Του Ματέο Φαλκόνι
Το άρθρο που ακολουθεί στάλθηκε στην εφημερίδα μας από το περιοδικό Humba!
Μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι τον Νοέμβρη που μας πέρασε, έκαναν την εμφάνισή τους σε ορισμένα γήπεδα της Ιταλίας οπαδικά πανό που ζητούσαν τη διεξαγωγή βομβαρδισμών εις βάρος του Ισλαμικού Κράτους, το οποίο ανέλαβε την ευθύνη για τις επιθέσεις, ενώ στο ίντερνετ έκαναν την εμφάνισή τους φωτογραφίες με συνθήματα του στυλ «Isis με γυμνά τα χέρια όποτε θέλετε» ή «Isis 50 εναντίον 50 όποτε θέλετε». Το άρθρο που ακολουθεί από την ιστοσελίδα διατυπώνει κάποιες σκέψεις πάνω σε αυτό το φαινόμενο.Υπάρχει ένα επεισόδιο στη στράτευσή μου ως οπαδός που έμεινε χαραγμένο στη μνήμη μου. Εδώ και καιρό είχα πάψει να είμαι ένας «νέος». Λόγω της ηλικίας και του ρόλου μου στο εσωτερικό του πετάλου μου, είχα ορισμένα καθήκοντα, περισσότερο ηθικά παρά «θεσμικά», κυρίως απέναντι στα νεότερα μέλη της ομάδας μου.
Ανάμεσα στις δύο γενιές, τη δική μου και την επόμενη, ο τρόπος που πηγαίναμε στο γήπεδο είχε υποστεί σημαντικές αλλαγές: εάν μιλούσες με κάποιο από τα νεότερα παιδιά, διαπίστωνες μία γενική γνώση του αντικειμένου «οπαδικός κόσμος» που ελάχιστοι από εμάς της «παλαιάς φρουράς» είχαν στην ηλικία τους. Όμως, εντωμεταξύ, στη διαδρομή είχε χαθεί λίγη από εκείνη την αφελή και υγιή άγνοια που μας έκανε ένα τυπικό προϊόν της γης μας και του κοινωνικού μας περίγυρου.
Κυριευμένοι από την ανόητη ουτοπία να θέλουμε να αλλάξουμε το μικρό μας κόσμο, χωθήκαμε σε έναν κυκεώνα οπαδικών συνελεύσεων και διαδηλώσεων στις οποίες δεν μετρούσαμε απολύτως τίποτα, αλλά οι οποίες, ειλικρινά, μας επέτρεψαν να ωριμάσουμε πολύ. Κρίμα που όλα αυτά, μαζί με άλλες πιο παιγνιώδεις συναντήσεις (στιγμές μνήμης, συναντήσεις και γιορτές του οπαδικού κόσμου) μας έκαναν όλο και περισσότερο να μοιάζουμε με τους άλλους και όλο και λιγότερο με τους εαυτούς μας: ακόμα και ο πιο αμαθής από εμάς μπορούσε να στηρίξει μία συζήτηση με έναν άλλο ούλτρας –έστω και για λίγα λεπτά της ώρας και βασισμένο σε μερικές αποστηθισμένες φράσεις– αλλά άρχισε να δημιουργείται ένας μοχθηρός «ελιτισμός», εξαιτίας του οποίου χάσαμε όσους βρίσκονταν έξω από τον σκληρό πυρήνα της ομάδας, οι οποίοι όμως μπορούσαν να στηρίξουν αντιπαραθέσεις, από άλλες απόψεις, πιο σημαντικές με άλλους οπαδούς αδιαφορώντας παντελώς για τους δυσνόητους κανόνες εμπλοκής, κώδικες και ερμηνείες που για να τις sancire είχε ήδη φτάσει η ώρα να παίξουμε τον δεύτερο γύρο.
