Της Ηλέκτρας Κλείτσα
Οι διαδηλώσεις ενάντια στον Τραμπ την ημέρα της ορκωμοσίας του (21/1) ήταν μαζικές και μαχητικές, όχι μόνο στις ΗΠΑ, όπου πάνω από τρία εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότερες γυναίκες, βγήκαν στους δρόμους ενάντια στον ακροδεξιό, σεξιστή και ομοφοβικό νέο πρόεδρο, αλλά και σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Εκατοντάδες χιλιάδες διαδήλωσαν στο Λος Άντζελες, την Ουάσινγκτον, το Σικάγο, τη Νέα Υόρκη, τη Βοστόνη και σε άλλες πόλεις, ενώ στην Ευρώπη, η μαζικότερη διαδήλωση έγινε στο Λονδίνο με 100.000 συμμετέχοντες. Αρκετές χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους στο Παρίσι, το Άμστερνταμ και τη Γενεύη και πολλές εκατοντάδες σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, σε ένδειξη αλληλεγγύης στο αμερικανικό κίνημα ενάντια στον Τραμπ.
Πρόκειται για τις πιο μαζικές διαδηλώσεις στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια και αντιπροσωπεύουν μια αλλαγή στο επίπεδο συνείδησης. Γίνεται φανερό ότι η απειλή της επιβολής ενός σκοταδιστικού καθεστώτος στην ήδη βαθιά ταξική αμερικάνικη κοινωνία προκάλεσε μια έκρηξη της διάθεσης για αντίσταση σε αυτές τις πολιτικές.
Με ευφάνταστα συνθήματα, όπως «χτίστε ένα τείχος γύρω από τον Τραμπ, θα το πληρώσω εγώ», «κάντε τους ρατσιστές να φοβηθούν ξανά», «οι μετανάστες κάνουν την Αμερική σπουδαία», «δεν μπορείς να χτενίσεις το μισογυνισμό», «ο Τραμπ κάνει την Αμερική να μισεί ξανά», αλλά και το κλασσικό πλέον «δεν είναι ο πρόεδρός μου», το πιο δυναμικό κομμάτι της αμερικανικής κοινωνίας έδειξε καθαρά σε όλο τον κόσμο, ότι δε θα ανεχτεί τη ρατσιστική, σεξιστική και αντεργατική ατζέντα του νέου προέδρου και ότι είναι έτοιμη να αντισταθεί στις πολιτικές λιτότητας και περιστολής των δημοκρατικών δικαιωμάτων που θα προσπαθήσει να εφαρμόσει.
Ο Τράμπ ξεκινάει την προεδρία του με το κίνημα ήδη «στα κάγκελα», με τα ποσοστά δημοτικότητας του σε πολύ χαμηλά επίπεδα και με μια σειρά από καυτές πατάτες στα χέρια του.
Ο φόβος γίνεται οργή
Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, προκάλεσε σοκ και φόβο σε εκατομμύρια ανθρώπους στις ΗΠΑ. Δεν είναι μόνο οι ήδη καταπιεσμένες κοινωνικές ομάδες, όπως οι μετανάστες, οι μαύροι, οι γυναίκες, η ΛΟΑΤ κοινότητα κ.α., αλλά κάθε προοδευτικός άνθρωπος, που βλέπει στην εκλογή του Τραμπ μια πραγματική απειλή για τα δημοκρατικά δικαιώματα, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, κάθε είδους κατάκτηση του κινήματος στις ΗΠΑ. Όσο περνάει όμως ο καιρός και ιδιαίτερα από τη στιγμή που διοργανώθηκαν οι πρώτες διαδηλώσεις ενάντια στον Τραμπ, σχεδόν αμέσως μετά την εκλογή του, ο φόβος αυτός μετατρέπεται σε οργή και διάθεση για αγώνα.
