Της Χριστίνας Ζιάκκα
Στις 19-20 Ιούνη μετά από πρωτοβουλία μελών του Δικτύου και ανέντακτων αριστερών που είχαν συμμετάσχει στο εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, καλέστηκε ανοικτή σύσκεψη-συζήτηση στο Πολυτεχνείο. Το θέμα της σύσκεψης τιτλοφορούνταν «για την ενότητα και την ανασύνθεση της αριστεράς».
Στην εισαγωγική γραπτή τους τοποθέτηση οι διοργανωτές έγραφαν πως θεώρησαν χρέος τους να πάρουν αυτή την πρωτοβουλία «μετά από μια κοινή εκτίμηση ότι ο κόσμος της ριζοσπαστικής αριστεράς που ενεπλάκη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με το "Χώρο", τη "Συσπείρωση" και με το ΣΥΡΙΖΑ έχει ανάγκη να μιλήσει, να επικοινωνήσει και να συνδιαμορφώσει προτάσεις για το αύριο».
Για να διαμορφώσεις βέβαια – πολύ περισσότερο να συνδιαμορφώσεις – προτάσεις για το αύριο, πρέπει να απολογίσεις αυτό που υπήρξε χθες.
Και αυτή η σύσκεψη θα μπορούσε να ήταν μια ευκαιρία να βγουν συμπεράσματα για την κατάρρευση του «Χώρου», και του ΣΥΡΙΖΑ.
Και ιδιαίτερα από την σκοπιά των οργανώσεων της αντικαπιταλιστικής αριστεράς (α.α.) θα μπορούσαν να τεθούν οι βάσεις της συζήτησης για τις ευθύνες της ίδιας της α.α. μπροστά στο καθήκον να καλυφθεί το τεράστιο πολιτικό κενό που καταγράφηκε στις ευρωεκλογές στα αριστερά της κοινωνίας και στην ανάγκη να μεταμορφωθεί πλήρως το πολιτικό σκηνικό.
Η ευκαιρία πήγε για άλλη μια φορά χαμένη.
Οι διοργανωτές θεωρούσαν ότι «…δεν πρέπει η συζήτηση μας αυτή να μετατραπεί σε ένα είδος απολογισμού…», «…δεν αποτελούμε δικαστήριο απόδοσης ευθυνών, κινήτρων και σεναρίων».
Όμως η εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων από την πρόσφατη εμπειρία, αλλά και από παλιότερες, (παράλληλα με τη διεθνή εμπειρία), είναι η πρωταρχική βάση οποιασδήποτε συζήτησης που αφορά την ενότητα και την ανασύνθεση της αριστεράς, τώρα ή στο μέλλον.
Αυτό δεν είναι «δικαστήριο».
Είναι πολιτική αλφαβήτα.
Και ας πάμε στην ουσία.
Από την εκκωφαντική σιωπή στην επανάληψη λαθών
Όλες τις τοποθετήσεις των πρωταγωνιστών του ΣΥΡΙΖΑ, τις διαπερνούσε ένα κοινό νήμα:
α) Άρνηση να αναλάβουν την ευθύνη της κατάρρευσης αυτού που από κοινού σχεδίασαν και καθοδήγησαν. Και ακόμα χειρότερα, επιμερισμός της ευθύνης σ’ αυτούς που δεν τον «οικοδόμησαν» και δεν «κατανόησαν» την ανάγκη του απλώματος στην κοινωνία…!
Ποιοι αλήθεια είναι αυτοί; Αν δεν φταίνε οι ηγεσίες των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ τότε ποιος; Οι βάσεις τους;
Ή μήπως φταίει η ίδια η κοινωνία; Ή μήπως απλώς έχουμε επανάληψη της παλιάς συνταγής «όλοι οι άλλοι φταίνε εκτός από μένα»;
β) Συγκάλυψη των ευθυνών της ηγεσίας του ΣΥΝ, και της ιστορικής αδυναμίας των μαζικών ρεφορμιστικών κομμάτων να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανατροπή του πολιτικού σκηνικού στα αριστερά της κοινωνίας.
Για τον εκπρόσωπο του ΣΥΝ το να μιλά για «διάλειμμα», να προτείνει τη συνέχεια του ΣΥΡΙΖΑ και να μη λέει κουβέντα για τις ευθύνες της ηγεσίας του κόμματος, ήταν προβλέψιμο.
Όμως οι αντικαπιταλιστικές συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ δεν γνωρίζουν ότι ο ΣΥΝ – εξαιτίας ακριβώς των οργανικών πολιτικών του χαρακτηριστικών- χαρακτηρίζεται όλα τα τελευταία 13 χρόνια από την παλινωδία;
Ότι η νέα δεξιά του στροφή δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία;
Ακόμα και η αριστερή του στροφή των πρόσφατων χρόνων συνδυάζονταν με τις κεντροαριστερές συνεργασίες στην Τ.Α.
