Του Διονύση Χριστόπουλου
Εκπροσώπου Εργαζομένων στο ΔΣ του ΟΠΑΝΔΑ
Στο σχέδιο νόμου με τίτλο «ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ Ο.Τ.Α., ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ Ο.Τ.Α. ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ» το άρθρο 116 έρχεται να «ρυθμίσει» μισθολογικά ζητήματα των μουσικών στους ΟΤΑ.
Πρόκειται πράγματι για ρύθμιση ζητημάτων που αποτελούν αιτήματα του κλάδου; Μια προσεχτική ματιά αποκαλύπτει πως τα ζητήματα που «ρυθμίζει» το νομοσχέδιο αποτελούν χρόνιες επιδιώξεις γνωστών ατόμων και μικρών ομάδων που δεν εκπροσωπούν τον κλάδο – ούτε είχαν ποτέ διάθεση να τον εκπροσωπήσουν σαν σύνολο.
Ας δούμε όμως τα βασικά ζητήματα με τη σειρά:
Α. Κατηγοριοποίηση των Μουσικών των ΟΤΑ – Ποιος αποφασίζει για την κατάταξη;
Το νέο νομοσχέδιο του Υπ. Εσωτερικών εισάγει στα μουσικά σύνολα τις ακόλουθες κατηγορίες: Αρχιμουσικός, Εξάρχων, Κορυφαίος Α, Κορυφαίος Β, «σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα»…[1] Οι θέσεις αυτές θα αμείβονται με περίπου 250 έως 500 ευρώ (μεικτά) περισσότερο από τις θέσεις των «απλών» μουσικών.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου οι μουσικοί κατατάσσονται στις ειδικές κατηγορίες «με βάση τα καθήκοντά τους»
- «είτε όπως αυτά ορίζονται στην πρόσληψή τους»,
πράγμα αδύνατο, αφού όλοι οι μουσικοί στους ΟΤΑ έχουμε προσληφθεί με τα ίδια τυπικά προσόντα και με τα ίδια καθήκοντα. Κατά τις ακροάσεις για την πρόσληψη μας δεν υπήρχαν διαφορετικές ακροάσεις και διαδικασίες για «κορυφαίους» και για «απλούς» μουσικούς…
- «είτε από τυχόν ανάθεση με οποιονδήποτε τρόπο σχετικών καθηκόντων, είτε όταν εν τοις πράγμασι διαπιστώνεται άσκηση σχετικών καθηκόντων των ως άνω οριζομένων ειδικών κατηγοριών».
Μην ορίζοντας κάποιο «πλαίσιο» ή συγκεκριμένη διαδικασία (π.χ. ακρόαση από επιτροπή) η τελευταία αυτή διατύπωση επιτρέπει σ’ έναν Δήμαρχο, Αντιδήμαρχο ή Πρόεδρο Οργανισμού χωρίς καμία μουσική παιδεία, να ορίζει Αρχιμουσικούς και Κορυφαίους Μουσικούς «με οποιονδήποτε τρόπο» ή κοινώς με αυθαίρετο τρόπο.
Έτσι μετατρέπει αυτές τις θέσεις σε αντικείμενο συνδιαλλαγής και ρουσφετιού. Την ίδια στιγμή διασπά την ενότητα του σώματος των μουσικών και δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την ενιαία συνδικαλιστική κίνηση.
Β. Ένα κουστούμι για όλους;
Οι κατηγορίες αυτές καλούνται να ισχύσουν σε όλα τα μουσικά σύνολα ανεξάρτητα από τη μορφή και το ρόλο τους (Φιλαρμονική Ορχήστρα, Συμφωνική Ορχήστρα, Big Band κ.α.). Είναι όμως αυτό εφικτό και σωστό;
Σε μια Συμφωνική Ορχήστρα (π.χ. στη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου της Αθήνας) θα μπορούσε να γίνει αντιστοίχηση των θέσεων ευθύνης με βάση τα διεθνή πρότυπα που αναφέρονται και το πλαίσιο που ισχύει στην Κρατική ή την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.[2]
Πώς θα μεταφερθεί όμως το πρότυπο που εισάγει το νομοσχέδιο σε ένα Ορχηστρικό Σύνολο το οποίο έχει πολύ διαφορετική σύνθεση και διάρθρωση;
Για παράδειγμα, σε μια Big Band που συμπράττουν 20 μουσικοί με εξίσου νευραλγικό και σολιστικό ρόλο, πώς θα οριστεί ο ένας, Κορυφαίος Μουσικός, ανά ομάδα που θα έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη και για το λόγο αυτό θα αμειφθεί παραπάνω από τους υπολοίπους;
Στις δε Φιλαρμονικές όπου η κάθε ομάδα αλλά και ο κάθε μουσικός που τη συγκροτεί έχουν τον ίδιο σημαντικό ρόλο, οι μουσικοί θα πρέπει να αρνηθούν να παίξουν επειδή η ευθύνη όλων δεν αμείβεται ανάλογα; (π.χ. στην εκτέλεση μιας μεταγραφής συμφωνικού έργου το σύνολο των δεύτερων κλαρινέτων καλείται να αποδώσει τα μέρη των πρώτων βιολιών ή τα ευφώνια των βιολοντσέλων).
Επιπλέον στις Φιλαρμονικές και στις Χορωδίες όλοι οι μουσικοί/χορωδοί εκτελούν καθήκοντα ίσης ευθύνης, με βάση τις ανάγκες της ομάδας τους και του γενικού συνόλου και είναι σε θέση ανά πάσα στιγμή να αντικαταστήσουν έναν συνάδελφο του ίδιου μουσικού οργάνου/φωνής.
