Aναδημοσίευση από το blog της Green Attack
Ο Γ. Παπακωνσταντίνου θεωρήθηκε από πολλούς ο «τιμωρημένος» του ανασχηματισμού, αφού μεταφέρθηκε από το υπουργείο Οικονομικών στο «ταπεινό» υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής. Ωστόσο ενδέχεται τα πράγματα να είναι λίγο πιο περίπλοκα από ότι φαίνονται…
Ιδιαίτερα μετά την ομιλία του κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την ψήφο εμπιστοσύνης στη «νέα» κυβέρνηση στη βουλή στις 21/6, αυξάνονται οι φόβοι ότι η νέα του δουλειά θα είναι να αποτελειώσει αυτό που άφησε στη μέση στο προηγούμενο πόστο του και όσα δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει η προκάτοχός του, κ. Μπιρμπίλη.
Ας δούμε μόνο μερικά ενδεικτικά σημεία της ομιλίας του:
Για τα δάση, τους δασικούς χάρτες, τα αυθαίρετα…
«Να δείξουμε ότι η Πράσινη Ανάπτυξη είναι πρώτα από όλα – και πάνω από όλα – ανάπτυξη. Με κεφαλαίο Α. Ανάπτυξη που δημιουργεί θέσεις εργασίας, που αναδεικνύει και μετατρέπει σε πηγή πλούτου τα πλεονεκτήματα της χώρας μας. Είτε μιλάμε για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είτε μιλάμε για το φυσικό περιβάλλον, τον ήλιο, την θάλασσα, τα δάση».
Πως μπορούν να μετατραπούν σε πηγή πλούτου τα δάση; Ο υπουργός το εξηγεί παρακάτω:
«Στην χώρα μας στρουθοκαμηλίζουμε. Δεν είναι δυνατόν να «γκρεμίσεις» 1 εκατομμύριο αυθαίρετα κτίσματα … Με εξαίρεση τα αυθαίρετα που προκαλούν μεγάλη περιβαλλοντική επιβάρυνση, οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων θα καταβάλουν με τρόπο κοινωνικά δίκαιο τις οφειλόμενες εισφορές».
Ποιος ακριβώς καθορίζει το μέγεθος της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης; Ποια είναι τα αυθαίρετα που επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον και πρέπει κατά τον υπουργό να γκρεμιστούν, και ποια αυτά που θα αποτελέσουν απλά μια νέα πηγή εσόδων για την κυβέρνηση; Αυτό ο υπουργός δεν το διευκρινίζει. Ωστόσο η δήλωση του ότι πρέπει «να ανοίξουμε μια συζήτηση όχι μόνο για το τι είναι δάσος αλλά και τι θέλουμε να είναι δάσος», δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για το μέλλον των δασικών εκτάσεων της χώρας.
Ιδιαίτερα σε μια περίοδο κατά την οποία τόσο η Δασική Υπηρεσία, το Πυροσβεστικό Σώμα, αλλά και συνολικά οι υπηρεσίες δασοπροστασίας της χώρας βρίσκονται στη χειρότερη φάση που έχουν υπάρξει ποτέ, λόγω της ακραίας υποχρηματοδότησης τους, τέτοιου είδους δηλώσεις ρίχνουν κυριολεκτικά λάδι στη φωτιά…
Για τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις
«Μείωση των έργων και δραστηριοτήτων για τα οποία απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση σύμφωνα με ό,τι προβλέπει η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία … Κατάργηση της προμελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τη συντριπτική πλειοψηφία των έργων και δραστηριοτήτων».
«Απαλλαγή από τη διαδικασία των περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργων και δραστηριοτήτων που έχουν τοπικές μόνο επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως π.χ. μικρές ξενοδοχειακές μονάδες, βιοτεχνίες και βιομηχανίες χαμηλής όχλησης».
Το μήνυμα είναι σαφές: καταργούμε, ή τουλάχιστον περιορίζουμε δραστικά τις χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για επιχειρηματικές δραστηριότητες. Ελάτε να χτίσετε, να ανοίξετε δρόμους, να κατασκευάσετε βιομηχανικές μονάδες, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, γρήγορα, απλά και χωρίς να χρειάζεται να παρουσιάσετε μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ιδιαίτερα όταν οι επιπτώσεις αυτές θεωρούνται «τοπικές».
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα» στις 30/6, ανάμεσα στις επενδύσεις που θα προσπαθήσει να ξεμπλοκάρει άμεσα ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος, βρίσκονται αρκετές (όχι απαραίτητα μικρές), που θα μπορούσε ωστόσο να θεωρηθεί ότι έχουν «τοπικές» περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Οι περισσότερες βέβαια είχαν μπλοκαριστεί εξαιτίας των επιπτώσεων αυτών. Ας δούμε μερικές, αντιγράφοντας από το δημοσίευμα της εφημερίδας:
«- Δημιουργία τουριστικού χωριού (με καταλύματα, γήπεδα γκολφ, ποδοσφαίρου και άλλων αθλητικών εγκαταστάσεων, συνεδριακό κέντρο κ.ά.) σε έκταση 6.000 στρεμμάτων στον κάβο Σίδερο στη Σητεία της Κρήτης, έργο του οποίου οι περιβαλλοντικοί όροι ακυρώθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας,»
«- Κατασκευή τουριστικής μονάδας στη Μήλο στον βιότοπο της προστατευόμενης κόκκινης οχιάς. Η χώρα μας έχει καταδικαστεί στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων διότι δεν είχε πάρει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της οχιάς Vipera schweizeri στη Μήλο».