Κάναμε ταυτόχρονα βήματα προς τα εμπρός και προς τα πίσω. Λόγω ώσμωσης, υιοθετήσαμε ένα σύνολο συμπεριφορών και σλόγκαν στο στυλ «βία και νοοτροπία» που δεν ήταν αυθεντικά: για εμάς του παλιούς εκείνες οι φράσεις δεν υπήρχαν: υπήρχαν πράξεις, πράγματα που κανείς ή τα έκανε ή δεν τα έλεγε. Η «συμβολική» βία ήταν για εμάς μία μαλακία και μισή, υπήρχε μόνο η πραγματική βία στην οποία καταφεύγαμε ως έσχατη λύση, λαμβάνοντας υπόψη μας ότι ήμασταν μία ομάδα που δεν ήταν ικανή ή προετοιμασμένη για να υποστηρίξει τη σύγκρουση, αλλά που συνειδητά αποδεχόταν το «παιχνίδι» με τους κανόνες του. Προσπαθούσαμε να είμαστε συνεπείς με τους εαυτούς μας και τις δυνατότητές μας, δεν δημιουργούσαμε φανταστικούς εχθρούς μόνο και μόνο για να γεμίσουμε το στόμα μας με λόγια και εάν μας τύχαινε, και όταν μας τύχαινε, προσπαθούσαμε να τιμήσουμε την αντιπαράθεση με τον αντίπαλο αυτό όσο καλύτερα μπορούσαμε. Δεν μπορούσαμε να καυχιόμαστε αντιπαλότητες με τη Ρεάλ Μαδρίτης, από τη στιγμή που βολοδέρναμε για χρόνια στο ποδοσφαιρικό τίποτα· δεν μπορούσαμε να ριχτούμε σαν καμικάζι ενάντια στους κατασταλτικούς μηχανισμούς, φτύνοντας κατάφατσα τους μπάτσους ή ρίχνοντας τους αναμμένους πυρσούς, από τη στιγμή που μας γνώριζαν όλους και θα μπορούσαν να μας «τσακώσουν» στο λεπτό. Έπρεπε να φανούμε πονηροί, να δράσουμε διαφορετικά, το οποίο δεν σήμαινε ότι τους μισούσαμε λιγότερο, αλλά ότι τους μισούσαμε, εάν αυτό είναι δυνατό, με ένα διαφορετικό τρόπο, όσο κι αν η τυφλή οργή των πιτσιρικάδων δεν μπορούσε να το κατανοήσει.
Ωραία, έκανα όλη αυτή την εισαγωγή για να εξηγήσω σε ποιο πλαίσιο ξεκίνησε να τραγουδιέται ανεξέλεγκτα, χωρίς να έχει ξεκινήσει από τον τηλεβόα και από τα κάγκελα όπου βρίσκονταν οι παλιότεροι, το γνωστό σύνθημα «Διασκεδάζω μόνο όταν βλέπω έναν μπάτσο πεσμένο στο έδαφος…», γεγονός που με έκανε τελείως ενστικτωδώς να πιάσω από τον γιακά αυτούς που ξεκίνησαν το σύνθημα και να τους ρωτήσω, δεδομένου ότι κατά μέσο όρο ζύγιζαν 30 με 40 κιλά, εάν θα βρίσκονταν εκεί, στην πρώτη γραμμή μαζί μας να τους δώσουν πραγματικά «κλωτσιές και μπουνιές στην πλάτη» ή εάν θα βρισκόμασταν μόνοι μας οι γνωστοί όταν τα πράγματα γίνονταν πιο περίπλοκα.
Για να επιστρέψουμε στις μέρες μας, και ειδικότερα τις μέρες μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, όλοι μπορέσαμε να θαυμάσουμε την επιστροφή της πιο ηλίθιας μυθομανίας, συμπεριλαμβανομένης της χρησιμοποίησης έξω από το αρχικό τους πλαίσιο συνθημάτων που είχαν επινοηθεί με σκοπό την πλάκα.
«ΠΟΥΤΙΝ ΓΕΡΑ / ΕΜΠΡΟΣ ΜΕ ΤΑ ΠΥΡΗΝΙΚΑ!» πανό των οπαδών της Pro Vercelli, ομάδα της Β΄ εθνικής.
