Περισσότερο από πέντε εβδομάδες χρειάστηκαν μετά τις Ιταλικές εκλογές για να καταφέρει η κεντροαριστερή Ένωση να σχηματίσει κυβέρνηση και να εκλέξει πρόεδρο της Δημοκρατίας. Τελικά η νέα κυβέρνηση ορκίστηκε, ενώ νέος πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας εκλέχτηκε ο πρώην «κομμουνιστής» Giorgio Napolitano, ο οποίος όμως δεν δίστασε από την πρώτη στιγμή να κλείσει φιλικά το μάτι στους βιομηχάνους λέγοντας ότι «θα είναι πρόεδρος όλων των Ιταλών».
Σε τεντωμένο σκοινί η Ένωση
Με τη δυσαρέσκεια που υπήρχε από την αυταρχική, αντεργατική και φιλοπόλεμη πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης, η ήττα του Μπερλουσκόνι θα μπορούσε να είχε έρθει πολύ νωρίτερα και να ήταν σαρωτική. Για το ότι αυτό δεν έγινε οφείλονται οι συνδικαλιστικές ηγεσίες από τη μια, και οι ηγέτες της κεντροαριστεράς από την άλλη. Οι μεν πρώτοι γιατί παρά τις μαζικότατες απεργίες που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία 5ετία προχώρησαν τελικά σε συμβιβασμούς, οι δεύτεροι γιατί δεν είχαν τίποτα να προσφέρουν στους εργαζόμενους πέρα από το «να φύγει ο Μπερλουσκόνι». Έτσι, οι εργαζόμενοι, οι οποίοι βλέπουν το βιοτικό τους επίπεδο να χειροτερεύει διαρκώς και τις δυνάμεις της δεξιάς και της κεντροαριστεράς να συμφωνούν στα βασικά ζητήματα, δεν έχουν κανένα κόμμα που να τους εκφράζει και το οποίο να στηρίζουν με ενθουσιασμό.
Γι’ αυτό, η Ένωση τώρα είναι υποχρεωμένη να βαδίσει σε τεντωμένο σκοινί. Έχοντας μια οριακή πλειοψηφία στη Βουλή και μια ακόμη πιο οριακή στη Γερουσία (μόλις 2 γερουσιαστές), η νίκη της ήταν πύρρεια. Την ίδια στιγμή η κατάσταση της ιταλικής οικονομίας δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Με το έλλειμα να έχει ξεπεράσει το 4%, το χρέος να αγγίζει το 107% του ΑΕΠ, τα ιταλικά προϊόντα να χτυπιούνται από τον διεθνή ανταγωνισμό και το ΔΝΤ να πιέζει, όλοι μπορούμε να πειστούμε ότι πρόκειται για ένα σκηνικό που προμηνύει νέες επιθέσεις στα δικαιώματα της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Αυτά σε συνδυασμό με το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα του Πρόντι και τη στήριξη που έχει η νέα κυβέρνηση από τον Ιταλικό ΣΕΒ, αναπόφευκτα θα δημιουργήσουν κοινωνικές εκρήξεις τα επόμενα χρόνια.
Κομμουνιστική Επανίδρυση: «Επιτέλους κύριοι, πείτε κάτι αριστερό»
Μ’ αυτά τα λόγια είχε εκφράσει πριν λίγα χρόνια το παράπονό του ο Ιταλός σκηνοθέτης Ν. Μορέττι. Τότε απευθυνόταν στους ηγέτες των Δημοκρατών της Αριστεράς, αυτά τα λόγια όμως σήμερα θα ταίριαζαν γάντι στους ηγέτες της Κομ. Επανίδρυσης. Παρά το γεγονός ότι αύξησε τους ψήφους της (κατά 360.000 για την Βουλή και 810.000 για την Γερουσία) σε σχέση με το 2001- δείχνοντας τη διάθεση πολλών εργαζομένων να στηρίξουν ότι πιο αριστερό υπήρχε- η Επανίδρυση ουσιαστικά υποτάχθηκε στο πρόγραμμα της Ένωσης. Με άνευρα, απολίτικα συνθήματα κατά την προεκλογική περίοδο δεν είχε να πει τίποτα ουσιαστικά διαφορετικό από τα υπόλοιπα κόμματα της κεντροαριστεράς. Σήμερα, δεν φαίνεται να έχει βγάλει κανένα συμπέρασμα από την προηγούμενη συμμετοχή της στην κεντροαριστερή κυβέρνηση το 96-98. Στελέχη της δεν έχουν κανένα πρόβλημα να αναλάβουν υπουργεία στη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση του Πρόντι, ενώ ο Μπερτινότι δεν νοιώθει καθόλου άβολα ως νέος πρόεδρος της Βουλής.
Αναπόφευκτη η κρίση στο εσωτερικό της
Αυτή η στάση όμως απομακρύνει από την Επανίδρυση τα πιο μαχητικά στοιχεία, αφήνει ακάλυπτους τους εργαζόμενους και αναπόφευκτα δημιουργεί κρίση και στο εσωτερικό του κόμματος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 40% των αντιπροσώπων στο Συνέδριο του 2005 ήταν ενάντια στην συμμετοχή της Επανίδρυσης στην Ένωση του Πρόντι και βέβαια ενάντια στην συμμετοχή στην κυβέρνηση του.
Ωστόσο, η ομάδα Ernesto, που είχε στο Συνέδριο το 25% των αντιπροσώπων και έχει σταλινικές καταβολές και η Μαντελική τροτσκιστική ομάδα Erre (ή Κριτική Αριστερά), μετά τις εκλογές φαίνεται ότι έχουν αλλάξει θέση και έχουν προσαρμοστεί «κριτικά» στην νέα πραγματικότητα.
Αντίθετα, η ομάδα γύρω από τον Francesco Ricci, όπως και η ονομαζόμενη τροτσκιστική ομάδα γύρω από τον Marco Ferrando και τον Franco Grisolia ανακοίνωσαν αμέσως μετά τις εκλογές την αποχώρηση τους από την Επανίδρυση «για να χτίσουν ένα νέο κομμουνιστικό κόμμα», πριν καν ξεκινήσουν οι επιθέσεις της κυβέρνησης Πρόντι ενάντια στους εργαζόμενους και πριν αποκαλυφθεί με ποιους θα βρεθεί αγκαλιά ο Μπερτινότι.
Επομένως τα καθήκοντα πέφτουν στις πλάτες των πρωτοπόρων εργαζομένων και στα πιο ριζοσπαστικά στοιχεία της Επανίδρυσης, που ακόμα και σήμερα έχει 100.000 μέλη. Με αγώνες που μπορούν να διασφαλίσουν ότι ο Μπερλουσκόνι δεν θα επιστρέψει στην κυβέρνηση, αλλά και ότι η νέα κυβέρνηση θα προχωρήσει στην κατάργηση όλων των αντεργατικών νόμων καθώς και στην απόσυρση των ιταλικών στρατευμάτων από Ιράκ και Αφγανιστάν. Μέσα απ’ αυτούς τους αγώνες αναπόφευκτα θα βγουν και συμπεράσματα για το τι αριστερά χρειάζεται το ιταλικό κίνημα ώστε να δικαιωθούν οι αγωνιστικές του παραδόσεις.
Δημήτρης Χατζηκώστας