Της Μαριάννας Τσακίρη
Τις προηγούμενες μέρες ξαναήρθε στην δημοσιότητα ένα θέμα γνωστό ήδη από το 2007, το θέμα των άθλιων συνθηκών διαβίωσης και της κακοποίησης που υφίστανται τα 55 παιδιά που ζουν στο πρώην ΚΕ.ΠΕ.Π (Κέντρο Περίθαλψης Παίδων) Λεχαινών στο νομό Ηλείας.
Το χρονικό
Πολυάριθμες καταγγελίες έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια αλλά η κατάσταση όχι μόνο δε φαίνεται να αλλάζει αλλά χειροτερεύει καθημερινά.
Μουχλιασμένοι τοίχοι και ανοιχτές αποχετεύσεις το 2007 αντικαταστάθηκαν από χρώματα και αυτοκόλλητα το 2015, η ουσία όμως δεν άλλαξε, παιδιά δεμένα στα κρεβάτια τους, δεμένα με ιμάντες μετά από εντολή ψυχιάτρου, ειδικά ξύλινα κλουβιά, να τρώνε αλεσμένες τροφές για λόγους ευκολίας και γρηγοράδας, να είναι βρώμικα, απομονωμένα, χωρίς καμιά ανθρώπινη επικοινωνία με μόνη συντροφιά τις μύγες που πετούν γύρω από τα κεφάλια τους.
Πριν από λίγες μέρες η ακτιβιστική κίνηση χειραφέτησης ΑΜΕΑ «Μηδενική Ανοχή» πραγματοποίησε τετραήμερη κατάληψη στο ΚΕΠΕΠ με αίτημα η κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με το ζήτημα.
Η εξαίρεση ή ο κανόνας;
Είναι όμως όσα συμβαίνουν στα Λεχαινά μια κακή στιγμή για τα ιδρύματα για ΑΜΕΑ στην Ελλάδα ή ο κανόνας; Πόσο σπάνιες είναι τελικά οι εικόνες με ανθρώπους δεμένους στα κρεβάτια τους ανεξαρτήτως πάθησης και ηλικίας; Την απάντηση την ξέρουμε όλοι και όλες.
Τα ιδρύματα που φιλοξενούν ανθρώπους με αναπηρίες εξελίχθηκαν με τα χρόνια: οι θάλαμοι που χωρούσαν 10-15 σιδερένια κρεβάτια και οι μουχλιασμένοι τοίχοι μειώθηκαν ή έγιναν μικρότερα χρωματιστά δωμάτια, με πλέξι γκλας, αυτοκόλλητα και ξύλινα κλουβιά μην αλλάζοντας την ουσία: ότι τα παιδιά ή οι ενήλικες που βρίσκονται σε αυτά τα κέντρα χάνουν πολύ νωρίς την ανθρώπινη υπόστασή τους, γίνονται εκκρεμότητες και υποχρεώσεις για την πλειονότητα των εργαζομένων γίνονται αόρατοι για τους ιθύνοντες.
Οι εργαζόμενοι
Οι περισσότεροι εργαζόμενοι σε τέτοια ιδρύματα είναι πολύ λιγότεροι απ’ ότι απαιτείται. Είναι είτε διορισμένοι στο δημόσιο και εργάζονται στα ίδια πόστα πολλά χρόνια μέχρι την σύνταξή τους είτε είναι νέοι με πεντάμηνες συμβάσεις.
Στη δεύτερη περίπτωση άνθρωποι με όρεξη για δουλειά, με τα κατάλληλα προσόντα ρίχνονται στα βαθιά προσπαθώντας να ανταπεξέλθουν και πριν το καταλάβουν φεύγουν.
Στην πρώτη περίπτωση τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα: είναι εργαζόμενοι χρόνια στις ίδιες δύσκολες συνθήκες, άνθρωποι που ποτέ δεν είχαν καμία βοήθεια για τη δουλειά που έκαναν και που ποτέ δεν εκπαιδευτήκαν πραγματικά και δεν εξειδικευτήκαν. Αφέθηκαν να βρουν «λύσεις», μόνοι, χωρίς να έχουν τα μέσα για κάτι τέτοιο. Κάποιοι προσπαθούν να λειτουργούν με ανθρωπιά αλλά είναι αδύνατο να ανταπεξέλθουν και κάποιοι την έχουν χάσει μαζί με την ελπίδα ότι μπορεί κάποτε η καθημερινότητα που αντιμετωπίζουν να αλλάξει.