Χωρίς να θέλουμε να μπούμε σε πολιτικές αναλύσεις που θα απαιτούσαν περισσότερο χρόνο και που εδώ δεν είναι το κατάλληλο μέρος, με λίγη προσπάθεια μπορούμε να κατανοήσουμε τη δυναμική που μπορεί ωθήσει στη συμμετοχή (έστω κι αν είναι αυτοσκοπός) στον πόνο του γείτονά μας, ακόμα και για τον σκύλο του η ζωή του οποίου αξίζει περισσότερο από τη ζωή ενός Σύριου. Και αυτό χωρίς καμία διάθεση να ξεκινήσουμε έναν μακάβριο αγώνα για να αποφανθούμε ποιος σκοτώνεται ή υποφέρει περισσότερο, αλλά για να δημιουργήσουμε ένα δίκαιο μέτρο, σύμφωνα με το οποίο οι ζωές και οι θάνατοι έχουν ίδιο βάρος, τόσο εκείνες των σκύλων όσο και εκείνες των ανθρώπων, ακόμα και εκείνες όσων βρίσκονται γεωγραφικά μακριά μας και δεν είναι ελκυστικές για τα μίντια.
Μετρημένα και διακριτικά τα λόγια μερικών οπαδικών ομάδων, ενώ άλλες δεν μπόρεσαν να κάνουν κάτι καλύτερο από το να μαζικοποιηθούν σε κάποιο χάσταγκ, αλλά και πάλι εντάξει. Όμως είναι αδύνατον να κατανοήσουμε εκείνες τις οπαδικές ομάδες οι οποίες, ενδεχομένως έχοντας περάσει πολύ ώρα μπροστά στην τηλεόραση, ξύπνησαν φιλοπόλεμες και με πανό ή συνθήματα ζήτησαν την πραγματοποίηση βομβαρδισμών, επικροτώντας τα ίδια μαντρόσκυλα που κάθε Κυριακή τους δαγκώνουν τον κώλο καταστέλλοντάς τους, και γαβγίζοντας απέναντι σε έναν απροσδιόριστο εχθρό που είναι τυλιγμένος στο πέπλο του μυστηρίου και ο οποίος, σύμφωνα με τη δικαιολογημένη άποψη πολλών, είναι μια μαριονέτα στα χέρια εκείνων που χρειάζονται τη νομιμοποίηση και την ελευθερία να «εξάγουν τη δημοκρατία» με τη μορφή βομβών και να εισάγουν κέρδη μέσω του πετρελαίου.
Τα όρια είναι πολύ λεπτά, γι’ αυτό ας μη μιλήσουμε για την πολιτική, ας μιλήσουμε για τους οπαδούς: το κίνημα των ούλτρας είναι ή δεν είναι ένα κίνημα ενάντια στο σύστημα; Για ποιον λόγο θα έπρεπε να γίνει το δεκανίκι του οικοδομήματος των Κρατών, των κυβερνήσεων, των Υπουργείων, των Αστυνομικών Δυνάμεων, το οποίο με το βάρος του συνθλίβεται; Τί μας λέτε; Είναι ένας «πόλεμος πολιτισμών»; Και από πότε η κυρίαρχη κουλτούρα της χώρας μας αποδέχτηκε τις διεκδικήσεις των οπαδών, έστω κι αν αυτές ήταν δίκαιες; θα πρέπει λοιπόν να εισακούσουμε την Πάολα Φεράρι και τους φίλους της (είναι περιττό να υπενθυμίσω όλες τις φορές που έχουν καταφερθεί εναντίον των οπαδών) και να γίνουμε πληροφοριοδότες και κυνηγοί των εχθρών κάποιων άλλων; Μισό λεπτό, πώς ήταν ο νόμος του βεδουίνου; Ο εχθρός του εχθρού μου είναι…; Και αυτός εχθρός μου;
«ΙΣΙΣ… ΜΕ ΓΥΜΝΑ ΧΕΡΙΑ ΟΠΟΤΕ ΘΕΛΕΤΕ».
