Του Νίκου Κανελλή
Ένα μεγάλο κύμα βίας συγκλόνισε την Κένυα από τις εκλογές της 27ης Δεκέμβρη και μετά. Οπαδοί του ηγέτη της αντιπολίτευσης Οντίγκα συγκρούστηκαν με την αστυνομία, το στρατό αλλά και με τη φυλή Κικούγιου. Αποτέλεσμα: 500-600 νεκροί, 400.000 εγκατέλειψαν τα σπίτια τους κατευθυνόμενοι προς τα σύνορα με την Ουγκάντα, 500.000 χρειάζονται άμεση βοήθεια σε καθαρό νερό, φαγητό, φάρμακα.
Εξόφθαλμη νοθεία
Η σπίθα που πυροδότησε τη βία ήταν η εξόφθαλμη νοθεία από την πλευρά του απερχόμενου προέδρου Κιμπάκι, ενάντια στον βασικό του αντίπαλο Οντίγκα, στις εθνικές εκλογές της 27ης Δεκέμβρη (διεξήχθησαν ταυτόχρονα προεδρικές και βουλευτικές εκλογές). Για παράδειγμα σε μια περιφέρεια η συμμετοχή στις εκλογές έφτασε το 115%! Στις περιοχές Μόλο και Κιένι τα τοπικά αποτελέσματα έδωσαν στον Κεμπάκι 50,14 και 54,377 αντίστοιχα όμως στην εθνική καταμέτρηση οι αριθμοί αυτοί έγιναν 75,261 και 72,024 αντίστοιχα. Ακόμη και η ΕΕ αναγκάστηκε να παραδεχτεί μεγάλη νοθεία. Το πιο χτυπητό στοιχείο της νοθείας ήταν ότι ο Κεμπάκι ενώ «εκλέχτηκε» πρόεδρος το κόμμα του δεν κατάφερε να έρθει πρώτο στις ταυτόχρονες κοινοβουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν, στις οποίες επικράτησε ο Οντίγκα. Δηλαδή αυτοί που τον ψήφισαν για πρόεδρο δεν ψήφισαν το κόμμα του για τη βουλή!
Φτώχεια και διαφθορά
Όμως οι βαθύτερες αιτίες αυτής της βίαιης έκρηξης είναι η τεράστια διαφθορά της κυβέρνησης Κιμπάκι σε συνδυασμό με τη φτώχεια και την εξαθλίωση που κυριαρχούν στις μάζες. Ο Κιμπάκι είχε εκλεγεί το 2002, μετά από 20 χρόνια δικτατορικής διακυβέρνησης από τον Ντάνιελ Μόι, εμφανιζόμενος σαν μεταρρυθμιστής και υποσχόμενος μια «καθαρή» κυβέρνηση και ένα νέο πιο φιλολαϊκό σύνταγμα. Όμως στην εξουσία εφάρμοσε την ίδια πολιτική με τους προκάτοχούς του: σκληρός νεοφιλελευθερισμός, ιδιωτικοποιήσεις, διαφθορά, διορισμός και προώθηση φίλων, μελών της οικογένειάς του και της φυλής του, των Κικούγιου1. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαφθοράς ήταν ότι ο υπεύθυνος της υπηρεσίας καταπολέμησης της διαφθοράς εγκατέλειψε την Κένυα και αυτοεξορίστηκε στη Βρετανία καταγγέλλοντας την κυβέρνηση ότι αρνείται να πάρει ουσιαστικά μέτρα.
Τα αποτελέσματα των πολιτικών αυτών είναι ένας εφιάλτης για τις μάζες. Παρότι η οικονομία αναπτύσσεται με ρυθμό 6% τα τελευταία χρόνια, το 55% του πληθυσμού ζει με λιγότερα από $2 την ημέρα, εκατομμύρια φτωχοί μένουν σε παραγκουπόλεις στο Ναϊρόμπι και τη Μομπάσα, χωρίς καθαρό νερό, χωρίς αέριο για θέρμανση, χωρίς βασικές υποδομές (δρόμοι, χωματερές κλπ). Παράλληλα η πολιτική προώθηση των Κικούγιου όξυνε τις φυλετικές-εθνικιστικές αντιπαραθέσεις.
Ο ρόλος του Οντίγκα
Ιμπεριαλιστές και ντόπιοι καπιταλιστές δεν στήριξαν με ενθουσιασμό τον Κεμπάκι όμως τον προτίμησαν απέναντι στον αντίπαλό του Οντίγκα, ο οποίος εμφανίζονταν με μια έντονα λαϊκιστική γλώσσα, όπως αυτή που χρησιμοποιούσε και ο Κεμπάκι πριν πρωτοεκλεγεί πρόεδρος το 2002. Φοβόντουσαν πως η γλώσσα αυτή θα οδηγούσε σε ριζοσπαστικοποίηση των μαζών. Όμως ο Οντίγκα δεν αποτελεί καμιά εναλλακτική πρόταση για τις μάζες στην Κένυα. Άλλωστε ο Οντίγκα ήταν στενός συνεργάτης και μέλος της κυβέρνησης του Κεμπάκι ως το 2005 οπότε αποπέμφθηκε από την κυβέρνηση.
Η βάση των συγκρούσεων που πήραν και φυλετικά χαρακτηριστικά είναι η εξαθλίωση των μαζών πλάι στη χλιδή και τη διαφθορά της ντόπιας ελίτ που στηρίζεται από τους ιμπεριαλιστές. Αυτή η φτώχεια και η διαφθορά δεν θα ξεπεραστούν παρά μόνο αν τα εκατομμύρια των εργατικών μαζών πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους. Τόσο στην Κένυα όσο και σε ολόκληρη την Αφρική το δίλημμα «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» έχει πλέον τεθεί με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο.
