Του Κυριάκου Χάλαρη
Μετά από 6 μήνες αιματηρού πολέμου η δικτατορία του Καντάφι ανατράπηκε. Δεν ήταν όμως η ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης και της νεολαίας της χώρας που το πέτυχε αυτό αλλά η διεθνής ιμπεριαλιστική επέμβαση. Και παρά την ανακούφιση με την οποία υποδέχτηκαν χιλιάδες Λίβυοι την είδηση της ανατροπής του Καντάφι και της επικράτησης των «αντικαθεστωτικών» ένα πράγμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο: Αντίθετα με την ανατροπή του Μπεν Άλι στην Τυνησία και του Μουμπάρακ στην Αίγυπτο, στη Λιβύη η ανατροπή του Καντάφι αποτελεί επιτυχία του διεθνούς ιμπεριαλισμού. Και αυτό ρίχνει αναπόφευκτα μια μεγάλη σκιά στο μέλλον της Λιβύης και του λαού της.
Ήδη από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχει αρχίσει μια διεθνής εκστρατεία προπαγάνδας που προσπαθεί να παρουσιάσει τη Λιβύη ως το παράδειγμα της «επιτυχημένης διεθνούς επέμβασης». Και είναι λογικό… Μετά το φιάσκο του Ιράκ και του Αφγανιστάν η Λιβύη πρέπει να παρουσιαστεί ως το καλό παράδειγμα που δίνει τη δυνατότητα στις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις να παρεμβαίνουν στρατιωτικά στο όνομα του «ανθρωπισμού» και της «δημοκρατίας». Η υποκρισία βέβαια όλων αυτών γίνεται εντελώς ξεκάθαρη αν ρίξουμε μια ματιά πιο δίπλα. Οι δικτάτορες φίλοι των ιμπεριαλιστών στην Υεμένη τη Σαουδική Αραβία κλπ συνεχίζουν να μένουν μακριά από τις αεροπορικές επιθέσεις και τις χερσαίες επιδρομές του ΝΑΤΟ. Από την άλλη η Λιβύη φαίνεται ότι για τους ιμπεριαλιστές θα ενσαρκώνει την ελπίδα ότι στη συνείδηση του κόσμου θα νομιμοποιηθούν ξανά οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις όπου το ΝΑΤΟ κρίνει απαραίτητο.
Σήμερα, πίσω από την επικράτηση των αντικαθεστωτικών ουσιαστικά βρίσκονται οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ και τα συμφέροντα που αυτές εκπροσωπούν. Είναι ενδεικτικό ότι ήδη, πριν καλά-καλά συλληφθεί ο Καντάφι, οι πολυεθνικές έχουν αρχίσει να μοιράζουν την πίτα.
Η Βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα παρακρατήσει 1,6 δισ. δολάρια από τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Λιβύης για την βοήθεια που «θα» προσφέρει στο νέο μεταβατικό καθεστώς για την «ανθρωπιστική βοήθεια» που «θα» αποστείλει.
Η ιταλική πετρελαϊκή εταιρία ΕΝΙ έχει ήδη υπογράψει συμβόλαια με την μεταβατική κυβέρνηση και η αμερικανική Halliburton μαζί με γαλλικές και βρετανικές εταιρίες έχουν ήδη μπει στο παιχνίδι.
Την ίδια ώρα το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο της Λιβύης αναφέρει ότι «έχει υπογράψει συμφωνία με την οποία παραχωρεί προς εκμετάλλευση το 35% επί του συνόλου του αργού πετρελαίου (της Λιβύης) στη Γαλλία έναντι της συνολικής και αδιάλειπτης υποστήριξής της προς το Συμβούλιό μας».
Το «Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο»
Ο Καντάφι έβγαλε συμπεράσματα από τα «λάθη» των Μπεν Άλι και Μουμπάρακ και αμέσως μετά το ξέσπασμα της επανάστασης επιτέθηκε στις πόλεις– κέντρα της επανάστασης.
Η αυτοδιορισμένη «ηγεσία της επανάστασης», αποτελούμενη κατά βάση από παλιά στελέχη του ίδιου του καθεστώτος του Καντάφι και φιλοδυτικούς, αναζήτησε τους συμμάχους της όχι στο εργατικό κίνημα και τη νεολαία της χώρας, αλλά στις μεγάλες δυνάμεις (Αμερική και Ευρώπη).