Δεν ήξεραν ότι την ίδια ώρα που ο ΣΥΝ συνεργάζονταν μαζί τους φιλοτεχνώντας ένα δήθεν «αντικαπιταλιστικό» και «κινηματικό» προφίλ, συμμετείχε και στις διεργασίες για τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Αριστερού Κόμματος μαζί μ’ αυτούς που συμμετείχαν σε κυβερνήσεις με τη σοσιαλδημοκρατία τα τελευταία χρόνια και εφάρμοζαν στην πράξη το νεοφιλελευθερισμό;
Δεν γνώριζαν ότι υπογράφοντας την χτυπητά ρεφορμιστική πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ, αναδείκνυαν την ηγεσία του ΣΥΝ σε πρωταγωνιστή του, δίνοντας του τα κλειδιά στο χέρι για να οδηγήσει το όχημα εκεί ακριβώς που αυτός ήθελε;
Όταν τα γνωρίζεις όλα αυτά και προτείνεις την «νεκρανάσταση» του ΣΥΡΙΖΑ, είναι σαν να επιχειρείς αντί να αναγνωρίσεις δημόσια το πρώτο σου λάθος, να το συγκαλύπτεις προχωρώντας σε ένα ακόμα πιο κραυγαλέο δεύτερο λάθος.
γ) Με οργανωτικές προτάσεις επιχειρήθηκε να λυθεί ένα πολιτικό πρόβλημα.
Γιατί τι άλλο εκφράζουν οι προτάσεις για συνελεύσεις, πανελλαδική συνάντηση, έντυπο κ.λ.π. Πρόκειται πολύ απλά για άλμα στο κενό. Γιατί το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν οργανωτικό, αλλά πολιτικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι απλά δεν μπορούσε -όπως κατ’ επανάληψη έχει αρθρογραφήσει το Ξ- να ανασυνθέσει την αριστερά, αλλά δεν μπόρεσε ούτε καν να καταγράψει μια σημαντική εκλογική και κοινωνική δυναμική.
Οι εργαζόμενοι και η κοινωνία δεν είναι τόσο «οπισθοδρομικοί»: απέρριψαν κάτι που ούτε φρέσκο ήταν, ούτε νέο, ούτε ριζοσπαστικό, ούτε αξιόπιστο.
Για άλλη μια φορά, για την πρόταση του Ξεκινήματος
Οι ευρωεκλογές αποκάλυψαν, για μια ακόμη φορά, το τέλμα στο οποίο βρίσκεται η πολιτική σκηνή. Σ’ αυτό το τέλμα δεν μπορεί να δώσει διέξοδο, ούτε το ΚΚΕ, ούτε ο ΣΥΝ, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ ή η νεκρανάσταση του, ούτε όμως και άλλα σχήματα της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς (ΜΕΡΑ κ.λ.π.).
Το Ξεκίνημα είχε προτείνει εδώ και ένα χρόνο περίπου, σαν ένα πρώτο βήμα, τη συνεργασία των οργανώσεων της α.α, στη βάση ενός αντικαπιταλιστικού προγράμματος και στα πλαίσια ενός πλατιού, ομοσπονδιακού σχήματος (με πλήρη ανεξαρτησία των οργανώσεων που το συνιστούν).
Εξακολουθούμε να πιστεύουμε πως αυτό είναι το μόνο βήμα για να δοθεί μια θετική δυναμική στην επόμενη περίοδο.
Ένα τέτοιο βήμα θα μπορούσε να έχει καταλυτικές επιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΝ. Γιατί θα έδινε μια ισχυρή ώθηση στο πιο αριστερό κομμάτι του ΣΥΝ να συγκρουστεί με τη δεξιά πτέρυγα του.
Αντίστοιχα θα προκαλούσε διεργασίες που θα αφορούσαν και το ΚΚΕ.
Αντί γι’ αυτό βλέπουμε σήμερα τις συνιστώσες της α.α. που συνεργάστηκαν με το ΣΥΝ στο ΣΥΡΙΖΑ, όχι απλά να γεύονται την κατάρρευση του εγχειρήματος τους και την αρνητική καταγραφή του στην κοινωνία, αλλά και οι ίδιες στο εσωτερικό τους να αντιμετωπίζουν προβληματισμό, διεργασίες ή και ανοικτές πολιτικές συγκρούσεις.
