«Και μέσα σε λίγες μέρες […] οργανώθηκε ήδη ένα νέο προσωρινό κέντρο υποδοχής, με συνθήκες πολύ-πολύ καλύτερες από αυτές που επικρατούσαν στη Μόρια».
K. Μητσοτάκης, 15/9/2020 1
«…περνάμε από την ανασφάλεια στην υγειονομική ασφάλεια κι από την αταξία στην τάξη».
Μ. Χρυσοχοΐδης, 17/9/2020 2
Δύο βροχερές μέρες στις αρχές Οκτώβρη –κι όχι κάποια ακραία καιρικά φαινόμενα– ήταν αρκετά για να μετατραπεί σε βούρκο ο προσωρινός καταυλισμός προσφύγων στο Καρά Τεπέ της Λέσβου. Δυστυχώς σ’ αυτόν τον βούρκο δεν «πνίγηκαν» μόνο οι αυθάδικες δηλώσεις του Κ. Μητσοτάκη και του Μ. Χρυσοχοίδη ένα μήνα πριν. «Πνίγηκαν» και πολλές σκηνές, προμήθειες υλικών, τα λιγοστά υπάρχοντα των 7.714 αιτούντων άσυλο μαζί με την αξιοπρέπεια αυτών των ανθρώπων.
Κι αν αυτό είναι το αποτέλεσμα λίγων ωρών βροχής, ο καθένας μας μπορεί να φανταστεί τι θα συμβεί τον χειμώνα που έπεται. Κι ακόμα χειρότερα τι θα συμβεί αν το νησί βρεθεί αντιμέτωπο με συνθήκες όπως στο Ν. Ηράκλειο Αττικής πρόσφατα ή την Καρδίτσα και τα νησιά του Ιονίου τον περασμένο μήνα.
Κι όμως ήξεραν…Το πιο εξοργιστικό είναι ότι ήταν προβλέψιμη η κατάσταση. Σε μια στιγμή κυνικής ειλικρίνειας, ο καθ’ ύλην αρμόδιος Υπουργός Μετανάστευσης, Ν. Μηταράκης (9/10/2020), δήλωσε:
«Αυτονόητα μια προσωρινή δομή που κατασκευάστηκε σε λίγες ημέρες θα αντιμετωπίσει προβλήματα».3
Δηλαδή ο Υπουργός αποδέχεται πως καθόλου δεν έπεσε από τα σύννεφα. Πως ήξερε ότι το δήθεν επίτευγμα της δημιουργίας του καταυλισμού σε μια βδομάδα μόνο για να φιλοξενήσει τους άστεγους της Μόριας, θα άντεχε όσο διαρκούσαν οι ηλιόλουστες μέρες. Πως ήξερε τι θα συμβεί όταν ξεκινούσε να βρέχει. Και τέλος πως δεν έκανε και τίποτα,αυτός και η κυβέρνηση του, για να το αποτρέψει!
Η κυβέρνηση έχει πλήρη επίγνωση των συνθηκών στο Καρά Τεπέ. Πρόκειται για μια παραθαλάσσια έκταση 300 στρεμμάτων, απόλυτα εκτεθειμένη στους ανέμους. Με βραχώδες έδαφος, χωρίς ίχνος δέντρου και πρασίνου που να μπορεί να συγκρατήσει το βρόχινο νερό. Κι επιπλέον, όντας παλιό πεδίο βολής του στρατού, έχει μολυσμένο υπέδαφος.
Όπως καταγγέλθηκε δημόσια, πρόσφυγες ανακαλύπτουν ακόμα περιβλήματα και θραύσματα από σφαίρες, ενώ επιστήμονες τοξικολόγοι προειδοποίησαν ακόμα και για σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των προσφύγων, επειδή τα πεδία βολής διατηρούν για πολλές δεκαετίες υψηλές συγκεντρώσεις μόλυβδου.
