Συνέντευξη με τη Βίκυ Κωστοπούλου και τον Χάρη Σιδέρη
Στις 25 Μάη του 2015 η διοίκηση της Vodafone απέλυσε τη Βίκυ Κωστοπούλου, ενώ λίγες μέρες αργότερα, στις 2 Ιούνη του 2015, απέλυσε τον Χάρη Σιδέρη. Και οι δυο δούλευαν για τη Vodafone ως ενοικιαζόμενοι για 2,5 και 4,5 χρόνια αντίστοιχα. Η ουσία των απολύσεων αφορούσε το ρόλο των δύο εργαζομένων στην «επιτροπή ενοικιαζόμενων» που είχε δημιουργήσει το επιχειρησιακό σωματείο της Vodafone.
Απέναντι σ’ αυτό το κλίμα τρομοκράτησης από την εργοδοσία, το σωματείο των εργαζομένων απάντησε με δυο εξαιρετικά πετυχημένες 24ωρες απεργίες, στις 5 και 25 Ιούνη του 2015 (διαβάστε στο xekinima.org: “Vodafone: εξαιρετικά πετυχημένη η σημερινή 24ωρη απεργία!” και “Vodafone: Νέα 24ωρη απεργία – κάλεσμα για σύσταση επιτροπής αλληλεγγύης!”.
Την ίδια ώρα ξεδιπλώθηκε μια πολύ σημαντική εκστρατεία αλληλεγγύης έξω από καταστήματα της Vodafone σε μια σειρά από πόλεις της χώρας, ενώ ταυτόχρονα υπήρξαν και πολλά ψηφίσματα αλληλεγγύης και συμπαράστασης από σωματεία, παρατάξεις και συνδικαλιστές της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού (διαβάστε στο xekinima.org: “Εκστρατεία Αλληλεγγύης στους απολυμένους της Vodafone”). Το «Ξ» είχε παίξει κεντρικό ρόλο σ’ αυτή την εκστρατεία.
Η υπόθεση πήρε τον δρόμο των δικαστηρίων απαιτώντας την επαναπρόσληψη των δυο απολυμένων. Την Δευτέρα 31 Οκτώβρη ήταν προγραμματισμένη η δίκη της Βίκυς Κωστοπούλου και την Τρίτη 1 Νοέμβρη του Χάρη Σιδέρη. 5 μέρες πριν τις δίκες οι δικηγόροι των εργολαβικών εταιρειών και της Vodafone, επικοινώνησαν με τον δικηγόρο των εργαζομένων προτείνοντας εξωδικαστικό διακανονισμό, προσφέροντας 14.000 ευρώ στη Βίκυ και 8.000 στο Χάρη! Όπως εξήγησαν οι δικηγόροι του Σωματείου, τέτοιου ύψους αποζημιώσεις είναι πρωτοφανείς! Οι δύο εργαζόμενοι αποδέχτηκαν τον διακανονισμό με την αίσθηση της δικαίωσης και της νίκης!
- Σύντροφοι πριν από ένα χρόνο η εταιρεία σας απέλυσε. Ποιοι ήταν οι λόγοι γι’ αυτό;
Βίκυ: Οι προσχηματικοί λόγοι που επικαλέστηκαν εκείνο το διάστημα ήταν η «χαμηλή» δική μου απόδοση και –πιο ευφάνταστα ομολογουμένως– η… «παραβίαση των κανόνων ασφαλείας» από το Χάρη.
Βεβαίως, εξαρχής διαφάνηκε ξεκάθαρα η πραγματική αιτία. Η διοίκηση είχε θορυβηθεί από το γεγονός πως, παρότι παρεχόμενοι υπάλληλοι μέσω διαφορετικής ο καθένας μας εταιρείας (ενοικιαζόμενοι δηλαδή) πρωτοστατούσαμε σε διεκδικήσεις στο χώρο και συμμετείχαμε στην επιτροπή ενοικιαζόμενων που είχε συγκροτήσει το επιχειρησιακό σωματείο των εργαζομένων στη Vodafone.
- Πώς ήταν και πώς είναι οι συνθήκες εργασίας στην εταιρεία;
Χάρης: Οι υπάλληλοι που εργάζονται για τη Vodafone έρχονται αντιμέτωποι με ένα σύνολο προβλημάτων: εντατικοποίηση, ανεπαρκείς μισθοί, απολύσεις παλιών εργαζομένων για πρόσληψη ενοικιαζόμενων, άρνηση υπογραφής συλλογικών συμβάσεων κοκ. Στην υπερκερδοφόρα Vodafone Greece, των εκατομμυρίων και των υποκλοπών, οι υπερωρίες είναι επιβεβλημένες και συχνά απλήρωτες. Στα τηλεφωνικά κέντρα οι συνθήκες είναι ακόμα πιο πιεστικές, καθώς η παραμικρή δραστηριότητα των εργαζομένων καταγράφεται και αξιολογείται. Το μεγαλύτερο, ωστόσο, πρόβλημα αφορά τη διευρυμένη χρήση της επινοικίασης εργαζομένων.
