Του Αλέξανδρου Πραντούνα
Στις 9/11, περισσότεροι από 2,3 εκ. Καταλανοί συμμετείχαν στο δημοψήφισμα που διοργανώθηκε για την ανεξαρτησία της Καταλονίας – ένα δημοψήφισμα που είχε κριθεί παράνομο από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας. Το 80,76% των ψηφισάντων ψήφισε υπέρ του να γίνει η Καταλονία ανεξάρτητο κράτος, ενώ ένα 10,09% ψήφισε να γίνει κράτος, αλλά όχι ανεξάρτητο από το ισπανικό. Μόλις ένα 4,54% ψήφισε κατά της αυτονόμησης της Καταλονίας.
Η συμμετοχή 2,3 εκ. σε ένα σύνολο 5,4 εκ. εγγεγραμμένων ψηφοφόρων είναι πολύ σημαντική. Ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη του πως το δημοψήφισμα είχε κριθεί παράνομο, ενώ το σαμπόταραν τόσο το Λαϊκό, όσο και το «Σοσιαλιστικό» Κόμμα (σημ: Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές στην Καταλονία είχαν ψηφίσει 3,6 εκ. άνθρωποι).
Επιπλέον, μετά την απαγόρευση του δημοψηφίσματος, η CiU («Σύγκλιση και Ένωση») η κυβερνητική συμμαχία της Καταλονίας, μην θέλοντας να αντιταχθεί στη «νομιμότητα» είχε δηλώσει πως το δημοψήφισμα είναι απλά «συμβουλευτικού» χαρακτήρα – γι’ αυτό το λόγο άλλωστε οργανώθηκε από εθελοντές.
Σε δηλώσεις του μετά το δημοψήφισμα ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Μ. Ραχόι, είπε, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι μόνο πάνω από το πτώμα του θα περάσει η ανεξαρτησία της Καταλονίας. Οι δηλώσεις Ραχόι εκφράζουν την διάθεση της ισπανικής άρχουσας τάξης που αντιδράει λυσσαλέα στην απαίτηση του καταλανικού λαού για αυτοδιάθεση. Αυτή είναι μια πραγματικότητα που το εργατικό και λαϊκό κίνημα της περιοχής κατανοεί, αλλά την ίδια ώρα είναι διατεθειμένο να παλέψει σκληρά για να την ανατρέψει. Η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ήταν τέτοια που θα αναπτερώσει το ηθικό του κινήματος.
Πως φτάσαμε στο δημοψήφισμα της 9/11
Μετά την νίκη του «Όχι» στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, μια σειρά ηγετικά στελέχη της ισπανικής κυβέρνησης δήλωσαν την ανακούφιση τους. Οι εργαζόμενοι και η νεολαία της Σκωτίας, παραλίγο να δημιουργήσουν ένα επικίνδυνο παράδειγμα, το οποίο ήταν έτοιμοι να ακολουθήσουν οι Καταλανοί και οι Βάσκοι.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Ραχόι και οι συνεργάτες του, με την υποστήριξη του «Σοσιαλιστικού Κόμματος», προσπάθησαν να διασφαλίσουν ότι δε θα δινόταν καμία ευκαιρία στους Καταλανούς να προκαλέσουν αντίστοιχες «φασαρίες». Και βέβαια ούτε συζήτηση για δημοψήφισμα. Την ίδια ώρα ωστόσο, εκατομμύρια Καταλανοί διαδήλωναν υπέρ της ανεξαρτησίας τους, απαιτώντας τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, όπως κάνουν τα τελευταία τρία χρόνια, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη διαδήλωση της 11ης Σεπτέμβρη.
Στα τέλη του Σεπτέμβρη ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Πάνω από 80% των βουλευτών στην Καταλανική Βουλή ψήφισαν υπέρ της διενέργειας μιας συμβουλευτικής ψηφοφορίας για την ανεξαρτησία (δεν επρόκειτο καν για δεσμευτικό δημοψήφισμα). Ο πρόεδρος της Καταλονίας ακολούθως, υπέγραψε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο η ψηφοφορία θα διεξαγόταν την 9η Νοεμβρίου. Αμέσως μετά, ο Ραχόι και το Υπουργικό του Συμβούλιο, μετά από μια επείγουσα συνεδρίαση ζήτησαν από το Συνταγματικό Δικαστήριο να απαγορεύσει την ψηφοφορία, πράγμα που έγινε μέσα σε λίγες ώρες.
Οι εργαζόμενοι μπροστά στον αγώνα
Αμέσως μετά την ακύρωση του δημοψηφίσματος, ο Επαναστατικός Σοσιαλισμός ανέφερε μεταξύ άλλων σε ανακοίνωση του:
«Αν θέλουμε να αντισταθούμε στο Συνταγματικό Δικαστήριο και την ισπανική κυβέρνηση, πρέπει να βασιστούμε στις δικές μας δυνάμεις, τις δυνάμεις των εργαζομένων, που πρέπει να κινητοποιήσουμε και να οργανώσουμε. Οι εργατικές οργανώσεις, τα κοινωνικά κινήματα, η Αριστερά και τα συνδικάτα, θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα κοινό μέτωπο που θα οργανώσει τον αγώνα στο δρόμο και τους χώρους εργασίας.
Η ιδέα ενός «εθνικού» μετώπου με τα κόμματα της λιτότητας θα πρέπει να απορριφθεί άμεσα από την Αριστερά. Ο βασικός σύμμαχος του καταλανικού λαού, δεν μπορεί να είναι το καταλανικό κεφάλαιο, αλλά οι εργαζόμενοι στην υπόλοιπη Ισπανία, ενωμένοι στον αγώνα για μια σοσιαλιστική και διεθνιστική εναλλακτική στην καπιταλιστική κρίση».
Συμπερασματικά
Η πάλη των Καταλανών εργαζομένων και νεολαίων για αυτοδιάθεση θα ενταθεί την επόμενη περίοδο. Όμως σ’ αυτό τον αγώνα δεν πρέπει να υπάρχει καμία εμπιστοσύνη στην κυβερνητική συμμαχία της CiU. Άλλωστε για την μεγάλη πλειοψηφία των Καταλανών η μάχη υπέρ της Aυτοδιάθεσης είναι και πάλη ενάντια στις πολιτικές λιτότητας που εκπορεύονται από την ισπανική κυβέρνηση. Η Ciu, που αποτελεί την παραδοσιακή πολιτική επιλογή των εθνικιστών Καταλανών επιχειρηματιών, ήταν για χρόνια η μαριονέτα των ισπανικών κυβερνήσεων της λιτότητας και είχε κάνει αναρίθμητες συμφωνίες με το Λαϊκό Κόμμα, στηρίζοντας τις περικοπές σε δικαιώματα και υπηρεσίες.
Η πραγματική λύση του προβλήματος μπορεί να προέλθει μόνο από ένα κίνημα των εργαζομένων και της νεολαίας ολόκληρης της Ισπανίας, που θα μετατρέψει τους αγώνες για την αυτοδιάθεση και το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας σε «σημαία» ενός διεθνούς αγώνα για μια νέα κοινωνία.