«Σε ενήλικες, η έκθεση σε μόλυβδο μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια βλάβη, όπως νεφρική βλάβη, υψηλή αρτηριακή πίεση και αποβολή. Σε παιδιά, ο μόλυβδος προσβάλλει τον εγκέφαλο και το κεντρικό νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα να προκαλέσει σπασμούς, κώμα ακόμα και θάνατο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας».4
Επιπλέον ο τρόπος που στήθηκε ο καταυλισμός είναι από μόνος του εγκληματικός! Οι σκηνές δεν έχουν πάτο και δεν υπάρχει κανένας απολύτως διαχωρισμός από το έδαφος (πχ με παλέτες).
Προετοιμασία του εδάφους, αυλακώσεις, αντιπλημμυρικές προβλέψεις, δεν υπήρξαν εκ των προτέρων – εκ των υστέρων δηλώνουν πως παίρνονται μέτρα για να προετοιμαστεί ο καταυλισμός για τον χειμώνα.
Χρειάστηκε να υπάρξουν δύο πλημμυρικά φαινόμενα, για να δηλώσει στις 15/10/2020, ο γ.γ. Υποδοχής Αιτούντων Άσυλο, Μ. Λογοθέτης, ότι δημιουργήθηκαν χαντάκια και υπαίθριες αποστραγγίσεις και ότι τελούν υπό κατασκευή ένας ειδικός χώρος αναμονής για τη διανομή φαγητού και μεγάλοι κλειστοί χώροι για προστασία κατά τη διάρκεια έντονων καιρικών φαινομένων. 5
Μόρια, Καρά Τεπέ – δεν υπάρχει πάτος
Δυστυχώς όμως η λίστα των προβλημάτων στο Καρά Τεπέ είναι μεγαλύτερη. Μέχρι σήμερα 374 τουαλέτες εξυπηρετούν τους διαμένοντες, που σημαίνει ότι αναλογεί 1 τουαλέτα σε 20 άτομα. Ντουζιέρες δεν υπάρχουν καν ακόμα!
Ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι πλένονται στη θάλασσα ή με μπουκάλια νερό που γεμίζουν στις λιγοστές βρύσες ή από τις υδροφόρες που τροφοδοτούν τον καταυλισμό. Φωτισμός και ηλεκτρικό ρεύμα υπάρχει σε ελάχιστα σημεία. Διανομή φαγητού γίνεται μια φορά την ημέρα και η ουρά και ο συνωστισμός είναι αναπόφευκτα. Φυσικά αυτές οι συνθήκες συνιστούν πλήρη και απροκάλυπτη έκθεση στον κορονοϊό.
Αν βάλει κανείς αυτές τις εικόνες, συν τα δεκάδες βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο από τον βούρκο του Καρά Τεπέ, δίπλα στην χλευαστική δήλωση του Κ. Μητσοτάκη για «συνθήκες πολύ-πολύ καλύτερες από αυτές που επικρατούσαν στη Μόρια», θα αντιληφθεί ότι πρόκειται για το αντίστροφο, για πορεία προς τον πάτο…
Στο στόχαστρο οι αυτοδιαχειριζόμενες δομές
Στον ίδιο πάτο επιδιώκει η κυβέρνηση να τραβήξει και τους πρόσφυγες, κυρίως οικογενειών και ευάλωτων ομάδων, που μέχρι σήμερα στεγάζονται στις αυτοδιαχειριζόμενες δομές του ΠΙΚΠΑ 6 και του Δημοτικού Κέντρου Προσφύγων στο παλιό Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής στο Καρά Τεπέ, υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ. Για το ΠΙΚΠΑ είχε ανακοινωθεί ημερομηνία εκκένωσης στις 14/10/2020, αλλά το διεθνές κύμα αλληλεγγύης επέβαλε προσωρινό πάγωμα – όχι όμως ακόμα ματαίωση της έξωσης. Για το Δημοτικό Κέντρο έχει ανακοινωθεί προθεσμία εκκένωσης στις 31/12/2020.
