Σχόλιο από το «Ξεκίνημα»
Αποκαλυπτικά στοιχεία φέρνει στην δημοσιότητα o Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (International Labor Organization – ILO)[1] στην ετήσια έκθεση του με τίτλο «Παγκόσμια Απασχόληση και Κοινωνική Προοπτική» που δημοσιεύτηκε πριν μερικές μέρες. [2]
Σύμφωνα με την έκθεση, μόλις το ένα τέταρτο των εργαζομένων παγκόσμια έχουν σταθερή εργασία, ενώ τρία τέταρτα είτε δεν έχουν κανένα συμβόλαιο (δουλεύουν δηλαδή «μαύρα») είτε δουλεύουν με «μπλοκάκι» ή με προσωρινές συμβάσεις εργασίας!
Η παγκόσμια οικονομική κρίση οδήγησε σε αύξηση της ημιαπασχόλησης – ιδιαίτερα όσον αφορά τις γυναίκες και τους νέους.
Οι «ανεπτυγμένοι» πρωτοπορούν
Αυτές οι αλλαγές δεν αφορούν μόνο, ούτε καν κυρίως, τις αναπτυσσόμενες χώρες ή τις χώρες όπως η Ελλάδα που έχουν χτυπηθεί περισσότερο από την κρίση. Αντίθετα, μια σειρά από τις πλέον ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες του πλανήτη «πρωτοπορούν» σε «ευέλικτες» μορφές εργασίας. Χώρες όπως η Γερμανία, όπου 1 στους 5 εργαζόμενους απασχολείται στις λεγόμενες «mini jobs» (μίνι δουλειές)[3] δουλεύοντας για μισθούς που δεν ξεπερνούν τα 400 ευρώ το μήνα, χωρίς κοινωνική ασφάλιση, ή η Βρετανία, όπου διαρκώς αυξάνονται τα «zero hours contracts» («συμβόλαια μηδενικών ωρών») με τους εργαζόμενους να υπογράφουν συμβάσεις «εργασίας», σύμφωνα με τις οποίες ο εργοδότης τους καλεί να δουλέψουν όταν υπάρχει δουλειά, για όση ώρα υπάρχει δουλειά και τους πληρώνει αποκλειστικά για αυτές τις ώρες χωρίς καμία άλλη υποχρέωση απέναντι τους. [4]
Αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν με τον πιο καθαρό τρόπο πως στην πραγματικότητα η τάση για διάλυση των εργασιακών σχέσεων δεν αφορά αυτή ή την άλλη χώρα, αλλά συνολικά τον καπιταλισμό της εποχής μας.
Ελλάδα και ΣΥΡΙΖΑ
Στην Ελλάδα εδώ και μερικούς μήνες έχουμε μια κυβέρνηση που έχει διακηρυγμένο στόχο την μείωση της ανεργίας και την αποκατάσταση των εργασιακών σχέσεων. Ακόμη κι αν αυτή η προσπάθεια δεν είχε απέναντι της την ΕΕ και το ΔΝΤ, που εκβιάζοντας προσπαθούν να επιβάλλουν την δική τους πολιτική ατζέντα, πόσο μακριά θα μπορούσε να φτάσει; Στην πραγματικότητα, όσο μια τέτοια προσπάθεια μένει στα πλαίσια του καπιταλισμού, όχι και πολύ μακριά!
Ζούμε σε ένα σύστημα που βασίζεται στον διεθνή ανταγωνισμό. Αν μια οποιαδήποτε κυβέρνηση νομοθετήσει σήμερα υπέρ μιας ισχυρής προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων, χωρίς να βάλει τις βάσεις για την ανατροπή του ίδιου του συστήματος, πολύ απλά το σύστημα θα την «καταπιεί». Από τη μια γιατί απέναντι σε μια τέτοια εξέλιξη, το κεφάλαιο θα σταματήσει να επενδύει, από την άλλη γιατί, όντως, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που θα παράγει μια χώρα με ισχυρά εργασιακά δικαιώματα δεν θα είναι ανταγωνιστικά.
Κάποτε ο καπιταλισμός μπορούσε να προσφέρει, τουλάχιστον στις αναπτυγμένες χώρες, σχετικά σταθερές εργασιακές σχέσεις και ένα αξιοπρεπές εισόδημα. Αυτή η εποχή έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Σήμερα η πάλη για αξιοπρεπείς συνθήκες δουλειάς, ακόμη και σε χώρες όπως οι ΗΠΑ ή η Γερμανία, πόσο μάλλον η Ελλάδα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πάλη ενάντια στο ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
Είναι βέβαιο ότι στα χρόνια που έρχονται, όλο και πιο μαζικά στρώματα εργαζομένων διεθνώς θα καταλήγουν σ’ αυτό το συμπέρασμα. Καθήκον της μαρξιστικής Αριστεράς, που παραμένει πιστή στις ιδέες του επαναστατικού σοσιαλισμού, είναι να μετατρέψει αυτή την κατανόηση σε μαζική οργάνωση και δράση.