Με ταχύτητα και σταθερά χτίζονται οι γραμμές του εθνικιστικού μίσους που θα διαχωρίσουν τις δύο βασικές εθνότητες που ζουν στην Ουκρανία, τους ουκρανόφωνους και τους ρωσόφωνους. Το μόνο στο οποίο μπορεί να ελπίζει κανείς είναι ότι αυτός ο διαχωρισμός δεν θα περάσει μέσα από ένα αιματοκύλισμα όπως αυτό που είχαμε για παράδειγμα στα εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας στη δεκαετία του ‘90 ή πιο πρόσφατα στη Λιβύη και τη Συρία. Οι κίνδυνοι για κάτι τέτοιο είναι πραγματικοί, με δεδομένο τον κεντρικό ρόλο που παίζουν ακροδεξιές και φασιστικές δυνάμεις στη νέα κυβέρνηση της Ουκρανίας αλλά και της βεβαιότητας ότι ο ρωσικός καπιταλισμός δεν πρόκειται να αφήσει την Ουκρανία να περάσει στο στρατόπεδο της «Δύσης» – της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, χωρίς να δώσει σκληρή μάχη με όλα τα μέσα.
Ναι στην αυτοδιάθεση στην Κριμαία, όχι στο ρωσικό εθνικισμό
6.000 ρωσικά στρατεύματα βρίσκονται ήδη στην Κριμαία, η οποία, όπως όλα δείχνουν, θα αποσπασθεί από την Ουκρανία στο σχετικό δημοψήφισμα στα τέλη του μήνα. Οι εργαζόμενοι στην Κριμαία έχουν κάθε δικαίωμα να αποφασίσουν για το μέλλον τους – αυτοί και μόνο αυτοί – εφαρμόζοντας το δικαίωμά τους στην Αυτοδιάθεση.
Το θέμα όμως δεν περιορίζεται στην Κριμαία, των 2.000.000 κατοίκων, όπου οι ρωσόφωνοι αποτελούν πλειοψηφία, αλλά σε όλη την ανατολική και νότια Ουκρανία όπου υπάρχει πολύ σημαντική παρουσία ρωσικού στοιχείου αλλά δεν αποτελεί την πλειοψηφία.
Για την «υπεράσπιση», υποτίθεται, των δικαιωμάτων των Ρωσόφωνων, η Ρωσία έχει ήδη συγκεντρώσει περίπου 130.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία.
Εγκληματική πολιτική ΕΕ και ΗΠΑ
Όλα δείχνουν ότι η Δύση, δηλαδή η ΕΕ και οι ΗΠΑ, υποτίμησαν την έκταση των αντιδράσεων του Πούτιν. Θεώρησαν ότι θα μπορούσαν να επαναλάβουν, εύκολα και απλά, την προ δεκαετίας «πορτοκαλί επανάσταση» ενθαρρύνοντας και χρηματοδοτώντας τους εκπροσώπους/συνεταίρους τους στην ουκρανική πολιτική σκηνή. Τώρα είναι αντιμέτωποι με μια κατάσταση την οποία δεν μπορούν ουσιαστικά να διαχειριστούν, καθώς ανακαλύπτουν ότι χτίζεται ένα νέο «τείχος» που θα διαιρέσει την Ουκρανία, με τα πιο πλούσια, βιομηχανικά τμήματα της να κινδυνεύουν να περάσουν στην «ρωσική πλευρά». Την ίδια στιγμή, με δική τους ευθύνη, άφησαν ελεύθερο πεδίο δράσης στους φασίστες οι οποίοι αυτή τη στιγμή λύνουν και δένουν.
Κορυφαίες οι ευθύνες της Μέρκελ η οποία ελάχιστες μόνο μέρες πριν την πτώση του Γιανουκόβιτς, συναντούσε τους ηγέτες της αντιπολίτευσης στο Βερολίνο και τους έδινε το «οκ» να συνεχίσουν για να τον ρίξουν!