Αυτές βρήκαν την ευκαιρία να εισβάλουν στη χώρα για «ανθρωπιστικούς» υποτίθεται λόγους και «για να σώσουν ζωές».
Αυτό που τελικά τους ενδιαφέρει για την επέμβασή τους στη Λιβύη δεν έχει να κάνει με τον «ανθρωπισμό» και τη «δημοκρατία» τους αλλά με τα εξής δύο πράγματα:
– πρώτον, με τον έλεγχο του φυσικού πλούτου της χώρας και
– δεύτερον με τη δυνατότητα του διεθνούς ιμπεριαλισμού να παρέμβει στις εξελίξεις και να ελέγξει τις επαναστάσεις που ξεσπούν η μία μετά την άλλη στη Βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή.
Οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία που ήταν οι βασικές δυνάμεις που επέμβηκαν στην περιοχή πραγματοποίησαν πάνω από 20.000 αεροπορικές επιθέσεις σε πάνω από 4.000 στόχους στη Λιβύη. Μετά από 6 μήνες αδυναμίας της αντιπολίτευσης να κερδίσει τον Καντάφι, μέσα σε μια βδομάδα, στα μέσα Αυγούστου, πολεμικά του ΝΑΤΟ, εκπαιδευμένα από τους Νατοϊκούς λιβυκά αντιπολιτευτικά στρατεύματα, ειδικές δυνάμεις της Βρετανίας, ιδιωτικές παραστρατιωτικές δυνάμεις και πολλοί άλλοι παράγοντες κατάφεραν να μπουν στην Τρίπολη και να κερδίσουν τις δυνάμεις του Καντάφι.
Θα μπορούσε να ανατραπεί ο Καντάφι χωρίς τη βοήθεια του ΝΑΤΟ; Η Τυνησία και η Αίγυπτος είναι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Ήταν η ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων και της νεολαίας σε αυτές τις χώρες που μέσα από αλλεπάλληλες διαδηλώσεις και απεργίες ανέτρεψαν τους δικτάτορές τους. Στη Λιβύη, αντίθετα, το βασικό ρόλο στην ανατροπή του Καντάφι τον έπαιξε το ΝΑΤΟ κι αυτό σημαίνει πως κανένα από τα μεγάλα προβλήματα του λαού της χώρας δεν πρόκειται να λυθεί.
Προοπτικές
Σήμερα η παράδοση του Καντάφι είναι θέμα χρόνου και μία-μία ακόμα και οι χώρες που το αμφισβητούσαν, όπως η Ρωσία, αναγνωρίζουν το Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο.
Παρόλα αυτά τίποτα δεν έχει ξεκαθαρίσει και το μέλλον δεν είναι σίγουρο για κανέναν.
Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο δεν είναι ένα ενιαίο πράγμα και στο εσωτερικό του δεν υπάρχει καμιά ενότητα. Προσπαθεί να επιβληθεί στην πολιτική πραγματικότητα με τη βοήθεια του ΝΑΤΟ αλλά δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ότι θα τα καταφέρει. Σημαντικά κομμάτια του πληθυσμού δεν το υποστηρίζουν μια και ήταν αυτό που έφερε τους ιμπεριαλιστές στη Λιβύη.
Επιπλέον, ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού είναι βαριά εξοπλισμένο και το ενδεχόμενο να δούμε φυλετικές, εθνικές ή θρησκευτικές συγκρούσεις στο μέλλον είναι ανοικτό.
Σ’ ότι αφορά τους ΝΑΤΟ-ικούς, ας μη βιάζονται να πανηγυρίζουν. Αυτή τη στιγμή μπορεί να υπάρχει κάποια υποστήριξη προς τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ μέσα στη Λιβύη αλλά αυτό δεν μπορεί να κρατήσει. Για τις λιβυκές μάζες η επανάσταση έγινε για να δώσουν ένα τέλος στην καταπίεση, στη φτώχεια, στη διαφθορά για να καλυτερέψουν τη ζωή τους. Και η παρουσία των δυνάμεων της «ανοικοδόμησης» δεν πρόκειται να φέρει τίποτα τέτοιο. Αντίθετα, κάθε αίτημα των εξεγερμένων Λίβυων θα έρχεται σε σύγκρουση με τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών στην περιοχή.