Του Μπράντον Μάντσεν, από το site της CWI, socialistworld.net
Ένα εξαιρετικά μαζικό φοιτητικό κίνημα που παλεύει ενάντια στην αύξηση των διδάκτρων στα πανεπιστήμια συγκλονίζει από τις αρχές του χρόνου την κοινωνία του Κεμπέκ στον Καναδά. Οι κινητοποιήσεις των φοιτητών απολαμβάνουν πλατιάς υποστήριξης από τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα του Κεμπέκ. Το κίνημα έχει αγκαλιάσει το σύνολο του φοιτητικού πληθυσμού, αφού υπολογίζεται ότι στις διαδηλώσεις έχουν πάρει μέρος συνολικά μέχρι και 310.000 φοιτητές – δηλαδή 3 στους 4!
Το νομοσχέδιο για την αύξηση των διδάκτρων
Αφορμή για το ξέσπασμα του φοιτητικού κινήματος ήταν η απόφαση της κυβέρνησης του Κεμπέκ να προχωρήσει σε αύξηση των διδάκτρων κατά 75% μέσα στα επόμενα 5 χρόνια. Αυτό, την στιγμή που τα δίδακτρα στο Κεμπέκ αυξάνονται διαρκώς από το 2006 και ο μέσος φοιτητής αποφοιτά έχοντας χρέος 14.000 $ Kαναδά. Σύμφωνα μάλιστα με επίσημα στοιχεία οι φοιτητές με χρέος πάνω από 50.000 $ αυξήθηκαν τα 4 τελευταία χρόνια κατά 1.475%!
Η κυβέρνηση, στην προσπάθεια της να αποδυναμώσει το κίνημα, προσπαθεί να διαιρέσει τους φοιτητές του Κεμπέκ από τους υπόλοιπους φοιτητές του Καναδά, λέγοντας πως ακόμα και μετά τις αυξήσεις στα δίδακτρα, αυτά είναι χαμηλότερα από αυτά που πληρώνουν στον υπόλοιπο Καναδά. Αυτό που δεν λένε βέβαια είναι ότι τα χαμηλότερα δίδακτρα στο Κεμπέκ είναι αποτέλεσμα των μεγάλων αγώνων του φοιτητικού κινήματος από το 1996 μέχρι το 2005.
Η αντίδραση των φοιτητών
Οι φοιτητές σε όλα τα πανεπιστήμια του Κεμπέκ βρίσκονται σε διαρκείς κινητοποιήσεις από τον Φεβρουάριο, προχωρώντας σε αποχή από τα μαθήματα τους (σε κάποιες σχολές αποχή διαρκείας, σε άλλες με αποχή σε συγκεκριμένες μέρες δράσης) και διοργανώνοντας μαζικές κινητοποιήσεις. Η πρώτη μαζική δράση που πραγματοποίησαν ήταν το μπλοκάρισμα των δρόμων γύρω από το χρηματιστήριο του Κεμπέκ στις 16 Φεβρουαρίου.
Από την πρώτη στιγμή οι φοιτητές συνέδεσαν τον αγώνα ενάντια στην αύξηση των διδάκτρων με την πάλη ενάντια στα μέτρα λιτότητας και τις επιθέσεις που εξαπολύει η κυβέρνηση ενάντια στους εργαζόμενους, όπως οι αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, η επιβολή «εισόδου» για εξετάσεις στα νοσοκομεία και οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες.
Η αδιαλλαξία της κυβέρνησης, που απέρριψε όλα τα αιτήματα των φοιτητών, είχε ως μοναδικό αποτέλεσμα την περαιτέρω εξάπλωση του κινήματος, με 200.000 φοιτητές να συμμετέχουν στην πορεία που καλέστηκε στις 22 Μαρτίου.
Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν υποχώρησε, αλλά ανακοίνωσε ότι πέρα από την αύξηση των διδάκτρων σχεδιάζει και περικοπές στα κονδύλια που προορίζονται για τα προγράμματα σπουδών. Η αντικατάσταση του υπουργού παιδείας τον Μάιο, συνοδεύτηκε από περαιτέρω σκλήρυνση της στάσης της κυβέρνησης με ένταση της καταστολής.
Καταστολή και «Νόμος 78»
Ο νέος υπουργός παιδείας σχεδίασε άμεσα έναν νέο κατασταλτικό νόμο, γνωστό ως «Νόμο 78», που μπήκε σε εφαρμογή στις 18 Μαΐου. Σύμφωνα με το νέο νόμο, οι αυθόρμητες διαδηλώσεις απαγορεύονται. Οι διοργανωτές οφείλουν να ειδοποιούν την αστυνομία τουλάχιστον 8 ώρες πριν την πραγματοποίηση της κινητοποίησης, αλλιώς αυτή κρίνεται παράνομη. Η αστυνομία έχει πλέον το δικαίωμα να επιβάλλει αλλαγές στην ώρα, την τοποθεσία, καθώς και την διαδρομή που θα ακολουθήσει η πορεία. Όλες οι συγκεντρώσεις σε απόσταση 50 μέτρων από τα πανεπιστημιακά κτήρια είναι πλέον παράνομες!