Καμία υποστήριξη σε Γιανουκόβιτς
Οι εγκληματικές όμως ευθύνες της ΕΕ και των ΗΠΑ δεν επιτρέπουν κανενός είδους συμπάθεια ή υποστήριξη ούτε προς τον Γιανουκόβιτς, ούτε προς τον Πούτιν. Η σύγκρουση ανάμεσα σε όλους αυτούς δεν έχει καμία σχέση ούτε με τις ανάγκες ούτε με τα συμφέροντα των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων της Ουκρανίας, είτε αυτοί είναι ρωσόφωνοι, είτε ουκρανόφωνοι είτε Τάταροι είτε οποιασδήποτε άλλης εθνικότητας.
Ο μέχρι πρόσφατα πρόεδρος, Γιανούκοβιτς, δεν είναι κάποιο «παιδί της εργατικής τάξης», ούτε είχε καμιά σχέση με την Αριστερά. Ήταν ένας καπιταλιστής ο ίδιος, με τεράστιες προσωπικές καταθέσεις στο εξωτερικό και εκπρόσωπος του τμήματος εκείνου του ουκρανικού κεφαλαίου το οποίο θεωρεί ότι τα συμφέροντα του εξυπηρετούνται καλύτερα μέσα από την ανάπτυξη σχέσεων με την Ρωσία παρά με την ΕΕ. Το καθεστώς του ήταν διεφθαρμένο και αυταρχικό όπως είναι το «νέο» καθεστώς που τον αντικατέστησε και όπως είναι όλα τα καθεστώτα της περιοχής.
Κάποιοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι «απέναντι στον Γιανούκοβιτς (και τον Πούτιν) είναι οι φασίστες» και γι’ αυτό θα πρέπει να υποστηριχτούν. Πρόκειται για υπεραπλουστευμένη προσέγγιση. Γιατί είναι οι πολιτικές του Γιανουκόβιτς που επέτρεψαν στο φασισμό να ριζώσει και να θεριέψει. Τυχόν στήριξη σ’ αυτόν, δεν βοηθά την πάλη ενάντια στο φασισμό, βοηθά μόνο τους ίδιους τους φασίστες, οι οποίοι θα μπορούν να το παίζουν αντισυστημικοί. Είναι σαν να λέμε, χρησιμοποιώντας την αναλογία της Ελλάδας, ότι για να αντιμετωπίσουμε τη Χρυσή Αυγή πρέπει να υποστηρίξουμε τον Σαμαρά – και βέβαια ο Γιανουκόβιτς είναι ακόμα χειρότερος κι από τον Σαμαρά, αφού τα πράγματα στην Ουκρανία ήταν και είναι πιο σκληρά και πιο βάρβαρα απ’ ότι εδώ.
Oύτε και σε Πούτιν
Η Ρωσία, επίσης, δεν είναι κάποιο «εργατικό» ή «σοσιαλιστικό» κράτος. Είναι ένα στυγνό καπιταλιστικό καθεστώς, εξαιρετικά αυταρχικό, το οποίο αφήνει ελεύθερους τους Ρώσους Ναζί να δρουν, αλλά καταστέλλει τους εργατικούς, ταξικούς και κοινωνικούς αγώνες. Η Ρωσία είναι μια ιμπεριαλιστική δύναμη. Μπορεί να είναι μια δεύτερης γραμμής ιμπεριαλιστική δύναμη, αν συγκριθεί με τις ΗΠΑ, αλλά παραμένει εξαιρετικά ισχυρή στον χώρο που την περιβάλλει, αυτόν της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Το ενδιαφέρον της Ρωσίας για τους «ρωσικούς πληθυσμούς» που ζουν στην Ουκρανία, δεν είναι τίποτε άλλο από το ενδιαφέρον της για τα μεταλλεύματα, τη βιομηχανία και τις οικονομικές της σχέσεις με αυτήν.
Ο εθνικισμός, εχθρός του εργατικού κινήματος
Από τη σύγκρουση ανάμεσα στο ρωσικό καθεστώς και το ουκρανικό καθεστώς τα εργατικά και λαϊκά στρώματα της Ουκρανίας δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα, παρά μόνο να χάσουν.
Γιατί, αντί να βρουν τρόπο να αντιμετωπίσουν τη φτώχεια και τις αιτίες που την δημιουργούν, διαχωρίζονται στην βάση των γλωσσικών και εθνικών διαφορών και στρέφονται το ένα κομμάτι ενάντια στο άλλο. Κερδισμένος μέσα από τις υπάρχουσες εξελίξεις θα είναι ο εθνικισμός.
