Του Θόδωρου Μαράκη
«Περιγράψαμε… το βιομηχανικό πόλεμο των κεφαλαιοκρατών μεταξύ τους. Ο πόλεμος αυτός έχει χαρακτηριστικό ότι οι μάχες σ’ αυτόν κερδίζονται λιγότερο με την στρατολογία και περισσότερο με την απόλυση του στρατού των εργατών. Οι στρατηγοί, οι κεφαλαιοκράτες συναγωνίζονται μεταξύ τους ποιος μπορεί να απολύσει περισσότερους φαντάρους της βιομηχανίας».
(Καρλ Μαρξ, Μισθωτή Εργασία και Κεφάλαιο)
Η αντιμετώπιση της ανεργίας αποτελεί θεμελιώδη παράμετρο για την βιωσιμότητα και την επίλυση του ασφαλιστικού προβλήματος. Αυτό αποδεικνύεται από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η μελέτη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων (ΠΟΣΕ) ΙΚΑ. Οι ανατροπές που έγιναν (απολύσεις, μειώσεις αποδοχών –εισφορών, αντικατάσταση των «ακριβότερων» με «φθηνότερους» εργαζόμενους, με καθεστώς μερικής και εκ περιτροπής εργασίας) είχαν ως αποτέλεσμα τα έσοδα του ΙΚΑ από τις εισφορές των εργαζομένων να κατρακυλήσουν από τα 14,437 δις ευρώ το 2009, στα 9,479 δις το 2014.
Έτσι, με βάση το 2009, οι απώλειες του ΙΚΑ σωρευτικά την πενταετία που ακολούθησε έφτασαν τα 16,530 δις ευρώ.
Και η αντιμετώπιση της ανεργίας κατ’ αρχή περνάει μέσα από την μείωση των ωρών εργασίας. Λιγότερη δουλειά. Δουλειά για όλους. Είναι δυνατό να γίνει; Απολύτως δυνατό!!
Το 1837 οι ώρες δουλειάς ήτανε 80 τη βδομάδα! Την 1η του Μάη το 1886 εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στις ΗΠΑ κατέβηκαν σε απεργία με αίτημα το 8ωρο, με σύνθημα τα τρία οκτώ «8 ώρες εργασία, 8 ώρες ανάπαυση, και 8 ώρες ελεύθερο χρόνο).
Χρειάστηκε η νίκη της Οχτωβριανής Επανάστασης το 1917, όπου θεσπίσθηκε το 8ωρο σε πανεθνική βάση για να αναγκαστεί το κεφάλαιο να το θεσπίσει και να το νομιμοποιήσει, το 1919 με τη Διεθνή Διάσκεψη Εργασίας στην Ουάσιγκτον, όπου διαμόρφωσαν διεθνή σύμβαση με την οποία καθιερώθηκε το 8ωρο και η 48ωρη εβδομάδα.
Από την 1η του Μάη του 1886 έχουν περάσει 130 χρόνια, η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει πολλαπλασιάσει πολλές φορές την παραγωγικότητα της εργασίας, η 8ωρη δουλειά είναι πλέον αναχρονισμός, η εργάσιμη μέρα σήμερα θα μπορούσε να είναι 4 ώρες!!
Σύμφωνα με τον Ζαν Ζιγκλέρ: «Με το σημερινό επίπεδο των μέσων αγροτικής παραγωγής, η γη μπορεί να θρέψει άνετα δώδεκα δισεκατομμύρια ανθρώπους,…». (Η ιδιωτικοποίηση του κόσμου και οι νέοι κοσμοκράτορες σ.15) Αυτό ισχύει και για τα βιομηχανικά προϊόντα!! Σήμερα στον πλανήτη είμαστε 7,3 δις!! Αλλά για να συμβεί αυτό χρειάζεται τα 202 εκατ. ανέργων να δουλέψουν και να θέσουν σε λειτουργία τα μηχανήματα που έχει θέσει εκτός λειτουργίας το υπερσυσσωρευμένο (όχι σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας αλλά σύμφωνα με την κερδοφορία του κεφαλαίου) παραγωγικό δυναμικό. Τότε θα ανακαλύψουμε ότι είναι αρκετές 4 ώρες δουλειάς για να ζήσει μέσα σε πρωτοφανή για την ανθρωπότητα πλούτο όλος ο πλανήτης. Για να γίνει αυτό χρειάζεται ένα και μόνο πράγμα να φύγει από τη μέση το κεφάλαιο και η λογική του ατομικού κέρδους.