Επιπλέον, ο «Νόμος 78» προβλέπει πως αν ένας φοιτητικός σύλλογος αποφασίσει να στηρίξει την αποχή από τα μαθήματα, όχι μόνο μπορεί να κληθεί να καταβάλει τεράστια πρόστιμα (μέχρι και 125.000 $ Καναδά την ημέρα) αλλά ακόμα και να διαλυθεί! Οι συμμετέχοντες στην αποχή απειλούνται με πρόστιμο ως και 5.000 $ την ημέρα, ενώ στους διοργανωτές μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο ως και 35.000 $ την ημέρα!
Η αστυνομία, σε μια προσπάθεια τρομοκράτησης του κινήματος, έχει προχωρήσει στην «προληπτική» σύλληψη 3.000 φοιτητών από την αρχή του κινήματος, χωρίς καμία συγκεκριμένη κατηγορία. Στην πραγματικότητα, οι δυνάμεις καταστολής απλά μπλοκάρουν τους δρόμους γύρω από ένα κομμάτι της συγκέντρωσης και συλλαμβάνουν τους πάντες αδιακρίτως. Κατά την διάρκεια αυτών των συλλήψεων, δέκα άτομα έχουν τραυματιστεί σοβαρά.
Μέχρι στιγμής, όλες οι απόπειρες τρομοκράτησης έχουν πέσει στο κενό. Αντίθετα, είχαν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η υποστήριξη προς το φοιτητικό κίνημα ανάμεσα στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Οι διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν ενάντια στον «Νόμο 78» ήταν οι μεγαλύτερες μέχρι στιγμής, με 500.000 διαδηλωτές να συγκεντρώνονται στο Μόντρεαλ.
Ανάγκη σύνδεσης με το εργατικό κίνημα
Το φοιτητικό κίνημα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Είναι φανερό πως οι φοιτητές δεν είναι δυνατόν να κερδίσουν μόνοι τους. Ο αποφασιστικός παράγοντας για την έκβαση της μάχης, είναι το οργανωμένο εργατικό κίνημα.
Η καναδική κοινωνία βρίσκεται σε αναβρασμό. Εργαζόμενοι σε πολλές επιχειρήσεις (Rio Tinto Alcan, Air Canada, MABE, Electrolux) βρέθηκαν την προηγούμενη περίοδο σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις ενάντια στις απολύσεις ενώ οι εργαζόμενοι στους σιδηρόδρομους αγωνίζονται ενάντια στις αλλαγές του ασφαλιστικού τους συστήματος, προετοιμάζοντας μάλιστα 72-ωρη (τριήμερη) απεργία την οποία η κυβέρνηση σκοπεύει να απαγορεύσει ψηφίζοντας έναν νέο απεργοσπαστικό νόμο.
Μέχρι στιγμής, αρκετοί εργαζόμενοι έχουν πάρει μέρος σαν άτομα στις διαδηλώσεις που καλούν οι φοιτητές, όμως από πλευράς συνδικάτων υπάρχει μόνο λεκτική υποστήριξη στον αγώνα. Οι γραφειοκρατικές ηγεσίες δεν μπορούν και δεν θέλουν να ανατρέψουν τις πολιτικές λιτότητας, αφού είναι και οι ίδιες δεμένες με χίλια νήματα με τα κόμματα του κεφαλαίου. Ο μόνος τρόπος να αναγκαστούν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες να περάσουν από τα λόγια στην πράξη είναι κάτω από την πίεση της βάσης των συνδικάτων. Για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητο η ηγεσία του φοιτητικού κινήματος να ξεκινήσει μια εκστρατεία απεύθυνσης προς τους εργαζόμενους και τα σωματεία βάσης με σκοπό να καλεστούν απεργιακές δράσεις και κοινές κινητοποιήσεις συνδικάτων-φοιτητικών συλλόγων. Μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει.
Ο αγώνας των φοιτητών θα μπει από τον Σεπτέμβρη σε μια νέα φάση. Αν δεν καταφέρει να συνδεθεί με το εργατικό κίνημα δεν θα μπορέσει να ανατρέψει τα σχέδια της κυβέρνησης. Το τμήμα της CWI στο Κεμπέκ, η Σοσιαλιστική Εναλλακτική, δίνει την μάχη της σύνδεσης του φοιτητικού και του εργατικού κινήματος, καλώντας για την πραγματοποίηση 24ωρης γενικής απεργίας, σαν το απαραίτητο επόμενο βήμα.