Ας μη μιλήσουμε καλύτερα για τους μυθομανείς του στυλ «Isis 50 εναντίον 50 με γυμνά χέρια όποτε θέλετε», «Isis σας περιμένουμε» και άλλα μαργαριτάρια που συχνά συνοδεύονται από φρικτά γραμματικά λάθη, γραμμένα με κεφαλαία ή συνοδευόμενα από μία ατελείωτη σειρά αποσιωπητικών ή θαυμαστικών (και ανάμεσά τους κανένα «1» που ξέφυγε από το πλήκτρο «shift»). Όσο κι αν οι γραφολογικές αναλύσεις προκάλεσαν συζητήσεις στην επιστημο-ψυχολογική κοινότητα, σίγουρα θα έβρισκαν κάποιο ενδιαφέρον δεσμό για να υποστηρίξουν τη θέση τους ανάμεσα σε αυτά τα υπολείμματα κάποιας ψυχιατρικής μονάδας.
Σε κάθε περίπτωση, η ερώτηση είναι: ποιοι κανόνες θα έπρεπε να διέπουν τη σύγκρουση; Ο ισλαμικός νόμος ή «ο κώδικας των ούλτρας»; Ακριβώς 50 με 50; Όσοι οργανώνουν εκδρομές με 2-3 πούλμαν, θα αναγκάσουν τους υπόλοιπους να κοιτάνε αμέτοχοι; Όσοι, αντίθετα, μετακινούνται με μίνι-βαν των 9 θέσεων, θα παίξουν μπακότερμα; Οι αντίπαλοι πριν ανέβουν στο ρινγκ, θα ζυγιστούν; Κατηγορία βαρέων βαρών εναντίον βαρέων βαρών; Εάν υπάρχει κάποιος κατηγορίας welter που είναι χωρίς αντίπαλο, τί θα γίνει; Είναι δράματα πρακτικής φύσης που πρέπει επειγόντως να επιλυθούν πριν ξεκινήσουμε για τον πόλεμο.
Επιπλέον: οι χαμένοι θα πρέπει να διαλύσουν την ομάδα τους; Υπάρχει η περίπτωση αντί να πάρουν τον δρόμο για τα σπίτια τους, να βγάλουν μία ανακοίνωση για να συγκινήσουν τον κόσμο του ίντερνετ, λέγοντας ότι δέχθηκαν άνανδρη επίθεση, όντας αριθμητικά υποδεέστεροι κλπ; Ξεκινώντας, ενδεχομένως, έναν πόλεμο διασταυρούμενων ανακοινώσεων, δίνοντας το έναυσμα για έναν πόλεμο πληκτρολογίων;
Η πιο πνευματώδης απάντηση στο ΙΣΙΣ ήλθε από τους μαροκινούς Ultras Eagles2006, οπαδοί της Raja Club Athletic: «ΙΣΙΣ: ΜΕ ΤΟ ΚΟΡΑΝΙ ΟΠΟΤΕ ΘΕΛΕΤΕ».
Αφήνοντας κατά μέρους τ’ αστεία, έχουμε υπερβεί τα όρια του γελοίου: Ας αρχίσουμε να ασχολούμαστε ξανά με τα πράγματα που μας αναλογούν να κάνουμε, γύρω και μέσα στα τείχη των σταδίων μας: με την καταστολή, τα ακριβά εισιτήρια, τους κοινωνικούς χώρους που μας στερούν, τα κλειστά πέταλα, τις μετακινήσεις που μας απαγορεύουν να κάνουμε. Ανάμεσα στα «Όχι στην Κάρτα Φιλάθλου», «Όχι στη συνδρομητική τηλεόραση», «Όχι το Σάββατο» και όλα τα άλλα «Όχι» για τα οποία πολεμήσαμε, δεν νικήσαμε ούτε μία φορά, ούτε καν στην πιο απλή περίπτωση, και τώρα θέλουμε να πιάσουμε τους πολέμους και να ασχοληθούμε με τη γεωπολιτική και την παγκοσμιοποίηση; Στο πλευρό του ιταλικού στρατού που κάθε Κυριακή βλέπουμε παραταγμένο στα γήπεδά μας; Να scodinzolare sotto i padroni; Μα ξέρετε πραγματικά τί είναι ένας πόλεμος; Κοιτάξτε, δεν είναι το «Call of duty» στην playstation!
Ελάτε, για τι πράγμα μιλάτε; Ας είστε σοβαροί, ας είστε οπαδοί, που είναι το ελάχιστο και πολλές φορές ούτε αυτό δεν κάνετε.
Matteo Falcone
Μετάφραση: Δ.Α.