Το εκλογικό σύστημα που επέτρεψε την εκλογή του νέου προέδρου, εντείνει ακόμη περισσότερο αυτή την οργή. Ο Τραμπ εξελέγη πρόεδρος κερδίζοντας την πλειοψηφία στο σώμα των Εκλεκτόρων, αλλά όχι και στο εκλογικό σώμα, έχοντας πάρει 2,9 εκατομμύρια λιγότερες ψήφους από την αντίπαλό του, Χίλαρι Κλίντον, και μόνο το 46% των όσων ψήφισαν.
Αυτή η οργή που εκφράστηκε με τις μαζικές διαδηλώσεις συνδυάζεται με την αναζήτηση ιδεών. Έχει ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση μαζικά μέσα στα λαϊκά στρώματα στις ΗΠΑ για το πώς θα ακυρώσουμε τις πολιτικές του Τραμπ. Όπως είναι φυσικό, και όπως συμβαίνει σε κάθε κίνημα, υπάρχουν αρχικά πολλά μπερδέματα και διαφορετικές τάσεις που προσπαθούν να επηρεάσουν την συνείδηση. Η «Σοσιαλιστική Εναλλακτική», αδερφή οργάνωση του Ξ στις ΗΠΑ, παρεμβαίνει σε αυτό το κίνημα δυναμικά επιδιώκοντας να το στρέψει σε μια ριζοσπαστική κατεύθυνση. Η πορεία αυτής της αναζήτησης θα κριθεί από την πορεία των συγκεκριμένων μαχών που θα δοθούν την αμέσως επόμενη περίοδο.
Τι φέρνει ο Τραμπ;
Δεν είναι μόνο οι ρατσιστικές και σεξιστικές του δηλώσεις που προϊδεάζουν για την πολιτική που θα ακολουθήσει στο επίπεδο των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Αν εφαρμόσει την υπόσχεσή του να απελάσει άμεσα τρία εκατομμύρια μετανάστες, ο Τραμπ θα έχει καταφέρει μέσα σε λίγους μήνες αυτό που δεν κατάφερε ο Ομπάμα μέσα στα οκτώ χρόνια της προεδρίας του, κατά τη διάρκεια των οποίων απέλασε 2,7 εκατομμύρια ανθρώπους.
Οι επιλογές του επιτελείου του Τραμπ όμως, είναι αυτές που δείχνουν καθαρά ποια θα είναι η πολιτική της νέας κυβέρνησης σε οικονομικά, εργασιακά και κοινωνικά θέματα: μια πολιτική εξασφάλισης ακόμη μεγαλύτερων κερδών για τις επιχειρήσεις, με θύματα τους εργαζόμενους, τους φτωχούς, τους ανέργους, τις κοινωνικές παροχές.
Το υπουργικό συμβούλιο που έχει επιλέξει μέχρι τώρα έχει μεγαλύτερο πλούτο από το φτωχότερο 30% του πληθυσμού των ΗΠΑ! Τραπεζίτες, δισεκατομμυριούχοι, στελέχη της Goldman Sachs και των πετρελαιοβιομηχανιών, αρνητές της κλιματικής αλλαγής, απόστρατοι σκυλιά του πολέμου, φανατικοί φιλελέ πολέμιοι του δημόσιου τομέα, ακροδεξιοί, σεξιστές, ομοφοβικοί και υπερσυντηριτικοί. Ομάδα που είναι φανερό ότι ετοιμάζεται για αντιλαϊκό πόλεμο.
Οι αναφορές στην ομιλία του Τράμπ για «προστατευτισμό» και οι θέσεις που έχει πάρει για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ έχουν ανοίξει μια τεράστια συζήτηση στα επιτελεία των αστών διεθνώς. Δεν είναι τυχαίο ότι στο φόρουμ των πλουσίων στο Νταβός αυτό το θέμα μονοπώλησε την συζήτηση, ενώ δηλώσεις «κριτικής» στον Τράμπ έκαναν ηγέτες της Κίνας και την Γερμανίας, σπάζοντας τα ταμπού της αστικής ευγένειας και διπλωματίας.