Βίκυ: Δημιουργούνται εργαζόμενοι διαφορετικών ταχυτήτων που αμείβονται με χαμηλότερους μισθούς για παροχή της ίδιας εργασίας. Έτσι, παρέχεται στον εργοδότη η δυνατότητα της διάσπασης του προσωπικού.
- Αυτό ισχύει για το σύνολο των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας;
Βίκυ: Δεν νομίζω πως σε πολυεθνικές αυτού του μεγέθους του ίδιου κλάδου θα μπορούσαν τα πράγματα να είναι διαφορετικά. Η άρνηση υπογραφής επιχειρησιακών συμβάσεων, οι εξαναγκαστικές «εθελούσιες έξοδοι» υπαλλήλων και η αντικατάστασή τους από χαμηλόμισθους διαφόρων εργολαβικών εταιρειών με αδυναμία συνδικαλιστικής οργάνωσης είναι ο κανόνας.
Χάρης: Για παράδειγμα, σήμερα, το ποσοστό επινοικιαζομένων στα τηλεφωνικά κέντρα υπερβαίνει το 70% παρά το ότι οι εργαζόμενοι αυτοί καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες των έμμεσων κολοσσιαίων εργοδοτών τους.
- Πώς αντιδράσατε στις απολύσεις σας;
Χάρης: Το επιχειρησιακό σωματείο, στο οποίο απευθυνθήκαμε από την πρώτη στιγμή, ήταν δίπλα μας σε πρακτικό και ανθρώπινο επίπεδο. Μιλήσαμε άμεσα με δικηγόρο, πήγαμε μαζί στα γραφεία των εργολάβων, όπου μας ανακοινώθηκαν οι απολύσεις και στη συνέχεια το Σωματείο μπήκε μπροστά, ώστε να εισέλθουμε στο κτίριο της Vodafone, για να ενημερώσουμε τους συναδέλφους μας. Έπειτα ξεκινήσαμε μαζί όλες τις νομικές διαδικασίες.
Το σημαντικότερο, όμως, ήταν η απόφαση για διενέργεια δύο 24ωρων απεργιών με βασικό αίτημα τη στήριξη και δικαίωσή μας. Θέλω να το τονίσω αυτό, γιατί ήταν η πρώτη φορά που στο χώρο των τηλεπικοινωνιών έγιναν μαζικής συμμετοχής απεργίες από όλους τους εργαζόμενους με τη στήριξη του επιχειρησιακού σωματείου για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων επινοικιαζόμενων εργαζομένων.
- Η καμπάνια δεν έμεινε μόνο στο χώρο εργασίας – πήρε και διαστάσεις, ακόμα και εκτός Ελλάδας. Τι αντίκτυπο είχε;
Βίκυ: Η αλληλεγγύη και η συμπαράσταση που έχουμε εισπράξει από συναδέλφους, εργαζομένους διαφόρων κλάδων, σωματεία, οργανώσεις, συλλογικότητες και συνελεύσεις είναι συγκινητική. Πραγματοποιήθηκαν παρεμβάσεις σε καταστήματα Vodafone πανελλαδικά και δημοσιεύσεις σε εφημερίδες, ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, blogs εντός και εκτός συνόρων. Σύντροφοι και αλληλέγγυοι από Ιρλανδία, Ιταλία, Αγγλία, Βέλγιο στάθηκαν έμπρακτα στο πλάι μας. Το «Ξεκίνημα» έπαιξε καθοριστικό ρόλο σ’ αυτό κινητοποιώντας και αλληλέγγους από άλλους πολιτικούς χώρους αλλά και μεταφέροντας την καμπάνια στο εξωτερικό μέσα από τη Διεθνή Επιτροπή (CWI) στην οποία συμμετέχει.
Χάρης: Ο αγώνας μας και οι διαστάσεις που πήρε θορύβησαν τη διοίκηση μιας και στην απόπειρα εκφοβισμού και διαίρεσης λάμβανε ως απάντηση τη μαζική αντίδραση των εργαζομένων και τη συσπειρωμένη δράση.
- Πώς κρίνετε το αποτέλεσμα της διαμάχης με τη Vodafone;
Χάρης: Χωρίς καμία αμφιβολία αποτελεί τη μεγαλύτερη δικαίωση που έχει επιτευχθεί από ενοικιαζόμενους στις τηλεπικοινωνίες. Αυτά είναι και τα λόγια των δικηγόρων μας.