Σήμερα με 1,5 εκατ. άνεργους στη χώρα μας το 8ωρο έχει καταστρατηγηθεί, μαζί και το πενθήμερο. Σαν αποτέλεσμα στην 6ετία της κρίσης ο μέσος χρόνος εργασίας στη χώρα μας αυξήθηκε ξανά στις 2150 ώρες όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι γύρω στις 1700.
Το 4ωρο και γενικά η μερική απασχόληση χρησιμοποιείται για να δοθούν μισθοί πείνας. Αυτό γίνεται για να μπορεί να έχει κέρδη το κεφάλαιο. Επειδή η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου έχει την τάση να μειώνει το μέσο ποσοστό του κέρδους, οι καπιταλιστές από την μια απολύουν, ρίχνουν κάτω από την πίεση της ανεργίας τους μισθούς, εντατικοποιούν την εργασία και αυξάνουν το ωράριο, ρίχνουν στην αδράνεια και απαξιώνουν ένα μεγάλο μέρος των μέσων παραγωγής (κλείνουν επιχειρήσεις). Πράττουν αυτό που θα τους ανεβάσει τα κέρδη και πράγματι το πετυχαίνουν όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία, με αύξηση του πλούτου κατά την περίοδο της κρίσης.
Αυτά κάνουν αυτοί.
Εμείς τι κάνουμε;;
Το 1996 η ΓΣΕΕ είχε για βασικό της αίτημα το 35ωρο. Με βάση τις μελέτες του ΙΝΕ αυτό θα δημιουργούσε πάνω από 200.000 θέσεις εργασίας. Και λειτουργώντας πολλαπλασιαστικά στην οικονομία οι θέσεις εργασίας θα ξεπερνούσαν τις 300.000!!
Στη Γερμανία η εφαρμογή του σε 12 κλάδους από το 1984 έως το 2000 δημιούργησε 1,5 εκατ. νέες θέσεις εργασίας.
Πρόσφατα δημοσιεύματα αποκάλυψαν ότι στη Σουηδία αρκετές επιχειρήσεις έχουν εφαρμόσει το 6ωρο γιατί ανακάλυψαν ότι αυτό κάνει πιο αποδοτικούς τους εργαζόμενους.
Η εφαρμογή του 6ώρου στη χώρα μας χωρίς μείωση των αποδοχών θα σήμαινε επομένως περίπου 600.000 νέες θέσεις εργασίας!!
Σήμερα με 1,5 εκατ. άνεργους στη μεγάλη τους πλειοψηφία νεολαίοι η ΓΣΕΕ ξέχασε τη μείωση των ωρών εργασίας, με πλήρεις αποδοχές. Και καλά από τους ναινέκους της ηγεσίας της ΓΣΕΕ είναι κάτι που μπορείς να περιμένει να γίνει. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι το ξέχασαν και οι αριστερές παρατάξεις και τα ταξικά συνδικάτα!! Ξέχασαν ένα αίτημα που ενώνει σε κοινό αγώνα τους εργαζόμενους με το 1,5 εκατ. άνεργους. Ένα αίτημα που μετατρέπει την ανεργία από αρνητικό παράγοντα για τους αγώνες των εργαζομένων σε θετική δύναμη και στρέφει τη μάζα των ανέργων εναντία στο κεφάλαιο.
Ποια είναι η λογική του κεφαλαίου στη φάση της κρίσης: Με ολοένα λιγότερους εργάτες να βγάζει τον όγκο δουλειάς. Η δική μας λογική πρέπει να είναι: ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΔΟΥΛΕΙΑ. ΔΟΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ.
Αυτό δεν είναι ρεαλιστικό θα μας πουν!! Γιατί;
Η κρίση έχει βάλει καθοριστικά το ερώτημα «ΑΥΤΟΙ Η ΕΜΕΙΣ». Η απάντηση είναι ΕΜΕΙΣ. Και αυτό σημαίνει ότι οι αριστερές παρατάξεις μετωπικά και ενιαία χρειάζεται να επαναφέρουν τη μείωση των ωρών εργασίας, σαν ένα από τα κεντρικά αιτήματα των συνδικάτων, με πρώτο βήμα το 35ωρο με πλήρεις αποδοχές.