Δημιουργώντας θέσεις κορυφαίων με τον τρόπο που το κάνει το νομοσχέδιο για τα ορχηστρικά σύνολα των ΟΤΑ (π.χ. ένας κορυφαίος Α και ένας Β ανά ομάδα οργάνων σε μουσικό σύνολο μεγαλύτερο των 10 ατόμων!) δημιουργούνται θέσεις ανθρώπων που δεν μπορούν να λείψουν ποτέ από καμία πρόβα ή συναυλία, καθώς βάσει του ρόλου που τους έχει ανατεθεί στην ορχήστρα (και ο οποίος θα αμείβεται με 250-500 ευρώ παραπάνω μεικτά) δε μπορούν να αντικατασταθούν από άλλο μέλος της ορχήστρας.
Και μια μικρή λεπτομέρεια: Κορυφαίοι Β δεν υπάρχουν σε κανένα «διεθνές πρότυπο» για Χορωδίες, όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, αλλά αυτό μάλλον δεν διευκρινίστηκε στις συζητήσεις στο Υπουργείο…
Γ. Επίδομα Οργάνου / Φωνής
Το επίδομα Οργάνου/Φωνής που εισάγεται από το σχέδιο νόμου για τις περιπτώσεις που οι ΟΤΑ δεν χορηγούν μουσικό όργανο και ορίζεται στα 50 ευρώ μηνιαίως, είναι εξαιρετικά ανεπαρκές καθώς δεν ανταποκρίνεται σε καμία περίπτωση στις πραγματικές ανάγκες συντήρησης ενός επαγγελματικού οργάνου. Π.χ. ένας σαξοφωνίστας δαπανά εκατοντάδες ευρώ σε ετήσια βάση για προμήθεια αναλωσίμων (καλάμια, επιστόμια, φασέτες κ.α.) ενώ ιδιαιτέρα υψηλό είναι και το κόστος των service (ρυθμίσεις, αλλαγή ταπών, καθαρισμός οργάνου κ.α.).
Την ίδια στιγμή η εισαγωγή αυτού του επιδόματος ανοίγει έναν επικίνδυνο δρόμο: Να σταματήσουν οι ΟΤΑ να χορηγούν όργανα στους μουσικούς και να τους υποχρεώνουν να αγοράζουν οι ίδιοι τα όργανα για τη δουλειά τους.[3]
Τα χρήματα που θα γλιτώσουν οι ΟΤΑ είναι πολλές χιλιάδες ευρώ, καθώς το κόστος αγοράς των μουσικών οργάνων είναι πολύ υψηλό – π.χ. η τιμή ενός μέσης κατηγορίας επαγγελματικού κόρνου είναι από 8.000 έως 10.000 ευρώ και δεν πρόκειται για εφάπαξ ποσό καθώς το όργανο έχει συγκεκριμένο κύκλο ζωής ο οποίος δεν ξεπερνά τα 10 χρόνια. Αν όλα αυτά αντικατασταθούν από ένα επίδομα των 50 ευρώ, οι ΟΤΑ γλιτώνουν ένα σημαντικό κόστος το οποίο μετακυλίεται στους εργαζόμενους μουσικούς – εργαζόμενους που με τους σημερινούς μισθούς παλεύουν για την επιβίωση τους!
Οι μουσικοί θα πρέπει να συνεχίσουν να διεκδικούν από την εργοδοσία την ικανοποίηση του πάγιου αιτήματος τους για πλήρη παροχή και συντήρηση του υλικοτεχνικού – επαγγελματικού εξοπλισμού που είναι απαραίτητος για την εκτέλεση της εργασίας τους (αγορά και συντήρηση μουσικών οργάνων, αναλώσιμα, βεστιάριο, μουσική βιβλιοθήκη κοκ).
Το παραπάνω δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να καθιερωθεί ένα αξιοπρεπές επίδομα φωνής για τους χορωδούς, οι οποίοι χρησιμοποιούν ως όργανο τη φωνή τους και δαπανούν σημαντικά ποσά για να διατηρήσουν σε υψηλό επίπεδο το φωνητικό και τεχνικό τους επίπεδο.
Το άρθρο 116 του νομοσχεδίου πρέπει είτε να τροποποιηθεί ριζικά είτε να αποσυρθεί
Το άρθρο 116 του νομοσχεδίου δεν προέκυψε μέσα από σοβαρό και εκτενή διάλογο με τα σωματεία του κλάδου των μουσικών.
Αποτελείται από ρυθμίσεις που φωτογραφίζουν επιδιώξεις συγκεκριμένων ατόμων και μικρών ομάδων του κλάδου.
Δυστυχώς το τελευταίο διάστημα ο κατακερματισμός και οι εντάσεις στον κλάδο των μουσικών άφησαν ένα κενό που εκμεταλλεύτηκαν οι «γνωστοί άγνωστοι» του χώρου, στην πλειοψηφία τους οι ίδιοι που τους βρίσκουμε, ως κλάδος, πάντα απέναντι όταν παλεύουμε συλλογικά και όταν οργανώνουμε μαζικές κινητοποιήσεις.
Τα σωματεία του κλάδου οφείλουν να συντονιστούν, να καταθέσουν τις συλλογικές μας διεκδικήσεις στο Υπουργείο Εσωτερικών και να παλέψουν γι’ αυτές, αντί να αναλώνονται σ’ έναν «ατομικό» αγώνα να τροποποιήσουν λίγο τις φωτογραφικές ρυθμίσεις του άρθρου 116 για να χωρέσουν στη φωτογραφία.
