του Νίκου Κανελλή
Περίπου 1.680.000 λογαριασμοί της ΔΕΗ είναι απλήρωτοι ενώ περισσότεροι από 500.000 παραμένουν απλήρωτοι πάνω από 80 ημέρες και σύμφωνα με τον νόμο θα «έπρεπε» ήδη να τους έχει διακοπεί η ηλεκτροδότηση. Κι όμως, η κυβέρνηση δεν έχει τολμήσει να εφαρμόσει τον ίδιο της το νόμο. Μισό εκατομμύριο σπίτια, καταστήματα κλπ δεν έχουν πληρώσει το χαράτσι και συνεχίζουν να έχουν ηλεκτρικό ρεύμα! Ακόμη και στο Νεοχώρι Σερρών όπου έκοψαν το ρεύμα σε 50 οικογένειες για 2 μέρες (προφανώς σε μια προσπάθεια εκφοβισμού) αναγκάστηκαν να το επανασυνδέσουν κάτω από τις αντιδράσεις του κόσμου.
Υποχωρήσεις της κυβέρνησης
Κάτω από αυτή την μαζική άρνηση πληρωμής η κυβέρνηση αναγκάζεται να κάνει συνεχώς βήματα πίσω. Μετά τις νομοθετικές αλλαγές του Δεκέμβρη (βλ. προηγούμενο τεύχος «Ξ») φαίνεται πως ετοιμάζεται νέα τροπολογία σύμφωνα με την οποία η διορία για την έκδοση της εντολής διακοπής του ρεύματος επεκτείνεται από τις 80 στις 120 μέρες (από την ημερομηνία έκδοσης του λογαριασμού). Είναι η 2η επέκταση καθώς η αρχική διορία ήταν 40 μέρες κατόπιν έγινε 80 και τώρα 120. Επίσης έχει διαρρεύσει ότι 4 μήνες μετά τη λήξη πληρωμής της πρώτης δόσης η οφειλή θα μεταφέρεται από την ΔΕΗ στις ΔΟΥ (χωρίς να έχει προηγηθεί διακοπή ηλεκτροδότησης) και ο έφορος και γενικότερα το Υπουργείο Οικονομικών θα αποφασίζουν για το αν θα γίνονται διακοπές ηλεκτροδότησης. Με δυο λόγια η άμεση απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης φαίνεται πως απομακρύνεται πολύ και αυτό αποτελεί μια πρώτη σημαντική νίκη για το κίνημα. Χωρίς την μαζική άρνηση πληρωμής και τις μεγάλες αντιδράσεις σε όλη την Ελλάδα αυτή η υποχώρηση δεν θα είχε επιτευχθεί. Στη βάση αυτή της υποχώρησης χρειάζεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο αριθμός όσων αρνούνται να πληρώσουν το χαράτσι. Το μισό εκατομμύριο να γίνει ένα και δύο εκατομμύρια! Αυτό συνεχίζει να είναι το πιο ισχυρό μας όπλο.
Σχεδιάζουν την αντεπίθεση
Όμως ταυτόχρονα με την υποχώρηση, η κυβέρνηση ετοιμάζει την αντεπίθεσή της. Θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει τον «μπαμπούλα» της εφορίας για να μας αναγκάσει να πληρώσουμε τον ληστρικό αυτό φόρο. Προσπαθούν να σπείρουν τον τρόμο στον κόσμο που δικαιολογημένα φοβάται να μην «μπλέξει» με την εφορία. Τα «παπαγαλάκια» έχουν ήδη πιάσει δουλειά, «θα μας τα πάρουν από το μισθό ή τη σύνταξη» ή «θα μας κατασχέσουν το σπίτι» διαδίδουν.
Να μπλοκάρουμε τις εφορίες
Το κίνημα άρνησης πληρωμής χρειάζεται να απαντήσει συγκεκριμένα σε αυτές τις φήμες και τους εκφοβισμούς. Και το πρώτο που πρέπει να ειπωθεί είναι ότι η διαδικασία στις εφορίες μπορεί επίσης να μπλοκαριστεί. Υποτίθεται πως ο έφορος θα είναι υπεύθυνος να εξετάζει αιτήσεις εξαίρεσης ή μειωμένου χαρατσιού. Τι θα γίνει αν όλοι όσοι δεν έχουν πληρώσει το χαράτσι στείλουν μαζικά αιτήσεις εξαίρεσης; Πόσες δεκάδες και εκατοντάδες χιλιάδες αιτήσεις μπορούν να ελέγξουν; Αξίζει να αναφέρουμε επίσης ότι ο νόμος προβλέπει μια σειρά από προϋποθέσεις1 για να εφαρμοστούν μέτρα αναγκαστικής είσπραξης για χρέη προς το δημόσιο με βασική το ύψος της οφειλής. Πρακτικά η κυβέρνηση δεν μπορεί να επιβάλλει τέτοια μέτρα για μικρές οφειλές όπως είναι το χαράτσι. Και πάλι βέβαια το κρίσιμο είναι πόσοι θα αρνηθούν να πληρώσουν το χαράτσι και στις εφορίες και όχι τα παραθυράκια του νόμου που μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή από την κυβέρνηση.