Υπάρχει «κρίσιμη μάζα»;
Στην άποψη του Δικτύου – και ενδεχομένως κι άλλων – ότι αυτή η πρόταση είναι ανέφικτη, γιατί δεν διαθέτει την «κρίσιμη μάζα», νομίζουμε πως την απάντηση τη δίνει το ίδιο το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Όπως αναλύουμε και αλλού (ανακοίνωση Ξ για αποτελέσματα ευρωεκλογών, 17/6/04 – https://xekinima.org/news/display.php?tbl=news&id=122) το λευκό και το άκυρο, μαζί με τις ψήφους μικρών σχημάτων του ριζοσπαστικού χώρου πήρανε πάνω από 6% (δηλαδή περίπου 350 χιλ. ψήφους, χωρίς τις 45 χιλ. της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς). Η προσέγγιση αυτού του κόσμου θα ήταν αρκετή για να συντελεστεί μια μεγάλη ανατροπή στο πολιτικό σκηνικό.
Αλλά η απεύθυνση της α.α. δεν θα σταματούσε μόνο εκεί.
Στη βάση της κοινωνίας, του κινήματος, των ίδιων των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων, αναπτύσσονται διεργασίες, προβληματισμός και αναζήτηση.
Και ναι, υπάρχουν διάφορες επιλογές γι’ αυτούς τους δεκάδες χιλιάδες αγωνιστές: αρκετοί απ’ αυτούς να βαρεθούν και να καταλήξουν στα σπίτια τους, άλλοι να δοκιμάζουν τα ίδια και τα ίδια.
Ή στο βαθμό που η α.α. το συνειδητοποιήσει να αξιοποιηθούν ως «κρίσιμη μάζα» για να μεταμορφωθεί το πολιτικό τοπίο.
__________
Παράρτημα: Πως τοποθετήθηκαν οι πρωταγωνιστές του ΣΥΡΙΖΑ;
Ο Α.Φλαμπουράρης (ΣΥΝ) είπε:
Πολλές προσπάθειες συσπείρωσης και ανασύνθεσης της αριστεράς κατάρρευσαν και στο παρελθόν, χωρίς να μπορεί να αποδοθεί συγκεκριμένη ευθύνη. Το ίδιο ισχύει σήμερα και με το ΣΥΡΙΖΑ… Το αποτέλεσμα στις βουλευτικές εκλογές ήταν πολύ θετικό. Όμως υπήρξαν δύο αρνητικά: α) δεν κατανοήθηκε η ανάγκη απλώματος στην κοινωνία β) δεν διαμορφώθηκαν σαφείς όροι για το πώς θα παίρνονται οι αποφάσεις στο ΣΥΡΙΖΑ… Θεωρούμε το πρόβλημα με το ΣΥΡΙΖΑ ως διάλειμμα. Να συνεχίσουμε την προσπάθεια.
Ο Α.Νταβανέλος (ΔΕΑ) είπε:
Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι ήταν μια σωστή κίνηση, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ δεν οικοδομήθηκε στην πράξη. Παρέμεινε μια συμφωνία κορυφής, που δεν εκφράστηκε μέσα στο κίνημα… Οι ευθύνες είναι συγκεκριμένες και έχουν να κάνουν με τη δεξιά στροφή της ηγεσίας του ΣΥΝ την επομένη των εκλογών… Να θεωρηθεί ως δίκτυο της συζήτησης για την ενότητα και την ανασύνθεση της αριστεράς η «Συσπείρωση»… Να οργανωθεί πανελλαδική συνάντηση το Φθινόπωρο… Να εκδοθεί περιοδικό που να οργανώνει αυτή την συζήτηση… Να συζητηθούν και να οργανωθούν οι αντιστάσεις για το επόμενο χρονικό διάστημα (αντιπολεμικό, συνδικαλιστικό κ.λ.π.)… Το δίλημμα πρέπει να απαντηθεί από τον ΣΥΝ στο επερχόμενο συνέδριο του.
Οι Γ.Σαπουνάς-Π.Κοσμάς (ομάδα Κόκκινο / διάσπαση της ΔΕΑ) είπαν:
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ζωντανός. Το αποδεικνύουν οι επιτροπές βάσης που κατάφερε να χτίσει… Είναι ένα σήριαλ με πολλά επεισόδια… Ποια είναι τα κριτήρια για τη συνέχεια: * όχι στην κεντροαριστερά * να παραμείνουν μαζί η επαναστατική και η ρεφορμιστική αριστερά * να υπάρξει μεγαλύτερη εμπλοκή της κοινωνικής βάσης * να γίνουν γενικές συνελεύσεις και αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ παντού * πανελλαδική συνάντηση το φθινόπωρο * έκδοση περιοδικού που να οργανώνει το διάλογο…
Παρόμοιες απόψεις – με βάση την αρθρογραφία στην ΕΠΟΧΗ – καταγράφει και η ΑΚΟΑ.
Ενώ η ΚΕΔΑ δεν παραβρέθηκε καν στην συνάντηση.