Ας σημειωθεί πως οι συγκεκριμένες δομές δεν κοστίζουν απολύτως τίποτα στον κρατικό προϋπολογισμό! Και πως έχουν κενές θέσεις τις οποίες μάλιστα πρόθυμα πρόσφεραν στους πλημμυροπαθείς πρόσφυγες του Κρατικού Καταυλισμού στο παλιό πεδίο βολής!
Όμως η κυβέρνηση επιθυμεί διακαώς να κλείσει ακόμα και το μικρότερο εναλλακτικό υπόδειγμα αξιοπρεπούς διαβίωσης προσφύγων και μεταναστών!
Όσο πιο χειρότερα γίνεται…
Στην πραγματικότητα η «λογική» της κυβέρνησης είναι: όσο χειρότερα για τους πρόσφυγες, τόσο καλύτερα για την ατζέντα μας, τόσο κοντύτερα στην αποτροπή της εισόδου τους και στο χτίσιμο μιας απόρθητης Ευρώπης-φρούριο.
Εξ’ ου και από την αρχή του χρόνου, οι εντάσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, η πανδημία του κορονοϊού, η καταστροφή στην Μόρια, το νέο χάος στο Καρά Τεπέ, γίνονται τα επιχειρήματα για να επιβληθεί με τις λιγότερες δυνατές κοινωνικές αντιστάσεις και με τα περισσότερα υποσχόμενα «αντισταθμιστικά» ανταλλάγματα, η μόνιμη φαραωνική Κλειστή Δομή-Φυλακή Προσφύγων. Ένα από τα υποψήφια μέρη είναι το επίσης παλιό πεδίο βολής στο Καμένο Δάσος. 7
Τα δικαιώματα δεν είναι αναλώσιμα
Η αποφυγή νέων καταστροφών, η προστασία της ζωής των προσφύγων και του δικαιώματος τους στην αξιοπρεπή διαβίωση, ούτε βρέθηκαν, ούτε θα βρεθούν ποτέ στο κέντρο της προσοχής αυτής της κυβέρνησης. Όπως άλλωστε και τα δικαιώματα των Ελλήνων εργαζομένων και της νεολαίας. Αντικειμενικά, ακόμα και η μικρότερη παραχώρηση ή βελτίωση θα απαιτήσει την μέγιστη δυνατή πίεση και διεκδίκηση από τους ίδιους τους πρόσφυγες, το αντιρατσιστικό κίνημα, την τοπική κοινωνία και κάθε πρωτοπόρο αγωνιστή.
Γι’ αυτό χρειάζεται να διεκδικήσουμε:
- Κάτω τα χέρια από το ΠΙΚΠΑ και το Δημοτικό Κέντρο στο παλιό Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής. Να επεκταθούν και να διευρυνθούν οι εκεί εγκαταστάσεις για να στεγάσουν με αξιοπρεπείς όρους όλους τους πρόσφυγες του νησιού.
- Όχι στις Κλειστές Δομές-Φυλακές Προσφύγων. Αποσυμφόρηση άμεσα όλων των υπαρκτών Κέντρων στα νησιά. Αναλογικός επιμερισμός των προσφύγων σε όλη την επικράτεια σε μικρές, χωρίς συνθήκες συνωστισμού, αξιοπρεπείς, ελεγχόμενες δημοκρατικά από τις τοπικές κοινωνίες, δομές. Με ειδική πρόνοια για τα παιδιά, τις οικογένειες, τους υπερήλικες, τους αρρώστους και τις ευάλωτες ομάδες.
- Ανάπτυξη Ιατρικών Μονάδων σε όλους τους χώρους στέγασης προσφύγων και παροχή όλων των απαραίτητων μέσων προστασίας για τον κορονοϊό.
- Πάλη για την κατάργηση της Συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό και για να γίνουν επιτέλους σεβαστά τα δικαιώματα των προσφύγων.