Ο ρόλος των δικαστηρίων
Μια σειρά από δικαστήρια ως τώρα έχουν εκδικάσει αιτήσεις προσωρινής αναστολής της διακοπής του ρεύματος μέχρι να εκδικαστούν ασφαλιστικά μέτρα ενάντια στη ΔΕΗ. Πολλά από αυτά έχουν πάρει θετικές αποφάσεις, με πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό της Πετρούπολης. Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε απόφαση (17/01) αναστολής της διακοπής του ρεύματος για 173 σπίτια από την Πετρούπολη ως τις 30 Απρίλη, οπότε και θα εκδικαστούν τα ασφαλιστικά μέτρα. Από την άλλη τα δικαστήρια απέρριψαν αντίστοιχη αίτηση για περίπου 1.500 σπίτια της Νέας Σμύρνης.
Τα δικαστήρια στη σημερινή κοινωνία παίζουν ένα συγκεκριμένο ρόλο, υπηρετούν το σύστημα και την κυβέρνηση. Κάτω από την πίεση του κινήματος μπορεί να πάρουν κάποια θετική απόφαση. Από την άλλη όταν αισθανθούν ότι το πράγμα ξεφεύγει από κάθε έλεγχο προσπαθούν να σφίξουν το λουρί. Έτσι εξηγείται η απόρριψη 1.500 αιτήσεων από τη Νέα Σμύρνη. Φοβήθηκαν ότι αν αποφάσιζαν προσωρινή αναστολή για τόσα πολλά σπίτια θα έδιναν ένα καθαρό μήνυμα για ακόμη περισσότερες προσφυγές. Το κίνημα δεν πρέπει να έχει αυταπάτες ότι αυτά τα δικαστήρια θα αποδώσουν δικαιοσύνη. Όμως από την άλλη πρέπει να αξιοποιούμε κάθε μέσο που μας παρέχεται για να αυξάνουμε τον αριθμό όσων δεν πληρώσουν το χαράτσι. Και οι μαζικές προσφυγές εναντίον του νόμου στα δικαστήρια είναι ένα τέτοιο μέσον.
Αγώνας μέχρι να καταργηθεί!
Ο αγώνας ενάντια στο χαράτσι είναι κομμάτι των αγώνων ενάντια στην μνημονιακή επίθεση. Έχει όμως ιδιαίτερη σημασία και για αυτό πρέπει να δοθεί ως το τέλος, ως την κατάργηση του χαρατσιού, είτε αυτό εισπράττεται από την ΔΕΗ είτε εισπράττεται από τις εφορίες. Από τη μια θα ανακουφίσει άμεσα εκατομμύρια οικογένειες από ένα ακόμη οικονομικό βάρος. Τα 300-500-1000 ευρώ σήμερα έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Επιπλέον η ανατροπή του χαρατσιού θα είναι ένα συγκεκριμένο παράδειγμα νίκης και το κίνημα έχει ανάγκη από τέτοια παραδείγματα για να δυναμώσει την πάλη συνολικά ενάντια στην κυβέρνηση, την τρόικα και το σύστημά τους.
1. Δείτε και το αναλυτικό κείμενο της Εναλλακτικής Παρέμβασης Δικηγόρων Αθήνας (www.epda.gr) με τίτλο «Αλήθειες και ψέματα για τα χαράτσια» – αναδημοσιευμένο στο www.xekinima.org
Προτάσεις για τη συνέχεια:
Τώρα που το κίνημα δυναμώνει ακόμη περισσότεροι να μην πληρώσουμε το χαράτσι! Αυτό είναι το πιο ισχυρό μας όπλο. Αν οι σημερινοί 500.000 (που δεν πλήρωσαν και ξεπέρασαν τις 80 ημέρες) γίνουν 2εκ. τότε ο νόμος θα καταρρεύσει.
Να μην επιτρέψουμε τη διακοπή ρεύματος σε κανένα σπίτι! Να το επανασυνδέσουμε όπου χρειαστεί! Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από την ενεργή συμμετοχή και στήριξη των συνελεύσεων και των επιτροπών που έχουν δημιουργηθεί σε πολλές πόλεις και γειτονιές πανελλαδικά.
Οι επιτροπές και οι συνελεύσεις να οργανώσουν το επόμενο βήμα του κινήματος, το μπλοκάρισμα της διαδικασίας είσπραξης του χαρατσιού στις εφορίες με μαζικές αιτήσεις εξαίρεσης από εκατοντάδες χιλιάδες.
Πανελλαδικός συντονισμός. Αυτός ο αγώνας δεν μπορεί να κερδηθεί μόνο σε μια πόλη ή μια γειτονιά. Για αυτό είναι απαραίτητη η εξάπλωση των συνελεύσεων/επιτροπών σε όλη τη χώρα και ο δημοκρατικός συντονισμός μεταξύ τους. Και εδώ οι ευθύνες των συνδικάτων και της αριστεράς είναι πολύ μεγάλες. Τα συνδικάτα θα έπρεπε να πάρουν αποφάσεις άρνησης πληρωμής και συμμετοχής στο κίνημα. Η αριστερά και ειδικά τα μαζικά κόμματα της αριστεράς θα έπρεπε να έχουν αξιοποιήσει κάθε δημόσια θέση (βουλευτές, δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους, κλπ) για να ενισχύσουν το κίνημα άρνησης πληρωμής. Αυτό θα έδινε τεράστια ώθηση στο κίνημα.