«- Εγκατάσταση αιολικών πάρκων στη Λέσβο, τη Λήμνο και τη Χίο. Η επένδυση είχε σταματήσει διότι δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαιτούμενες μελέτες για την προστασία της ορνιθοπανίδας».
«Επίσης, η Εκκλησία της Ελλάδας, σε συνεργασία με τη Μονή Πεντέλης, επιθυμεί την κατασκευή πάρκου φωτοβολταϊκών στην Πεντέλη παρά τις αντιδράσεις της δασικής υπηρεσίας».
Πράσινη ανάπτυξη λοιπόν! Με κεφαλαίο Α! Και ο υπουργός συνεχίζει:
«Οι βιομηχανικές δραστηριότητες θα ελέγχονται κυρίως στη φάση της λειτουργίας τους αφού οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις συνδέονται με αυτή … ο ρυπαίνων είναι και υπεύθυνος για την πρόληψη και αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς».
«Να το ξεκαθαρίσω: δεν κάνουμε εκπτώσεις στο περιβάλλον».
Καμία έκπτωση! Μόνο που συνήθως, όταν διαπιστωθεί ότι μια βιομηχανική μονάδα κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της προκαλεί «περιβαλλοντική ζημιά», η ζημιά έχει γίνει ήδη! Τυχαίνει μάλιστα να υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ακόμη κι αν η βιομηχανία υποχρεωθεί να αναλάβει το κόστος της αποκατάστασης, (και όχι απλά να πληρώσει ένα τυπικό πρόστιμο και να συνεχίσει το «κοινωφελές» της έργο όπως γίνεται συνήθως), η ζημιά δεν είναι αναστρέψιμη, ή τουλάχιστον χρειάζονται χρόνια, ή ακόμη και δεκαετίες για να αποκατασταθεί.
Για τη διαχείριση των απορριμμάτων
«Πρέπει να δούμε με νέα ματιά, με ρεαλισμό και με υπευθυνότητα το θέμα των σκουπιδιών … Το πρόβλημα λύνεται σε άλλες κοινωνίες αντιμετωπίζοντας το ζήτημα των απορριμμάτων ως επενδυτικό προϊόν και ευκαιρία για ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και καινοτομίας».
«Άλλες σύγχρονες μέθοδοι όπως η καύση βρίσκονται στην κορυφή της οριστικής επίλυσης του προβλήματος από άλλες Ευρωπαϊκές κοινωνίες. Σε αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούμε κι εμείς».
Για το θέμα της καύσης των απορριμμάτων, όπως και για την ασφαλή τους διαχείριση έχουμε γράψει αρκετά το τελευταίο διάστημα(*). Ας θυμηθούμε απλά μερικές από τις βασικές επιπτώσεις της «νέας τεχνολογίας» στο περιβάλλον και την υγεία μας.
Η καύση απορριμμάτων απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα επικίνδυνους ρύπους, όπως διοξίνες, φουράνια, αιωρούμενα μικροσωματίδια που περιέχουν βαρέα μέταλλα, κ.α. Παράλληλα δημιουργεί τεράστιες ποσότητες τέφρας με μεγάλες συγκεντρώσεις εξαιρετικά τοξικών βαρέων μετάλλων, η οποία είναι σχεδόν αδύνατο να τύχει ασφαλούς διαχείρισης.
Το μοναδικό «πλεονέκτημα» της συγκεκριμένης μεθόδου αφορά … τους εργολάβους: μπορεί να εξασφαλίσει τεράστια κέρδη για τις εταιρίες που θα αναλάβουν το «δύσκολο έργο» της διαχείρισης των απορριμμάτων, «απαλλάσσοντας» την ταλαίπωρη κοινωνία από αυτό το βάρος. Αυτό ακριβώς εννοεί και ο υπουργός όταν μιλάει για τα απορρίμματα ως «επενδυτικό προϊόν».
Ωστόσο για να είμαστε δίκαιοι πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα τις βάσεις για την υιοθέτηση της «σύγχρονης ευρωπαϊκής μεθόδου» τις έχει ήδη βάλει η προκάτοχος του κ. Παπακωνσταντίνου. Μόνο στην Αττική σχεδιάζεται εδώ και αρκετούς μήνες η δημιουργία τεσσάρων μεγάλων κεντρικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων που περιλαμβάνουν την τεχνολογία της βιολογικής ξήρανσης η οποία αποτελεί προπομπό της καύσης. Επιπλέον σχεδιάζεται η ετήσια εισαγωγή εφτά εκατομμυρίων τόνων σκουπιδιών και η καύση τους ως βιομάζα σε μονάδες στον Αστακό, τον Βόλο και την Β. Ελλάδα για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.
Και πολλές άλλες εκπλήξεις!
Πέρα από τα παραπάνω, ο υπουργός αναφέρθηκε και σε άλλες «προτεραιότητες», που επιφυλάσσουν πολλές ακόμη δυσάρεστες εκπλήξεις. Ανάμεσά τους το θέμα της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας (με το ολοκληρωτικό ξεπούλημα της ΔΕΗ), αλλά και της περαιτέρω εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της χώρας. Σχεδιάζεται για παράδειγμα μέσα στον Ιούλη να δοθεί άδεια στη βρετανική εταιρία European Goldfields για την εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική.
Για όλα τα παραπάνω, που αποτελούν «κόκκινο πανί» για το περιβαλλοντικό κίνημα, θα επανέλθουμε σύντομα με νέα άρθρα.
__________
* http://green-attack.blogspot.com/2011/03/blog-post_28.html
http://green-attack.blogspot.com/2011/01/oyk-ea-me.html
