όμως και αυτό φαίνεται πως είναι «φουσκωμένο»! Τα στοιχεία της κινέζικης κυβέρνησης –όπως και κάθε στυγνής δικτατορίας– δεν μπορούν ασφαλώς να γίνουν πιστευτά. Πολλοί αναλυτές διεθνώς, εκτιμούν πως η ανάπτυξη είναι στην πραγματικότητα χαμηλότερη, γύρω στο 4%.
Υπάρχουν και άλλα στοιχεία τα οποία επιβεβαιώνουν την εκτίμηση ότι η κινέζικη οικονομία μπαίνει σε μια τροχιά, αν όχι ύφεσης, σημαντικής επιβράδυνσης των «τρελών» ρυθμών ανάπτυξης που πετύχαινε τα προηγούμενα χρόνια (μέσο όρο γύρω στο 10%). Η παραγωγή ενέργειας μειώθηκε το 2015 κατά 0,2% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο, πράγμα που είχε να συμβεί από το 1968! Πτωτικά κινήθηκαν επίσης η παραγωγή λιθάνθρακα (για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο) και η παραγωγή χάλυβα.
Η κινέζικη οικονομία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Η πορεία της θα λειτουργήσει καθοριστικά για τις εξελίξεις στη διεθνή οικονομία το επόμενο διάστημα.
Ενδεικτικό της κατάστασης που αναπτύσσεται στο εσωτερικό της Κίνας, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από μια μακροσκοπική σκοπιά σαν μια «ωρολογιακή βόμβα», είναι και το γεγονός ότι αυτή την περίοδο η κινέζικη ηγεσία καταφεύγει σε μια πρωτοφανή αύξηση της καταστολής αντιφρονούντων, σε όλα τα επίπεδα. Τις επόμενες μέρες το «Ξ» θα έχει αρθρογραφία πάνω στο θέμα αυτό.
Παρακάτω ακολουθούν παραπομπές σε μερικά από τα άρθρα που δημοσίευσε το «Ξ» την προηγούμενη περίοδο, που αφορούν την κατάσταση και τις προοπτικές της κινέζικης οικονομίας και δίνουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το τι βρίσκεται πίσω από το σκάσιμο των διάφορων κινέζικων «φουσκών».
Παγκόσμια οικονομία, απ’ το κακό στο χειρότερο – 21/2/2016
Σχόλιο της Σύνταξης από το τεύχος του «Ξ» (αριθμός 426, 18 Φλεβάρη – 3 Μάρτη)
«Η κατάσταση της Deutsche Bank δείχνει ότι τα πράγματα, στην ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης, δεν είναι καθόλου “ρόδινα”. Το γεγονός αυτό γίνεται ακόμα πιο “ανησυχητικό” για τη διεθνή άρχουσα τάξη, καθώς οι φήμες για αδυναμία της γερμανικής τράπεζας να αποπληρώσει ληξιπρόθεσμες οφειλές μέσα στους επόμενους μήνες, φουντώνουν. Η “φούσκα” της Deutsche Bank είναι πολύ μεγάλη και αν “σκάσει” θα προκαλέσει σοβαρούς κλυδωνισμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα ασκώντας τεράστιες πιέσεις στη γερμανική οικονομία που θα κληθεί να πληρώσει για αν σωθεί ο τραπεζικός κολοσσός. Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκθεσή της στην αγορά χρηματοπιστωτικών παραγώγων φτάνει τα 54 τρισ. ευρώ, ποσό σχεδόν 20 φορές μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της Γερμανίας!»
Παγκόσμια οικονομία: τα σημάδια ενός νέου βαθέματος της κρίσης πληθαίνουν – 4/1/2016
Σχόλιο από το «Ξεκίνημα»
«Πλέον όμως τα “καύσιμα” αυτής της ανάπτυξης φαίνεται ότι τελειώνουν. Η κατάρρευση των χρηματιστηρίων της Κίνας το καλοκαίρι, σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της κινέζικης οικονομίας, μπορεί να παρασύρει ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία. Επιπλέον, χώρες όπως η Βραζιλία έκλεισαν το 2015 με ύφεση, ενώ και οι εμπορικές δραστηριότητες των προαναφερθεισών χωρών έχουν πραγματοποιήσει μεγάλη “βουτιά” τον τελευταίο χρόνο».