Ήταν ένας χρονοβόρος αγώνας που είχαμε διαπιστώσει εξαρχής πως ενέχει κινδύνους και απαιτεί δύναμη και αποφασιστικότητα. Ο σημαντικότερος κίνδυνος ήταν να μην γίνει αποδεκτή η αγωγή κατά της Vodafone για την οποία πραγματικά εργαζόμασταν. Τελικά όμως νικήσαμε.
Βίκυ: Αυτό το αποτέλεσμα αποτελεί απόδειξη πως οι θεωρητικά ανίσχυροι μπορούν να πετύχουν νίκες απέναντι στον φαινομενικά γιγάντιο αντίπαλο – αυτό όμως μπορεί να πραγματωθεί μόνο μέσα από συλλογικό αγώνα. Η σιωπή δεν θα είναι ποτέ λύση.
Η κοινή δράση και η οργάνωση πρέπει να διατρανωθούν ως οι μόνοι τρόποι εναντίωσης στην αυθαιρεσία των διοικήσεων των εταιρειών και τον εκφοβισμό των εργαζομένων.
- Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι τέτοιου ύψους αποζημιώσεις δεν έχουν δοθεί ξανά;
Χάρης: Το σίγουρο είναι πως τα ποσά αυτά που για μας είναι πραγματικά μεγάλα, για πολυεθνικές του βεληνεκούς της Vodafone, είναι ψίχουλα. Αυτό δεν σημαίνει πως τα παραχωρούν εύκολα. Κάθε άλλο – μόνο αν εξαναγκαστούν θα δώσουν αποζημιώσεις, πολύ περισσότερο σημαντικές αποζημιώσεις, γιατί δεν θέλουν να ενθαρρύνουν τους υπόλοιπους εργαζόμενους σε παρόμοιες διεκδικήσεις. Μόνο όταν αντιληφθούν πως θίγεται το «κύρος» τους στην αγορά και διακυβεύεται το κλίμα τρόμου που έχουν επιβάλλει στους εργαζομένους τους, μόνο τότε είναι διατεθειμένοι να δώσουν σοβαρές αποζημιώσεις για να κλείσουν γρήγορα το θέμα.
Όμως υπήρχαν κι άλλες περιπτώσεις απολυμένων που κίνησαν αγωγές κλπ – αλλά ποτέ δεν δόθηκαν τέτοιες αποζημιώσεις.
Το καθαρό συμπέρασμα επομένως είναι ότι η εταιρεία φοβήθηκε επανάληψη της εκστρατείας που κάναμε με αφορμή τη δίκη. Ο κίνδυνος γι’ αυτήν, όσο συνεχιζόταν η δίκη να υπάρχουν ομάδες παρέμβασης έξω από τα καταστήματα της Vodafone που να ενημερώνουν τους καταναλωτές για τη συμπεριφορά της εταιρείας απέναντι στους εργαζόμενους της ήταν ο παράγοντας που έκανε την εταιρεία να δώσει υψηλές αποζημιώσεις για να περιορίσει τη ζημιά.
- Τι διδάγματα λοιπόν προκύπτουν, για τους υπόλοιπους εργαζόμενους, από αυτή την εμπειρία;
Βίκυ: Κατ’ αρxή θα θέλαμε για μια ακόμη φορά να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για τη στήριξή των συναδέλφων μας και του σωματείου μας. Tο Πανελλήνιο Σωματείο Εργαζομένων Vodafone – Πάναφον πέρα από τη ολόψυχη στήριξη που μας πρόσφερε, δέχεται εδώ και καιρό εγγραφές ενοικιαζόμενων συναδέλφων, γεγονός εξαιρετικά σημαντικό για τους αγώνες που θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα.
Το δίδαγμα είναι ξεκάθαρο. Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να φοβούνται και να δέχονται αδιαμαρτύρητα ό,τι η διοίκηση επιβάλλει. Αν η εργοδοσία αντιληφθεί πως η συναδελφική δράση, το θάρρος και η οργανωμένη κινητοποίηση θα είναι πάγια αντιμετώπιση κάθε άδικης απόλυσης, τότε θα αναγκαστεί να περιορίσει την ασύδοτη πρακτική της.
Καμία απόλυση δεν πρέπει να αποσιωπάται, όπως συχνά συμβαίνει. Καμία ταχεία και συνοπτική για τη διοίκηση διαδικασία να μην μείνει στο εξής μυστικό τεσσάρων τοίχων ενός γραφείου ανθρωπίνου δυναμικού εργολαβικής εταιρείας. Κανένας συνάδελφος να μη νοιώσει μόνος.
