Της Ηλέκτρας Κλείτσα
Το 2014 έκλεισε με άσχημα νέα για το κλίμα και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Παρόλα αυτά κανένας πια δεν εκπλήσσεται από άλλη μια αποτυχημένη σύνοδο του ΟΗΕ, με στόχο υποτίθεται μια παγκόσμια συμφωνία για τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Πράγματι, για άλλη μια φορά, οι ηγέτες των κρατών μελών του ΟΗΕ συναντήθηκαν, συζήτησαν και «δεσμεύτηκαν» ότι θα… μειώσουν τις εκπομπές καυσαερίων. Μόνο που για άλλη μια φορά συμφώνησαν να αναβάλουν τις οριστικές αποφάσεις μέχρι την επόμενη σύνοδο!
Περιμένουμε λοιπόν… τη συνάντηση που θα γίνει στο Παρίσι το Δεκέμβρη του 2015. Για να πάρει αποφάσεις που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μετά το 2020!
Μέχρι τότε, η κατάσταση παραμένει ιδιαίτερα επικίνδυνη. Το 2014 ήταν μια από τις θερμότερες χρονιές από την έναρξη καταγραφής των μετεωρολογικών φαινομένων, ενώ κατά τη διάρκειά του, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έφτασαν τα 40 δισ. τόνους.
Επιπλέον, μέσα στο 2014, μια χρονιά με σχετικά μικρής έντασης φυσικές καταστροφές, το κόστος που προκάλεσαν οι τυφώνες και οι τροπικές καταιγίδες ξεπέρασε τα 20 δις δολάρια.[1]
Ανανεώσιμες πηγές και ορυκτά καύσιμα
Όλα αυτά τη στιγμή που οι ανανεώσιμες πηγές καταλαμβάνουν πλέον μεγαλύτερο κομμάτι στην παγκόσμια παραγωγή ενέργειας σε σχέση με το παρελθόν. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με στοιχεία του «Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών», από 7,8% το 2012, έφτασαν το 8,5% το 2013. Κι ενώ αυτή, παρότι μικρή, είναι μια θετική εξέλιξη, φυσικά δεν αποδεικνύει ότι οι ισχυροί του πλανήτη αποφάσισαν ξαφνικά να πάρουν δραστικά μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Το αντίθετο.
Για την ακρίβεια, η αύξηση παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έχει οικονομικά κίνητρα. Η τρομακτική άνοδος στην τιμή του πετρελαίου τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης, ήταν ο σημαντικότερος παράγοντας αυτής της στροφής στις ανανεώσιμες πηγές, και ιδιαίτερα στην ηλιακή ενέργεια. Μια σειρά κυβερνήσεις έδωσαν σημαντικές επιδοτήσεις στην παραγωγή ενέργειας με ηλιακά πάνελ, ευνοώντας την ανάπτυξη τους.
Ωστόσο σήμερα, αυτός ο συνδυασμός παραγόντων σταδιακά εξαφανίζεται. Η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει από τα 110 δολάρια το βαρέλι στα 55, ενώ οι επιδοτήσεις έχουν περικοπεί δραστικά, οδηγώντας τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε κατάρρευση.
Την ίδια ώρα, μια σειρά «αντιφάσεις» εντοπίζονται στις δύο από τις βασικότερες χώρες – παραγωγούς αερίων του θερμοκηπίου, τις ΗΠΑ και την Κίνα. Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται στις πρώτες θέσεις στην παγκόσμια παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όχι μόνο δεν έχουν μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά αντίθετα αυτές συνεχίζουν να διογκώνονται. Ιδιαίτερα στην περίπτωση των ΗΠΑ, ο νέος στόχος για μεγαλύτερη ενεργειακή επάρκεια έχει οδηγήσει στη δραματική επέκταση της εξόρυξης και της χρήσης ορυκτών καυσίμων, εκτινάσσοντας ταυτόχρονα την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα.
Ακραία καιρικά φαινόμενα και περιβαλλοντική μετανάστευση
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι πλημμύρες και οι ξηρασίες εντείνονται χρόνο με το χρόνο. Οι πρόσφατες πλημμύρες στις Φιλιππίνες και την Ταϊλάνδη στο τέλος του 2014, με τους δεκάδες νεκρούς και τους δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένους, ήταν μόνο μια μικρή υπενθύμιση της κλιματικής παράνοιας στην οποία οδηγείται ο πλανήτης. Ταυτόχρονα εκτιμάται ότι ο αφύσικα κρύος χειμώνας που έχει χτυπήσει φέτος την Ευρώπη, είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής.[2]
Βέβαια το μεγαλύτερο τίμημα εξακολουθούν να το πληρώνουν οι φτωχότερες χώρες, κυρίως στην Ασία. Μόνο μέσα στο 2013, 22 εκατομμύρια άνθρωποι παγκόσμια αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων και καταστροφών, εκ των οποίων τα 19 εκατομμύρια προέρχονταν από χώρες της Ασίας.[3]
Όμως όλα δείχνουν ότι οι «ισχυροί» του πλανήτη δε βιάζονται ιδιαίτερα να πάρουν μέτρα ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής. Αντίθετα, οι αποφάσεις που σχετίζονται με το είδος της ενέργειας που παράγεται για να καλύψει τις ανάγκες του πλανήτη, λαμβάνονται με κριτήριο τα κέρδη των πολυεθνικών που τις πουλάνε.
Μόνος τρόπος να αναστραφεί η καταστροφική πορεία της κλιματικής αλλαγής που δημιουργούν οι πλούσιοι και πληρώνουν οι φτωχοί, είναι να απαλλαγούμε οριστικά από τις πολυεθνικές – αρπακτικά που υποθηκεύουν το μέλλον της ανθρωπότητας.