Η διεθνής κρίση σε νέα φάση – χτυπά την πόρτα των «αναπτυσσόμενων» – 11/10/2015
Σχόλιο από το «Ξεκίνημα»
«Η παγκόσμια οικονομία μπαίνει σε νέο κύκλο προβλημάτων. Αυτό δεν το λένε μόνο οι αριστεροί και μαρξιστές οικονομολόγοι. Αυτή η παραδοχή ανήκει σε κορυφαίους αναλυτές του κεφαλαίου διεθνώς όπως τη Citigroup, και το ΔΝΤ. Η πρώτη στην ανάλυσή της αναφέρει ότι υπάρχει 55% να υπάρξει κάποιας μορφής παγκόσμια ύφεση στα επόμενα χρόνια. Το ΔΝΤ επισημαίνει τον κίνδυνο ενός νέου πιστωτικού “κραχ”, με επίκεντρο τις “αναπτυσσόμενες” χώρες».
Οικονομική Κρίση – made in China – 31/8/2015
Παναγιώτης Βογιατζής
«Η κατάρρευση του κινεζικού χρηματιστηρίου ήταν απολύτως προβλέψιμη, καθώς οι τιμές των μετοχών είχαν χάσει κάθε σύνδεση με την πραγματική οικονομία. Η βιομηχανική παραγωγή βρίσκεται σήμερα σε χαμηλό εξαετίας. Παρά την σχετική σταθεροποίηση των τιμών των ακινήτων τις τελευταίες βδομάδες, η κατασκευαστική δραστηριότητα μειώθηκε 17% φέτος. Καθώς ο κατασκευαστικός τομέας της Κίνας αποτελεί το 50% του παγκόσμιου, αυτό σημαίνει μια πτώση 8,5% στις κατασκευές ολόκληρου του πλανήτη!».
Η κατάρρευση του κινέζικου χρηματιστηρίου – 13/7/2015
Συνέντευξη με το Βίνσεντ Κόλο, υπεύθυνος σύνταξης ου ChinaWorker.info, κεντρικού site του κινέζικου τμήματος της CWI με έδρα το Χονγκ Κονγκ
«Αυτή τη στιγμή ζούμε το σκάσιμο της τεράστιας χρηματιστηριακής φούσκας που χτίστηκε στην διάρκεια του προηγούμενου χρόνου. Η έκταση και η ταχύτητα της κατάρρευσης έχει πάρει πραγματικά δραματικές διαστάσεις. Το κινέζικο καθεστώς βρίσκεται σε κατάσταση σοκ γιατί δεν είχε προβλέψει αυτή την εξέλιξη, όσο κι αν αυτό ακούγεται παράλογο».
Κίνα: Σε αναγκαστική προσγείωση; – 30/5/2015
Παναγιώτης Βογιατζής
«Η Κίνα εδώ και δεκαετίες λειτουργεί αναμφίβολα σαν μια από τις πιο σημαντικές ατμομηχανές της παγκόσμιας οικονομίας. Όχι μόνο αποτελεί τον κυριότερο βιομηχανικό προμηθευτή ολόκληρου του δυτικού κόσμου, αλλά απορροφά και τεράστια ποσά απ’ τα λιμνάζοντα κεφάλαια του παγκόσμιου καπιταλισμού που αδυνατούν να επενδυθούν κερδοφόρα στις οικονομίες της Δύσης. Ωστόσο, τα σύννεφα που συσσωρεύονται πάνω της τα τελευταία χρόνια έχουν πυκνώσει επικίνδυνα».
Κίνα – θέμα χρόνου το σκάσιμο της φούσκας! – 24/7/2014
Συνέντευξη με τη σ. Σάλλυ Τανγκ, μέλος της «Σοσιαλιστικής Δράσης», αδελφής οργάνωσης του «Ξ» στο Χόνγκ Κονγκ
«Υπάρχει μια τεράστια φούσκα ακινήτων στην Κίνα που τώρα φτάνει στα όρια της με την κατάσταση να μην είναι πλέον βιώσιμη. Όταν αυτή η φούσκα σκάσει, θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις, όπως αποπληθωρισμό και επιδείνωση της κρίσης χρέους».