Αυτά, τη στιγμή που στην Ουκρανία βασιλεύει η φτώχεια και εξαθλίωση με το μέσο μισθό να βρίσκεται στα 250 € τον μήνα!
Αυτή η κρίση, η φτώχεια και η εξαθλίωση θα έπρεπε να είναι οι παράγοντες που ενοποιούν τους Ουκρανούς εργαζόμενους ενάντια στους υπεύθυνους για τη φτώχεια τους: δηλαδή τους ντόπιους καπιταλιστές και τους ιμπεριαλιστές, σε Δύση και Ανατολή. Αντί γι’ αυτό όμως, η κρίση αποτελεί το θερμοκήπιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το μίσος και η διαίρεση πάνω σε εθνικές γραμμές, με την απειλή του πολέμου να επικρέμεται.
Η άρχουσα τάξη και οι φασίστες παίζουν «μονότερμα»
Αιτία γι’ αυτό είναι η ανυπαρξία μιας ταξικής αριστερής πολιτικής, ενός ταξικού αριστερού φορέα στην υπηρεσία των εργαζομένων στην Ουκρανία.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας, το μόνο με μαζική παρουσία και κοινοβουλευτική εκπροσώπηση στον χώρο της Αριστεράς, ακολούθησε μια εγκληματική πολιτική (διαβάστε σχετικά εδώ). Έτσι η εξέγερση της ουκρανικής νεολαίας δεν μπορούσε να κατευθυνθεί προς τα αριστερά, αφήνοντας εντελώς ελεύθερο πεδίο δράσης στους φασίστες.
Στην πραγματικότητα το κίνημα της πλατείας Μαϊντάν στο Κίεβο, ξεκίνησε τον περασμένο Νοέμβρη χαλαρά και «χαζοχαρούμενα» σαν «πανηγύρι», και πήρε μαζικές και εκρηκτικές διαστάσεις όταν το καθεστώς Γιανουκόβιτς επιχείρησε τη βίαιη καταστολή του.
Το ΚΚ Ουκρανίας, αντί να επιχειρήσει να δώσει αριστερή τροπή στο κίνημα αυτό (όπως, για παράδειγμα, είχαμε κάνει πολλές αριστερές οργανώσεις στο ελληνικό κίνημα των πλατειών κι έτσι μπορέσαμε τότε να περιθωριοποιήσουμε τη Χρυσή Αυγή που επίσης παρέμβαινε) το κατάγγειλε, και υπερθεμάτισε στην καταστολή του από τον Γιαννουκόβιτς.
Ελλάδα – ο κίνδυνος του «φιλο-ρωσισμού»
Στην Ελλάδα βρισκόμαστε ήδη στην αρχή της ανάπτυξης φιλο-ρωσικών αισθημάτων ακόμη και μέσα στις γραμμές της Αριστεράς. Αυτές οι διαθέσεις εντείνονται από το γεγονός ότι ο «ρωσικός παράγοντας» εμφανίζεται αυτή τη στιγμή ντυμένος με τον αντι-φασιστικό μανδύα.
Πρόκειται για τραγικό λάθος. Η Αριστερά πρέπει να προτείνει τη δική της απάντηση στην κρίση. Αυτή δεν είναι άλλη από την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, ενάντια στους φασίστες, ενάντια στην ουκρανική άρχουσα τάξη, στη ρωσική άρχουσα τάξη και την παρέμβαση των Ευρωπαίων και Αμερικανών ιμπεριαλιστών.
Η απάντηση της Αριστεράς πρέπει να είναι διεθνιστική, πρέπει να ενώνει τους Ουκρανούς με τους Ρώσους εργαζόμενους, για την αντιμετώπιση των επιθέσεων ενάντια στο βιοτικό επίπεδο και τα δικαιώματα και με στόχο τον πραγματικό σοσιαλιστικό μετασχηματισμό. Δηλαδή τη λαϊκή εξουσία στη βάση της πλατιάς εργατικής δημοκρατίας – στη βάση της ελευθερίας έκφρασης, οργάνωσης και πολυκομματισμού, κι όχι βέβαια στο πρότυπο των βάρβαρων μονοκομματικών δικτατοριών που κυριαρχούσαν στην πρώην Σοβιετική Ένωση και την Ανατολική Ευρώπη.