Μια κοινωνία πίσω από κάγκελα
Μια κοινωνία που στερεί την ελευθερία ανθρώπων κατασκευάζοντας είτε φράχτες είτε ξύλινα κλουβιά, που προστατεύει την «κανονικότητα» απορρίπτοντας και ποδοπατώντας καθετί διαφορετικό είναι μια κοινωνία που νοσεί βαθιά.
Πρέπει να είναι ξεκάθαρο πως όταν μιλάμε για ανθρώπους δεν υπάρχει ταβάνι για το μέχρι που μπορούν να φτάσουν, πόσο να εξελιχθούν τι να επιτύχουν. Άνθρωποι δεμένοι, αναγκασμένοι να κοιτούν ένα ταβάνι ή έναν τοίχο, που δε μιλάνε ή δε τους μιλάνε, που απλά είναι στόματα για να καταπίνουν αλεσμένη τροφή και σώματα που δυο φορές τη μέρα χρειάζονται αλλαγή είναι άνθρωποι που κακοποιούνται καθημερινά σε πολλαπλά επίπεδα.
Η καθήλωση δεν είναι λύση για να μην αυτοτραυματιστεί κάποιος, τα κλουβιά με μαλακά παιχνίδια δεν είναι λύση για να παίζει κανείς με ασφάλεια, τα ψυχοφάρμακα που κάνουν ανθρώπους να μη μπορούν να κινηθούν και να τους τρέχουν σάλια από το στόμα δεν είναι η σωστή δοσολογία που χρειάζεται κάποιος με τέτοιες αναπηρίες και προβλήματα υγείας.
Διεκδικούμε
Διεκδικούμε και παλεύουμε για αξιοπρέπεια για όλους τους ανθρώπους είτε γεννήθηκαν εδώ είτε αλλού, είτε έχουν μια αναπηρία είτε όχι, ανεξαρτήτως φύλου, κοινωνικής ταυτότητας, θρησκευτικών πεποιθήσεων.
Παλεύουμε για μια κοινωνία όπου όλοι άνθρωποι θα είναι ενταγμένοι και ισότιμοι στην κοινωνία, απαιτούμε και διεκδικούμε από την κυβέρνηση να βρει λίγη από τη δική της αξιοπρέπεια και να:
- Εξεταστούν οι συνθήκες σε όλα τα δημόσια ιδρύματα της χώρας και να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές
- Να προσληφθεί το απαιτούμενο προσωπικό (φροντιστές, ψυχίατροι και ψυχολόγοι) και να οριστούν επιτροπές που θα παρέχουν εποπτεία και στήριξη στους εργαζόμενους σε τέτοια μέρη
- Να γίνονται συχνές εκπαιδεύσεις του προσωπικού
- Όσοι πλέον δεν μπορούν να προσφέρουν να μη χάσουν τις δουλειές τους αλλά να μεταφερθούν σε άλλες υπηρεσίες
- Να ανέβει ο προϋπολογισμός ώστε να υπάρχουν τα απαραίτητα ρούχα, φαγητό και υποδομές και να παρέχονται από το κράτος και όχι από εθελοντές και αλληλέγγυους
- Αυτά τα ιδρύματα επιτέλους να ανοίξουν τις πόρτες τους στην κοινωνία με προγράμματα ένταξης με τελικό στόχο το ολοκληρωτικό κλείσιμό τους και την αντικατάσταση τους από σπίτια με λίγα άτομα και προσωπικό μέσα στις γειτονιές
- Ο έλεγχος αυτών των δομών να μην γίνεται φυσικά από μάνατζερ και άσχετους με το αντικείμενο, αλλά από τα ίδια τα ΑΜΕΑ, από συλλόγους και οικογένειες, από τα αντίστοιχα τμήματα των δημοσίων πανεπιστημίων, τους εργαζόμενους κτλ