Χωρίς να μπορούμε να μπούμε σε λεπτομέρειες στα πλαίσια αυτού του άρθρου, αρκεί να πούμε ότι η συνέχιση της κρίσης εντείνει τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, καθώς οι καπιταλιστές της κάθε χώρας προσπαθούν να προστατέψουν το «δικό τους» κεφάλαιο σε βάρος πρώτα των εργαζομένων αλλά και σε βάρος των ανταγωνιστών τους στη διεθνή αγορά.
Τα σοβαρά επιτελεία των αστών είναι νευρικά με τον Τράμπ γιατί ενώ μέχρι τώρα προσπάθησαν σε αυτή την κρίση να αποφύγουν την «εσωτερική αναδίπλωση» κάθε χώρας όπως έγινε μετά την κρίση του ’29 (και ξέρουμε που οδήγησε) ο εθνικισμός του ανεξέλεγκτου σε ένα βαθμό πλανητάρχη δημιουργεί φόβους για εμπορικούς πολέμους που μπορούν να βυθίσουν το σύστημα τους ακόμα πιο βαθιά στην ύφεση. Το τι ακριβώς από αυτά που λέει ο Τράμπ βέβαια θα εφαρμόσει (και ποια είναι απλά «επικοινωνιακές» κορώνες) μένει να φανεί στην πράξη.
Το κίνημα ενάντια στον Τραμπ και η «Σοσιαλιστική Εναλλακτική»
Από την πρώτη ώρα της εκλογής του Τραμπ, η «Σοσιαλιστική Εναλλακτική» (Socialist Alternative, αδελφή οργάνωση του «Ξ» στις ΗΠΑ) κάλεσε σε μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια στο μισητό πρόεδρο και συνέβαλε με όλες της τις δυνάμεις στην επιτυχία τους. Οι «Σοσιαλιστές Φοιτητές» (φοιτητικό τμήμα της οργάνωσης) μπήκαν μπροστά σε αποχές από τα μαθήματα και μαζική συμμετοχή στις διαδηλώσεις κατά τις μέρες της ορκωμοσίας του Τραμπ.
Η Σοσιαλιστική Εναλλακτική επιδιώκει να συνδέσει το κίνημα ενάντια στον Τραμπ που έχει εμφανιστεί από την εκλογή του και έπειτα, με τα κινήματα των εργαζομένων, των φτωχών, των μαύρων, των μειονοτήτων, κλπ που αναπτύσσονται στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια. Αγώνες όπως αυτός για τα 15 δολάρια την ώρα κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα, όπως το κίνημα «black lives matter» ενάντια στη ρατσιστική βία της αστυνομίας, όπως οι μαζικές κινητοποιήσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας ενάντια στα δίδακτρα στα πανεπιστήμια, κλπ, με στόχο να μαζικοποιηθούν και να απλωθούν σε ολόκληρη τη χώρα, παράλληλα και σε σύνδεση με τους αγώνες που αναπόφευκτα θα προκύπτουν, όσο ο Τραμπ θα επιχειρεί να επιβάλει τις ρατσιστικές, αντεργατικές πολιτικές του.
Ταυτόχρονα η Σοσιαλιστική Εναλλακτική προτείνει ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα, με αντικαπιταλιστικό-σοσιαλιστικό περιεχόμενο, για να υιοθετηθεί από το κίνημα, στην προοπτική της δημιουργίας ενός μαζικού πολιτικού φορέα που να εκφράζει τη βάση της κοινωνίας ενάντια στους δισεκατομμυριούχους που κυβερνούν.
Η εποχή που ανοίγει για τις ΗΠΑ αλλά και το κίνημα παγκόσμια είναι εποχή συγκρούσεων μεταξύ της καπιταλιστικής αντίδρασης που μεγαλώνει και του μαζικού κινήματος που ψάχνει τον δρόμο για την ανατροπή. Μαζί με τους αγωνιζόμενους ανθρώπους στην Αμερική πρέπει να μπούμε όλοι μαζί σε αυτή τη μάχη ανεξάρτητα από το σε ποια ήπειρο και ποια χώρα βρισκόμαστε.
